معرفی و دانلود کتاب رازوارگی سلامت: هنر شفابخشی در عصر علم

معرفی کتاب رازوارگی سلامت: هنر شفابخشی در عصر علم

هانس گئورگ گادامر، فیلسوف پرآوازه‌ی آلمانی، در کتاب رازوارگی سلامت، از چشم‌انداز فلسفه‌ی هرمنوتیکی، نکاتی شایان توجه را در باب پزشکی نوین و رابطه‌ی آن با شکل زندگی انسان عصر مدرن، بیان داشته است.

درباره کتاب رازوارگی سلامت

هانس گئورگ گادامرِ آلمانی یکی از بانیان اصلی هرمنوتیک مدرن در سنت فلسفه‌ی قاره‌ای است. هرمنوتیک، در معنای وسیع کلمه، شاخه‌ای از دانش نظری به شمار می‌رود که توجه آن معطوف به تأویل و تفسیر و فهم معنای نهفته در متون است. البته مراد از واژه‌ی «متن» در بستر هرمنوتیکی، صرفاً صحنه‌ی نوشتار و کلام مکتوب نیست. دست‌اندرکاران علم هرمنوتیک، از جمله مارتین هایدگر، پل ریکور، و صدالبته، هانس گئورگ گادامر، جملگی بر این باور بوده‌اند که تمام گستره‌ی فرهنگ انسانی را می‌بایست به چشم متنی نگریست که برای خوانش پیش روی ما گشوده است. از همین رو، اساس نظرپردازی این دسته از متفکران در باب جمیع موضوعات، مبنایی متن‌محور دارد. بدین معنا که تأمل ایشان، تأملی با خصلت تفسیری است که می‌کوشد به کنه موضوع مورد تأمل خود پی بَرد.

کتاب رازوارگی سلامت (The Enigma of Health) یکی از متون مهم و بحث‌برانگیز در سنت اندیشه‌ی هرمنوتیکی به شمار می‌رود. گادامر در این اثر تأمل‌برانگیز، روش تفکر هرمنوتیکی را (که مختصات آن به طور بسیار اجمالی در پاراگراف پیشین ذکر شد) در بررسی اصول و سازوکارهای حاکم بر پزشکی مدرن به کار بسته است. چنین کاری در بادی امر قدری غریب و توجیه‌ناپذیر به نظر می‌رسد. چه، پزشکی شاخه‌ای از علوم طبیعی‌ست و به ظاهر پیوندی با مباحث هرمنوتیکی که در اصل از علوم انسانی‌ای چون فلسفه، کلام و نقد ادبی ریشه گرفته‌اند، ندارد. هانس گئورگ گادامر خودْ در کتاب پیش رو پاسخی مفصل به این ایراد احتمالی داده است. به زعم او، روش تفکر هرمنوتیکی مرز و محدودیت نمی‌شناسد. هرچه در حیطه‌ی فعالیت و معرفت انسانی بگنجد، می‌تواند دستمایه‌ی تأمل هرمنوتیکی واقع گردد. بنابراین، در بررسی دانش پزشکی از چشم‌انداز فلسفه‌ی هرمنوتیکی، هیچ نکته‌ی غریبی وجود ندارد.

ارائه‌ی خلاصه‌ای از محتوای کتاب رازوارگی سلامت کاری اگر نه محال، دست‌کم بی‌اندازه دشوار است. چه، در این اثر با گستره‌ی وسیعی از بحث‌های دقیق و مفصلِ فلسفی، تاریخی، معرفت‌شناختی و حتی علمی مواجهیم. با این حال، اگر ناچار باشیم طرح کلی پروژه‌ی گادامر در کتاب پیش رو را خلاصه کنیم، می‌توانیم چنین بگوییم که هدف اصلی او از نگارش کتاب رازوارگی سلامت، ارائه‌ی تبیینی از تأثیر علوم طبیعی بر شیوه‌ی زیست انسان مدرن بوده است. در مسیر به دست دادنِ این تبیین، از میان تمام شاخه‌های علوم تجربی، پزشکی توجه خاص گادامر را به خود معطوف داشته؛ به این علت که به زعم گادامر، دانش پزشکی، به سبب رابطه‌محوریِ برخاسته از دوجانبه بودنش (توضیح آن‌که پزشکی دانشی‌ست که همواره دو طرف یک رابطه‌ی انسانی، یعنی پزشک و بیمار، را درگیر مسائل خود می‌کند) با دیگر اقسام علوم طبیعی تفاوتی ماهوی دارد. تفاوتی که باعث می‌شود بررسی آن از چشم‌اندازی هرمنوتیکی، واجد جذابیت‌هایی دوچندان باشد.

کتاب رازوارگی سلامت به قلم نرگس تاجیک نشاطیه به زبان فارسی ترجمه شده و از سوی انتشارات پگاه روزگار نو، در دسترس مخاطبین علاقه‌مند قرار گرفته است.

نکوداشت‌های کتاب رازوارگی سلامت

• هانس گئورگ گادامر در کتاب رازوارگی سلامت، تحولی را که بینش علمی در آگاهی انسان پدید آورده مورد تأمل قرار داده و به طور ویژه، در باب دستاوردهای پزشکی مدرن بحث کرده است. (Amazon)
• کتاب رازوارگی سلامت حاوی تحلیلی درخشان و روشن‌بینانه از معضلاتی است که در رابطه‌ی میان پزشک و بیمار، و به طور کلی، در باب مسئله‌ی مبهم «سلامت»، می‌یابیم. من هیچ متفکری را سراغ ندارم که به انجام پژوهشی هم‌سنخِ پژوهش هانس گئورگ گادامر در این اثر، همت گمارده باشد. مطالعه‌ی کتاب رازوارگی سلامت نه فقط برای محققان رشته‌هایی چون فلسفه، روانشناسی و جامعه‌شناسی، بلکه برای فعالین حوزه‌ی پزشکی نیز، سودمند و آموزنده خواهد بود. (Victor Vaughan, M.D., Stanford University School of Medicine)

کتاب رازوارگی سلامت مناسب چه کسانی است؟

علاقه‌مندان به آثار فلسفی مخاطبین اصلی هانس گئورگ گادامر در کتاب رازوارگی سلامت بوده‌اند.

با هانس گئورگ گادامر بیشتر آشنا شویم

هانس گئورگ گادامر (Hans-Georg Gadamer) فیلسوف و نظریه‌پرداز برجسته‌ی آلمانی بود که به سال 1900 دیده به جهان گشود و در سال 2002، پس از عمری فعالیت پربار فکری و فرهنگی، روی در نقاب خاک کشید. گادامر مدرک دانشگاهی خود در رشته‌ی فلسفه را از دانشگاه زادگاهش، ماربورگ، اخذ نمود و پس از آن، از سال 1937 تا 1968، به عنوان استاد فلسفه، در دانشگاه‌های لایپزیگ، فرانکفورت و هایدلبرگ، به تدریس پرداخت.

علایق پژوهشی هانس گئورگ گادامر طیف گستره‌ای از موضوعاتِ مطرح در علوم انسانی را در بر می‌گرفت؛ از جمله نشانه‌شناسی، هرمنوتیک فلسفی، هستی‌شناسی، فسلفه‌ی زبان، و البته، فلسفه‌ی تاریخ.

از میان آثار مهم این متفکر نامی و پرنفوذ، می‌توان به عناوین پیش رو اشاره داشت: «حقیقت و روش»، «برگزیده‌ی مقالات در سه مجلد» و «رازوارگی سلامت: هنر شفابخشی در عصر علم».

در بخشی از کتاب رازوارگی سلامت: هنر شفابخشی در عصر علم می‌خوانیم

سلامت چیزی نیست که با بررسی آشکار شود؛ بلکه خود را دقیقاً به‌واسطه گریز از توجه ما نشان می‌دهد. ما از سلامت دائماً آگاه نیستیم. آن را با همان نگرانی که بیماری را با خود حمل می‌کنیم، به دوش نمی‌کشیم. سلامت چیزی نیست که توجه دائم ما را فراخواند یا بطلبد؛ بلکه به ظرفیت شگفت‌انگیز فراموش کردن اجباری خودمان تعلق دارد. پس نظریه، این صرف «نظر کردن به»، به دنبال کشف چیست؟ چه چیزی می‌یابد؟ در اینجا از مسئلە جسم و روح سخن می‌گوییم. ما مطمئنیم که می‌دانیم جسم چیست؛ اما هیچ‌کس نمی‌داند روح چیست. رابطۀ میان جسم و روح چیست؟ شاید نوعی روابط متقابل پویاست.

می‌توان گفت که جسم زندگی است، زنده است و اینکه روح چیزی است که زندگی می‌بخشد و به حرکت درمی‌آورد. اما این دو چنان عمیق به هم مرتبط‌اند که هر تلاشی برای عینیت‌بخشی یکی از آن دو بدون دیگری، بیهوده است. به این ترتیب، روشن می‌شود که میان آنچه علم نهایتاً عینیت‌یافته قادر است بدان دست یابد و وظیفه‌ای که ما در اینجا، در تلاش برای انجام دادن آن هستیم، چه فاصله‌ای وجود دارد.

من عبارتی از هگل را به خاطر آوردم:
«زخم‌های روح، بدون رفتن جای زخم‌ها مداوا نمی‌شود.»

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
مقدمه ترجمه فارسی
مقدمه پروفسور دالمایر برای ترجمه فارسی
مقدمه
نظریه، تکنولوژی، پراکسیس
دفاعیه‌ای از هنر درمان
مسئلە هوشمندی
تجربه مرگ
تجربه تنانه و محدودیت‌های عینیت‌بخشی
میان طبیعت و هنر
فلسفه و پزشکی عملی
ویژگی معماوار سلامت
اقتدار و آزادی انتقادی
درمان و گفت‌وگو
زندگی و روح
اضطراب و اضطراب‌ها
هرمنوتیک و روان‌پزشکی