معرفی و دانلود کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها

معرفی کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها

مری بویس در کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها، از آیینی کهن می‌گوید که با وجود قدمتی که دارد، همچنان یک دین زنده است و به حیات خود ادامه می‌دهد. در این اثر به ابعاد مختلف دین زردشتی در طول تاریخ پرداخته شده و نویسنده این آیین را از مناظر مختلفی موردبررسی قرار داده است. کتابی که پیش رو داریم، می‌تواند منبع خوبی برای دانشجویان ادیان و مذاهب، دانشجویان تاریخ و هر فردی باشد که به دنبال بیشتر دانستن از زردشت و زردشتیان است.

درباره‌ی کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها

این کتاب تاریخ پیوسته‌ی دین زردشتی را در یک بازه‌ی زمانی حدود 3500ساله دنبال می‌کند. آیین زردشتی که ابتدا در میان عشایر در استپ‌های آسیا رواج داده شد، به دین رسمی سه امپراتوری بزرگ ایران، یعنی هخامنشیان، سلوکیان و ساسانیان تبدیل شده بود. همچنین تأثیر قابل‌توجهی بر بودیسم، یهودیت، مسیحیت و اسلام گذاشت. با این وجود با فتح ایران توسط اعراب مسلمان، دین زردشتی قدرت سکولار خود را از دست داد، اما همچنان به عنوان یک دین اقلیت به حیات خود ادامه داد. مری بویس (Mary Boyce) در کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها (Zoroastrians; The Library of Religious Beliefs and Practices)، از جزئیات این دین کهن می‌گوید و این اثر را به عنوان منبعی غنی برای مطالعه‌ای دقیق بر دین زردشتی نگاشته است.

نویسنده روایت خود را با توصیف ریشه‌های باستانی آیین زردشتی آغاز می‌کند. دینی که قدمت آن به هزاره‌ی دوم پیش از میلاد برمی‌گردد، که آن را به عنوان قدیمی‌ترین دین توحیدی می‌شناسند. بویس این آیین را از جنبه‌های گوناگون تاریخی، گستردگی جغرافیایی و ابعاد الهی و معنوی آن مورد بررسی قرار داده است. در ادامه، به پیشینه‌ی آیینی، کیهانی و به طور کلی الهیات آیین زردشتی می‌پردازد. همچنین در زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها، به طرز ماهرانه‌ای توضیح می‌دهد که چه ایده‌هایی از دین زردشت در سایر آیین‌های دینی جهان مانند بودیسم، یهودیت، مسیحیت و اسلام پیاده‌سازی شدند و از طرفی چه مفاهیم دیگری مانند ظهور یک منجی، بهشت ​​و جهنم، یا انتقال دانش از طریق وحی همگی با دین زردشتی مشترک هستند.

این کتاب همچنین بررسی دقیقی از روند تغییر آیین زردشتی در سه پادشاهی اصلی متوالی ایرانی هخامنشی، سلوکی و ساسانی است که در مجموع بیش از 1000 سال حکومت کردند؛ بر همین اساس دین زردشتی برای بیش از 1000 سال به عنوان دین رسمی ایران شناخته می‌شده است. این بخش از بررسی‌های کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها برای افرادی که به تاریخ توسعه‌ی دین زردشتی علاقه‌مند هستند بسیار ارزشمند است، و روشی برای تطبیق آیین‌ها و مفاهیم الهیات موجود در دین رسمی با حکومت‌های مختلف و همچنین ظهور مفاهیمی مانند برپایی عبادت‌گاه‌های رسمی در دین در طول سال‌های مختلف را نشان می‌دهد.

کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها نمونه‌ای مثال‌زدنی از اثری با ارجاع به مطالعات دینی کاملاً موثق، دقیق و بی‌طرفانه است. با این حال کلماتی از زبان عامیانه‌ی باستانی که می‌تواند برای برخی افراد ناآشنا باشند در این کتاب آمده‌اند. با این وجود مطالعه‌ی دقیق اثر برای درک محتوای کتاب کافی خواهد بود و متن پیچیدگی به‌خصوصی ندارد. این کتاب دین زردشتی، پیروان این دین، سلسله مراتب و تعهد آن‌ها حتی در زمان حکومت حاکمان بیگانه و ظهور مذاهب آن‌ها را نشان می‌دهد.

از آن‌جا که منابع متعددی برای کسب اطلاعات از آیین زردشتیان تألیف نشده و بسیاری از منابع موجود به اندازه‌ای که باید، کامل و جامع نیستند، کمبود یک منبع غنی برای دانستن از دین زردشتی، به‌خصوص برای دانشجویان رشته‌های تاریخ یا ادیان احساس می‌شود. زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها، از مری بویس، می‌تواند یکی از بهترین آثار موجود متمرکز بر این آیین به شمار رود که اطلاعاتی دقیق و قابل‌توجهی را در این رابطه ارائه می‌کند.

این کتاب توسط عسکر بهرامی به فارسی برگردانده شده و به کوشش نشر ققنوس به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها

• پاسخی دقیق به نیاز واقعی دانشجویان حوزه‌ی ادیان ... آموزنده، بدیع و بسیار لذت‌بخش... (Journal of Asian History)
• یک مجموعه‌ی عالی. (Isabel Wollaston، از دانشگاه بیرمنگهام)

کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این منبع آموزنده، جامع و کامل از آیین زردشتی را به همه‌ی افرادی که به تاریخ دینی ایران علاقه‌مند هستند و تمام دانشجویان علوم ادیان و نیز دانشجویان رشته‌های تاریخ، پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب زردشتیان: باورها و آداب دینی آن‌ها می‌خوانیم

عموماً پذیرفته‌اند که رسوم عبادى دیرپاتر از عقاید متعلق به الهیاتند و موضوعات اساسى آیین زردشتى هم هنوز همان موضوعات شبانکارگان عصر حجر، یعنى آب و آتشند. در استپ‌ها (که گمان مى‌رود تا هزاره پنجم پ.م. به سبب نبودِ باران، بیابان‌هایى بى‌حاصل بوده‌اند) آب، زندگى را ممکن مى‌کرد؛ هندوایرانیان نخستین، آب‌ها را ایزدبانوانى به نام آپَس مى‌انگاشتند، به آن‌ها نماز مى‌بردند و برایشان نثار مى‌کردند (که در زبان اوستایى به آن زئوثره مى‌گویند؛ این واژه به طور کلى معناى «نثار» را پیدا کرد). در کیش زردشتى، نثار به آب‌ها اساساً شامل سه جزء، یعنى شیر و شیره یا برگ دو گیاه است. عدد سه نزد هندوایرانیان نخستین، عددى مقدس بود و هنوز هم این عدد بر بسیارى از رسوم زردشتى و برهمنى حاکم است. در افشاندن نثار، این سه جزء نمایندگان قلمروهاى گیاهى و جانورى‌اند که هر دو به آب وابسته‌اند؛ و به اعتقاد مؤمنان، زئوثره که با ذکر تقدیس شده باشد، نیروى حیاتى فروکاسته آب را بدان بازمى‌گرداند و بدین‌سان آن را پاکیزه و فراوان نگه مى‌دارد. چنان که در کیش زردشتىِ سنتى مرسوم است، چه بسا از دیرباز، هر خانواده‌اى پیوسته نثار را به نزدیک‌ترین آبگیر یا چشمه تقدیم مى‌کرد و در عین حال، این رسم، جزوى از شعائر و مناسک خاص روحانیان هم بود.

از موضوعات اصلى رسوم عبادى زردشتى، آن دیگرى، یعنى آتش، نیز براى استپ‌نشینان حیاتى به شمار مى‌رفت؛ چه، در آن زمستان‌هاى سخت، منبع تولید گرما بود و براى پختن گوشت (خواه از جانوران وحشى به دست مى‌آمد، خواه از دام‌ها) که قوت غالبِ آنان بود، نیز به کار مى‌آمد. در زمان‌هاى باستان، یعنى روزگارى که افروختن آتش دشوار بود، عاقلانه‌تر آن مى‌نمود که آتش اجاق را پیوسته فروزان نگاه دارند (و در کوچ‌ها نیز مى‌توانستند اخگرهایى را با خود به همراه ببرند)؛ و گویا در میان هندواروپاییانى که در شراره‌هاى آتش الوهیتى مى‌دیدند، نوعى رسم عبادىِ متعلق به آتشِ همیشه‌سوز رواج گسترده داشته است.

فهرست مطالب کتاب

1. زمینه
پیشگفتار
هندوایرانیان
دین دیرینه
فرجام سخن
2. زردشت و آموزه‌هایش
پیشگفتار
زردشت و رسالتش
اهوره مزدا و همیستارِ او
هفت امشاسپند و آفریدگان هفتگانه
آفرینش و سه دوران
مرگ و آخرت
3. استقرار مزداپرستى
پیشگفتار
نشان زردشتى
اوقات و آداب نماز
جشن‌هاى هفتگانه
دیرینه‌ترین ذکرها
اعتقادنامه زردشتى (فرَوَرانَه)
نیایش سرایى و ینگهه‌هاتام
اشم وهو
سروده‌ها
4. سده‌هاى نانوشته
روزگاران نخست
تحول آموزه‌ها
باور به وجود منجى جهان
گسترش احکام تطهیر
روحانیان و پرستش
فرجام سخن
5. دوره هخامنشى
مادها، پارس‌ها و زردشت
نخستین شاهان
کاخ‌ها و آرامگاه‌هاى شاهان هخامنشى
آتش‌ها و آتشدان‌ها
آفریدگان ایزدى
شمایل‌ها و پرستشگاه‌ها
روحانیت
بدعت زروانى
گاهشمارى زردشتى
سه منجى جهان
آداب دینى
گسترش آموزه‌هاى زردشت
6. دوره سلوکى و اشکانى
اسکندر و ایران
سلوکیان و ایران
برآمدن پارتیان
مرزهاى ایران شرقى: کوشانیان
مرزهاى ایران غربى: ارمنستان
آتشکده‌ها و شمایل‌خانه
آیین‌هاى تشییع و تدفین
تحولاتى در گاهشمارى و گاهنگارى
اوستا
تحول در سنت نگارش
مسائل بشرى
فرجام سخن
7. اوایل دوره ساسانى
برآمدن ساسانیان
تنسر، مُبلّغ دین
دگرگونى در گاهشمارى
شمایل‌شکنى و آتش‌هاى مقدس
برآمدن کردیر، دومین روحانى بزرگ
مانىِ پیامبر
کیش زروانى در اوایل دوره ساسانى
آموزش و نگارش
اوج قدرت کردیر
بدل شدن فارسى میانه به زبان رسمى ایران
فرجام سخن
8. اواسط دوره ساسانى
حمایت از راست‌کیشى زروانى
سه آتش بزرگ مقدس
اصلاحات در شعائر دینى
ادبیات دینى و تبلیغات سلطنتى
اصلاح گاهشمارى
جنبش مزدکى
9. اواخر دوره ساسانى
انوشیروان دادگر
اوستاى مکتوب
ادبیات پهلوى
مراسم دینى
واپسین سال‌هاى ایران زردشتى
فرجام سخن
10. دوره خلفا
فتح ایران به دست سپاه عرب
انگیزه‌ها و موانع نوکیشى
نضج اسلام در ایران
زردشتیان ایران در سده نهم میلادى
زردشتیان ایرانى در سده دهم میلادى
یورش ترکان و مغولان به ایران
11. دوره ایلخانان، راجه‌ها و سلاطین
بقاى دین زردشتى
نسخه‌بردارى و حفظ دست‌نوشته‌ها
برآمدن موبدان مؤسس پارسى
پارسیان در سده‌هاى دوازدهم تا چهاردهم میلادى
پارسیان در سده پانزدهم میلادى