معرفی و دانلود کتاب موقعیت و داستان

معرفی کتاب موقعیت و داستان

کتاب موقعیت و داستان به قلم ویویان گورنیک به شرح و توضیح چگونگی و چیستی سبک روایت شخصی اختصاص یافته است. نویسنده در این کتاب با توضیح انواع قالب‌های غیرداستانی و عناصر و اصول لازم در این مسیر، سعی می‌کند چگونگی مطالعه و نوشتن یک اثر غیرداستانی از جمله جستار و خاطره را به خواننده آموزش بدهد.

درباره‌ی کتاب موقعیت و داستان

ویویان گورنیک (Vivian Gornick)، نویسنده و روزنامه‌نگار اهل نیویورک است که سابقه‌ی گسترده‌ای در آموزش نوشتن خلاق دارد. او در کتاب موقعیت و داستان (The situation and the story) با تحلیل نمونه‌های آثار غیرداستانی نویسندگان اثرگذار از سراسر جهان، به بررسی سبک‌های نگارش غیرداستانی و شرح و وصف عناصر و مفاهیم اساسی در جستارنویسی پرداخته و تلاش می‌کند خواننده‌ی علاقمند و بی‌تجربه را در مطالعه‌ی دقیق‌تر و نگارش هدفمند یک اثر غیرداستانی راهنمایی کند.

قرن‌هاست که محبوب‌ترین سبک نگارش بشر، نگارش روایی و داستانی بوده است. حتی اگر به آثار فلسفی و تاریخی نگاهی بیندازیم می‌بینیم که تعدادی از بزرگ‌ترین فیلسوفان و متفکران جهان، آثار تحلیلی خود را در قالب داستانی به نگارش درآورده‌اند. اما پس از چرخش مدرن ادبیات و هنر در سال‌های اخیر، در کمال تعجب همگان شاهد رونق محبوبیت سبک نگارش غیرداستانی و جستارنویسی شده‌ایم. به نظر گورنیک و بسیاری از منتقدان ادبیات معاصر، مخاطب و خواننده‌ی مدرن، دیگر با روایت داستانی ارتباطی برقرار نمی‌کند. گورنیک در این کتاب تلاش می‌کند در طی تحلیل و بررسی تعدادی از بهترین آثار غیرداستانی نویسندگان جهان مانند دیدیون، اسکار وایلد، و سیمور کریم، خواننده را با سبک نوشتار غیرداستانی آشنا کرده و چرایی و چگونگی اهمیت این سبک نوشتار را شرح دهد.

گورنیک در شرح هدف خود از نگارش این کتاب به این اشاره می‌کند که ما به عنوان مخاطب در مطالعه‌ی یک اثر داستانی، از «من»‌ی که داستان را روایت می‌کند انتظار راستگویی و بیان حقیقت را نداریم بلکه در مطالعه‌ی داستان، از نویسنده انتظار داریم ما را در سیر تخیل خود همراه کرده و در نهایت سرگرم کند. اما در نگارش اثر غیرداستانی، معیار دشوار و حیاتی تمایز اثر خوب از بد، تنها حقیقت‌گویی، راستگویی، و باورپذیری نویسنده است. در نگارش یک جستار یا مموآر، نویسنده در خلال روایت شخصی و بدون کمک تخیل، به گزارش عقاید و باورهای خود، یا روایت واقعیت می‌پردازد. در این کتاب به اهمیت ظرافت و پیچیدگی این امر اشاره می‌شود: چطور می‌توانیم اثری برگرفته از تجربیات شخصی و درونی خود بنویسیم بدون اینکه خطر خودشیفته به نظر رسیدن را به جان بخریم؟ چگونه نویسنده می‌تواند از هستی خسته‌کننده‌اش، راوی حقیقت‌گویی را بیرون بکشد که روایت شخصی قابل شنیدنی برای گفتن داشته باشد؟ چطور می‌توانیم پرسونای حقیقت‌گوی جذابی را که قرار است مخاطب را در عین گزارش حقیقت و بیان دقیق مطلوبش، با خود همراه کند، در پس کلمات خود روی کاغذ بیاوریم؟

گورنیک، این کتاب را، که حاصل سال‌ها تدریس ادبیات و اصول نوشتن به نویسندگان تازه‌کار است، به اختصار و با قلم گیرا و ساده‌ای نوشته که هر مخاطب کم‌تجربه‌ای را با خود همراه می‌کند. ترجمه‌ی روان و ساده‌ی آزاده هاشمیان از این اثر باارزش، آن را به منبع آموزشی و گزینه‌ی مناسبی برای خوانندگان کم‌تجربه‌ و بلندپروازی که آرزوی نوشتن دارند، بدل می‌کند.

گفتنی است که کتاب موقعیت و داستان توسط انتشارات چشمه به چاپ رسیده است.

نکوداشت‌های کتاب موقعیت و داستان

• روایتی مسحورکننده از بهترین و اثرگذارترین نویسندگان سبک روایت شخصی، از نویسنده‌ای که قلم شیوا و نگاه تیزبینش این کتاب را به یک اثر باارزش، چه برای تدریس در کلاس درس و چه برای مطالعه‌ی شخصی تبدیل می‌کند. (لیدیا دیویس)
• ویویان گورنیک با دانش و دقت می‌نویسد. من به آگاهی او ایمان مطلق دارم. (Sven Birkert)
• ویویان گورنیک یک نویسنده‌ی بی‌نظیر است. در کتاب جدید تکان‌دهنده و شگفت‌انگیزش، «موقعیت داستان» درباره‌ی هنر نوشتن در ضمن یادگیری درباره‌ی زندگی خود نویسنده می‌آموزیم. نگارش دقیق و ترکیب بی‌نظیر داستان و تحلیل، به خوبی چالش نگارش غیرداستانی خلاقانه را نمایش می‌دهد و مثال شگفت‌انگیزی از امکانات این سبک نگارش است. (Lee Gutkind)
• ما سال‌هاست به چنین کتابی احتیاج داریم که خلاقیت غیرداستانی را از نگاه تحلیلی بررسی کند، رازهای پنهان این سبک را نمایان کند، و استانداردهایش را بالا ببرد. ویویان گورنیک تمام این کارها و بیشتر از این را هم انجام داده و در این راه اثری خلق کرده که هم تحلیلی دقیق و هم مثالی موفق از دشواری نگارش خوب در سبک روایت شخصی است. او تمرکز دقیقی بر سوژه‌اش دارد، نگارشش روان و زیباست و جملاتش گیرا هستند؛ کل اثر یک تجربه‌ی مطالعه‌ی هیجان‌انگیز را تضمین می‌کند. (Phillip Lopate)

کتاب موقعیت و داستان برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب موقعیت و داستان به تمام افرادی که به نوشتن علاقه دارند یا از مطالعه‌ی آثار غیرداستانی لذت می‌برند توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب موقعیت و داستان می‌خوانیم

اگر ویلیام هزلیت هر روز صبح با سختی و بیزاری تمام بیدار نمی‌شد، نمی‌توانست در لذت نفرت را بنویسد. اگر ویرجینیا وولف مشکلی در کنار آمدن با زندگی نداشت، مرگ بید را نمی‌نوشت، اگر جیمز بالدوین درگیر نبرد بی‌امانِ مهار کردن سیاه‌پوست و سفیدپوست درونِ خود نبود، یادداشت‌های یک پسر بومی را نمی‌نوشت. این متن‌ها کار نویسندگانی است که در عمیق‌ترین لایه‌ها با جستار درگیر بودند. خودِ این فرم آن‌ها را به درونی بودن عامدانه سوق داده است. در این‌جا نوشته به دنبال این نیست که برای خودش توصیفاتی روی کاغذ جمع کند یا تصاویری مستقل از تفکر یا الهامی شاعرانه ایجاد کند. زاویه‌ی دید از سیستم عصبی نشئت می‌گیرد و خودش را وقف شخص راوی می‌کند تا جستار را با نیروی محرکی درونی که خواننده از همان صفحه‌ی اول می‌شناسد پیش ببرد: اجبار این است که از خودِ روایت فقط برای شکل دادن تداعی‌هایی استفاده شود که متن را پیش ببرد و به واکاوی درونی منجر شود. این نویسندگان شاید خود را «نشناسند» (یعنی به اندازه‌ی بقیه‌ی ما خودشناسی دارند)، اما در هر مورد حیاتی است که بدانند موقع نوشتن که هستند. آن‌ها می‌دانند این‌جا هستند تا موضوعی را که در دست دارند شفاف کنند - و براساس همین الزام باید کارشان را انجام دهند.

وقتی نویسندگان از کیستی خود در لحظه‌ی نوشتن ناآگاه‌اند (یعنی در جستار درگیر انگیزه‌هایی‌اند که نه می‌توانند تشخیص دهند و نه از پس حلش برمی‌آیند)، خیلی اوقات کار خوب از آب درنمی‌آید یا بسیار محدود می‌شود. جستار دی. اچ. لارنس، مگر زن‌ها تغییر می‌کنند؟، موردی از این‌دست است. روشن است که جستار در نکوهش فمینیست‌های دهه‌ی 1920 است و تعمق در تکرار نقش‌شان در تاریخ مدرن. از دید من کار موفقی نیست، نه به دلیل نظراتش، به این دلیل که خود لارنس نمی‌داند در پی چیست. این ندانستنِ نویسنده متن را محکوم به شکست می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه ی مترجم: برای نجات واقعیت
پرسونا در روایت
یک: جستار
برای بهتر و بدتر
من و او
دو: مموآر
نتیجه گیری
نمایه