معرفی و دانلود کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم: خاستگاه دانش مدیریت

معرفی کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم: خاستگاه دانش مدیریت

آنتونیو گرامشی، یکی از پرآوازه‌ترین چهره‌های تاریخ سیاسی ایتالیا، در کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم به سازوکار اقتصاد مدرن می‌پردازد و نحله‌های فکری و سیاسی مرتبط با آن را بررسی می‌کند. این اثر بخشی از چندین هزار صفحه‌ای‌ست که او در دوران اسارتش در زندان‌های ایتالیا نوشت.

درباره‌ی کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم

آنتونیو گرامشی در دوران زندگی خود که چندان به درازا نکشید، از بیرق‌داران مبارزه با فاشیسم در ایتالیا به شمار می‌رفت. او به دستور بنیتو موسولینی به زندان رفت و تا زمان مرگ، رنگ آزادی را ندید. گرامشی در دوران حبس خود بیش از سی دفتر سه‌هزار صفحه درباره‌ی موضوعات مختلف نوشت. نوشته‌های او در زندان که بخش‌هایی از آن‌ها تحت عناوینی همچون «دفترهای زندان» و «نامه‌های زندان» به فارسی ترجمه شده است، دربرگیرنده‌ی موضوعات بسیار متنوعی بودند؛ از تاریخ ایتالیا و مذهب و فرهنگ عامه گرفته تا انقلاب فرانسه، ناسیونالیسم، فاشیسم، تیلوریسم و فوردیسم. کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم (Americanism and Fordism) نیز بخشی از همین نوشته‌هاست که گرامشی آن‌ها را در دوران اسارت خود به رشته‌ی تحریر درآورده است.

در تعریف فوردیسم، که به افتخار هنری فورد نامگذاری شده است، می‌توان چنین گفت: فوردیسم یک سیستم مهندسی، صنعتی و تولیدی است که به‌عنوان اساس و بنیان سیستم‌های اجتماعی و اقتصادی مدرن امروزی قلمداد می‌شود و از تولید انبوه استاندارد صنعتی و همچنین مصرف انبوه پشتیبانی می‌کند. این یک ایدئولوژی سرمایه‌داری پیشرفته‌ای را توصیف می‌کند که حول محور سیستم‌های اجتماعی-اقتصادی آمریکا در رونق اقتصادی پس از جنگ متمرکز شده است.

فمنیسم، صنعت‌گرایی و تیلوریسم نیز از دیگر موضوعاتی هستند که آنتونیو گرامشی در کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم به سراغ آن‌ها رفته و هریک را در بستر موضوع اصلی کتاب به طور مفصل بررسی کرده است. در تعریف تیلوریسم به شیوه‌ای مختصر می‌توان چنین گفت که این اصطلاح به علم تقسیم وظایف خاص اطلاق می‌شود تا به کارمندان اجازه دهد وظیفه‌های خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهند. تیلوریسم در عمل برای اولین بار توسط فردریک تیلور، مهندس مکانیک آمریکایی، توسعه یافت که می‌خواست کارآمدترین شیوه‌های ممکن را در حوزه‌ی فعالیت‌های نیروی کار به دست آورد.

آنتونیو گرامشی در این کتاب مفصلاً به مفاهیم یادشده می‌پردازد و از خلال این پردازش می‌کوشد تحلیل قانع‌کننده‌ای را از روندهای توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی جهان در اختیار مخاطبان بگذارد. پرسشی که در سراسر این کتاب، گرامشی می‌کوشد به طرق مختلف به پاسخ آن نزدیک شود، این است: آیا تغییراتی که در جهان تولید روی می‌داد، مشخصاً در زمانی که او مشغول نگارش بود، از چنان اهمیتی برخوردار بود که یک دوران تاریخی جدید را رقم بزند، یا صرفاً تقارن رخدادهایی بود که اصالت و اعتبار چندانی نداشتند؟

کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم، نوشته‌ی آنتوینو گرامشی و ترجمه‌ی سهراب خلیلی شورینی، به همت انتشارات پویش مدام تهیه و منتشر شده است.

کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به کتاب‌های تاریخی، سیاسی و اقتصادی را به خواندن کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم دعوت می‌کنیم.

در بخشی از کتاب آمریکاگرایی و فوردیسم: خاستگاه دانش مدیریت می‌خوانیم

آنچه در طرز فکر فوول، آن‌طور که پاگنی خلاصه کرده، اهمیت دارد تصوّر او از کورپوریشن به‌عنوان یک بلوک مستقل صنعتی تولیدی است که می‌تواند مسئله‌ی توسعه‌ی بیشتر ماشین اقتصاد ایتالیا را به شکلی مدرن و هر چه بیشتر در جهت سرمایه‌داری حل‌وفصل کند. این مخالف عناصر نیمه فئودال و مفتخوار جامعه است که عُشر ارزش اضافی را می‌بلعد و به آن "تولیدکنندگان پس‌انداز" می‌گویند. تولید پس‌انداز باید به وظیفه‌ی درونی (بیشتر اقتصادی) خود بلوک تولیدی تبدیل شود که با کمک توسعه تولید با هزینه‌ی کاهش یابنده صورت گیرد که علاوه بر افزایش ارزش افزوده، اجازه‌ی دستمزدهای بیشتر را هم می‌دهد.

نتیجه آن، یک بازار داخلی بزرگ‌تر، صرفه‌جویی در چند لایه از طبقه‌ی کارگر و سود بیشتر است. در این شیوه است که انباشت سرمایه با سرعت بیشتری در درون مؤسسه ایجاد می‌شود. نه از طریق واسطگی "تولیدکنندگان پس‌انداز" که چیزی جز غارتگران ارزش اضافی نیستند. در درون بلوک صنعتی تولیدی، عنصر فنی، مدیریت و کارگران باید به‌مراتب بااهمیت‌تر از عنصر «سرمایه‌دارانه» به معنای سخیف کلمه باشند. اتحاد ناخدایان صنعت و پس‌اندازکنندگان حوزه بورژوازی باید با بلوک شامل همه‌ی عناصری که مستقیماً در تولید دست دارند و تنها کسانی‌اند که توانایی یکپارچه شدن در یک اتحاد را دارند و می‌توانند یک کورپوریشن تولیدکننده را تشکیل بدهند، جایگزین شود. (از چه رو پس، اسپریتو این نتیجه‌ی افراطی را می‌گیرد که کورپوریشن یک دارائی است)

اعتراض پاگنی به فوول این است که این درمان، یک اقتصاد سیاسی جدید نیست بلکه فقط یک خط‌مشی اقتصادی جدید است. این یک اعتراض کاملاً تشریفاتی است که می‌تواند در مواردی اهمیت داشته باشد ولی به هسته اصلی بحث نزدیک نمی‌شود. اعتراض‌های دیگر، به‌طور خلاصه چیزی نیستند جز این‌که موقعیت ایتالیا واجد جنبه‌های مختلفی است که از اغتشاش "سازمانی" ماشین اقتصاد بسیار عقب‌مانده‌تر است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
امریکاگرائی و فوردیسم
مقدمه ویراستار انگلیسی
تبیین و توجیه ترکیب جمعیتی اروپا
کلان شهر و کلان روستا
خودکفایی مالی صنعت
برخی جنبه‌های پرسش جنسی
فمینیسم و «مردسالاری»
«خوی حیوانی» و صنعت‌گرایی
عقلانی کردن تولید و کار
تیلور و آمریکاگرایی
کمیّت و کیفیّت
تیلوریسم و مکانیکی کردن کار
دستمزدهای بالا
سهام، اوراق قرضه‌ی شرکتی، اوراق قرضه‌ی دولتی
تمدن آمریکایی و اروپائی
پانوشت