معرفی و دانلود کتاب جانستان کابلستان: روایت سفر به افغانستان

معرفی کتاب جانستان کابلستان: روایت سفر به افغانستان

رضا امیرخانی یکی از داستان‌نویسان پرافتخار و نام‌آشنای ایرانی در چند دهه‌ی اخیر است. او در کتاب جانستان کابلستان به روایت سفر پرماجرای خود به سرزمین زیبای افغانستان در سال 1388 پرداخته است.

درباره کتاب جانستان کابلستان

«و بدانید آن‌چه از وهم و خیال بیرون است و حقیقتی است انکارناپذیر، پاره‌ای دیگر از جانِ ما [ایرانیان] است که آن سوی مرز جدا افتاده است...»

سرزمین زیبای افغانستان در طول دهه‌های اخیر شاهد غم‌انگیزترین حوادث، خونبارترین جنایات و خطیرترین وقایع بوده است. مردمان این کشور طی این دهه‌های آکنده از وحشت حتی یک روز را خارج از سیطره‌ی سایه‌ی شوم جنگ و خفقان به شب نرسانده‌اند. این مردم شریف از زمان حمله‌ی شوروی در اواخر دهه‌ی هفتاد میلادی، و سپس، یورش ارتش آمریکا به کشورشان در پی حمله‌ی نیروهای القاعده به برج‌های دوقلو در تاریخ 11 سپتامبر سال 2001، و بعد، استیلای دوباره‌ی نیروهای بنیادگرای گروهک طالبان بر این کشور در سال 2021، همواره و به انحای گوناگون، درگیر مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی بوده‌اند. با این همه، در طول تمام این سالیان خونبار و سرشار از بیم و هراس، نور امید در قلب این مردم نازنین حتی برای لحظه‌ای خاموشی نگرفته است. آری، در افغانستان، علی‌رغم تمام آنچه از بدی و شرارت بر این سرزمین رفته، هنوز می‌توان نشانی از شور و امید و زیبایی جست. رضا امیرخانی در کتاب جانستان کابلستان به روایت همین شور و امید و زیباییِ آمیخته با یأس و هراس نشسته است.

رضا امیرخانی برای اغلب مخاطبین کتاب‌خوان ایرانی نامی آشنا و بی‌نیاز از معرفی است. البته بیشتر ما او را با رمان‌ها و داستان‌های کوتاه و بلندش می‌شناسیم. با این حال او در سفرنامه‌نویسی نیز یدی طولا و مهارتی درخور دارد؛ بهترین گواه این مدعا همانا همین کتاب جانستان کابلستان است؛ اثری که نه تنها بهترین تجربه‌ی نویسنده در عرصه‌ی سفرنامه‌نویسی، بلکه از بهترین عناوین در تمام کارنامه‌ی ادبی اوست.

در کتاب جانستان کابلستان مخاطب مشاهدات و تأثرات نویسنده از دیدار چندروزه‌اش از دیار افغانستان در سال 1388 خواهید بود. امیرخانی در طول این سفر از اغلب شهرهای مهم کشور افغانستان، از جمله کابل و هرات دیدن کرده و در باب مردمان مقیم این شهرها، و فرهنگ و عادات آن‌ها به تفصیل نوشته است.

افغانستان، چنان‌که می‌دانیم، یکی از اقلیم‌های زبان فارسی است. پس میان این سرزمین و ایران پیوندی استوار، دست‌کم از حیث فرهنگی، برقرار است. بنابراین شناخت فرهنگ و تاریخ این کشور برای ایرانیان دوچندان جذاب و آموزنده خواهد بود. در کتاب جانستان کابلستان البته چندان از تاریخ درازآهنگ افغانستان سخن نرفته است. با این همه اطلاعات درخوری در باب خرده‌فرهنگ‌های موجود در این سرزمین ارائه شده است.

در پایان بحث از کتاب جانستان کابلستان باید به یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این اثر اشاره کرد. این ویژگی همانا زبان صیقل‌خورده‌ و نثر شیوای کتاب جانستان کابلستان است؛ نثری که اثر حاضر را از اغلب عناوین متعلق به ژانر سفرنامه متمایز می‌سازد.

کتاب جانستان کابلستان همچون اغلب آثار مشهور رضا امیرخانی، به همت انتشارات افق در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است. گفتنی‌ست که نسخه‌ی صوتی این کتاب نیز در سایت و اپلیکیشن کتابراه موجود و قابل تهیه است.

کتاب جانستان کابلستان مناسب چه کسانی است؟

دنبال‌کنندگان ادبیات امروز ایران و علاقه‌مندان به ژانر سفرنامه، بیش از سایرین از مطالعه‌ی کتاب جانستان کابلستان، اثر رضا امیرخانی، لذت خواهند برد.

با رضا امیرخانی بیشتر آشنا شویم

رضا امیرخانی (Reza Amirkhani)، نویسنده، منتقد و داور ادبی است. او به سال 1352 در شهر تهران دیده به جهان گشوده است. تحصیلات آکادمیک امیرخانی در رشته‌ی مهندسی مکانیک (در دانشگاه صنعتی شریف) طی و تکمیل شده است. جالب است بدانید که وی به سال 1371، زمانی که تنها بیست سال داشت، موفق به اخذ گواهینامه‌ی معتبر خلبانی شد و این‌چنین، جوان‌ترین خلبان ایرانی لقب گرفت!

گرایش‌های هنری و ادبی رضا امیرخانی همزمان با حضورش در شب‌های شعر انقلاب اسلامی در دبیرستان علامه حلی متبلور گشت. او نوشتن را از اواخر دوره‌ی دبیرستان آغاز کرد و بعدها، با ممارست و همت فراوان، نام خود را به عنوان یکی از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان ایرانیِ پس از انقلاب، بر سر زبان‌ها انداخت.

نخستین اثر ادبی مهم و درخور توجهی که از رضا امیرخانی به انتشار رسید، رمان «ارمیا» بود. امیرخانی در این رمان با دیدی انتقادی به روایت وضعیت جامعه‌ی ایرانی در عصر موسوم به «سازندگی» پرداخته است. کتاب ارمیا رضا امیرخانی را به جایزه‌ی جشنواره‌ی «20 سال دفاع مقدس» رسانید.

دیگر اثر مهم امیرخانی کتاب «من او» است. رمانی خواندنی که حدود دو سال زمان برای نوشتن آن صرف شده است. این اثر، به گواه آمار و مستندات، یکی از پرفروش‌ترین آثار ادبی ایران در طول دهه‌ی هشتاد بود.

از میان دیگر آثار رضا امیرخانی می‌توان به عناوین پیش رو اشاره داشت: «ناصر ارمنی»، «ازبه»، «نشت نشا»، «نفحات نفت»، «رهش»، «قیدار»، «جانستان کابلستان».

افتخارات رضا امیرخانی

- برنده‌ی جایزه‌ی ادبی جلال آل احمد برای کتاب رهش (بخش داستان و رمان)
- برنده‌ی جایزه‌ی ادبی جلال آل احمد برای کتاب نفحات نفت (بخش ویژه)
- برنده‌ی جایزه‌ی اثر برگزیده‌ی منتقدان مطبوعات برای کتاب من او
- برنده‌ی جایزه‌ی کتاب فصل برای کتاب قیدار
و...

در بخشی از کتاب جانستان کابلستان می‌خوانیم

هتلِ تجارت هتلی سه ستاره است و طبقاتِ پایین‌ش در حقیقت اداری است و اتاقِ تجارتِ شهر. در طبقات یک سالن هم دارد که بعضی خانواده‌های متمولِ هرات، در آن عروسی می‌گیرند. وارد می‌شوم. کنارِ ورودی دو نفر با لباسِ افغانی و کلاشینکف ایستاده‌اند. نمی‌دانم برای چه. به احترامِ خانواده راه را باز می‌کنند. آداب‌دان مردمی هستند مردمِ این دیار... از پذیرش که جوانی با لباس و شلوارِ مرتب است، قیمتِ اتاق را می‌پرسم. دو نفره شبی 90 تا 100 دلار. با صبحانه‌. انصافا نسبت به ساخت‌مان و تجهیزاتی که در همین لابی به چشم می‌آید، گران نمی‌گوید. اما به نسبتِ وضعِ شهر، تا آن‌جا که در همین ده دقیقه توانستیم ببینیم، رقمِ بالایی به نظر می‌رسد. یعنی قیمت، به داخلِ هتل می‌آید، اما به بیرونِ هتل نه...

نمی‌دانم چرا حسِ خارج بودن! می‌کنم یک‌هو!

الان که لو-سیزن است و های-سیزن نیست... همه‌جای دنیا ارزان‌تر حساب می‌کنند توی این فصول...

از این سر و صدای من، مدیرِ هتل، که دفترش پشتِ پیش‌خوانِ پذیرش است، بیرون می‌آید. نگاهی به ما می‌اندازد. کت و شلوار و کراوات دارد و شکمی بیرون‌زده. عاقل‌مردی است پنجاه ساله.

ایرانی هستید شما... به خیر... به خیر... خوش آمده‌اید به هرات... (به مسوولِ پذیرش اشاره می‌کند) شما اتاق بدهید به آقا، طفلِ خردشان اذیت نشود، چیزی هم ازشان نگیرید...

فهرست مطالب کتاب

مور و تیمور (پیش درآمد)
مشهورات هرات
متواترات هرات
تحریرات هرات
زاتر زار و نزارِ مزار
بلخ؛ الخ...
تقابل با کابل
انتخاباتیات
بلاکشِ هندوکش