معرفی و دانلود کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی

معرفی کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی

کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی دربردارنده‌ی دو نمایشنامه به قلم کارلو گولدونی است. او در نمایشنامه‌ی تئاتر کمدی، دشواری‌ها و ظرافت‌های روی صحنه بردن یک نمایش را به تصویر می‌کشد و از این راه، نقدها و اصلاحات حرفه‌ای خود درمورد تئاتر قرن هجدهمی را ابراز می‌کند. نمایشنامه‌ی عروس ایرانی اثر مشهور دیگری از گولدونی است که با روایت ماجرایی عاشقانه و کمدی تراژدی، فرهنگ و سنت شرق را نمایان می‌کند.

درباره‌ی کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی

کارلو گولدونی (Carlo Goldoni) از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویس‌ها و بنیان‌گذار کمدی واقع‌گرایانه‌ی ایتالیایی محسوب می‌شود که با آثار نوآورانه‌ی خود تأثیر بسزایی بر تئاتر ایتالیا و جهان گذاشته است. نمایشنامه‌های تیاتر کمدی (Il teatro comico) و عروس ایرانی (La sposa persiana) ازجمله آثار کمدی این نویسنده‌ی سرشناس است که در طی دوره‌های مختلف نظر مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرده.

نمایشنامه‌ی سه پرده‌ای تیاتر کمدی که اولین بار در سال 1750 منتشر شد، از نظر بسیاری نقطه‌ی عطفی را در مسیر حرفه‌ای گولدونی رقم زده است. در این نمایشنامه‌ی کمدی یک گروه نمایشی در حال تمرین پرده‌ی سوم یک تیاتر کمدی به سرپرستی شخصیتی به اسم اراتزیو هستند. بازیگران نمایش با اینکه به بداهه‌پردازی عادت دارند اما از بابت نوآوری‌هایی که در نمایش وجود دارد، نگرانند. در کنار آن‌ها للیو، یک شاعر تازه‌کار و لئونورا نوازنده‌ی ماهری که در پی کار می‌گردد، فرصت پیدا می‌کنند تا در این نمایش به‌عنوان بازیگر حضور پیدا کنند.

نمایشنامه‌ی عروس ایرانی یک اثر کمدی تراژدی است که کارلو گولدونی آن را در پنج پرده و در قالب منظوم به نگارش درآورده است. ماجرای این اثر نمایشی در دوران حکومت صفویه روایت می‌شود، زمانی که اصفهان پایتخت ایران بود. در این ماجرا، محمود از تاجران ثروتمند ایرانی، پسرش، تهماسب را مجبور می‌کند تا با دختر عثمان، رئیس قشون شاهی، ازدواج کند. بی‌خبر از آنکه تهماسب دل در گروی برده‌ی زیبایی به اسم ریحانه، دارد و به همین سبب در میانه‌ی دوراهی تعهدات همسری و خیانت قرار می‌گیرد.

نگاه منتقدانه‌ی کارلو گولدونی در دو نمایشنامه‌ی متفاوت

نمایشنامه‌ی تیاتر کمدی روال آماده‌سازی و اجرای یک نمایشنامه را به تصویر می‌کشد. کارلو گولدونی در این نمایشنامه، مخاطب را به پشت صحنه‌ی یک تئاتر می‌برد و روند شکل‌گیری یک اجرا و دشواری‌های آن را عیان می‌سازد. گولدونی در این اثر نه‌تنها شیوه‌ی نوشتن یک کمدی خوب را نشان می‌دهد، بلکه بیزاری‌اش نسبت به قواعد و اصول برآمده از کتاب‌ها را ابراز می‌دارد و از این طریق علاقه‌اش را به تئاتر واقع‌گرایانه که بازنمودی از زندگی و واقعیت‌های آن است، آشکار می‌سازد.

او همچنین در دل این کمدی، نقطه‌ای تراژیک از شک و تردیدهای یک هنرمند را قرار می‌دهد و به موازات تمامی این مسائل، دلایل اصلاحات خود درمورد تئاتر قرن هجدهمی و همین‌طور ضعف و قوت‌های کمدیا دل‌آرته را شرح می‌دهد. به همین خاطر است که می‌توان این نمایشنامه‌ی کمدی را همچون یک راهنمای کاربردی و یک بوطیقا برای نمایشنامه‌نویسان قلمداد کرد. اثری سرشار از نکات و توصیه‌های عملی و مفید که به درک جهان تئاتر و چگونگی بازنمایی آن کمک می‌کنند.

کارلو گولدونی در نمایشنامه‌ی عروس ایرانی، با بهره‌گیری از جذابیت‌های سنت و فرهنگ ایرانی، داستانی عاشقانه و پرشور را روایت می‌کند و در خلال روایتی پرکش‌وقوس، از عشق و دنبال کردن خواسته‌های شخصی سخن می‌گوید. در این نمایش، گولدونی نقد خود نسبت به هنجارهای فرهنگی و اجتماعی را در قالب موقعیت‌های کمدی و دیالوگ‌های قدرتمند ارائه می‌دهد و مخاطب را به تأمل در باب روابط انسانی و پیچیدگی‌های آن وامی‌دارد.

کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی، این نمایشنامه‌های مهم و ارزشمند را علی شمس به فارسی برگردانده و نشر قطره برای چاپ آن کوشیده است.

کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی برای شما مناسب است اگر

• از خواندن نمایشنامه‌ی کمدی کلاسیک لذت می‌برید.
• دانشجوی رشته‌ی تئاتر یا نمایشنامه‌نویسی هستید.
• می‌خواهید برجسته‌ترین آثار کارلو گولدونی، یکی از اثرگذارترین نمایشنامه‌نویس‌های جهان را بخوانید.
• در تلاشید به درک بهتری نسبت به نظریات کارلو گولدونی و نگاه منتقدانه‌ی او به کمدیا دل آرته دست پیدا کنید.

در بخشی از کتاب تیاتر کمدی و عروس ایرانی می‌خوانیم

محمود: دخترم فاطیما، من از امروز به بعد تو رو دختر خودم می‌دونم. حالا از خون منی... عروسمی. ماشاا... بهت بگم زیبایی، نجیبی، رعنایی، خوب و باتقوایی. حالا نوبت توئه که این پسر رو اهل کنی. عشق آنی نمی‌شه، کار می‌بره، زمان می‌خواد. تو باید یواش‌یواش اون رو عاشق بکنی. هستبندش بکنی. من برای شما دوتا کلی آرزو دارم. اینکه خوشبخت بشین. شاد باشین. لبتون به خنده، دلتون به شادی، سرتون به همدیگه گرم باشه. بهت قول می‌دم ظرف یه ‌ماه نشده این پسر مفتون تو بشه. تو فقط دلبری کن. هم ناز کن و هم ناز بخر. به عینه روشنه برام تو می‌شی تخم چشم‌هاش. مطمئنم کم نمی‌ذاره برات. تو هم کم نذار براش. (می‌رود.)

فاطیما: (تنها با خودش) وای که چقدر بدبختم. یکی رو ندیده و نشناخته و نپسندیده، می‌شونن کنار آدم و می‌گن از حالا به بعد شوهرته. باید دوستش داشته باشی. چی رو دوست داشته باشم؟ کی رو دوست داشته باشم؟ این‌ها اول مناره رو می‌دزدن و بعدش چاه رو می‌کنن. بیچاره من.

تهماسب وارد می‌شود. فاطیما از دیدن تهماسب جا می‌خورد و سر می‌چرخاند. تهماسب قدم سبک می‌کند.

تهماسب: (با خودش) چقدر از این مواجهه می‌ترسم. ندیده برام محرزه که ریحانه به قد و بالا و جمال و کمال از این سره. (رو به فاطیما) س س سلام. قراره من شوهر شما باشم. قراره بعد از این به‌زور ما هم رو دوست داشته باشیم. قراره تا آخر زندگی‌مون با هم باشیم. حالا دیگه ما زن و شوهریم. اون برقع رو پس بزنین. بذارین من روی شما رو ببینم.

فاطیما: من گوش به فرمان شمام. خب شما شوهرمی. بعد از این همه کسمی. من گوش‌به‌فرمان شمام. هرچی شما امر کنین. این منم فاطیما. کسی که دوستتون داره. به شما عشق می‌ورزه و شما رو روی چشم‌هاش جا می‌ده. (برقع را از روی صورتش برمی‌دارد.)

تهماسب: (با خودش) همچی آش دهن‌سوزی نیست.