معرفی و دانلود کتاب در باب عقل پوپولیستی

معرفی کتاب در باب عقل پوپولیستی

کتاب در باب عقل پوپولیستی نوشته‌ی ارنستو لاکلائو اثری فلسفی و سیاسی است که نویسنده در آن به بازنگری مفهوم پوپولیسم می‌پردازد. او در تلاش است تا در این کتاب با بررسی انتقادی رویکردهای مختلف سیاسی و فلسفی و بازنگری در متون مربوط به پوپولیسم (عوام‌گرایی)، اثبات کند که نگاه رایج به این مفهوم سیاسی نگاهی غلط است، زیرا پوپولیسم را باید هسته‌ی اصلی سیاست دانست.

درباره‌ی کتاب در باب عقل پوپولیستی

ارنستو لاکلائو (Ernesto Laclau) فیلسوف و تئوریسین سیاسی مارکسیست آرژانتینی است که از پیشگامان مکتب تحلیل گفتمان اسکس (Essex) به شمار می‌رود. لاکلائو را اغلب به عنوان ابداع‌کننده‌ی نظریه‌ی سیاسی پسامارکسیستی می‌شناسند. کتاب در باب عقل پوپولیستی (On Populist Reason) یکی از آخرین آثار لاکلائوست که در آن با بازنگری بر مقوله‌ی پوپولیسم تلاش کرده تا مسائلی مانند ماهیت پوپولیسم در گفتمان سیاسی، ایجاد یک بلوک سلطه‌طلب جمعی به عنوان «مردم» و اهمیت و تأثیر پوپولیسم در سیاست را روشن کند.

نویسنده در این کتاب، که در نوع خود اثری بدیع به حساب می‌آید، دنباله‌ی کاوش‌های آغازشده در حوزه‌ی سلطه‌طلبی و استراتژی سوسیالیستی را می‌گیرد تا نوع نگاهی دیگر را به مقوله‌های پیش‌گفته پیشنهاد کند. او در این کتاب بر ساخت هویت‌های جمعی و چگونگی ظهور مردم به عنوان کنشگران اجتماعی تمرکز می‌کند.

لاکلائو از منابع متفاوت تاریخی، جغرافیایی، فلسفی و روان‌شناسی بهره می‌گیرد و با آمیختن تحلیل‌های نظری با تجربه‌های متعدد تاریخی و جغرافیایی، خوانشی انتقادی از ادبیات مربوط به پوپولیسم ارائه می‌دهد و وابستگی رویکرد خود را به نظریه‌پردازان «روان‌شناسی توده» از جمله فروید و تین، نشان می‌دهد.

کتاب در باب عقل پوپولیستی از طرفی در رابطه‌ی پوپولیسم با سیاست بازنگری می‌کند و از طرفی ارتباط دموکراسی و پوپولیسم را با نگاهی نو، بررسی می‌کند. نویسنده در این کتاب پوپولیسم را هسته‌ی اصلی سیاست و جزئی جدانشدنی از دموکراسی می‌داند و ادعایش را در این اثر اثبات می‌کند.

او با استدلال‌هایش در این کتاب، پوپولیسم را فارغ از تلخی‌هایی که در زبان سیاه‌نمای گذشته وجود داشته است، بررسی می‌کند و از این طریق موجب ایجاد هشیاری‌ نوینی در فضای علوم اجتماعی و فلسفه می‌شود.

کتاب در باب عقل پوپولیستی نوشته‌ی ارنستو لاکلائو با ترجمه‌ی علی ربیع در نشر نیماژ به چاپ رسیده است.

درباره‌ی مجموعه‌ی استخوان‌های روح

انتشارات نیماژ مجموعه‌ای از کتاب‌های فلسفی را که بر بازخوانی مسائل و نظریات فلسفی مدرن تمرکز دارند، تحت عنوان مجموعه‌ی استخوان‌های روح به چاپ رسانده است. کتاب‌های این مجموعه، نظریات متفکران و فیلسوفان را بررسی و بازخوانی می‌کنند و جریان‌ها و جنبش‌های نظری متأخر را مورد تحلیل قرار می‌دهند.

برخی از کتاب‌های این مجموعه:

• «جستارهایی درباره‌ی زن»، نوشته‌ی سوزان سانتاگ
• «دیرشکوفاشدگان»، نوشته‌ی ریچ کارلگارد
• «مرگ را جدی نگیر»، نوشته‌ی استیون ندلر
• «فرازمینی‌ها»، جیم الخلیلی
• «آینده‌ای برای نقد»، کاترین بلزی
• «علیه فاشیسم»، آنتونیو گرامشی

نکوداشت‌های کتاب در باب عقل پوپولیستی

• آنچه در زمان حاضر نیاز به تبیین اساسی دارد، امکان بروز پوپولیسم چپ است. این همان چیزی است که کتاب لاکلائو را بسیار مهم می‌کند. مسلماً پوپولیسم همیشه مفهوم حاکم در آثار لاکلائو بوده است اما او در کتاب در باب عقل پوپولیستی موضع خود را با قدرت فراوان و وضوح تحلیلی بیان می‌کند. (سیمون کریچلی)
• کتاب در باب عقل پوپولیستی به تبیین وقایع ظهور تمایلات چپ‌گرای جدید در آمریکای لاتین، از ونزوئلا تا اکوادور و آرژانتین کمک کرد. لاکلائو تأثیری کلیدی بر کرشنر [رئیس جمهور پیشین آرژانتین] داشت. (رابین بلک‌برن)
• شکی نیست که لاکلائو کمک بسیار مهمی به نظریه‌ی سیاست کرده است. او از طریق مثال زدن، عملکرد پوپولیسم و در نتیجه، سیاست سلطه‌طلب را نشان می‌دهد. اما او هم‌چنین محدودیت‌های آن سیاست را نیز آشکار می‌کند. (جان بیسلی، Contemporary Political Theory)
• کار بسیاری از ما بدون تأثیر فکری ارنستو لاکلائو که یکی از بااستعدادترین متفکران سیاسی نسل خود است، هرگز با امروز یکسان نبود. سخت است که تحت تأثیر ظرافت و فریبندگی نوشته‌های او قرار نگیریم. (بنجامین آردیتی، Constellations)

کتاب در باب عقل پوپولیستی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای کسانی که به فلسفه و سیاست علاقه‌مند هستند، خصوصاً علاقه‌مندان به موضوعات سلطه‌طلبی، سوسیالیسم و پوپولیسم، مناسب است.

در بخشی از کتاب در باب عقل پوپولیستی می‌خوانیم

مسئله‌ی دومی که در ادبیات پوپولیسم به‌طور‌کامل حل نشده مربوط به مرکزیت پیشوا است. چگونه آن را توضیح دهیم؟

دو نوع متداول توضیح عبارتند از 'تلقین' – مقوله‌ای که از نظریه‌پردازان جماعت برگرفته شده است - و 'فریبکاری' - یا به روش غالب، ترکیبی از این دو (ترکیبی که هیچ مشکلی اساسی ایجاد نمی‌کند، زیرا هر یک از آن‌ها به راحتی در دیگری قرار می‌گیرد). به نظر من این نوع توضیحات بی‌فایده‌اند. زیرا حتی اگر بخواهیم بحث 'فریبکاری' را بپذیریم، بیشترین توضیح آن در باب نیت شخصی پیشوا خواهد بود، اما ما همچنان سردرگم خواهیم ماند که چرا فریبکاری موفقیت‌آمیز است - یعنی هرگز نخواهیم دانست چه نوع رابطه‌ای پشت نقاب 'فریبکاری' جریان دارد. بنابراین به تبعیت از شیوه‌ی خود، ما یک رویکرد ساختاری را در پیش خواهیم گرفت و از خود خواهیم پرسید که آیا چیزی در بست هم‌ارز وجود ندارد که از پیش جنبه‌های اصلی عملکرد پیشوا را اعلام کند؟ ما تاکنون دانسته‌ایم که هرچه گره‌ی هم‌ارز گسترده‌تر باشد، دال وحدت‌دهنده‌ی آن زنجیره تهی‌تر می‌شود (یعنی وجه خاص نماد یا همسانی مردمی تابع عملکرد 'جهان‌شمول' دلالت‌پردازی زنجیره چنان یک جامعیت قرار می‌گیرد).

اما ما چیز دیگری نیز می‌دانیم: اینکه نماد یا همسانی مردمی، که رونمای ثبت‌و‌ضبط است، آنچه را که در آن ثبت‌و‌ضبط شده را منفعلانه بیان نمی‌کند، بلکه به‌واقع آنچه بیان می‌دارد را از طریق همان فرآیند ترجمان آن برمی‌سازد. به عبارت دیگر: موقعیت سوژه‌ی مردمی صرفاً یک وحدت مطالبات برساخته‌ی بیرون و مسبوق به خود را بیان نمی‌کند، بلکه لحظه‌ای تعیین‌کننده در ایجاد آن وحدت است. به همین دلیل گفتم که این عنصر وحدت بخش یک رسانه‌ی خنثی یا شفاف نیست. اگر چنین بود سازند مقالی/سیادت‌طلبی هر وحدتی که می‌توانست داشته باشد مقدم بر لحظه‌ی نام‌گذاری جامعیت می‌بود (به عبارت دیگر این نام، موضوع یک ناهمسانی کامل می‌شد).

فهرست مطالب کتاب

مقدمه‌ی مترجم
دیباچه
بخش اول: بدنام کردن توده‌ها
فصل یک: پوپولیسم: ابهامات و تناقضات
فصل دو: گوستاو لوبون: تلقین و بازنمایی تحریف‌شده
فصل سه: تلقین، تقلید، همسان‌سازی
بخش دوم: برساختن مردم
فصل چهار: 'مردم' و تولید مقالی تهی‌بودگی
فصل پنج: دال‌های شناور و ناهمگنی اجتماعی
فصل شش: پوپولیسم، بازنمایی و دمکراسی
بخش سوم: گونه‌های پوپولیسم
فصل هفت: حماسه‌ی پوپولیسم
فصل هشت: موانع و محدودیت‌های برساخت 'مردم'
بیان نتایج
یادداشت‌ها
نمایه