معرفی و دانلود کتاب سرشاخ

معرفی کتاب سرشاخ

کتاب سرشاخ به قلم نمایشنامه‌‌نویس مشهور اسپانیایی، آلفونسو ساستره است که در قالبی استعاری، به واکاوی تضادی می‌پردازد که قهرمان داستان در مورد عشق با آن مواجه شده. نام نمایش از اصطلاحی در ورزش گاوبازی گرفته شده و زندگی فردی به نام خوزه آلبا، گاوباز و شخصیت اصلی نمایشنامه را به تصویر می‌کشد.

درباره‌ی کتاب سرشاخ

نام کشور اسپانیا تصاویر و رویدادهای گوناگونی را در ذهن ما تداعی می‌کند و گاوبازی، یکی از معروف‌ترین و شاید ناخوشایندترین سنت‌هایی‌ست که اسپانیایی‌ها را در جهان مشهور کرده. ماتادورها یا همان گاوبازها، عِرق خاصی نسبت به شغل خود دارند و بسیاری از آن‌ها حاضرند از بین بروند، اما شجاعت و شهرتشان زیر سؤال نرود. آلفونسو ساستره (Alfonso Sastre) در نمایشنامه‌ی سرشاخ (La Cornada) این سوژه را دستمایه‌ی اثر خود کرده و تراژدی دردناک خوزه آلبا، قهرمان نمایش را به تصویر می‌کشد. او به عنوان یک ماتادور (فردی که گاوبازی می‌کند)، مسحور حرفه‌ی خود یعنی گاوبازی‌ست و این عشق بی‌پروا و البته خطرناک، باعث بروز مشکلاتی در مساله‌ی عشق‌ورزی به همسرش شده است. خوزه باید بین حرفه‌ای که آن را قلبا دوست دارد و همسرش یکی را انتخاب کند و این دوراهی، او را در وضعیتی بغرنج قرار داده.

نمایش از بخش مراقبت‌های پزشکی در آرِنا (محل اجرای نمایش گاوبازی) آغاز می‌شود و ماجرا در شهری بزرگ مثل مادرید رخ می‌دهد؛ جایی که دکتر سانچز، یکی دیگر از شخصیت‌های نمایشنامه، در حال گفت‌وگو با یکی از پرستاران است. تضاد بین سلایق و نگرش نسبت به مقوله‌ی گاوبازی، از اولین صحنه‌ی نمایش ذهن خواننده را درگیر خود می‌کند، زیرا پزشک و پرستار هرکدام نظری متفاوت نسبت به این تفریح محبوب اسپانیایی‌ها دارند.

نمایشنامه‌ی سرشاخ شامل دو پرده است و نگارش آن به سال 1959 باز می‌گردد. نشر آواژ این اثر را با ترجمه‌ی علی شمس در اختیار علاقه‌مندان به نمایشنامه‌های خارجی قرار داده است.

اقتباس‌های کتاب سرشاخ

اولین اجرا از نمایشنامه‌ی سرشاخ، در تئاتر لارای مادرید روی صحنه رفت. تاریخ این اجرا به ژانویه‌ی 1960 باز می‌گردد.

خواندن کتاب سرشاخ مناسب چه کسانی است؟

دوستداران ادبیات نمایشی مخصوصاً علاقه‌مندان به دوران طلایی تئاتر در اسپانیا، از خواندن نمایشنامه‌ی سرشاخ بهره خواهند برد.

با آلفونسو ساستره بیشتر آشنا شویم

آلفونسو ساستره نمایشنامه‌نویس و منتقد اسپانیایی متولد 1926 در مادرید است. او را به عنوان یکی از نویسندگان برجسته‌ی جنبش «نسل 36» می‌شناسند. آلفونسو ساستره همواره یکی از منتقدان آشکار سانسور در رژیم دیکتاتوری ژنرال فرانکو بود و به همین سبب، عنصری نامطلوب از جانب رژیم تلقی می‌شد. جنگ داخلی اسپانیا تأثیری آشکار بر آثار او داشت و دغدغه‌هایش نسبت به وضعیت اجتماعی اسپانیا به‌وضوح در نمایشنامه‌هایش به چشم می‌خورند. فعالیت جدی وی در زمینه‌ی تئاتر از دهه‌ی چهل میلادی آغاز شد و در گسترش آنچه که به عنوان تئاتر اجتماعی اسپانیا شناخته می‌شود، نقش بسزایی ایفا کرد. آلفونسو ساستره به نویسندگان اگزیستانسیالیست همچون برتولت برشت علاقه داشت و می‌توان تأثیر این رویکرد را در آثارش ردیابی کرد. او در سال 2021 دار فانی را وداع گفت و آثاری ماندگار از خود به جا گذاشت که مورد علاقه‌ی تئاتردوستان هستند. «جوخه‌ی مرگ» (Death Squad) و «کولی سلستینا» (Gypsy Celestina) از جمله دیگر آثار مشهور او محسوب می‌شوند.

در بخشی از کتاب سرشاخ می‌خوانیم

[آپارتمان تاریک است. نور از پشت شیشه‌ی مات آسانسور عبور می‌کند. صداهایی به گوش می‌رسد. بازی نور که عبور آسانسور را بازسازی می‌کند و صدای آسانسورِ در حال حرکت که در این طبقه متوقف می‌شود. درِ آسانسور باز می‌شود و مارکوس و ژوزه آلبا از آن خارج می‌شوند. هر دو در سکوت به سمت آپارتمان می‌روند. ژوزه کمی عقب‌تر است. مارکوس در را باز وچراغ‌ها را روشن می‌کند. ژوزه همین‌طور در درگاهی در خشک‌ش زده. مارکوس پرده‌ی پنجره‌ها را بالا می‌زند. روشنایی کدر روز ابری از پنجره‌ها تو می‌آید. ژوزه حالا وارد شده و مستقیم به اتاق می‌رود و سرک می‌کشد.]

مارکوس: چیه. خوشت می‌یاد؟
[مارکوس با دقت و خریدار به اطراف چشم می‌چرخاند و چراغ‌های بیشتری را را روشن می‌کند. روی صندلی نزدیک اتاق یک لباس دورنگ سیاه و طلایی انداخته شده.]

مارکوس: اون در هم که می‌خوره به اتاق خواب.
ژوزه: [به اطراف بدون هیچ واکنشی نگاه می‌کند.] خوبه.
مارکوس: به خوان گفتم تمام لباس‌ها رو به چوب رختی آویزون کنه. اگه کم و کسری داشتی...
ژوزه: [دستی تکان می‌دهد که] نه ممنون.

[چشم ژوزه به تصویری سه تایی از مقدسین که در قابی کوچک روی میز قرار داده شده، می‌افتد. نزدیکش می‌شود و آن را به دست می‌گیرد. خسته می‌خندد.]

ژوزه: حتی این رو هم فراموش نکردی.
مارکوس: معلومه که نه.