معرفی و دانلود کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد؟: دکتر مصدق یا دکتر بقایی؟

معرفی کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد؟: دکتر مصدق یا دکتر بقایی؟

کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد؟ شرحی است مبسوط از دوازده جلسه‌ی دادگاه مظفر بقایی کرمانی در سال‌های 1339 و 1340. مظفر بقایی که در ابتدا همراه با احمد قوام به مجلس پیوست، یکی از یاران مصدق در ملی شدن صنعت نفت بود و بعدها به یکی از سرسخت‌ترین مخالفان وی تبدیل شد. وی در این کتاب درباره‌ی همه‌ی اتفاقات مرتبط با خود از جمله قتل افشار طوس می‌گوید.

درباره‌ی کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد؟

مردی که از یک سو او را یکی از سیّاس‌ترین و مکارترین شخصیت‌های معاصر به شمار می‌آورند که در قتل چند نفر دست داشته است و از یک طرف دیگر وی را از افراد خدمت‌گزاری می‌دانند که تمام همّ و غمش را صرف آبادانی ایران کرد و هر کس را که مانعش بود، از سر راه برداشت. مردی که آیت‌الله کاشانی از او در برابر نمایندگان مجلس دفاع کرد و هنوز که هنوز است، خانواده‌ی کاشانی از کارنامه‌ی درخشان سیاسی او می‌گویند. مردی که استاد فلسفه‌ی دانشگاه تهران بود، بعد از تأسیس حزب دموکرات ایران به احمد قوام پیوست و راه خود را برای ورود به مجلس شورای ملی هموار کرد. مردی که ابتدا یکی از یاران مصدق بود؛ اما سرانجام راهش را از او جدا کرد و به انتقاد از او پرداخت. مردی که همراه با خلیل ملکی حزب زحمتکشان ایران را بنیان نهاد؛ اما با رفیق و همراه خود دچار اختلافی اساسی شد و به دشمن او بدل گشت. مردی که با زاهدی در کودتای 28 مرداد همراه شد؛ اما بعدها او را انگلیسی خواند و راهی دیگر را برای رسیدن به قدرت در پیش گرفت. مردی که او را یکی از مهره‌های اصلی قتل افشار طوس و محمود سخائی، از یاران مصدق، قلمداد می‌کنند. مردی که به‌حق می‌توان او را هزارچهره نامید. مردی که هنوز و با گذشت سال‌ها از مرگش، هنوز معمای او گشوده نشده است. مردی به نام مظفر بقایی کرمانی (Mozzafar Baghai).

این مرد که اطلاعات ضد و نقیضی درباره‌ی او موجود است، در کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد، در جریان محاکماتش در سال 1339 و 1340، مجموعه‌ای از سخنان خود را در دادگاه جمع‌آوری کرد و قضاوت را بر عهده‌ی کسانی گذاشت که این کتاب را می‌خوانند. در آن‌زمان رژیم شاه بقایی را به جرم کلی اخلال در نظم عمومی بازداشت کرد. در این جلسات محاکمه که تعداد آن‌ها به 12 عدد رسید، مظفر بقایی درباره‌ی همه‌ی اتفاقاتی که در طول سال‌ها فعالیت سیاسی‌اش افتاده بود، سخن گفت و آن‌ها را از نقطه‌نظر خود بازگو کرد. به‌طور کلی او علیه مصدق سخن می‌گوید و خود را در پیشگاه تاریخ، مبرا از هرگونه تهمت و گناهی می‌داند. در ابتدا و در جریان محاکمات، مجازات او اعدام بود؛ اما در آخرین لحظات تنها دو سال حبس برای او در نظر گرفته شد. بقایی پس از یک سال از زندان آزاد شد. با این حال سخنان او و مخالفانش هنوز هم خواندنی است.

نویسنده‌ی کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد، مشی سیاسی خود را در برابر محمد مصدق قرار می‌دهد و خویشتن را تبرئه می‌کند. او هیچ‌وقت قصد نداشت که باعث براندازی سلطنت محمدرضاشاه شود و حتی اظهار کرده بود که سه بار از سقوط این نظام خودداری کرده است. او پس از انقلاب وصیت‌نامه‌ی سیاسی خویش را نوشت؛ وصیت‌نامه‌ای که معروف است در آن به همه چیز حتی قتل افشار طوس نیز اعتراف کرده. اما این وصیت‌نامه‌ی مرموز نیز که زمانی در صندوقی در مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شد و جز عده‌ای اندک به آن دسترسی نداشتند، ربوده شد و مانند نویسنده‌اش سرنوشتی نامعلوم پیدا کرد. با این همه کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد تا حدی تفکرات مظفر بقایی را بازمی‌تاباند.

درباره‌ی مظفر بقایی کرمانی کتاب‌های زیادی نوشته شده است؛ اما هنوز هم داستان زندگی او برای بسیاری یک معماست. معمایی که شاید با حل آن، ابهامات بسیاری در تاریخ معاصر ایران رفع شوند. انتشارات فردوس کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد را با تصحیح عزیزالله علیزاده منتشر کرده است. بقایی سرانجام پس از زندانی شدن در سال‌های پس از انقلاب، بنابر اعلام رسمی بر اثر بیماری سفلیس درگذشت.

کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد برای چه کسانی مناسب است؟

پژوهشگرانی که در حوزه‌ی تاریخ معاصر فعالیت می‌کنند، از مطالعه‌ی کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد بهره‌ی بسیاری خواهند برد. اگر درباره‌ی وقایع کودتای 28 مرداد و سقوط مصدق سؤالاتی دارید،‌ این کتاب را بخوانید.

در بخشی از کتاب در پیشگاه تاریخ چه کسی منحرف شد؟: دکتر مصدق یا دکتر بقایی؟ می‌خوانیم

دولت در روزهاى آخر قبل از تعطیل مجلس (تاریخش را به خاطر ندارم) یک لایحه‌اى براى قانون حکومت نظامى به مجلس آورد. چون در فراکسیون ادامه نهضت ملى با آن قانون مخالفت شد، دولت آن لایحه را پس گرفت. چند روزى هم حکومت نظامى نبود. بعد از آن چند روز مواجه شد با زد و خوردهایى که توده‌اى‌ها با بعضى دسته‌جات دیگر در کوچه‌هاى تهران مى‌کردند که راجع به ماهیت آن هم نمى‌خواهم وارد شوم. یک روز آقاى دکتر مصدق بنده را احضار کرد. رفتم خدمت ایشان. بنا بود جلسه‌اى تشکیل بشود از آقاى دکتر شایگان و آقاى دکتر سنجابى و آقاى مهندس زیرک‌زاده و آقاى مهندس حسیبى و آقاى شمس قنات‌آبادى و بنده.

برخلاف همیشه بنده زودتر رفته بودم یک لایحه‌اى را دادند بنده خواندم. متأسفانه رونوشتش را ندارم؛ اسمش قانون امنیت اجتماعى بود ولى خیلى بهتر و ملایم‌تر از این قانون امنیت اجتماعى فعلى بود. (مربوط به آخرین جلسه‌ی آن سال است که بعد از آن جلسه مریض شدم و رفتم بیمارستان.) من وقتى این لایحه را خواندم نمى‌دانم و نمى‌خواهم توصیف کنم که چه حالى به من داست داد. همین قدرش را مى‌توانم بگویم که این دست‌هایم جمع شد که این قانون را پاره کنم بیندازم زمین و از در بیرون بیایم؛ ولى خوددارى کردم؛ براى اینکه آن وقت دیدم تمام این مبارزات، تمام این جان‌کندن‌ها، تمام این وعده‌هایى که ما به مردم دادیم منجر به یک چنین قانونى بشود خوددارى کردم و سکوت نمودم. آقاى دکتر مصدق فرمودند که نظرت چیست؟ عرض کردم که من اطلاعات حقوقى ندارم، این را باید از آقایان اساتید حقوق بپرسید. فرمودند که من خواستم نظر تو را بدانم. بهشان عرض کردم بسیار قانون بدى است و هیچ زیبنده‌ی جنابعالى نیست که چنین قانونى را امضاء کنید. فرمودند که آقاى دکتر شایگان موافقت کرده‌اند. (دکتر شایگان - همچو چیزى نیست اگر چنین فرمایشى هم فرمودند درست نیست.) تمامش را مى‌گویم اجازه بفرمایید. در این ضمن آقایان دوستان تشریف آوردند.

فهرست مطالب کتاب

دکتر مظفر بقایى
ما براى راستى و آزادى قیام کرده‌ایم.
چرا دکتر بقائى بازداشت شد؟ و به چه بهانه‌اى در دادگاه نظامى محاکمه مى‌شود؟
جناب آقاى مهندس شریف‌امامى نخست‌وزیر
جناب آقاى دادستان محترم شهرستان تهران
متن نامه دکتر بقائى خطاب به افسران شهربانى مأمور جلوگیرى از اجتماع مردم
توقیف دکتر بقائى
بهانه توقیف مجدد دکتر بقائى چه بود؟
متن بازپرسى‌هاى دکتر مظفر بقائى کرمانى
متن ادعانامه دادستان ارتش علیه دکتر مظفر بقائى
ماده 62 قانون مجازات عمومى
سند اتهام: نامه آقاى دکتر بقائى
نخستین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه عادى شماره 2 نظامى
در عدم صلاحیت دادگاه
اظهارات تیمسار سرلشگر گرزن
اظهارات سرکار سرهنگ امین‌پور
قرار آزادى
عزیمت به کرمان
دستور بازداشت
اعتراض به صلاحیت
سیاسى یا غیرسیاسى
در حضور هیأت‌منصفه
اظهارات سرکار سرگرد دیانوش
دومین جلسه دادرسى آقاى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
اظهارات دادستان
اظهارات تیمسار سرلشگر گرزن
اظهارات سرکار سرهنگ امین‌پور
اظهارات سرگرد دیانوش
بیانات دکتر بقائى در عدم صلاحیت دادگاه
متن قرار صلاحیت دادگاه
سومین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه عادى شماره 2 نظامى
متن مدافعات در ماهیت دعوى
مدافعات تیمسار سرلشگر گرزن
مدافعات سرکار سرهنگ امین‌پور
چهارمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
مدافعات سرکار سرهنگ رستگار
الف) راجع به پیشینه‌هاى کیفرى موکل
ب) موضوع نوع اتهام
ج) راجع به ماده 62 استنادى
اظهارات دادستان
پنجمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
در آخرین دفاع
اظهارات تیمسار سرلشگر گرزن (به عنوان آخرین دفاع)
اظهارات سرکار سرهنگ آزمین (به عنوان آخرین دفاع)
مسأله ماده استنادیه
اظهارات سرکار سرگرد دیانوش (به عنوان آخرین دفاع)
تنفس
متن تذکاریه
ماده 62 قانون مجازات عمومى
جنگ و صلح
حق مسلّم
رد ادعانامه
اشتباه بزرگ
افکار عمومى به مناسبت محاکمه دکتر بقائى
ششمین جلسه دادرسى (آخرین دفاع) دکتر بقائى در دادگاه نظامى
قبل از شروع آخرین دفاع
متن آخرین دفاع
سؤالات
هفتمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
ملاک صلاحیت
رسمیت جلسه
مابقى یک جمله...
سازمان نگهبانان آزادى
خواننده عزیز
نامه به آقاى نخست‌وزیر
جناب آقاى دادستان محترم شهرستان تهران
خواننده عزیز
هشتمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
به دنبال چه مى‌گردید؟
در پوشه شماره 8 چیست؟
اطلاعیه خیلى محرمانه
«اطلاعیه»
اولین بازپرسى
در خارج از دادرسى
تصادم با منافع
رسمیت دادگاه
پاسخ تلگراف
براى طرح در دادگاه
نطق 25 مرداد
نهمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
«غلام خانه‌زاد»
پرونده نامرئى
استیضاح دولت آقاى ساعد
«جغد شوم»
قرارداد خائنانه
قسم به ناموس مادرش!
من متهم مى‌کنم!
علت دستگیرى من
آیا اتهام بخار شده؟!
تقدیم قرآن
رسمیت جلسه
دستور از خارج
بهترین راه
ماجراى سى‌ام تیر
باعث تسکین شد.
دهمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
کلمه اشتباهى
متن سرمقاله روزنامه شاهد مورخه 1331/7/2
به قلم دکتر مظفر بقائى کرمانى
قسمتى از نامه یک سرگرد
قسمتى از نامه یک سرهنگ
مردم غیرتمند تهران!
آقایان افسران ارتش!
تصفیه در ارتش
جلسه مجدد
«نتیجه تحقیقات و دلایل اتهام»
تحریف
یازدهمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
طرح در سازمان ملل
وزن شعر
تحریف از کیفرخواست
هیچ کس مرعوب نشد.
حذف مطالب
شبحى از جنگ...
بزرگ‌ترین شکنجه‌ها
کلمه هرزه‌گى...
نفت را ملى کردیم...
قصد مقدس
غصب عنوان آزادى...
مسأله انتخابات
از مقدمه قانون اساسى
اصل سوم
جلسه مجدد
اصل بیست‌ویکم متمم قانون اساسى
تفسیر بدیع
«عنصر مرموز» و «جغد شوم»
دوازدهمین جلسه دادرسى دکتر بقائى در دادگاه نظامى
دنباله آخرین دفاع
به عنوان مدرک جرم
جواب دو پهلو
هیچ تقاضایى ندارم.
خاطرات نهرو
«رأى اعدام»
خون عاشقان آزادى
متن رأى دادگاه نظامى
متن نامه اعتراضیه دکتر بقائى به دادستان کل کشور
جناب آقاى دادستان کل کشور
مقدمه
توقیف دکتر بقائى
متن ادعانامه دادستان ارتش علیه دکتر مظفر بقائى
ماده 62 استنادى دادستان
سند اتهام: نامه آقاى دکتر بقائى
متن رأى دادگاه نظامى
متن نامه اعتراضیه دکتر بقائى به دادستان کل کشور
جناب آقاى دادستان کل کشور
فصل اول: در صلاحیت و نقص تحقیقات
جریان نخستین جلسه دادگاه
اظهارات تیمسار سرلشگر گرزن
اظهارات سرکار سرهنگ رستگار
اول) درباره بازداشت غیرقانونى
دوم) راجع به عدم صدور امر تعقیب از طرف آمر قانونى
الف) در قانون اساسى
ب) در قانون مجازات عمومى
اظهارات دادستان (سرکار سرهنگ بهرون)
جریان دومین جلسه دادگاه
پاسخ وکلاى مدافع به اظهارات دادستان
پاسخ تیمسار سرلشگر گرزن
پاسخ سرکار سرهنگ امین‌پور
اظهارات دکتر بقائى در ایراد به صلاحیت
فصل دوم: در ماهیت دعوى
جریان سومین جلسه دادگاه
مدافعات تیمسار سرلشگر گرزن
ماده 62 استنادى
مدافعات سرکار سرهنگ امین‌پور
جناب آقاى مهندس شریف‌امامى نخست‌وزیر
جناب آقاى دادستان محترم شهرستان تهران
ماده 62 قانون مجازات عمومى
جریان چهارمین جلسه دادگاه
سه تقاضاى دکتر بقائى از دادگاه
اظهارات سرکار دادستان
فصل سوم: آخرین دفاع وکلاى مدافع
آخرین دفاع سرکار سرهنگ رستگار
آخرین دفاع سرکار سرگرد دیانوش
ماده 62 قانون مجازات عمومى
فصل چهارم: آخرین دفاع دکتر مظفر بقائى در دادگاه تجدیدنظر شماره 3 دادرسى ارتش
جریان ششمین جلسه دادگاه
نقل از متن آخرین دفاع دکتر بقائى در 1328
متن یادداشت آقاى دکتر مصدق به عنوان آقاى مکى
نطق آقاى غلامحسین رحیمیان
استیضاح دولت آقاى ساعد
متن نامه آقاى دکتر مصدق
آقایان نمایندگان دوره پانزدهم
متن نامه جناب آقاى دکتر مصدق به جبهه ملى
جریان هفتمین جلسه دادگاه
نقل از مذاکرات مجلس شوراى ملى
نقل از مذاکرات مجلس دوره شانزدهم
نقل از مذاکرات کمیسیون نفت
جریان هشتمین جلسه دادگاه
جریان نهمین جلسه دادگاه
پیام دکتر بقائى
استدلال منطقى
نقل از مذاکرات مجلس شوراى ملى دوره هفدهم
جریان دهمین جلسه دادگاه
نقل از مذاکرات مجلس شوراى ملى
متن دو سؤال دکتر بقائى
نقل از مذاکرات مجلس
طرح سؤالات آقاى دکتر بقائى از وزارت دفاع ملى و وزارت دادگسترى
(جواب آقاى معاون وزارت دادگسترى به سؤالات آقاى دکتر بقائى)
متن اعلامیه 30 تیر ماه 1340 حزب زحمتکشان ملت ایران
بیانات آقاى مهندس رضوى (نایب‌رئیس) در جلسه 16 آذرماه 1331 مجلس
پیام دکتر بقائى به مطبوعات
بیانات دکتر بقائى راجع به قانون امنیت اجتماعى
بیانات دکتر بقائى راجع به قانون امنیت اجتماعى دکتر مصدق در موقع طرح لایحه اختیارات
جریان یازدهمین جلسه دادگاه
نقل از مذاکرات مجلس شوراى ملى
بیانات آقاى دکتر بقائى راجع به مسکوت ماندن طرح سه‌فوریتى
جریان دوازدهمین جلسه دادگاه
نقل از مذاکرات جلسه 81 مجلس شوراى ملى
نامه آقاى مکى به پیشگاه اعلیحضرت همایونى
نامه آقاى مکى به آقاى فضل‌اللّه‌ زاهدى
جریان سیزدهمین جلسه دادگاه
متن رأى دادگاه تجدیدنظر شماره 3 اداره دادرسى ارتش
جریان دادگاه پس از ختم دادرسى و صدور رأى برائت
پیام مجدد دکتر بقائى به مطبوعات
در اطاق شور
در آخرین لحظه
رئیس اصلاح مى‌کرد.
دکتر بقائى ساکت بود.
التهابات فرونشست.
شکست سکوت...
ما فرجام مى‌خواهیم!
تشکر از خبرنگاران
نمى‌خواهیم قطع رابطه کنیم.
آخرین نهار در زندان
سرقفلى مى‌خواهم...
فصل پنجم: ضمایم
1- متن نامه آقاى دکتر مصدق به جبهه ملى راجع به توقیف دکتر بقائى(19 دى‌ماه 1328)
2- متن بیانات دکتر بقائى در مخالفت با تمدید اختیارات جناب آقاى دکتر مصدق
نقل از مذاکرات جلسه 25 دى‌ماه 1331
بهانه اختیارات - قانون مطبوعات
قانون امنیت اجتماعى
لایحه بیست درصد سهم کشاورزى
آزادى عمل توده‌اى‌ها
اختیارات و وزارت جنگ
اختیارات و قانون امنیت اجتماعى
تعقیب مسببین 30 تیر و طرح جلوگیرى از تعطیل مجلس
بقیه بیانات دکتر بقائى در جلسه 29 دى‌ماه 1331
3- متن مصاحبه مطبوعاتى آقاى دکتر بقائى
قطعنامه سازمان نگهبانان آزادى
فصل ششم: نشریات منتشرشده که در دادگاه به آنها استناد شد.
«من نماینده کرمان هستم.»
از نطق دکتر بقائى کرمانى در مجلس
روز 29 اردیبهشت 1332
مدارک و اسناد
توطئه براى طرد
دکتر بقائى از مجلس
بدون سلب مصونیت!
مقام ریاست معظم مجلس شوراى ملى
یک فصل از آیین‌نامه داخلى مجلس شوراى ملى
اداره کمیسیون‌ها
نامه سرگشاده
با مطالعه پرونده
فعلاً خوددارى شد.
خلاصه پرونده
توطئه براى تغییر رژیم
متن کامل نطق دکتر بقائى کرمانى
گفتنى‌هایى که در مجلس گفته نشد.
اینک خلاصه‌اى از بیانات جلسه سه‌شنبه پنجم خرداد راجع به توطئه تغییر رژیم
متن نطق جناب آقاى دکتر معظمى به عنوان ماده نود در جواب بیانات دکتر بقائى
نقل از مذاکرات رسمى مجلس شوراى ملى جلسه 82 پنج‌شنبه 7 خرداد 1332
حزب زحمتکشان ملت ایران و مسأله برقرارى رابطه با انگلستان
على زهرى
دکتر مظفر بقائى کرمانى
اعلامیه حزب زحمتکشان ملت ایران
فهرست اعلام: اسامى اشخاص، احزاب، اماکن جغرافیایى و روزنامه‌ها