زندگینامه و دانلود بهترین کتاب‌های مارکوس اورلیوس

زندگینامه مارکوس اورلیوس

مارکوس اورلیوس (Marcus Aurelius Antoninus) در سال 121 میلادی به دنیا آمد. او در کودکی با مطالعه‌ی آثار افلاطون با فلسفه‌ی یونان آشنا شد و بعد از رسیدن به سلطنت، به‌عنوان‌ امپراتوری خوش‌نام و یک فیلسوف رواقی شهرت یافت. پدر مارکوس اورلیوس اصالتی ایتالیایی-اسپانیایی داشت و مادرش نیز اشراف‌زاده‌ای ثروتمند بود. مارکوس اورلیوس در سه‌سالگی پدرش را از دست داد و سپس نزد مادر و پدربزرگش پرورش یافت.

سرنوشت مارکوس اورلیوس اما زمانی عوض شد که امپراتور هادریانوس در سال 138 میلادی، پسرخوانده‌ی خود را از دست داد و آنتونینوس پیوس، عموی مارکوس اورلیوس را به جانشینی خود برگزید؛ کسی که چندی بعد برادرزاده‌اش را به فرزندی پذیرفت و این‌گونه بود که مارکوس جوان در 18‌سالگی میراث‌دار سلطنت روم شد. مارکوس اورلیوس سپس توانست با بهره‌بردن از آموزش‌های ویژه و امکانات سلطنتی، به تحصیل علوم مختلف بپردازد و زبان‌های یونانی و لاتین را بیاموزد.

با آنکه مارکوس اورلیوس در نوجوانی شیفته‌ی ورزش‌های رزمی و به‌ویژه کشتی بود، فلسفه محبوب‌ترین دل‌بستگی‌اش محسوب می‌شد و استادش دیوگنتوس نیز نقشی اساسی در آموزش مکتب‌های فلسفی یونان و آشنایی او با فیلسوف‌های بزرگ جهان ایفا کرد. سرانجام مارکوس اورلیوس در سال 161 میلادی به سلطنت رسید و بنابر نوشته‌های تاریخی، دوران زمامداری‌اش جزء متمدنانه‌ترین دوره‌های امپراتوری روم بوده است. به‌عنوان‌ مثال، او به‌محض رسیدن به فرمانروایی، تغییراتی مهم در ترکیب دولتمردها ایجاد کرد و افراد دارای صلاحیت حکمرانی را در ترکیب هیئت حاکمه‌اش قرار داد.

مارکوس اورلیوس به آزادی بیان اعتقاد داشت و رفتاری دموکراتیک با منتقدانش در پیش گرفت. بااین‌همه، اتفاق‌هایی ناگوار مانند سیل، قحطی، همه‌گیری طاعون و جنگی که از سال‌ها قبل با امپراتوری اشکانیان در جریان بود، او را با بحران‌هایی جدی مواجه کرد.

گرچه اپراتوری روم در جنگ با پادشاهی ایران به پیروزی رسید، اما درگیری‌های طولانی‌مدت با قبیله‌های بربر باعث شد بخش زیادی از دوره‌ی سلطنت مارکوس اورلیوس به جنگ بگذرد. او هجده سال در مقام امپراتور روم فرمانروایی کرد و سرانجام در سال 180 میلادی و در 58‌سالگی بر اثر ابتلا به بیماری تیفوس درگذشت. ویل دورانت نویسنده و تاریخ‌نگار آمریکایی، مارکوس اورلیوس را به‌عنوان فیلسوفی برجسته معرفی کرده که تحت‌تأثیر مکتب رواقیان، نگاهی همدلانه نسبت به مردم و حتی دشمنانش داشت.

سیر نویسندگی مارکوس اورلیوس

مارکوس اورلیوس از دوره‌ی کودکی به مطالعه‌ی آثار فلسفی علاقه داشت و کتاب‌های افلاطون و سقراط را مطالعه می‌کرد. بااین‌حال، وقتی در 40‌سالگی به فرمانروایی روم رسید، زمان کافی برای مطالعه و نوشتن نداشت. کتاب «تأملات»، تنها اثر برجای‌مانده از مارکوس اورلیوس، در سال‌های 170 تا 180 میلادی و در هنگام جنگ با حکومت اشکانیان نوشته شد و به‌عنوان یک اثر شاخص از یک پادشاه فیلسوف بر جای ماند.

ویل دورانت اعتقاد دارد که مارکوس اورلیوس کتاب تأملات را در کنار رود دانوب و در هنگامه‌ی جنگ‌هایش نوشته است. او ذهنی منطقی داشت و شب‌های جنگ در چادر خود به نوشتن دغدغه‌ها و مراقبه‌های خود می‌پرداخت تا امکانی برای تسلی و آرامش پیدا کند. یادداشت‌های مارکوس اورلیوس بازتابی از باورهای فلسفی و معنوی او در مکتب رواقی به شمار می‌روند و کتاب تأملات نیز هنوز به‌عنوان یک یادبود ادبی و فلسفی مورداحترام است؛ چنان‌که بسیاری از مفسرها آن را یکی از بزرگ‌ترین آثار فلسفی دانسته‌اند.

بهترین کتاب مارکوس اورلیوس

مشخص نیست که اولین بار در چه زمانی نوشته‌های مارکوس اورلیوس منتشر شد. بااین‌حال، به نظر می‌رسد نخستین یادداشت‌های او در کتابی با عنوان «نوشته‌های مارکوس برای خود»، در سده‌ی دهم میلادی گردآِوری شده است. نخستین بار ویلهلم زایلاندر در زوریخ سوئیس و در سال 1558 میلادی نسخه‌ای خطی از دست‌نوشته‌های مارکوس اورلیوس را به زبان یونانی پیدا کرد که هم‌اکنون قدیمی‌ترین نسخه‌ی خطی کامل باقی‌مانده از آن‌ها، مربوط به قرن چهاردهم میلادی است و در کتابخانه‌ی واتیکان نگهداری می‌شود.

مجموعه‌ی این دست‌نوشته‌ها بعدها در اثری در قالب دوازده مقاله‌ی فلسفی و با عنوان کتاب تأملات (Meditations) منتشر شد. ویل دورانت تاریخ‌نگار بزرگ آمریکایی معتقد است اندیشه‌های مارکوس اورلیوس مثل دیگر افراد معتقد به اندیشه‌های رواقیون، مورد ملامت نزدیکانش قرار می‌گرفت. بااین‌همه، او موفق شده بود به کمک همین اندیشه‌ها به آرامش درونی دست یابد. او در همه‌ی دوران زندگی‌اش دچار ضعف جسمانی نیز بود و به نظر می‌رسد با تکیه‌ بر نوشته‌های فلسفی‌اش می‌توانست بر این مشکلات غلبه کند.

این اثر فلسفی در ایران نیز چندمرتبه ترجمه و چاپ شده و آخرین نسخه‌ی آن را نشر ققنوس با ترجمه‌ی عرفان ثابتی در سال 1396 منتشر کرده است. منتقدان معتقدند مخاطب با خواندن کتاب تأملات، راه‌های غلبه بر هراس‌های درونی، خشم، امیال و هیجان‌های منفی را فرامی‌گیرد.

برای مطالعه‌ی کتاب مارکوس اورلیوس می‌توانید به سایت و اپلیکیشن کتابراه مراجعه نمایید.

سبک نگارش و دیدگاه‌های مارکوس اورلیوس

مارکوس اورلیوس در کتاب تأملات، با لحنی ساده، صریح و فلسفی با مخاطب صحبت می‌کند. او در این کتاب تأکید می‌کند که هرکس باید خود را در بوته‌ی نقد و قضاوت قرار دهد، از شهوت‌پرستی بپرهیزد و براساس قانون طبیعت، با همه‌ی آفریده‌ها در صلح و آرامش، هم‌زیستی داشته باشد. مارکوس اورلیوس مثل دیگر پیروان فلسفه‌ی رواقی، راز آرامش انسان را برخورداری از اراده‌ی نیکو و تأثیر نپذیرفتن از رویدادها و حادثه‌های بیرونی می‌دانست و معتقد بود که بشر برای رسیدن به خوشبختی باید به قوانین طبیعت احترام بگذارد.

مارکوس اورلیوس از نگاه دیگران

ویل دورانت در کتاب «تاریخ‌ تمدن» از مارکوس اورلیوس با عنوان فیلسوف امپراتور یاد می‌کند و از قول ادوارد گیبون، مورخ مشهور اروپایی و متخصص تاریخ روم باستان، می‌نویسد: اگر از کسی دعوت می‌شد که دوره‌ای خاص را در تاریخ جهان تعیین کند که در آن احوال نوع بشر، بیش از هر زمانی قرین سعادت و خوشبختی بوده، بدون تأمل، دوره‌ای را نام می‌برد که میان بر تخت‌ نشستن نروا و مرگ مارکوس آئورلیوس واقع است.

کتاب «چگونه مثل امپراتور روم فکر کنیم»، نوشته‌ی دونالد رابرتسون، اولین بار در سال 2019 منتشر شد. نویسنده در این کتاب به زندگی مارکوس اورلیوس و راهکارهای او برای چیرگی بر جوشش‌های عاطفی و سختی‌های زندگی‌اش می‌پردازد و مخاطب را به خردمندانه زیستن، کنترل خشم و تحمل شجاعانه‌ی ناملایمات زندگی دعوت می‌کند.

کتاب «امپراتور فیلسوف: سرگذشت مارکوس اورلیوس امپراتور روم»، نوشته‌ی رایان هالیدی، روایتی از زندگی این پادشاه را ارائه می‌کند. نویسنده در این کتاب مصور با تأکید بر خاستگاه اندیشگانی مارکوس آئورلیوس به‌عنوان یک فیلسوف رواقی، کوشش می‌کند مخاطب را به آموختن فلسفه و بهره‌ بردن از این آموزه‌ها در زندگی تشویق کند.

حقایقی جالب درباره‌ی مارکوس اورلیوس

• امپراتور هادریانوس که پیش از مارکوس اورلیوس فرمانروای روم باستان بود، وارثی نداشت اما وقتی متوجه استعداد خاص برادرزاده‌ی جوان خود شد، تصمیم گرفت او را به‌عنوان ولیعهد خود انتخاب کند.

• مارکوس اورلیوس فرمانروایی روشنفکر بود و نقل شده است که در زمان جنگ با قبیله‌ی بربرهای آلمانی، شب‌ها با نوشتن یادداشت‌هایی با آن‌ها همدردی می‌کرد.

• یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های مارکوس اورلیوس با حکومت اشکانیان بود که او در آن نبرد پیروز شد؛ هرچند که مارکوس اورلیوس شروع‌کننده‌ی جنگ با امپراتوری ایران نبود و این جنگ پیش از برتخت‌نشستن او آغاز شده بود.

• مارکوس اورلیوس بسیاری از فرزندان خود را به‌ خاطر شیوع بیماری طاعون از دست داد و بعضی تاریخ‌نگارها معتقدند علت نوشتن مقاله‌هایی که در دو دهه‌ی پایانی عمر به آن مشغول بود، پیداکردن تسلایی فلسفی برای مقابله با این رنج‌ها بوده است.

• از نظر ایتالیایی‌ها، مارکوس اورلیوس یک امپراتور فیلسوف بوده است و به همین خاطر مجسمه‌ای از او در موزه‌ی کاپیتولین شهر رم وجود دارد و او را سوار بر اسب نشان می‌دهد.

جملات برگزیده‌ مارکوس اورلیوس

• من مدت‌هاست که به طبیعت خوبی و شرافتش، طبیعت بدی و رذالتش و طبیعت شخص خطاکار پی برده‌ام؛ بنابراین، هیچ‌یک از این چیزها نمی‌توانند به من آسیب رسانند، زیرا کسی نمی‌تواند مرا در زشتی و تباهی شریک و سهیم سازد. (کتاب تأملات)

• بر عقل تمرکز کن، عقلی که باید ارباب و فرمانروا باشد. دیگر از تقدیر و سرنوشت ناراحت مشو، نه از امروز شکایت کن و نه در عزای فردا باش. (کتاب تأملات)

مارکوس اورلیوس در میان ایرانیان

مارکوس اورلیوس در ایران از یک‌سو به‌عنوان فرمانروای امپراتوری روم که در جنگ با اشکانیان پیروز شد، شناخته می‌شود، اما ترجمه‌ی کتاب تأملات از او، وجهی دیگر از این پادشاه را به مخاطبان ایرانی نشان می‌دهد.