معرفی و دانلود کتاب ادیپ: میل آتشین کودک

معرفی کتاب ادیپ: میل آتشین کودک

کتاب ادیپ: میل آتشین کودک اثری با موضوع روانکاوانه و با تکیه بر نظریه‌ی عقده‌ی ادیپ است که خوان داوید نازیو در آن به تفصیل، منطق ادیپِ پسر و ادیپِ دختر را واکاوی می‌کند. نویسنده به این ترتیب، پرده از امیال سرکوب‌شده‌ی انسان‌ها و نمودِ آن‌ها در بزرگسالی برمی‌دارد.

درباره‌ی کتاب ادیپ: میل آتشین کودک

خوان داوید نازیو (Juan-David Nasio) با نگارش کتاب ادیپ: میل آتشین کودک (Oedipus: The Most Crucial Concept in Psychoanalysis) ثابت می‌کند که هنوز، «عقده‌ی ادیپ» هسته‌ی اصلی نظریه‌های رانکاوی را تشکیل می‌دهد. به زعم زیگموند فروید (Sigmund Freud,)، ژاک لکان (Jacques Lacan) و نویسنده‌ی کتاب حاضر، عقده‌ی ادیپ علت اصلی تمام روان‌نژندی‌های انسان‌هاست.

زیگموند فروید برای توضیح میل جنسیِ کودک به والدِ غیرهم‌جنس و حس رقابت با والد هم‌جنس، از اصطلاحی تحت عنوان عقده‌ی ادیپ استفاده می‌کند. او این نام را از تراژدی یونان باستان «ادیپ شهریار» وام گرفته که یک سه‌گانه به قلم سوفوکل (Sophocles) است. این بار نظریه‌ای روانکاوی از روی درامی نمایشی زاده شده است. داستان این نمایشنامه از این قرار است: کودکی به نام ادیپ زاده می‌شود، در تقدیر او رقم خورده که در آینده پدر خود را می‌کشد و با مادرش ازدواج می‌کند. پدر و مادر برای فرار از این سرنوشت شوم، کودک خود را به دست چوپانی می‌سپارند تا جان او را بگیرد. چوپان دلش به رحم می‌آید و از این دستور سر باز می‌زند. نافرمانی چوپان تقدیر را به همان‌سو می‌برد که پیش‌تر مقدر شده بود. ادیپ ناخواسته پدرش را می‌کشد و پس از ازدواج با مادرش، بر تخت شاهی می‌نشیند. این نقطه شروع نمایشنامه‌ی سوفوکل است؛ جایی که ادیپ شهریار پس از کشف این حقیقت، باید تصمیمی بگیرد تا خود را از ننگ این گناه برهاند.

به‌زعم روانکاوان و همچنین خوان داوید نازیو، تمام کودکان با قدم گذاشتن به این جهان، ناخواسته وارد این چالش با والدین خود می‌شوند و پس از تشخیص هویت جنسی خود و دخالت سوپرایگو در نوجوانی، بر حس عشق و نفرت خود نسبت به والدین تسلط می‌یابند و ابژه‌ی جنسی خود را در افراد دیگری می‌جویند. فروید این روند را برای دختران نیز متصور می‌شود و آن را عقده‌ی الکترا می‌نامد که این اسم هم وام‌گرفته از اسطوره‌ی یونانی «الکترا» است و آیسخولوس، نویسنده‌ی یونانی آن را در قالب تراژدی درآورده است.

کتاب ادیپ: میل آتشین کودک تمام ابهامات را در مورد یکی از بحث‌برانگیزترین نظریه‌های روانکاوی برطرف می‌کند. خوان داوید نازیو به وضوح توضیح می‌دهد که عقده‌ی ادیپ نه داستان احساسات، بلکه داستان میل جنسی است. او این وابستگی اروتیکِ کودک چهارساله را نسبت‌به والدین از نقطه‌نظر روانکاوی تحلیل و بررسی می‌کند.

حال این سوال مطرح می‌شود که دانستن این نظریه چه کمکی به ما می‌کند؟ خوان داوید نازیو عقده‌ی ادیپ را علت اصلی روان‌نژندی عادی و بیمارگونه‌ی مردان و زنان می‌داند. به زعم او روان‌نژندی عادی نتیجه‌ی واپس‌رانی ناکافی عقده‌ی ادیپ و روان‌نژندی بیمارگونه نتیجه‌ی تجربه‌ی تروماتیک عقده‌ی ادیپ است. بنابراین شناخت امیالِ سرکوب‌شده‌ی دوران کودکی و آگاه شدن نسبت‌به آن‌ها، قدمی مثبت جهت رسیدن به روانی سالم‌تر است.

کتاب ادیپ: میل آتشین کودک را انتشارات لگا با ترجمه‌ی علی حسن‌زاده منتشر کرده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب درنگ‌ها

مجموعه کتاب درنگ‌ها به کوشش نشر لگا، درصدد است تا بهترین کتب روانکاوی و فلسفی را از بهترین نویسندگانِ حوزه‌های مختلف گردآوری کند. نشر لگا نام «درنگ‌ها» را دالی بر اختلاف در خوانش‌های مختلف نویسندگان این مجموعه و وقفه‌ها و گسست‌های موجود در آراء آن‌ها در نظر گرفته است.

نام برخی از جلدهای این مجموعه از این قرارند: «آتش و قصه»، «آفرینش و آنارشی»، «آموزه‌ی حقیقت افلاطون» و«قدرت چیست؟».

نکوداشت‌های کتاب ادیپ: میل آتشین کودک

• خوان داوید نازیو بر این مطلب صحه می‌گذارد که نظریه‌ی عقده‌ی ادیپ شرط اصلی وجود روانکاوی است. (PsycCRITIQUES)
• کتاب ادیپ: میل آتشین کودک اثری ارزشمند در حوزه‌ی علوم اجتماعی به حساب می‌آید و به دلیل وضوح و اختصارش قابل تقدیر است. (CHOICE)

کتاب ادیپ: میل آتشین کودک برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای تمام علاقه‌مندانِ حوزه‌ی روانکاوی، اثری خواندنی به‌شمار می‌رود.

در بخشی از کتاب ادیپ: میل آتشین کودک می‌خوانیم

دختر این امتناع قطعی پدر را به‌سان ضربه‌ای خردکننده دریافت می‌کند که هر امیدی به دستیابی به فالوسِ اساطیری را بر باد می‌دهد. اکنون دخترک درمی‌یابد که هرگز آن را نخواهد داشت با این‌همه این را نمی‌پذیرد. برعکس، او اینک خود را با همه‌ی شور و حرارت میل کودکانه‌اش در آغوش پدر می‌افکند، این بار نه برای به‌چنگ‌آوردن قدرت بل برای آنکه خودش منبع قدرت باشد. آری، او آرزو دارد فالوس را داشته باشد، اما اینک می‌خواهد پا فراتر بگذارد و می‌خواهد چیزِ پدر باشد. این سخن به چه معناست؟ به‌معنای آن است که دخترک به هر طریقی می‌خواهد خودش فالوس ارزشمند باشد. به‌بیان دیگر، می‌خواهد دلبند پدر باشد. به‌سبب نخستین امتناع «نه‌ی» پدرانه، رشک حسادت‌آمیز داشتن فالوس پدر جای خود را به میل محرم‌آمیزانه‌ی تصاحب‌شدن توسط او و فالوسِ پدر بودن می‌دهد. وقتی دخترک رشک می‌بُرد، موضعی مردانه اتخاذ کرده بود. اکنون که میل می‌ورزد، درگیر موضعی زنانه می‌شود. احساس مردانه‌ی رشک جای خود را به میل زنانه‌ی تصاحب‌شدن توسط پدر می‌دهد.

دخترک به این شکل، با جنسیت‌بخشی به پدر _ بازیگر اصلی فانتزی‌هایش_ عملاً وارد ادیپ می‌شود. فانتزیِ لذتی که میل ادیپیِ تصاحب‌شدن توسط پدر را به بهترین شکل نشان می‌دهد این فانتزی است که دختر می‌خواهد همسر او شود، امیدی که غالباً با عبارت زیر بیان می‌شود: «وقتی بزرگ شدم، با بابا ازدواج خواهم کرد!» به‌علاوه، این ورود به ادیپ لحظه‌ای است که مادرِ مطرود به صحنه بازمی‌گردد و دخترش را با ملاحت و زنانگی‌اش مسحور می‌سازد. در واقع، مادری که پیش‌تر وحشت می‌افکند اکنون در مقام زنی دوست‌داشتنی و سرمشق زنانگی ستایش می‌شود. طبعاً دخترک به مادرش نزدیک‌تر می‌شود و با او این‌همان‌یابی می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

دیباچه‌ی ترجمه‌ی انگلیسی: گفت‌وگویی با دکتر خوان-‌داوید نازیو
هیچ کودکی نمی‌تواند از ادیپ دوری بجوید!
درآمد
1: ادیپِ پسر
در آغاز بدنِ هیجاناتِ شهوت‌زا بود
سه میل محرم‌آمیزانه
سه فانتزی لذت
سه فانتزی اضطراب اختگی
انحلال عقده‌ی ادیپِ پسر: جنسیت‌زدایی از والدین
مردان در مقایسه با زنان ذاتاً بزدل‌اند
ثمرات عقده‌ی ادیپ: سوپراگو و هویت جنسی
خلاصه‌ی منطق ادیپِ پسر
2: ادیپِ دختر
زمان پیشاادیپی: دختر مثل پسر است
زمان تنهایی: دختر احساس تنهایی و حقارت می‌کند
زمان ادیپ: دختر به پدر خویش میل می‌ورزد
انحلال ادیپ: زن به مردی میل می‌ورزد
زنانه‌ترین زن همواره پدرش را در درون خویش دارد
خلاصه‌ی منطق عقده‌ی ادیپِ دختر
3: پرسش و پاسخ درباره‌ی ادیپ
4: ادیپ علت روان‌نژندی عادی و بیمارگونه‌ی مردان و زنان است
5: مجمع‌الجزایر ادیپ
اختگی وجود ندارد!
سیماهای پدر در ادیپ مردانه
سیماهای مادر در ادیپ زنانه
سیماهای فالوس در ادیپ زنانه
سوپراگو و سه نقش پدر در ادیپ مردانه
عروسک‌بازی
فانتزی همه‌توانی فالیک
فوبیا فرافکنی است، هیستری طغیان، و وسواس جابه‌جایی
دلالت دوجنسی سمپتوم روان‌نژندانه
هیستری چیست؟
هیستری بزرگسالی یکی از بیماران نتیجه‌ی رابطه‌ی بی‌اندازه عاطفی کودک دیروز با والدینش بود
زن هیستریک و ترس او از عشق
سه سیمای لاکانی پدر در عقده‌ی ادیپ: نمادین، واقعی و خیالی
سه نوع فقدان در ادیپ
6: برگزیده‌هایی از آثار زیگموند فروید و ژاک لاکان در باب ادیپ به‌همراه توضیحات ما
کتاب‌نامه
نمایه