معرفی و دانلود کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران

معرفی کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران

ابراهیم صنوبر در کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران سعی دارد که قانون فرزند خواندگی مصوب سال 1392 در نظام حقوقی ایران را مورد بررسی قرار دهد. این اثر در دو فصل به طور کامل به تکالیف متقابل سرپرست و فرزند خوانده می‌پردازد.

درباره‌ی کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران:

نهاد سرپرستی، نهادی دیرپا است که به گونه‌های مختلف از زمان‌های قدیم و در تمام ملت‌ها و با همه تفاوت‌هایی که از نظر دیدگاه‌های اعتقادی و اجتماعی وجود دارد، مطرح بوده است و این به دلیل نیازهای متقابل کودکان و نوجوانان و شهروندان بزرگسال است که گروه اول به دلیل فقدان سرپرست و یا عدم شایستگی سرپرست، از حمایت‌های لازم برخوردار نیستند و گروه دوم که به دلیل نداشتن فرزند و یا عدم ازدواج و نیازهای عاطفی ناشی از آن به این نهاد نیازمند هستند.

قانونگذار ایرانی در سال 1353 به موجب «قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست» برای اولین بار گام در این راه نهاد و با گذر زمان در سال 1392 با نگاه جدیدی اقدام به تصویب «قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست» نموده است، که در قانون اخیر نگاه حمایتی به کودکان و نوجوانان پررنگ‌تر و تکالیف سرپرستان بیشتر شده است و حمایت‌های مالی بیشتری منظور گردیده.

ابراهیم صنوبر در فصل نخست کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران، کلیاتی از موضوع فرزندخواندگی را مطرح می‌کند و در فصل دوم، حقوق متقابل سرپرست و فرزندخوانده را مورد بررسی قرار می‌دهد. اهدافی که نویسنده از نگارش و تهیه این کتاب دنبال می‌نماید به ترتیب عبارتند از:

- بررسی حقوق فرزندخوانده در مقابل فرزندپذیر (سرپرست) در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392.
- بررسی تکالیف سرپرست در مقابل فرزندخوانده در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب 1392.
- بررسی ضمانت اجرای حقوق فرزندخوانده و تکالیف سرپرست در قانون جدید.

همینطور که در بالا اهداف کتاب حاضر بیان شد در ذیل نیز پرسش‌ها و فرایضی که نویسنده در رسیدن به اهداف، آن‌ها را مد نظر قرار داده مطرح شده است:

- فرزندخوانده در مقابل سرپرست از چه حقوقی برخوردار است؟
- سرپرست در مقابل فرزند خوانده دارای چه تکالیفی است؟
- ضمانت اجرای حقوق فرزند خوانده و تکالیف سرپرست چیست؟

با توجه به جدید بودن قانون و ضرورت تطبیق این قانون با قانون سابق موضوع کتاب فرزند خواندگی در قانون ایران، جدید بوده و دارای نوآوری می‌باشد. لذا در مورد پیشینه موضوعی این کتاب نیز باید گفت که، کتابی با این عنوان به این صورت منسجم مورد بررسی قرار نگرفته است.

کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران مناسب چه کسانی است؟

این کتاب برای وکلا، دانشجویان، حقوق‌دانان و علاقه‌مندان به مباحث حقوقی کشور کاربردی خواهد بود.

با ابراهیم صنوبر بیشتر آشنا شویم:

ابراهیم صنوبر که به پدر صلح ایران معروف است بعنوان سفیر نیکوکاری، سفیر توسعه گردشگری ایران، سفیر پیشگیری از اعتیاد، سفیر انسان دوستی، سفیر سلامت و... فعال است.

وی که در حوزه مسائل حقوق بشر و بشردوستانه نیز فعالیت دارد، سال‌هاست که در زمینه صلح و دوستی و فرهنگسازی در مبارزه با مشکلات معظم جوامع بشری از جمله اعتیاد و موادمخدر، تروریسم، افراط گرایی، ایدز، از خودباختگی اجتماعی و... نیز فعالیتی چشمگیر دارد. صنوبر بنیان‌گذار موسسه بین‌المللی سفیران صلح است. این موسسه تاکنون قدم‌های مثبتی در حوزه مسائل حقوق بشر دوستانه و صلح و دوستی بین ملت‌ها برداشته است.

در بخشی از کتاب فرزندخواندگی در قانون ایران می‌خوانیم:

یکی از نتایج بررسی وجود یا عدم وجود رابطه نسبی بین فرزندخوانده و سرپرست، حرمت نکاح بین آنان در صورتی که این رابطه بین آنان وجود داشته باشد و عدم حرمت آن، در صورتی که رابطه نسبی بین آنان وجود نداشته باشد خواهد بود. به همین دلیل هرچند باید این موضوع را در ذیل وجود یا عدم وجود رابطه‌ی نسبی بحث می‌کردیم، اما اهمیت موضوع و جنجالی که در جامعه حقوقی و جامعه‌شناسی ایران به دنبال تصویب ماده 27 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بدون سرپرست و به سرپرست ایجاد شده است، اقتضا می‌کند که به طور جداگانه از آن سخن گفته شود.

همانطور که پیشتر گفته شد، فرزندخواندگی هرچند که با این عنوان در نظام حقوقی ایران، مورد قبول قرار نگرفته است ولیکن این عنوان پذیرفته شده‌ای است که هرچند در نظام حقوقی، نام سرپرستی بر آن گذاشته شود، براساس مبانی دینی و شرعی رابطه نسبی بین فرزندخوانده و سرپرست را ایجاد نمی‌کند و به همین دلیل موجب حرمت نکاح بین آنان نمی‌شود و از آن جا که مانع برای وجود نکاح در آیات قرآن تصریح شده است و فرزندخواندگی نیز در شمار موانع نکاح محسوب نشده است؛ لذا می‌توان نتیجه گرفت که با توجه به عدم وجود منع از نکاح با فرزندخوانده، این موضوع مباح باشد. از آیات متعددی از قرآن می‌توان برای استناد این ادعا استفاده نمود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: مفاهیم
مبحث اول- پیشینه فرزند خواندگی
گفتار اول: فرزند خواندگی در ایران باستان
گفتار دوم: فرزند خواندگی قبل از اسلام
بند اول- فرزند خواندگی در مصر باستان
بند دوم- فرزند خواندگی در قوم بنی اسرائیل
بند سوم- فرزند خواندگی در عصر قبل از ظهور اسلام
بند چهارم- فرزند خواندگی در آغاز ظهور اسلام
مبحث دوم- مفاهیم
گفتار اول- فرزند خواندگی
گفتار دوم- فرزند خوانده
گفتار سوم- سرپرست
گفتار چهارم سرپرست منحصر
گفتار پنجم- کودک یا نوجوان بدسرپرست
گفتار ششم- کودک یا نوجوان بی سرپرست (فاقد سرپرست)
گفتار هفتم- قرار سرپرستی
مبحث سوم- آثار فرزند خواندگی
گفتار اول- آثار فرزند خواندگی از منظر نسب
گفتار دوم- آثار فرزند خواندگی از منظر ارث
گفتار سوم- آثار فرزند خواندگی از منظر حرمت نکاح
مبحث چهارم- شرایط فرزند خواندگی
گفتار اول- شرایط عمومی فرزند خواندگی
بند اول- اذن رهبری
اول- ضرورت اذن رهبری
دوم- کفایت اذن کلّی
بند دوم- جلب نظر سازمان بهزیستی
بند سوم- رعایت مصالح کودک
بند چهارم- اشتراک در دین
گفتار دوم- شرایط مربوط به انعقاد قرارداد فرزند خواندگی
بند اول: اهلیت طرفین
بند دوم: رضایت طرفین
گفتار سوم- شرایط فرزند خوانده
بند اول- سن فرزند خوانده
بند دوم- فقدان اولیای قانونی یا عدم صلاحیت آنان
گفتار چهارم- شرایط فرزندپذیر
بند اول- شرط مربوط به وضعیت تاهل
بند دوم- شرط مربوط به سن فرزندخواه
بند سوم- شرط مربوط به وجود فرزند
بند چهارم- شرط مربوط به قدرت تأمین مالی کودک
بند پنجم- شرط مربوط به سلامت جسمی و اخلاق روانی
بند ششم- شرط مربوط به تابعیت و اقامت
بند هفتم- سایر شرایط
مبحث پنجم: تشریفات حکم سرپرستی
گفتار اول- تشریفات مربوط به مرحله تحقیق و بررسی
بند اول- ارائه تقاضا
بند دوم- انجام بررسیهای لازم جهت احراز شایستگی متقاضی برای سرپرستی
گفتار دوم- تشریفات مربوط به رسیدگی و صدور حکم
بند اول- تعیین دادگاه صالح
بند دوم- تشریفات رسیدگی به موضوع سرپرستی
بند سوم- صدور قرار سرپرستی آزمایشی
بند چهارم- صدور حکم سرپرستی
مبحث ششم: موارد سلب سرپرستی
گفتار اول- فسخ حکم سرپرستی
بند اول- موارد فسخ حکم سرپرستی
بند دوم- مرجع صالح فسخ حکم سرپرستی
گفتار دوم- فسخ قرار سرپرستی
بند اول- موارد فسخ قرار سرپرستی
بند دوم- مرجع صالح برای فسخ قرار سرپرستی
فصل دوم: حقوق و تکالیف متقابل فرزند خوانده و سرپرست
مبحث اول- حقوق فرزند خوانده و تکالیف سرپرست
گفتار اول- حقوق غیرمالی فرزند خوانده و تکالیف سرپرست در آن
بند اول- نگهداری و حضانت
بند دوم- تربیت
بند سوم- حق داشتن اوراق هویتی جدید
بند چهارم- حق خروج از کشور
گفتار دوم- تکالیف سرپرست ناظر بر حقوق مالی فرزند خوانده
بند اول- تأمین مالی
بند دوم- حق کودک و نوجوان بر نفقه و تکلیف سرپرست بر پرداخت آن
بند سوم- بیمه عمر سرپرست به نفع کودک و نوجوان
بند چهارم- استمرار برخورداری از مزایای ناشی از بی‌سرپرست بودن
بند پنجم- برخورداری از مزایای ناشی از فوت سرپرست تا تعیین سرپرست جدید
بند ششم- بهرهمندی از مزایای بیمه و بیمه تکمیلی
مبحث دوم- تکالیف فرزند خوانده و حقوق سرپرست
گفتار اول- تکالیف کودک و نوجوان تحت سرپرستی در مقابل سرپرست
گفتار دوم- حق سرپرست در برخورداری از حق اولاد و مرخصی دوره مراقبت
نتیجه‌گیری و پیشنهادات
الف: نتیجه‌گیری
ب: پیشنهادات
منابع