معرفی و دانلود کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ

معرفی کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ

کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ از اس. ای. فراست جستاری است در تاریخ فلسفه‌ی غرب از طلوع آن در یونان باستان تا روزگاران کنونی و معاصر. کتابی که تاریخ فلسفه را به شکل عرضی و با طرح نمودن ده مسئله و موضوع اساسی و بنیادی در تمام روزگاران بشری واکاوی کرده، آراء‌ و افکار نامی‌ترین فلاسفه را در مواجهه با هر یک از این مسائل مورد بررسی قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ

نقطه‌ی آغاز فلسفه چیست؟ پرسش یا پاسخ؟ پایان و محصول آن چطور؟ اصلا مادامی که از فلسفه سخن می‌گوییم دقیقاً چه معنایی را منظور نظر داریم؟ و دیگر آنکه اصلا آیا فلسفه را آغاز و انجامی هست که روا گرداند تلاش ما را برای حصول شناختی بهتر از چنین مسیر احتمالی و مفروضی؟ پیش از بررسی اینکه کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ (Basic Teachings of the Great Philosophers) از اس. ای. فراست (S.E. Frost) چه می‌گوید، تلاش بر پاسخگویی به این پرسش‌ها را پیش می‌گیریم با یک سفر تاریخی به دل نخستین سال‌های پدید آمدن فلسفه، سوار بر مرکب آثار فلسفی کهن. از گذشتگانی چون افلاطون و ارسطو چنین گزارش شده که پیش از سقراط نیز، بودند بزرگانی که طرح سوال می‌کردند و در پی یافتن چاره و پاسخ‌هایی برای بن‌بست‌های فکری خویش، راه درنگ و ژرف‌اندیشی پیش می‌گرفتند؛ و برای تدوین و تنظیم سازوکاری در جواب پرسش‌های خود و دیگران، جهان عین و ذهن را مورد تعمق و تأمل قرار می‌دادند.

روزگاری که به عصر پیشاسقراطیان آوازه داشت و چیزی از فلسفه، نه به نام و نه به محتوا بر زبان‌ها جاری نشده بود. پس از آن، دیگرانی آمدند با شعار و دعوی‌های تازه. این جمعیت جدید که خود را سوفسطایی می‌نامیدند، در کلاس‌ها و مجالس درسی که در شهرهای گوناگون یونان و سرزمین‌های اطراف برگزار می‌نمودند، به نوعی راه تدریس را پیش گرفته بودند؛ تدریس و پاسخگویی روشن و صریح، در برابر پرسش‌ها و کنجکاوی‌هایی که از دیرباز ذهن پرسشگر بشر را درگیر کرده بود.

«سوفسطایی» که در اصل تلفظ نزدیک به یونانی آن به صورت «سوفیست» خوانده می‌شد، به معنای دانا و خردمند بود و کسی که حکمت می‌داند و پس در خود توان این را می‌یابد که به دیگران نیز حکمت بیاموزد. اما بنابر گزارش افلاطون، سقراط برای نخستین بار سوفیست‌ها را به باد انتقاد گرفت و ادعای دانایی آنان را زیر سوال برد. سقراط بر این باور بود ما (نوع بشر) در بهترین حالت می‌توانیم تمایل و شوقی به دانستن داشته باشیم نه آنکه حکمت و دانایی را به چنگ آورده و از آنِ خود کنیم. پس خود را «فیلوسوفیست» یا دوستدار دانایی خواند. لقبی که فراتر از یک نام و در قامت یک نقطه عطف اساسی در متدولوژی خردورزی عمل کرد و دعوی دانایی را به میل به دانستن بدل نمود. عنوانی فنی، که با استقبال پساسقراطیان، از نخستین آنان یعنی افلاطون و ارسطو روبه‌رو گشته و تا به امروز نیز به بقای خود ادامه می‌دهد.

دیالکتیک، به‌مثابه‌ی رانه و محرک اندیشه

با مقدمه‌ی یادشده می‌توانیم به پرسشی که در آغاز متن طرح گردید پاسخ گوییم که فلسفه، مسیر پرسش‌هاست و تلاش برای پاسخ دادن به آن. چیزی که مسیر فلسفه و در معنای عام‌تر، اندیشه، را پیش می‌برد، دیالکتیک است. دیالکتیک که خود با دیالوگ یا گفت‌وگو هم‌ریشه است، خواه به‌صورت گفت‌وگوی مستقیم و بی‌واسطه میان دو یا چند تن شدنی است، مطابق روشی که در آکادمی‌های یونان باستان اتخاذ شده بود؛‌ و خواه به شکل گفت‌وگویی باواسطه و توأم با فاصله‌ی زمانی و مکانی، به‌گونه‌ای که از زمانی به بعد به نحو کلی در میان فلاسفه مرسوم گشت؛ بدین‌سان که گفت‌وگو، میان گفتمان‌ها و مکاتب انجام می‌گرفت و هر فرد، تلاش می‌کرد آنتی‌تزی برابر تز فیلسوف پیش از خود، نسبت به موضوعی بخصوص ارائه دهد (یا به زبان غیرفلسفی،‌ سعی می‌کرد نظریه‌ای متفاوت نسبت به نظریه‌ی فیلسوف دیگر اظهار کند.)

در میان آثار فلسفی، مسبوق به سابقه است شیوه‌ای از نگارش و جمع‌آوری تاریخ فلسفه که نوعی گفتگو را میان فیلسوفان اعصار مختلف فراهم آورده و نظریات و واکنش حکیمان در طول تاریخ را در موضوع یا موضوعاتی خاص، در کنار هم گردآوری کند. کتابی که اکنون با آن روبه‌روییم، یا کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ نیز از جمله‌ی چنین جستارهایی شمرده می‌شود. در ادامه با روشی که اس. ای. فراست در اثر خود پیش گرفته، بیشتر آشنا می‌شویم.

وجه تمایز این کتاب با آثار هم‌ردیف خود

کتاب پیش رو از نوع تاریخ فلسفه است. در میان آثار و نوشته‌های فلسفی، تواریخ فلسفه از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین کتب به‌شمار می‌آیند؛ اما چیزی که کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ و متد آن را از سایر همالان و همتایانش متمایز می‌گرداند این است که اس. ای. فراست در آن، تاریخ فلسفه و اندیشه را نه به شکل طولی، که به نحو عرضی ارائه کرده است. از این طریق که به‌جای برشمردن نام یک‌به‌یک فلاسفه از دیرباز تا به امروز، و یادکرد گزیده و خلاصه‌ای از آراء و افکار هر یک از آنان، اسکلت ساختمان کتابش را «موضوع‌محورْ» وضع نموده است؛ و پس از تدوین ده موضوع از میان اصلی‌ترین، بنیادی‌ترین و چالش‌برانگیزترین پرسش‌ها و مسائل فلسفی، در هر یک از فصول ده‌گانه‌ی کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ، اندیشه‌ها و نظریات فیلسوفان تاریخ را از گذشته تا به امروز، درباره‌ی آن مسئله‌ی بخصوص در کنار یکدیگر قرار می‌دهد و مطرح می‌نماید.

این، خود باب یک فضای دیالکتیکی و گفت‌وگومحور میان فیلسوفان تاریخ را فراهم می‌آورد، علی‌رغم عدم حضور آنان در یک اتاق یا بر سر یک میز در کنار هم! موضوعات دهگانه‌ای که اس. ای. فراست برای کتاب خود برگزیده است، از اهم موضوعات و بنیادی‌ترین آنان چون ماهیت جهان و خدا و انسان، و نسبت این مولفه‌ها با یکدیگر، و پرسش‌های کهنی چون جاودانگی انسان و اختیار و اراده‌ی او را دربرگرفته، و تا مسائل و موضوعاتی انضمامی‌تر نظیر مسائل فلسفه سیاسی و اخلاق و ذهن، گستردگی دارد. بازه‌ی زمانی روزگاران فیلسوفانی که در این جستار سترگ مورد بررسی قرار گرفته‌اند، بالغ بر دوهزار سال را شامل می‌شود؛ از فیلسوفان نخستین در یونان باستان، تا فلاسفه‌ی سده‌ی بیستم میلادی که هنوز زمان زیادی از حضور و نفوذ فکری آنان بر مجامع حکمی و فلسفی نگذشته است.

کتاب حاضر، حاصل پژوهش و کتابت استاد آمریکایی فقید در حوزه‌ی فلسفه است که در سده‌ی بیستم می‌زیست؛ کتابی که انتشارات بهجت آن را به چاپ و نشر رسانده است.

کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ برای شما مناسب است اگر

• علاقه‌مند به فلسفه هستید.
• به نقش و جایگاه خود در جهان بسیار می‌اندیشید.
• مایلید نظر فیلسوفان برجسته‌ی تاریخ از افلاطون و ارسطو، تا هیوم و شلینگ و بنتام را در پاسخ به محوری‌ترین پرسش‌های بشری بخوانید.

در بخشی از کتاب درس‌های اساسی فلاسفه بزرگ می‌خوانیم

اعتقاد دیگری که درباره موقع انسان در طبیعت که به وسیله نویسنده شکاک فصل خردورزی ادبیات مشترک کیش یهود و مسیح ارائه شده چنین می‌گوید به همان ترتیبی که ابنای بشر پا به عرصه وجود می‌گذارند حیوانات نیز خلق میگردند. همان طور که حیوان می‌میرد انسان نیز دار فانی را وداع می‌گوید... انسان هیچ تفوقی بر حیوان ندارد... همه راهی یک مکان‌اند... همه از خاک برخاسته‌اند و به خاک نیز باز می‌گردند.

در این فراز ما شاهد بدبینی مفرطی هستم که تا کنون درباره خلقت انسان ابراز شده است. انسان هیچ چیزی نیست جز خاک. آدمی کرم بداقبالی است که فاقد هر گونه قدرت و اهمیت است. او رنج می‌کشد، تقلا و کوشش می‌کند و لاجرم مغلوب نیروهای جهان می‌شود که عظیم‌اند و هم قدرتمند حیات او سراسر «رنج» است. زندگی او سیلی است از اشک و کوهی است از غم.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: ماهیت جهان
فصل دوم:‌ جایگاه انسان در جهان
فصل سوم:‌خیر و شر
فصل چهارم: ماهیت خداوند
فصل پنجم: تقدیر یا اراده آزاد
فصل ششم:‌ روح و جاودانگی
فصل هفتم: انسان و حکومت
فصل هشتم: انسان و آموزش
فصل نهم: ذهن و ماده
فصل دهم: صور ذهنی و تفکر
فصل یازدهم: رویکرد امروزی به فلسفه