معرفی و دانلود کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان

معرفی کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان

کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان به قلم لیلا رحمانی در چهار فصل متفاوت ضمن پرداختن به گویش تاتی، داستان‌ها و اشعار کوتاهی را در حوزه ادبیات فولکولوریک ارائه داده است.

قصه‌های عامیانه از دیرباز همواره مورد توجه مردم بوده و کمتر کسی را به یاد داشته و می‌شناسیم که از شنیدن قصه‌های مادر بزرگ‌ها لذت نبرد. داستان‌ها ما را به دنیایی لطیف، متفاوت و لذت ‌بخش می‌برند، به ‌طوری که غم و غصه‌های خود را فراموش می‌کنیم و به قهرمانان آن‌ها دل می‌سپاریم تا برایمان قصه‌ی جاری زندگی را روایت کنند.

شعرهای عامیانه‌ای که در بین مردم کوچه و بازار در دورانی نه چندان دور رواج داشت، نماد باورها، خودشیفتگی‌ها، ترس‌ها، شادی‌ها و غم‌هایی بود که از درون آرام و گاه خروشان آنان سرچشمه می‌گرفت که شاعر مشخصی هم نداشت اما، سینه ‌به ‌سینه می‌گشت تا به اهلش سپرده شود.

اکنون با توجه به رشد فزاینده‌ی علم و فناوری در دنیا، یکی از دغدغه‌های اساسی صاحب نظران، پژوهشگران، مؤلفان و نویسندگان حفظ و اعتلای فرهنگ اصیل و ارزشمند ایران همیشه سرفراز است. بنابراین لیلا رحمانی در کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان (Folk Tales and Poems of Takestan Tati) تمام سعی و همت خود را بر آن داشته تا سهمی ناچیز در حفظ و صیانت از دارایی‌های مردم این سرزمین به خود اختصاص دهد و جلوی فراموشی و به کنج عزلت کشاندن این زبان فاخر که از دوره ماد به یادگار مانده است را گرفته و آن را بی‌هیچ کم و کاستی به آیندگان بسپارد. چرا که گمان می‌رود اگر بر خود نجنبیم زبان مادری این دیار با گرد و غبار نسیان از دست خواهد رفت.

کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان مناسب چه کسانی است؟

قصه‌ها و شعرهای‌ تاتی مندرج در این کتاب به صورت میدانی و از طریق مصاحبه جمع‌آوری‌ شده‌اند. قطعا همه گویشورانی که زبان مادری آن‌ها تاتی تاکستانی بوده و در شهرستان تاکستان زندگی می‌کنند و زبان ارتباطی آن‌ها در منزل، کوچه و بازار تاتی است، مخاطب این کتاب خواهند بود.

در بخشی از کتاب قصه‌ها و شعرهای عامیانه تاتی تاکستان می‌خوانیم:

تاتی با توجه به اینکه یکی از زبان‌های ایرانی شمال غربی است بیشترین نزدیکی را به زبان‌های تالشی، کردی، گیلکی، مازنی و بلوچی دارد. نظرات بسیاری در مورد ریشه تاتی داده شده است. برخی به شباهت‌های تاتی با اوستایی اشاره داشته‌اند. عده‌ای نیز کوشیده‌اند به شباهت‌ها و پیوندهای تاتی با پهلوی اشاره داشته باشند. بعضی نیز تاتی را به همراه تالشی و مازندرانی و گیلکی و کردی، بازمانده‌های زبان مادیِ کهن دانسته‌اند.

دیاکونوف در این باره می‌گوید: «در زمان حاضر هم تات‌ها و تالشان و گلیک‌ها و مازندرانی‌ها به زبان‌هایی سخن می‌گویند که خود بقایای زبان هند و اروپائی می‌باشد که در آغاز زبان ماد شرقی بوده است. امتیاز ویژه این زبان‌ها کهنگی و مهجوری ترکیب اصوات می‌باشد که با زبان پارسی تفاوت داشته و با مادی و پارتی و اوستایی مناسبت دارد.» (نظری کرنق، 28:1396)

زبانی که تات‌ها بدان سخن می‌گفته‌اند، در زمان‌های گذشته گسترش زیادی داشته و به استناد شواهد عینی و پژوهش‌های انجام ‌شده، زمانی همه مردم آذربایجان و قزوین را در بر می‌گرفته ولی بعدها با اشاعه و استیلای زبان ترکی کم‌کم از بین رفته است.

در هر حال می‌توان ریشه اصلی زبان تاتی را مادی دانست که در طول قرون متمادی تحت تأثیر اوستایی که زبان مذهبی مردمان این سامان بوده، و فارسی باستان و پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی و فارسی دری، که به ترتیب زبان رسمی حکومت‌های هخامنشی و اشکانی و ساسانی و حکومت‌های پس از اسلام بوده، قرار گرفته و امروزه در آخرین شکل خود تحت عنوان تاتی درآمده است.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر
پیشگفتار مؤلف
مقدمه
جدول فهرست واج‌های گویش تاتی تاکستان
فصل اول: داستان کوتاه و ادبیات فولکلوریک
داستان کوتاه
ادبیات شفاهی یا فولکلور
فولکلور و نقش آن در ادبیات
نقش فولکلور در ادبیات
فرهنگ‌عامه و زندگی
فصل دوم: گویش تاتی تاکستان
معنای تات
ریشه زبان تاتی
ریشه و کاربرد واژه تات
قوم تات
ادبیات تاتی
موقعیت جغرافیایی شهرستان تاکستان
وجه‌تسمیه تاکستان
فصل سوم: قصّه‌های عامیانه گویش تاتی تاکستان
سیادنجی نقل (1)، بی‌فرزندی
داستان تاتی تاکستان (1)
سیادنجی نقل (2)، حمّال و رمّال
داستان تاتی تاکستان (2)
سیادنجی نقل (3)، دزدی مال عاقبت نِدِرِ (مال دزدی عاقبت ندارد)
داستان تاتی تاکستان (3)
سیادنیجی نقل (4)، خدا وی گردا (با خدا باشید)
داستان تاتی تاکستان (4)
سیادنجی نقل (5)، خیر و شِیر
داستان تاتی تاکستان (5)
سیادنجی نقل (6)، سرنوشت
داستان تاتی تاکستان (6)
سیادنجی نقل (7)، کجاوه
داستان تاتی تاکستان (7)
سیادنجی نقل (8)، چِلو (گنجشک)
داستان تاتی تاکستان (8)
سیادنجی نقل (9)، چوپون (چوپان)
داستان تاتی تاکستان (9)
سیادنجی نقل (10)، وِیه (عروس)
داستان تاتی تاکستان (10)
سیادنجی نقل (11)، لویاس طاما (طمع روباه)
داستان تاتی تاکستان (11)
سیادنجی نقل (12)، ویی حلقه (حلقه‌ی عروسی)
داستان تاتی تاکستان (12)
سیادنجی نقل (13)، گوگل خانم نقل (خاله سوسکه)
داستان تاتی تاکستان (13)
سیادنجی نقل (14)، سیمرغ
داستان تاتی تاکستان (14)
سیادنجی نقل (15)، جنگل
داستان تاتی تاکستان (15)
سیادنجی نقل (16)، وَرگه بِرا (گرگ برادر)
داستان تاتی تاکستان (16)
سیادنجی نقل (17)، چامُنِ زینیه (زنی در چاه)
داستان تاتی تاکستان (17)
سیادنجی نقل (18)، طوطی
داستان تاتی تاکستان (18)
سیادنجی نقل (19)، مار
داستان تاتی تاکستان (19)
سیادنجی نقل (20)، نخویه (نخود)
داستان تاتی تاکستان (20)
فصل چهارم: شعرهای عامیانه گویش تاتی تاکستان
منابع و مآخذ
آثار به چاپ رسیده از این نویسنده