معرفی و دانلود کتاب جامعه‌ شناسی نظری

معرفی کتاب جامعه‌ شناسی نظری

کتاب جامعه‌ شناسی نظری نوشته‌ی عباس محمدی اصل، شما را به درک عمیق‌تری نسبت به مفاهیم این علم نوین می‌رساند و به نقد نظریه‌های مکاتب گوناگون می‌پردازد.

جامعه، پدیده‌ای پیچیده است و همین امر مایه پیچیدگی تحلیل جهان اجتماعی می‌شود. از جمله مسائل تجربی نظام‌های اجتماعی که دغدغه جامعه‌شناسان را برمی‌انگیزد، می‌توان به این موارد اشاره کرد: ساخت‌های اجتماعی چگونه ظهور و بروز می‌یابند و تحت چه شرایطی پایدار می‌مانند؟ چطور می‌توان ساخت‌های اجتماعی را مقایسه کرد یا درصدد تغییرشان بر آمد؟ برای بررسی اجمالی چنین سوالات مهمی می‌توان به علم جامعه‌ شناسی نظری رجوع کرد.

مسئله‌ی عمده‌ی این علم نوین، صورت‌بندی پویایی عناصر نظام اجتماعی برای تحلیل ساختی کنش محسوب می‌شود و این کار نشانگر نوعی فرانظریه‌پردازی است که تکمیل‌گری سنن نظری را به نحوی خلاق برای دریافت مسائل جدید حیات انسانی - اجتماعی مدنظر دارد. از طرف دیگر نباید از یاد برد که جامعه‌ شناسی نظری برای کشف قانونمند و استخراج قاعده‌مندی‌های جهان ظهور یافته است.

عباس محمدی اصل در این کتاب تلاش می‌کند تا به نظریه‌ها و فرانظریه‌های علوم اجتماعی بپردازد. با این اوصاف می‌توان چنین برداشت کرد که کتاب حاضر شروعی مناسب برای کسانی است که می‌خواهند به این حوزه ورود پیدا کنند.

مطالعه‌ی کتاب جامعه‌ شناسی نظری به چه کسانی توصیه می‌شود:

خواندن این کتاب برای تمامی علاقه‌مندان به رشته‌ی جامعه‌شناسی تجربه‌ای لذت‌بخش خواهد بود.

در بخشی از کتاب جامعه‌ شناسی نظری می‌خوانیم:

گروه‌بندی‌های جبری در ساخت‌های ریاضی مبتنی بر مجموعه‌ها است. مجموعه متضمن عناصری مانند اعداد صحیح مثبت و منفی است که توسط عملیات ترکیب مانند جمع به نحوی گرد آمده‌اند که اجرای این عملیات روی عناصر مجموعه موجد عنصر جدیدی در آن است. در این عرصه عضوی خنثی مانند صفر نیز وجود دارد که در صورت ترکیب با عنصری دیگر، هیچ تغییری در آن ایجاد نمی‌کند. عملیات معکوس مانند تفریق نیز یکی دیگر از خواص گروه است که وقتی با عملیات مستقیم ترکیب می‌شود، عنصر خنثی را تولید می‌کند. سرانجام اینکه ترکیب‌ها در گروه واجد خاصیت شرکت‌پذیری‌اند. ساخت گروه چونان اساس جبر می‌تواند الگوی ساخت‌ها باشد. انتزاع سرچشمه گروه بوده و تعمیم کاربردهایش را توضیح می‌دهد. گرچه چنین خاصیتی با کشف خاصیتی از طریق انتزاع اشیا می‌تواند اطلاعاتی راجع به آن اشیا عرضه دارد؛ اما به‌موازات عمومی‌تر شدن این خاصیت از فایده‌اش به لحاظ صدق برای عموم کاسته می‌شود.

ویژگی تأمل انتزاعی اما چونان مشخصه اندیشه منطقی - ریاضی آن است که از اعمال انجام شدنی روی اشیا استخراج می‌شود و نه از اشیا. تأمل انتزاعی را به‌ویژه می‌توان از هماهنگی‌های کلی مانند گردآوری، مرتب کردن، دلالت دادن و امثالهم استخراج نمود. همین هماهنگی‌های کلی را می‌توان در گروه مشاهده کرد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از امکان بازگشت به نقطه عزیمت و امکان رسیدن به هدفی ثابت از طرق مختلف و بی‌تغییر نقطه پایان در اثر طرق طی شده (شرکت‌پذیری گروه) و ماهیت این ترکیب‌ها یا مستقل از نظم بوده یا از نظمی ضروری پیروی می‌کنند؛ لذا ساخت گروه ابزاری است برای ایجاد هماهنگی و واجد منطق خاص خود که از طریق ساماندهی داخلی یا وضع قواعد اعمال می‌شود. نظام ساماندهی درونی با کارکردش حسب اصول عدم تضاد (بازگشت‌پذیری تبدلات) ‌، این‌همانی (ضامن تداوم وجود عنصر خنثی) و استقلال موضع و فرایند (جدا بودن نقطه پایان از مسیر طی شده)، عقل‌گرایی را مجری می‌دارد. مثلاً مجموعه جابه‌جایی‌ها در فضا تشکیل‌دهنده یک گروه‌اند؛ زیرا دو جابه‌جایی پیاپی یک جابه‌جایی محسوب می‌شود که می‌تواند با جابه‌جایی معکوس یا بازگشت خنثی شود یا خاصیت شرکت‌پذیری گروه جابه‌جایی‌ها و دال بر هدایت طرق مختلف نیل به نقطه پایانی، حافظ توازن فضا است؛ زیرا اگر قرار بود طرق طی شده موجب تغییر نقاط پایانی گردند، به‌جای فضا فقط جریانی مداوم وجود داشت.

فهرست مطالب کتاب

سخنی با خواننده
مقدمه
ماهیت و تعریف جامعه‌شناسی نظری
معنا و مقصود جامعه‌شناسی نظری
دریافت و نمایش پویه نظام اجتماعی
دریافت‌های نظام اجتماعی
تحلیل ساختی
ساخت‌های ناارگانیک
ساخت‌های ارگانیک
ساخت‌های فرهنگی
ساخت‌های اجتماعی
دیالکتیک ساخت
منطق ساخت
جمع‌بندی
کتاب‌نامه