معرفی و دانلود کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر

معرفی کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر

وقتی علم به سلاح سیاست تبدیل شود، چه بر سر انسان خواهد آمد؟ کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر، برداشتی نمایشی از یکی از هراس‌انگیز‌ترین رخدادهای تاریخ بشریت است. هاینار کیپهارت، خالق این نمایشنامه‌ی به‌یاد‌ماندنی، قاب منحصر‌به‌فردی را برای روایت سوژه‌ی نمایشی خود یعنی پروژه‌ی بمب هسته‌ای انتخاب کرده است؛ پس، برای حضور در جلسه‌ی محاکمه‌ی جی. رابرت اوپنهایمر و شنیدن سرنوشت تلخ پدر بمب هسته‌ای آماده باشید.

درباره‌ی کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر

برای یک فیزیک‌دان اتمی، مجوز امنیتی حکم برگ حیات را دارد. جی. رابرت اوپنهایمر بدون این برگ جواز، حق حضور در پروژه یا انجام کوچک‌ترین فعالیت تحقیقاتی را نخواهد داشت. در حقیقت، آینده‌ی حرفه‌ای اوپنهایمر با سلب مجوز فعالیت او، به کل به باد می‌رفت. در کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر (In der Sache J. Robert Oppenheimer) اثر هاینار کیپهارت (Heinar Kipphardt) شاهد روند جلسات پرتنش و ملتهب دانشمندی هستیم که پس از سال‌ها تلاش، حالا به اتهام خیانت ملی رودررو‌ی بازجویان کمیسیون امنیتی آمریکا نشسته است.

وقتی علم و اخلاق به مصاف هم می‌روند!

بیایید به کمی قبل‌تر از وقایع نمایشنامه صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر بپردازیم. ماجرا به دهه‌ی دوم قرن بیست میلادی بازمی‌گردد. رابرت اوپنهایمر جوان، برای تکمیل تحصیلات خود به آلمان مهاجرت می‌کند؛ اما دانشجوی مستعد دانشگاه هاروارد اطلاع ندارد که این مهاجرت علمی، آغازگر چه اتفاقات سرنوشت‌سازی در زندگی او خواهد بود. اشتیاق بی‌اندازه‌ی رابرت در مکانیک کوانتومی، هر روز باب تازه‌ای از دروازه‌های علم را به رویش باز می‌کرد. روزنامه‌ها پر بود از خبر کشف نیرویی قوی و فراتر از انرژی فسیلی و باروت؛ نیرویی که در کمال ناباوری در ذرات هسته‌ی اتم نهفته بود.

حوادث بعدی زندگی اوپنهایمر در فاصله‌ی دو جنگ جهانی به سرعت طی شد. پذیرش مدیریت پروژه‌ی علمی منهتن و به سرانجام رساندن اولین آزمایش‌های هسته‌ای افتخار بزرگی برای او بود. اما قائله به همینجا ختم نشد. در سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم و در بیابان‌های نیومکزیکو، اولین بمب آزمایشی به مرحله‌ی اجرا درآمد و شایعات و ابهامات به پایان رسید: بمب اتم، حقیقتاً کار می‌کرد! هرچند که ممکن بود سوژه‌ی بعدی انفجار آن یک دشت خالی از سکنه نباشد.

قهرمانان اتمی، خادم یا خائن؟

به نقطه‌ی آغاز نمایش صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر، برگردیم. اکنون، اوپنهایمر نه یک قهرمان ملی، بلکه متهم ردیف اول یک دادگاه امنیتی است. سلاح هسته‌ای، نبرد جهانی دوم را بُرد و دنیا را در سکوتی مرگ‌بار و خفه‌کننده غرق کرد. آینده‌ی بشر به علامت سوال بزرگی تبدیل شد. بمب هسته‌ای نه تنها می‌توانست پایان‌گر تمام جنگ‌های دنیا، بلکه پایانی برای هستی بشر باشد. آخرین‌باری که کشفیات علمی این چنین به نفع سیاست عمل کرده بودند، به چه زمانی برمی‌گشت؟ قطعاً هیچ ابداعی به پای آنچه که اوپنهایمر و تیم صد نفره‌اش برای دولت آمریکا ساخته بودند نمی‌رسید.

پس عنوان اتهام اوپنهایمر چه بود؟ جنایت جنگی علیه بشریت؟ یا دست داشتن در پروژه‌ای ضد انسانی؟ هیچ‌کدام. با خاموش شدن آتش جنگ جهانی دوم، سایه‌ی جنگ سرد، شرق و غرب زمین را پر کرد. افرادی که تا دیروز خادم بزرگ‌ترین پروژه‌های ملی بودند، اکنون به دسیسه‌چینی و جاسوسی برای جبهه‌ی مقابل متهم می‌شدند. می‌شدند. اسناد و شواهد کمیسیون امنیتی ایالات متحده علیه اوپنهایمر نیز کم نبود.

پدر بمب اتم، بعد از اولین آزمایش اتمی انسانی در ژاپن، به‌طور واضحی دچار تنش و تضاد درونی شده بود؛ کشاکش‌های درونی او بعداً به صورت مخالفت در ساخت تسلیحات هیدروژنی جلوه‌گر شد. سناتور جوزف مک‌کارتی هم تیر آخر را زد و حضور خائنین را بین اعضای پروژه‌های اتمی تایید کرد. بازجویی امنیتی فردای همان روز آغاز شد و مضنون اصلی کسی نبود جز جی. رابرت اوپنهایمر.

کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر در بین نمایشنامه‌های تاریخی، خاص و کم‌مانند است؛ زیرا متن اصلی نمایش به‌طور مستقیم از اسناد بازجویی اوپنهایمر توسط اف‌بی‌آی برداشت و اقتباس شده است. با شنیدن این کتاب هم یک اثر دراماتیک و هنرمندانه را دنبال می‌کنید و هم به یک نمایش مستند و برگرفته از واقعیت گوش می‌دهید. شنیدن این شاهکار نمایشی هاینار کیپهارت را به همه توصیه می‌کنیم.

این کتاب با تلاش نشر صوتی آوانامه و همکاری انتشارات خوارزمی تهیه شده است. روایت شنیداری اثر توسط مهبد قناعت پیشه، آرمان سلطان زاده و جمعی از گویندگان انجام شده و ترجمه‌ی نمایش نیز کار از مترجم خوش‌آوازه‌ی ایرانی نجف دریابندری است.

اقتباس فرهنگی از کتاب قضیه رابرت اوپنهایمر

• کتاب «قضیه رابرت اوپنهایمر»، در سال 1964 به صورت نمایشی تلویزیونی در آلمان غربی پخش شد و توانست جایزه‌ی بهترین فیلمنامه برای جشنواره‌ی فیلم تلویزیونی بادن بادن را برای خود کند. همچنین در سال‌های مختلف نسخه‌های نمایشی مختلفی از این نمایشنامه به صحنه‌ی تئاتر رفت.

کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر برای شما مناسب است اگر

• به داستان‌های تاریخی و ماجراهای برگرفته از رویدادهای واقعی علاقه‌مندید.
• درباره‌ی وقایع جنگ جهانی دوم و جریان‌های پشت‌پرده‌ی ساخت بمب اتمی کنجکاوید.
• از دنبال‌کنندگان ادبیات نمایشی، به‌ویژه نمایشنامه‌های قرن بیستم هستید.

در بخشی از کتاب صوتی قضیه رابرت اوپنهایمر می‌شنویم

صحنه‌ی ششم - مذاکرات روز دهم: وفاداری مطلق چیست؟ آیا امنیت صد‌درصد وجود دارد؟

- آقای دکتر اوپنهایمر، من از روی پرونده این‌طور می‌فهمم که امروز سالگرد پنجاهمین سال تولد شماست. من میل دارم که یک لحظه این مراسم را کنار بگذارم و به شما تبریک عرض کنم.
- متشکرم آقای راب، احتیاجی نیست.
- آقای دکتر، ممکن است بپرسم که آیا نامه‌هایی را که به مناسبت روز تولدتان رسیده دیده‌اید یا نه؟
- مقداریش را دیدم.
- هاکن شوالیه هم به شما نامه نوشته؟
- بله، کارت تبریک فرستاده.
- چه نوشته؟
- تبریک معمولی، دوستدار دیرین تو. لابد شما یک فتوکپی از رویش تهیه کرده‌اید.
- شما هنوز او را دوست خودتان می‌دانید، این‌طور نیست؟
- بله.
- در نامه‌ی شما به کمیسیون نیروی اتمی، در صفحه 22، شما گفتگویی را نقل می‌کنید که در زمستان 43-1942 با شوالیه داشته‌اید. این گفتگو کجا واقع شد؟

فهرست مطالب کتاب صوتی