معرفی و دانلود کتاب مسافر، برج، کرم: سه استعاره درباره خواندن

معرفی کتاب مسافر، برج، کرم: سه استعاره درباره خواندن

کتاب مسافر، برج، کرم شرحی نقادانه و گزارشی دقیق است که نشان می‌دهد انسان‌ها در قبال شناخت جهان و هستی، چه رویکردهایی را اتخاذ می‌کنند. آلبرتو مانگوئل برای روشن کردن این موضوع از علم نشانه‌شناسی کمک گرفته و در دنیای استعاره‌ها به کنکاش پرداخته تا نشان دهد در مورد شناخت جهان و افرادی که قصد شناسایی آن را دارند، چه استعاره‌هایی در متون ادبی، دینی و... به کار رفته. مفهوم «کتاب جهان» و شبکه‌ی معانی استعاری آن، محتوای این اثر تحلیلی را تشکیل می‌دهند.

درباره‌ی کتاب مسافر، برج، کرم

انسان‌ها تنها موجوداتی هستند که به لطف قدرت تفکر و ابزار زبان می‌توانند جهان پیرامون خود را بشناسند. بشر با بهره‌گیری از کلمات و رمزگشایی آن‌ها می‌تواند هم جهان اطراف و هم هویت ادراکی خود را در این جهان شناسایی کند. زبان و نمادهای آن، نوعی از قراردادهای اجتماعی میان انسان‌ها هستند که برقراری ارتباط را میان ایشان امکان‌پذیر می‌کنند. البته این زبان همیشه هم سرراست نیست و گاه ممکن است جنبه‌ی استعاری به خود بگیرد. نه، اشتباه نکنید! زبان استعاری لزوماً به ادبیات و آثار ادبی محدود نمی‌شود. زبان روزمره‌ی انسان‌ها مملو است از استعاره‌هایی که برای اشاره به امور ریزودرشت زندگی روزانه به کار می‌روند. اگر به میراث مکتوبی که به انسان امروزی منتقل شده رجوع کنیم، می‌بینیم استعاره‌ها بیش از آن‌چه که قابل‌تصور باشد به کتاب‌ها و متون راه پیدا کرده‌اند. از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به استعاره‌هایی اشاره کرد که مربوط به شناخت جهان هستند. آلبرتو مانگوئل (Alberto Manguel) در کتاب مسافر، برج، کرم (The Traveler, the Tower, and the Worm) شرحی جامع پیرامون لایه‌های معنایی این استعاره‌ها ارائه داده است.

در بسیاری از متون، جهان به منزله‌ی کتابی در نظر گرفته شده، مملو از ناشناخته‌ها و پدیده‌های تازه‌ای که بر انسان‌ها پوشیده هستند. بشر برای پی بردن به راز هستی، راهی ندارد جز این‌که با کتاب جهان روبه‌رو شود و تا جایی که عمر محدودش به او مجال می‌دهد، در لابه‌لای صفحات آن به دانایی و آگاهی برسد. بااین‌حال، مواجهاتی که انسان‌ها با کتاب جهان دارند، یکسان نیستند. به‌طور کلی، روش بشر را برای شناخت هستی می‌توان در سه دسته گنجاند. برخی درست شبیه به زائری که راهی مقصد معینی شده، به مسافرت در جملات و کلمات این کتاب مرموز می‌پردازند. آن‌ها مانند مسافری که آرام و قرار ندارد، به سیاحت در صفحات این کتاب مشغول می‌شوند. می‌توان گفت «عزیمت» مشخصه‌ی اصلی چنین رویکردی محسوب می‌شود.

دسته‌ی دوم بیشتر به سراغ دنیای درون می‌روند. این افراد با گشودن کتاب زندگی و ورق زدن شگفتی‌های آن، به برج عاج خود عقب‌نشینی می‌کنند. انسان‌هایی که به گروه سوم تعلق دارند، به کرم‌هایی می‌مانند که برای بهره جستن از کلمات کتاب هستی، آن‌ها را می‌بلعند و می‌جوند؛ بدون این‌که حکمت نهفته در آن‌ها را دریابند. این استعاره‌ها و شبکه‌های معنایی که در موردشان وجود دارد، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم، در بخش گسترده‌ای از آثار ادبی دیده می‌شوند. آلبرتو مانگوئل با تیزبینی و دقت‌نظر بالای خود، هر کجا که ردپایی از این استعاره‌ها بوده، آن را برای مخاطبان کتاب مسافر، برج، کرم تحلیل کرده است.

نویسنده در حقیقت قصد دارد خوانندگان را با تاریخ مفهوم «خواندن» و فرازونشیب معانی استعاری آن آشنا کند. مؤلف برای رسیدن به این مقصود، جست‌و‌جوی خود را از کهن‌ترین متون ادبی و دینی آغاز کرده و خواننده را نیز با خود در این گشت‌وگذار هیجان‌انگیز همراه می‌کند. همچنین با ارائه‌ی تصاویر و عکس‌هایی از کتاب‌ها، نسخ خطی و... این امکان را به مخاطبان می‌دهد تا ابعاد بصری موضوع مورد بحث را بهتر درک کنند. گویی استعاره‌ها پا را از حد زبان فراتر می‌گذارند و دنیای رنگ و نقاشی را هم زیر تأثیر خود قرار می‌دهند. افزون‌بر این‌ها، آلبرتو مانگوئل در جای‌جای کتاب خود توضیحات مختصر و نمونه‌هایی از آثار کلاسیک و ادبیات کهن را ارائه کرده که مطالعه‌ی آن‌ها برای علاقه‌مندان به این حوزه‌ها مفید خواهد بود.

نقد ادبی، تاریخ، نشانه‌شناسی و تا حدودی معناشناسی، از علوم و گرایش‌هایی هستند که حضور کمابیش پررنگ آن‌ها را در این اثر می‌بینید. اگر قصد دارید کتابی ارزشمند با رویکردی نوین را مطالعه کنید که به موضوع خواندن و ابعاد استعاری آن پرداخته باشد و شما را با گوشه‌ای از سرگذشت اندیشه‌ی بشری آشنا کند، پیشنهاد ما این است که قبل از هر کاری، همین حالا کتاب مسافر، برج، کرم را از سایت و اپلیکیشن کتابراه تهیه کرده و مطالعه‌ی آن را آغاز کنید. اثری که با ترجمه‌ی عرفان قادری و به همت نشر ترجمان علوم انسانی به شما عرضه شده است.

نکوداشت‌های کتاب مسافر، برج، کرم

• تخیل آلبرتو مانگوئل حیرت‌انگیز است! اثری که ارائه کرده نیز نکات شگفت‌انگیز بسیاری را داراست. (ای. آس. بیات، نشریه‌ی واشنگتن پست)
• کتاب حاضر موجب ارتباط بهتر خوانندگان با متون ادبی می‌شود. (جرج اشنایدر، گاردین)

کتاب مسافر، برج، کرم برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب حاضر فرصت خوبی خواهد بود برای مخاطبانی که قصد دارند «خواندن» و استعاره‌های مربوط به آن را در متون ادبی و آثار فاخر ادبیات جهان مورد نقادی قرار دهند.

در بخشی از کتاب مسافر، برج، کرم: سه استعاره درباره خواندن می‌خوانیم

مردی چروکیده، با عینکی بزرگ، پشت میزی از کتاب‌های عظیم‌الجثه با پایه‌هایی از لوله‌های کاغذ پوستی نشسته و کتابی ضخیم را با چانه‌اش ورق می‌زند. او نمی‌تواند دستانش را به کار اندازد: چندین ورقِ روزنامه بدنش را پوشانده و بی‌حرکت بر رساله‌ای گشوده نگاه داشته است. دیوار پُشتی را اوراق عریض و قفسه‌ای پر از کتاب پوشانده است. او خوره‌ی کتاب است که در اثر کاریکاتوریست فرانسوی، ژان اینیاس ایزیدور ژرار مشهور به گرانویل، در سال 1842 به باد تمسخر گرفته شده است. پیام مزاحِ نهفته در اثر روشن است: خوره‌ی کتاب فردی است که حقیقتاً از حروف ساخته شده و چنان در کلمات مکتوب بر اوراق غرق است که گویی در نظرش چیزی جز آن وجود خارجی ندارد. در عالمِ سراسر کتابِ او، تن به کلمه بدل یافته است.

آیا این دگردیسی نیروی مخصوصی به وی می‌بخشد؟ اثر گرانویل که ظاهراً می‌گوید این‌گونه نیست. نهایتِ کاری که خواننده‌ی اسیرِ سرنوشتِ عجیبِ خویش می‌تواند صورت دهد نظردوختن بر کتابِ مقابل چشمش و مطالعه‌ی ورق‌به‌ورقِ آن است. او از انجام هر کار دیگری عاجز است. خواننده اثری بر جهان اطرافش ندارد: حتی تن او، که در کاغذ پیچیده شده، از قرار معلوم تحت امر وی نیست. و گرچه ظاهر پیله‌وارش اشارتی است بر پروانه‌ای که چه‌بسا از وضعیت محبوس وی زاده شود، نشانه‌ای از زمان وقوع احتمالیِ این تجدید حیات نمی‌دهد -اگر اصلاً حیات دوباره‌ای در میان باشد. به نظر می‌رسد که خوره‌ی کتابِ گرانویل تا وقتی که کتابی برای خواندن داشته باشد محکوم به زندگی گوشه‌گیرانه‌ی خویش است.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم
قدردانی
مقدمه
بخش اول: خواننده به‌مثابه‌ی مسافر: خواندن به‌مثابه‌ی شناخت جهان
1. کتاب جهان
2. سفر در متن
3. جاده‌ی زندگی
4. سفر در وِب
بخش دوم : خواننده در برج عاج: خواندن به مثابه‌ی بیگانگی از جهان
5. برج سودازده
6. شاهزاده‌ی اهل کتاب
7. برج دیدبانی
بخش سوم : خوره‌ی کتاب: خواننده به‌مثابه‌ی مبدع جهان
8. موجودی که از کتاب آفریده شده است
9. خواننده‌ی مسحور
نتیجه‌گیری
نمایه