معرفی و دانلود کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع

معرفی کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع

کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع، مجموعه‌ای از 10 مقاله است که مواردی از جمله بررسی ادب و بی‌ادبی کلامی در گفتگوها و گزارش‌های ورزشی تلویزیون،‌ ارزیابی شاخص سبکی - جنسیتی ادب در ادبیات نمایشی ایران و تأثیر شبکه‌های مجازی اجتماعی بر ادب کلامی را مورد بحث و برسی قرار می‌دهد.

چند سالی است که علم زبان‌شناسی با کشاندن آراء خود به حوزۀ اجتماع، زمینه را برای کاربردی‌ کردن دانش زیبای این معجزۀ هستی فراهم کرده است. با این وصف، عمر مفید زبان‌شناسی اجتماعی کمی بیش از نیم قرن است. تعریف ادب و گفتمان مؤدبانه، به ویژه از جنبۀ زبان‌شناختی آن مانند سایر بخش‌های علم زبان، تابع اصولی جهانی و مؤلفه‌هایی فرهنگی است. با این وجود، علیرغم پژوهش‌های نظری و عملی انجام شده در اقصی نقاط دنیا، هنوز با یقین نمی‌توان گفت که نظریه‌های موجود در ادب کلامی تا چه میزان جهان شمول و تا چه حد فرهنگ بنیاد هستند.

همه ما مدعی هستیم که رفتار مؤدبانه را تشخیص می‌دهیم، اما عمدتاً در تعریف معیارهای این تشخیص کمتر اتفاق نظر داریم. تمامی نظریه‌های ادب همگی به هم برآمده‌اند تا مفاهیمی جهانی- فرهنگی از ادب کلامی به دست دهند. همه این نظریه‌ها راهکارهایی را جهت ایجاد، حفظ یا ارتقاء هماهنگی اجتماعی به دست می‌دهند. «به اندازه بگو»‌ گرایس، «واضح و مؤدب باش» لیکاف، «تدبیر و سخاوت و تأیید و تواضع و همدردی» لیچ، «صمیمیت و تهدید» براون و لوینسون و «طعنه و بی‌ادبی آشکار» کالپپر همه به نوعی در فرهنگ بومی و ادبی ما نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. اما این آراء تا چه میزان همگانی، منسجم، عملیاتی و قابل اطلاق بر فرهنگ ماست؟ «کم گوی و گزیده گوی چون در، تا ز اندک تو جهان شود پر»، تنها یک مصداق از این فرهنگ جهانی - ملی است.

کتاب‌هایی چون مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع (1st national conference on verbal politeness and society) و همایش‌هایی از نوع «ادب کلامی و اجتماع» قدم‌‌هایی در راه روشن کردن مفهوم جهانی ادب کلامی، مفهوم فرهنگی و خرده‌فرهنگی ادب، رابطه بین نظریه‌های ادب و اجتماع و در نهایت آزمون نظریه‌های غربی در جامعه و فرهنگ ملی ماست.

در بخشی از کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع می‌خوانیم:

زبان مجموعه‌ای از کنش‌های گفتاری است که انسان با توجه به نیت و منظور خود، از آن‌ها استفاده می‌کند تا بر مخاطب یا دنیای بیرون تأثیر بگذارد. یکی از این کنش‌های گفتاری، نفرین است. عبارت‌های نفرین، صورت‌های زبانی هستند که براساس عناصر سازنده، مفاهیم، کارکرد و نقش آن‌ها و با توجه به موضوع و واژه‌های به کار رفته می‌توانند مورد بررسی و تحلیل زبان‌شناختی و جامعه شناختی قرار بگیرند. در این پژوهش، کنش گفتاری نفرین در گویش بختیاری عشایر منطقۀ زز و ماهرو در شهرستان الیگودرز، لرستان، بررسی می‌شود. عناصر خاص زندگی روستایی و عشایری و محیط زندگی (طبیعت، آسمان، ستاره، زمین، آتش، کوچ، دامداری، کشاورزی، احشام و...) سبب می‌شود که در زبان، فرهنگ، تفکر و جهان‌بینی آن‌ها، عناصر، واژه‌ها و مفاهیمی بروز پیدا کند که آن را با زبان، فرهنگ و جهان‌بینی‌های دیگر متفاوت کند. شیوۀ زندگی عشایری و پیوند آنان با طبیعت و عناصر آن، در کنش گفتاری منعکس می‌شود. یکی از عناصر طبیعی که در نفرین زیاد استفاده می‌شود "ستاره" است.

آسمان و اجرام آسمانی از جمله ماه، خورشید و ستارگان هنوز هم در زندگی عشایری جایگاه ویژه‌ای دارند تا جایی که از آن‌ها برای سوگند خوردن و نفرین کردن استفاده می‌شود. ستاره نه تنها در فرهنگ عشایر بختیاری نقش بسزایی دارد بلکه در فرهنگ‌های مختلف نیز مورد توجه قرار گرفته است. باور به ستاره‌ی نحس در اکثر نقاط ایران وجود دارد (جانب‌الهی، 1377). بومیان استرالیا، ستاره‌های دنباله‌دار و شهاب‌سنگ‌ها را نشانۀ مرگ، بدی و شرارت می‌پندارند و شهاب سنگ‌ها را به عنوان چشمان آتشین روح موجودات بد به حساب می‌آورند که در آسمان مسابقه می‌دهند و به دنبال شکار روح افراد بیمار و در حال مرگ هستند (نوریس و هاماچر، 2009).

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
تأثیر شبکه‌های مجازی اجتماعی بر ادب کلامی: مطالعه موردی نظر کاربران دانشگاه ایلام
طاهره افشار – مرضیه قاسمی
بررسی کنش گفتاری نفرین در گویش بختیاری زز و ماهرو
غلامرضا خادمی
تحلیل مبانی ادب و بی‌ادبی کلامی در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا 2016
امیر رضائی‌پناه – سمیه شوکتی مقرب
ارزیابی شاخص سبکی- جنسیتی ادب در ادبیات نمایشی ایران
بهزاد رهبر – بهروز محمودی بختیاری
بررسی میزان استفاده از راهبردهای ادب جهت حفظ وجهه در همسایگان
شاهد زندیه ‌راد
بازنگری تعریف مفهوم «وجهه» در فرهنگ ایرانی؛ بررسی کارایی نظریه‌های «ادب کلامی» در فرهنگ ایرانی
سمیه سلیمیان – سپیده عبدالکریمی
بررسی ادب و بی‌ادبی کلامی در گفتگوها و گزارش‌های ورزشی تلویزیون
مژگان سوقانی – زهرا ابوالحسنی چیمه
بررسی دیدگاه زبان‌آموزان غیر فارسی‌زبان در پاسخ به پرسش‌های آزمون منظورشناسی تعارف: تجزیه و تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در میزان درک کنش‌های گفتاری احترام‌آمیز و ادب
امین شهبازی – زری سعیدی
بررسی میزان کاربست اصول ادب لیچ در اشعار پروین اعتصامی
آزاده کشوردوست – رضا خیرآبادی
درک الگوهای فرمانی متداول مستقیم و غیرمستقیم: بر اساس مشاهداتی از فارسی‌زبانان
عزت‌اله کلانتری خاندانی