معرفی و دانلود کتاب صوتی در باب تسلی خاطر: آرامش یافتن در عصر ظلمت

معرفی کتاب صوتی در باب تسلی خاطر: آرامش یافتن در عصر ظلمت

در روزهای تاریک زندگی، چگونه خاطر خود را تسلی دهیم؟ این سؤال تازه نیست. مایکل ایگناتیف در کتاب صوتی در باب تسلی خاطر به ما نشان خواهد داد که این دغدغه اگر به قدمت تاریخ بشریت نباشد، کمتر از آن نیست؛ دغدغه‌ی آرام زیستن در جهان سراسر ناآرامی. نویسنده به دوران‌ها و سرزمین‌های مختلف پا می‌گذارد و به اندیشه‌های گوناگون گریزی می‌زند تا ببیند اهالی دین، هنر، سیاست و فلسفه چه دوایی برای تسکین دردهای بی‌انتهای بشر به کار می‌برند؛ اصلاً سؤالی مهم‌تر: آیا درمانی مطلق برای تسلی رنج‌های بشر وجود دارد؟

درباره‌ی کتاب صوتی در باب تسلی خاطر

هرکجا که انسان به آن پا می‌گذارد، رنج و اندوه نیز جای قدم‌های او را پر می‌کند؛ درست مثل یک سایه. زندگی از رنج جدا نیست. با این حال بشر هیچگاه از این فکر خلاصی نیافته که چطور در برابر رنج زندگانی روح خود را تسلی دهم؟ کتاب صوتی در باب تسلی خاطر (On Consolation) نوشته‌ی مایکل ایگناتیف (Michael Ignatieff) پاسخی فلسفی و در عین حال تاریخی به این سؤال مهم است. نویسنده به مکاتب فکری در اعصار گوناگون سر می‌زند تا ببیند مردم و متفکران آن زمانه چه مرهمی برای روح‌های زخم‌خورده‌ی خود کشف کرده بودند. حاصل این سیر و سیاحت فکری، اکسیری است که شاید روزی بتواند فقدان و اندوه قلب ما را نیز تسکین دهد یا حداقل از ما انسان آگاه‌تری بسازد.

پرسشی به درازای تاریخ: چگونه با تراژدی‌های زندگی کنار بیاییم؟

رنج‌های بشر چه بسیارند! از غم سوگواری گرفته تا سانحه و بیماری، از جنگ و دشمنی تا ویروس و پاندمی. گویی هر رنجی رنگ و جنس خاص خود را دارد و هرکدام نسبت به دیگری منحصر به فرد هستند؛ همان‌طور که درد معده با درد دندان یکی نیست. پس این بشر رنجور با تمام محدودیت‌ها و کم‌توانی خود چگونه در برابر این زندگی سراسر تهدید دوام آورده است؟ هر زهری پادزهری دارد و بشر همیشه و هرکجا به دنبال دوایی بوده تا درد رخدادهای ناخوشایند زندگی را آرام کند.

تسلی‌بخشی‌های انسان برای رویارویی با تراژدی‌های زندگی درست به اندازه‌ی خود این فجایع، متنوع و گسترده‌اند؛ این موضوع را با مرور کتاب صوتی در باب تسلی خاطر بیشتر درک خواهیم کرد. نویسنده‌ی این جستار فلسفی برای نمایش این رنگارنگی، به هر گوشه و کنار تاریخ سرک می‌کشد؛ از فلاسفه و اندیشمندان نظرخواهی می‌کند؛ به اتاق کار شاعران و موسیقی‌دانان و نقاشان سر می‌زند و پای صحبت مردان دین و مدعین ایمان می‌نشیند تا جواب هر کدام را با ظرافت کنار یکدیگر بچیند. آن وقت است که می‌فهمیم انسان چه تار و پودهایی به هم بافته تا سرانجام به خود بقبولاند زندگی ارزش زیستن دارد.

داستان رنج و آرامش، از ماجرای صبر ایوب تا روایت فیلسوفان سکولار

بیایید ما نیز به متون کهن دینی سری بزنیم. داستان حضرت ایوب شاید پررنگ‌ترین نماد تسلی‌گری در ادیان الهی باشد. اما این تازه سرآغاز قصه است. سرودها و شعرهای مقدس از داستان زندگی قدیسانی پر شده که تمام عمر را در مشقت زیسته‌اند. تسلی اصلی آن‌ها برای تحمل چنین رنجی، امید به زندگی جاوید است. اما چنین استدلالی برای همه کارساز نیست. انسان سکولار که به دین و مشیت الهی باور ندارد، مرهم دردهای زندگی را در کجا پیدا می‌کند؟ انسان قرن بیست که بارها زوال بشریت را در قالب جنگ و نسل‌کشی تماشا کرده چطور به قلب زخم‌خورده‌ی خود آرامش می‌دهد؟

کتاب صوتی در باب تسلی خاطر از این جهت مانند یک سفره‌ی رنگین و پرمزه است. در هر فصلی از آن می‌توان با اندیشمند تازه‌ای رودررو شد که طعم تازه‌ای علیه تلخی‌های زندگی روی میز می‌گذارد. در گوشه‌ای از این جمع، رواقیون و حکمای باستانی را نظاره می‌کنیم. در سمت دیگر با روشنگران مدرن روبه‌رو می‌شویم و در انتهای این گردهمایی، خود نویسنده، یعنی مایکل ایگناتیف را می‌بینیم که برداشت نهایی خودش از مجموع این تسلی‌گری‌ها را با ما در میان می‌گذارد. پیشنهاد می‌کنیم شما نیز با این جمعیت همراه باشید و جرعه‌ای تازه و گوارا از جهان فلسفه بنوشید.

این کتاب با تلاش نشر صوتی رادیو گوشه و با همکاری انتشارات بایگانی به دست شما رسیده؛ ترجمه‌ی اثر کاری از شیما شریعت است و روایت شنیداری آن را تایماز رضوانی برعهده دارد.

نکوداشت‌های کتاب در باب تسلی خاطر

• این بررسی پُرمایه و دلگرم‌کننده به ما یادآوری می‌کند که نیاز به تسلی همیشگی است، همان‌طور که سخنان الهام‌بخش و نمونه‌های کسانی که پیش از ما این مسیر را پیموده‌اند نیز همیشگی‌اند. (تورنتو استار)
• اثری روشنگر و تأثیرگذار، این تصاویر گسترده از مردان و زنانی که در زمان‌های تاریک به دنبال پاسخ می‌گردند برای همه ما جذاب است، هم به عنوان یک جستجوی جمعی و هم به عنوان یک تأمل شخصی و صمیمی. (جنی اوگلو، نویسنده)
• تأملی فوق‌العاده درباره فقدان و مرگ که تمام توان مایکل ایگناتیف را به عنوان فیلسوف، تاریخ‌دان، سیاست‌مدار و انسان به نمایش می‌گذارد. (روری استوارت، نویسنده)

کتاب صوتی در باب تسلی خاطر برای شما مناسب است اگر

• به دنبال آگاهی بیشتر درباره‌ی مفهوم، درد و فقدان، تراژدی و مرگ هستید.
• به دنبال راهنمایی فلسفی برای یافتن آرامش در روزهای سخت هستید.
• از مرور تاریخ و فلسفه و بهره بردن از تجربه و حکمت اندیشمندان لذت می‌برید.

در بخشی از کتاب صوتی در باب تسلی خاطر: آرامش یافتن در عصر ظلمت می‌شنویم

تسلی خاطر فقط زمانی ممکن است که امید ممکن باشد و امید فقط زمانی که زندگی برایمان معنا پیدا کند. اگر عمیقاً باور داشته باشیم که زندگی پوچ است، اتفاقی پس از اتفاق است، بدون اندکی وقفه یا مهلت و به مرگ منتهی می‌شود، آنگاه تسلیم، لذت بی‌حساب گریز و خودکشی، هر آنچه از این دست معنا می‌یابد، اما تسلی نه. امیدی که برای تسلی نیازمند آنیم، بسته به این ایمان است که وجود ما معنادار است یا می‌توان با تلاش‌های ما به آن معنا داد. همین ایمان است که اجازه می‌دهد در انتظار بهبود و احیا، زندگی را پیش ببریم.

تسلی خاطر وابسته به همین ایمان است و به همین خاطر ناگزیر امری دینی‌ست. حتی اگر همان‌طور که بعدتر می‌بینیم، معنایی که به ما امید می‌دهد بتواند صورتی غیردینی یا حتی ضددینی به خود بگیرد. در عین حال، از معنایی که دین برای رنج می‌جوید آغاز کنیم. ادیان کارکردهای گوناگونی دارند که یکی از آن‌ها تسلی دادن است؛ توضیح اینکه بشر چرا رنج می‌برد و چرا می‌میرد و چرا با همه این اوصاف باید با امید زندگی کند.

از آغاز ثبت تاریخ انسان، هنگامی که اولین بار ایده‌ها بر کتیبه‌های سفالی به خط میخی یا بر روی نوارهای پاپیروس با جوهر تهیه شده از خاکستر ثبت شدند، اندیشمندان همواره این سؤال اساسی را مطرح کردند: چگونه می‌توان در برابر رنج، فقدان و مرگ، ایمان تجارب به انسان را حفظ کرد؟ دین یهود و مسیحیت از سرباز زدن از پذیرش این موضوع که انسان فقط برای رنج و مرگ به دنیا آمده، سرچشمه می‌گیرند.

پیامبران عبرانی اولین جستجوگران امید هستند و به همین خاطر مبدعان مفهوم غربی تسلی به حساب می‌آیند. اینان خدای یکتا، قادر مطلق، دانای کل و قانون‌گذاری الهی را تصور کردند، اما بعد باید توضیح می‌دادند که چرا چنین خدایی اجازه می‌دهد بنده صالحش رنج ببرد و بنده شرورش کامیاب شود. با فرض اینکه دنیا مخلوق چنین خدای عادلی‌ست، پیامبران عبرانی مشکلی برای ما به جا گذاشتند که انسان‌ها سال‌های سال است که در صدد حلش هستند: چگونه در برابر بی‌عدالتی و ناملایمات زندگی، ایمان و امیدمان را حفظ کنیم؟ بدون راه حلی برای این مشکل، خبری هم از تسلی خاطر نیست.

فهرست مطالب کتاب صوتی