معرفی و دانلود کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن

معرفی کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن

کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن نوشته‌ی مارتین کریمپ، نمایش‌نامه‌ای رادیکال با هفده سناریو است و منتقدان آن را اثری پست‌دراماتیک، ضدطرح و ضدشخصیت می‌دانند. این نمایش‌نامه که 25 سال پیش برای اولین‌بار روی صحنه‌ی تئاتر رفت و بسیار موردتوجه قرار گرفت، درباره‌ی هفده شخصیت زن است که حضوری غایب در اغلب سناریوها دارند. این اثر تحسین‌شده‌، اثری انتقادی و سیاسی علیه سیاست‌های مخرب سرمایه‌داری و دولت‌های مدرن، و نمودهای این نظام‌های سیاسی مانند تروریسم، جنگ و سرکوب‌های مدرن است.

درباره‌ی کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن

وقتی نمایشنامه‌ی سوء قصدهایی به زندگی آن زن (Attempts on Her Life)، برای اولین‌بار در سال 1997 بر صحنه‌ی سالن رویال کورت اجرا شد، نه‌تنها تماشاگران که منتقدان هم از نبوغ مارتین کریمپ (Martin Crimp) حیرت کردند؛ چرا که با سناریوهایی بدون دستور صحنه مواجه بودند و خط مشی نمایش نامه نویس در حذف هرگونه نام برای کاراکترها و نشاندن علامت «» نیز ابهام را بیش‌تر کرد. او حتی در ابتدای نمایش نامه اشاره کرده بود که اجرای این اثر می تواند هر بار با شمار متغیری از بازیگران اجرا شود؛ و این اتفاق نیز در برداشت مختلفی که به فاصله‌ی 10 سال از اولین اجرا روی صحنه رفت، نمایان شد: در نمایش اول هشت بازیگر (چهار مرد و چهار زن) بر صحنه حاضر بودند و در نمایش بعدی یازده بازیگر (چهار مرد و هفت زن). خط سیر نمایشنامه نیز برای مخاطب‌ها مبهم بود: هر هفده سناریو درباره‌ی «او» بود، یک زن با اسم ظاهریِ «آن» (eAnn)، اما درون سناریوها، واریاسیون های این نام بر ابهام شخصیت‌ها اضافه می‌کرد؛ به‌گونه‌ای که «او» یک‌بار «آنی» بود، یک‌بار «آنیا» و بار دیگر «آنوشکا».

می‌توان حدس زد که در خوانش کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن، با نمایشنامه‌ای مواجهیم که در آن هر سناریو قرار است تصویری متفاوت از «او» را روایت کند؛ هم اویی که جز در سناریوی شانزدهم، اصلاً حضور هم ندارد و هر بار که تصوری از تصویرش در ذهن مخاطب شکل می‌گیرد، بلافاصله در سناریوی بعدی نقش‌برآب می‌شود. در بخشی از نمایش‌نامه به این موضوع به‌خوبی اشاره می‌شود: «اون می‌گه یه شخصیت واقعی نیست، نه یه شخصیت واقعی شبیه چیزی که توی کتاب یا تلویزیون باهاش برخورد می کنید؛ بلکه اسمش رو می گذاره نبود شخصیت، فقدان شخصیت؛ این طور نیست؟» به نظر می‌رسد نمایشنامه‌ی سوء قصدهایی به زندگی آن زن، کوشش می‌کند ماهیت اعتراضی خود را افزون بر محتوا، در فرم نیز به شکلی اغراق‌شده نمایش دهد؛ همان رویکردی که می‌توان مشابه آن را در ایران و در نمایشنامه‌های عباس نعلبندیان و بهرام بیضایی مشاهده کرد. بااین‌حال نمی‌توان انکار کرد که به‌کاربستن چنین رویکردی در نمایشنامه، به‌جز جسارت و ساختارشکنی، نیازمند خلاقیت، هوش و محتوایی غنی نیز هست. اتفاقی که در نمایشنامه‌ی مارتین کریمپ رخ می‌دهد و این نویسنده، دغدغه‌ها و جهان‌بینی انتقادی‌اش را به شکلی هنرمندانه طرح می‌کند.

به‌عنوان‌مثال، وقتی در همان بالای صفحه‌ی اول نمایش‌نامه، جمله‌ای از ژان بودریار (جامعه‌شناس و نظریه‌پرداز مشهور فرانسوی) نقش می‌بندد، مخاطب باهوش می‌تواند حدس بزند که رویکرد فکری نویسنده، احتمالاً هم‌راستا با نظریه‌های انتقادی این فیلسوف اجتماعی در نقد ماهیت جهانی‌شدن و پیامدهای آن خواهد بود. رفته‌رفته نیز فضای فکری آشنای ژان بودریار بر نمایش‌نامه سایه می‌افکند و انتقادها از جنگ، تروریسم بین‌المللی، ماهیت مصرفی جهان سرمایه‌داری، سلطه‌ی مطلق رسانه‌ای و مسائل مربوط به جنسیت نمایان می‌شود. از سویی شخصیت «او» نیز با بازنمایی نمودهای مختلف از اجزای این جهان مصرفی در هر سناریو، بخش دیگری از فضای فکری حاکم بر نمایش‌نامه‌ی سوء قصدهایی به زندگی آن زن را نشان می‌دهد؛ وقتی در یک سناریو معشوق یک سیاست مدار است، سپس دختری جوان و سرخوش، جای دیگر زنی که در جنگ فرزندانش را از دست داده، در ادامه یک هنرمند آوانگارد، و دست‌آخر نیز تروریستی جوان. نویسنده‌ی کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن، گرچه نمایش نامه‌ای نوشته که با الگوهای رایج ساختار درام هم‌خوانی ندارد و به‌شکلی هوشمندانه مفهوم کلیت، انسجام کاراکتر و روایت خطی را به پرسش می‌گیرد، بااین‌همه اما به دلیل وحدت اندیشه‌ی حاکم بر سناریوهای نمایش‌نامه، منطق روایی و داستانی نویسنده، معنایی در خور می‌یابد. این نمایش‌نامه‌ی خلاقانه که تنها اثر ترجمه‌شده‌ی مارتین کریمپ به زبان فارسی است، در انتشارات بیدگل و با ترجمه‌ی علی‌اکبر علیزاد به چاپ رسیده است.

درباره‌ی مجموعه نمایشنامه‌های بیدگل

این مجموعه‌ی جذاب و خواندنی دربردارنده‌ی شماری از بهترین آثار نمایشی از سراسر دنیاست. دست‌اندرکاران مجموعه نمایشنامه‌های بیدگل بر آن بوده‌اند که با معرفی آثار ارزشمند دنیای درام به مخاطب فارسی‌زبان، او را با گستردگی و غنایِ این دنیای وسیع آشنا سازند. در همین راستا، این مجموعه خود به بخش‌های مستقلی از جمله «نمایشنامه‌های اروپایی»، «نمایشنامه‌های آمریکایی»، «نمایشنامه‌های فارسی»، »نمایشنامه‌های کلاسیک»، «نمایشنامه‌های مدرن» و... تقسیم شده است.

در نکوداشت کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن

• کتابی خنده‌دار و درعین‌حال تکان‌دهنده. یک ترن هوایی از وسواس‌های قرن بیستمی است، از خشونت قومی و تروریسم، تا روابط محافظت‌نشده. (Faber publisher)

با مارتین کریمپ بیشتر آشنا شویم

مارتین کریمپ در سال 1956 در انگلیس به دنیا آمد. در دانشگاه ادبیات انگلیسی خواند و در همان دوران اولین نمایش‌نامه‌هایش را تحت‌تأثیر ساموئل بکت و اوژن یونسکو، دو نمایش‌نامه‌نویس برجسته‌ی تاریخ هنر نوشت. پس از پایان تحصیل، به‌صورت جدی بر نوشتن و ترجمه تمرکز کرد و در این کار چنان موفق شد که 13 نمایش‌نامه‌اش در تئاتر اورنج تری و رویال کورت لندن روی صحنه رفت. مارتین کریمپ در سال 1997 نمایش‌نامه‌ی سوءقصدهایی به زندگی آن زن را نوشت؛ کتابی که برایش شهرتی جهانی به همراه داشت. از بهترین آثار او در زمینه‌ی نگارش نمایش‌نامه می‌توان به «در جمهوری شادی» (In the Republic of Happiness)، «وقتی به‌اندازه‌ی کافی یکدیگر را شکنجه کردیم» (When We Have Sufficiently Tortured Each Other) و کتاب حاضر اشاره کرد. تنها کتابی که از این نمایش‌نامه‌نویس انگلیسی‌زبان به فارسی ترجمه و منتشر شده، نمایش‌نامه‌ی سوءقصدهایی به زندگی آن زن است.

در بخشی از کتاب سوء قصدهایی به زندگی آن زن می‌خوانیم

همراه با قضیه ی طرح داستانی، تعریف هرگونه شرایط مفروض، پروتاگونیست، و خود شخصیت به عنوان شخصیت نمایشی در نمایش نامه غیرممکن است: از « او» هر بار در جایی و در زمانی صحبت می شود که برای ما غیر قابل تشخیص است. « او» در هر سناریو تبیینی متفاوت می یابد: معشوق یک سیاست مدار، دختری جوان و سرخوش، زنی که در جنگ فرزندانش را از دست داده، یک هنرمند آوانگارد، تروریستی جوان و الی آخر. هرچند به نظر من در نهایت نمایش نامه از نوعی وحدت برخوردار است که به دلیل تمرکز سناریوها بر روی یک زن خاص (آن، آنی، آنیوشکا، او) پدید آمده، حتی اگر بر ضد این وحدت حرکت کرده باشد:

- در هر حال اگر هر نیتی ارائه شده باشه قطعاً این نیت هست که نیتی که ساخته شده همون نیت نیست و هرگز در واقع این نیت نبوده. اون قطعاً این نیته که جست و جو برای نیت بی معناست و این که کل نیت تمرین به عبارتی، این سوءقصدها به زندگیٍ خودش به این اشاره داره. یادِ این ضرب المثلی چینی می افتم: تاریک ترین مکان همیشه زیر چراغه.

شاید دیالوگ بالا اشارتی باشد به این که چگونه نمایش‌نامه می کوشد هر گونه وحدت معنایی و روایی را که پیشتر ساخته است سرنگون کند، اما در عمل تکثر «او» (آن زن) خود سازنده ی معنا و منطق رواییِ نمایش نامه است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
1. همه‌ی پیام ها پاک شد
2. تراژدی عشق و ایدئولوژی
3. ایمان به خود
4. مالک
5. دوربین عاشق شماست
6. مامان و بابا
7. آنیِ جدید
8. فیزیکِ ذرات
9. تهدید تروریسم بین الملل TM
10. یه جورایی بامزه
11. بدون عنوان (100 واژه)
12. به طرزی عجیب
13. ارتباط با بیگانگان
14. دختر همسایه ی بغلی
15. گزارش
16. فیلمِ اون جوری
17. از قبل منجمد