معرفی و دانلود کتاب تاریخ خاورمیانه

معرفی کتاب تاریخ خاورمیانه

کتاب تاریخ خاورمیانه از آن دسته آثاری است که پس از خواندن آن‌ها نگاهی کلی و جامع نسبت‌به مسائل این منطقه پیدا می‌کنید. پیتر منسفیلد که سال‌ها به‌عنوان روزنامه‌نگار در نشریاتی چون گاردین و اکونومیست فعالیت کرده، در مقدمه‌ای کوتاه تاریخ خاور نزدیک را تا ابتدای قرن نوزدهم بیان می‌کند و در باقی فصول، تاریخچه‌ای از دیگر کشورهای خاورمیانه در قرن بیستم ارائه می‌دهد. نیکولاس پلهام علاوه بر ویرایش کلی و به‌روزرسانی اطلاعات اثر، دو فصل را نیز بر آن افزوده است.

درباره‌ی کتاب تاریخ خاورمیانه

خاورمیانه در میانه‌ی قاره‌های آفریقا،‌ آسیا و اروپا قرار دارد و همواره در طول تاریخ مرکز اختلافات فراوانی بوده. سرزمینی که زمانی بین‌النهرین، مهد تمدن‌ها، در آن قرار داشت و نوعی مرکزیت سیاسی،‌ آن را به یکی از قدرتمندترین مناطق جهان تبدیل کرده بود. سرزمینی که شاهد صلح‌ها و جنگ‌های بسیاری بوده و هست، ادیان و مذاهب پرشماری در آن پرورش یافته‌اند و پس از فروپاشی امپراتوری عثمانی و پایان جنگ جهانی اول، به یکی از استراتژیک‌ترین مناطق جهان بدل شد. سرزمینی که دیگر ملت‌ها آن را با تروریسم، اسلام‌گرایی افراطی، دولت‌های سرکوبگر و مردمانی رنج‌دیده به خاطر می‌آورند. سرزمینی که در آن منازعات میان سنّی و شیعه و همچنین فلسطین و اسرائیل، گویی هرگز پایان نخواهد یافت. پیتر منسفیلد (Peter Mansfield) در کتاب تاریخ خاورمیانه (A History of the Middle East) به سؤالات بسیاری درباره‌ی این بخش از جهان پاسخ می‌دهد.

منسفیلد تاریخ سرزمینی چندهزار ساله را پیش رو دارد. درنتیجه برای نوشتن تاریخ مفصل خاورمیانه، باید هزاران هزار منبع را ببیند و کتابی چند هزار صحفه‌ای به نگارش درآورد. چنین کاری عملاً ممکن نیست؛ از همین رو او چندین رویداد کلیدی و کشورهای مهم خاورمیانه را برای روایت تاریخی خود برمی‌گزیند. اولین فصل از کتاب تاریخ خاورمیانه نگاهی سریع به وقایع پراهمیت این منطقه از ظهور اولین فرمانروایی‌ها در بین‌النهرین تا پایان قرن هجدهم میلادی می‌اندازد. به گواه بسیاری از منتقدان پیتر منسفیلد سعی داشته با زبانی خنثی و نگاهی بی‌طرفانه، تاریخچه‌ای مختصر از کشورهای خاورمیانه به دست دهد. وی پس از فصل اول، سال به سال و کشور به کشور، تاریخ خاورمیانه را بررسی می‌کند. از حمله‌ی ناپلئون به مصر گرفته تا سقوط امپراتوری عثمانی و تجزیه آن به کشورهای مختلف.

پیتر منسفیلد (متولد سال 1928 و درگذشته در 1996) نویسنده‌، روزنامه‌نگار و مورخی بود که روزنامه‌ی تایمز در بزرگداشت او نوشت: «پس از چهل سال کار متفکرانه و بیان اعتقادات پرشور،‌ منسفیلد جایگاهی ممتاز در جهان امروز به دست آورد.» او که فرزند یکی از کارمندان بریتانیا در کشور هند بود، در ایالت رانچی زاده شد و برای تکمیل تحصیلاتش به کالج وینچستر و پمبروک کمبریج رفت. وی که رئیس اتحادیه‌ی کمبریج بود، در سال 1955 به وزارت امور خارجه‌ی بریتانیا رفت. او سپس مأموریت یافت که به مرکز مطالعات عربی خاورمیانه در لبنان برود و زبان عربی را بیاموزد. او پس از بحران سوئز (که در آن اسرائیل، بریتانیا و فرانسه کشور مصر را اشغال کردند.) از کار در وزارت امور خارجه استعفا داد و تمام وقت خود را صرف روزنامه‌نگاری کرد. وی در نشریاتی چون اکونومیست، گاردین، فایننشال‌تایمز، ایندین‌اکسپرس و... می‌نوشت و مدیر مسئول نشریه‌ی «میدل‌‌ایست فوروم» بود. منسفیلد در سال 1967 به لندن برگشت؛ اما همواره در مهم‌ترین بزنگاه‌های تاریخ در کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی حضور می‌یافت. او که یکی از برترین روزنامه‌نگاران در حوزه‌ی خاورمیانه بود، کتاب‌هایی چون «مصر ناصر»،‌ «بریتانیایی‌ها در مصر»، «امپراتوری عثمانی و اسلاف آن» و «کویت: پیش‌قراول خلیج‌فارس و اعراب» را نیز به نگارش درآورد.

کتاب تاریخ خاورمیانه در سال 1992 به نگارش درآمد. از آن‌زمان تا به کنون، حوادث زیادی کشورهای این ناحیه را دستخوش تغییرات بسیاری کرده است. او در آخرین فصل کتابش با عنوان «چشم‌انداز قرن بیست‌ودوم» پیش‌بینی کرده بود که یک جنبش اسلام‌گرا در منطقه ظهور خواهد کرد و پس از پایان جنگ سرد،‌ دولت امریکا دیگر در امور خاورمیانه دخالت نخواهد کرد. اولین‌ پیش‌بینی او با ظهور طالبان و داعش درست از آب درآمد؛ اما هنوز که هنوز است، امریکا در مسائل مرتبط با خاورمیانه دخالت می‌کند. کتاب پیتر منسفیلد تا سال‌ها مرجع بسیاری از مورخان به حساب می‌آمد؛ اما اندک‌اندک تحولات گسترده‌ی منطقه، به‌روزرسانی کتاب را به امری ضروری مبدل ساخت. نیکولاس پلهام (Nicolas Pelham) نیز همچون منسفیلد عربی خوانده بود و ویراستار نشریه‌ی میدل‌ایست تایمز و بی‌بی‌سی بود. او در قاهره، مراکش و اورشلیم سکونت داشت و برای اکونومیست، بی‌بی‌سی و آبزِرور گزارش‌هایی تهیه می‌کرد. پلهام علاوه بر ویرایش برخی از اطلاعات ویراست چهارم کتاب تاریخ خاورمیانه، دو فصل را به این اثر افزود که در آن‌ها از رابطه‌ی آمریکا و عراق و همچنین مناقشه‌ی میان فلسطین و اسرائیل بیشتر سخن گفته می‌شود.

نشر نیماژ کتاب تاریخ خاورمیانه را در مجموعه‌ی پُلتیک و با ترجمه‌ی کیانوش امیری روانه‌ی بازار کرده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب پلتیک

کسانی که به تاریخ و سیاست علاقه دارند، به دو دسته تقسیم می‌شوند: افرادی که در این دو حوزه تخصص دارند و اشخاصی که صرفاً به‌خاطر علاقه‌شان به‌سوی این موضوع کشیده می‌شوند. پیچیدگی‌هایی که در کتاب‌های تاریخ و سیاست منعکس می‌شود، برای فهم و درک عمومی مانعی عظیم به حساب می‌آید. نشر نیماژ با انتخاب کتاب‌هایی که علاوه بر محتوای علمی،‌ جذابیت نیز دارند،‌ مشکل پیچیدگی این نوع آثار را حل کرده است. این نشر با همکاری محسن عسکری، کتاب‌هایی را در مجموعه‌ی پلتیک به انتشار درآورده که عبارتند از: دنیای بدون اسلام، پایان همیشه نزدیک است، تاریخ خاورمیانه، راه‌های ابریشم، ایران و امریکا: تاریخ یک رابطه، پاپشاه و... .

نکوداشت‌های کتاب تاریخ خاورمیانه

• یکی از بهترین کتاب‌ها که در آن سیاست، رقابت‌های منطقه‌ای و اقتصاد جهان عرب توصیف شده است. (واشنگتن پست)
• کتابی با چشم‌انداز سیاسی ارزشمند. (گاردین)
• پیتر منسفیلد در این کتاب تمام تاریخ پرفرازونشیب این منطقه‌ی وسیع را به‌طور منسجم،‌ ماهرانه و آگاهانه‌ای پوشش می‌دهد. (روزنامه‌ی تایمز)

کتاب تاریخ خاورمیانه برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به تاریخ و سیاست، از مطالعه‌ی کتاب تاریخ خاورمیانه لذت وافر خواهند برد.

در بخشی از کتاب تاریخ خاورمیانه می‌خوانیم

در نوامبر سال 1914، با ورود ترکیه به جنگ داخلی اروپای مسیحی و اتحاد با قدرت‌های مرکز یعنی آلمان و اتریش مجارستان در مقابل بریتانیا، فرانسه و روسیه، سرنوشت امپراتوری عثمانی محتوم شد. چنان‌که می‌دانیم، قدرت‌های اروپایی، با همراهی گاه‌و‌بیگاه روسیه، ترجیح داده بودند تمامیت ارضی ترکیه‌ی آسیایی و ممالک عرب را حفظ کنند. آن‌ها برای پیش‌برد منافع خود به سلاطین فشار می‌آوردند و در امور دخالت می‌کردند اما تمایلی به تجزیه‌ی امپراتوری نداشتند. بریتانیا به‌تنهایی در سال 1882 با بی‌میلی و اتفاقی مصر را اشغال کرد. برقراری حکومت عثمانی در مصر گزینه‌ی مدنظر بود اما در عمل ممکن نبود. با این حال، مصر پس از اشغال به حلقه‌ی ارتباطی حیاتی در نظام امپراتوری جهانی بریتانیا تبدیل شد که قابل چشم‌پوشی نبود.

گذشته از استراتژی جنگی، سه کشور متفق باید واکنش‌های میلیون‌ها اتباع مسلمان ساکن سرزمینشان اعراب در شمال آفریقای تحت استعمار فرانسه و مسلمانان ساکن هندوستان تحت استعمار بریتانیا و آسیای میانه‌ی تحت سلطه‌ی روسیه را درنظر می‌گرفتند. آیا تمایلی به مبارزه برای حکام مسیحی‌شان در مقابل سلطان/ خلیفه داشتند؟ اعتقاد عموم بر این بود که هر مسلمانی منتظر اعلان جهاد برای کشتار کفار است. سه حاکم ترکیه در این زمینه تعجیل کردند.

بریتانیا دو نگرانی راهبردی اصلی در خاورمیانه داشت: محافظت از کانال سوئز و محافظت از خلیج فارس. هر دو هم حلقه‌های مهم ارتباطی به هندوستان بودند: کانال سوئز باید برای انتقال سربازان هندی به اروپا باز بماند و خلیج فارس به علت تأسیسات نفتی آبادان اهمیت مضاعف داشت.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت دبیر مجموعه
تاریخ خاورمیانه
پیشگفتار
1. مقدمه: از گذشته تاکنون
2. اسلام در موضع تدافعی، 1800 الی ...
3. مصر در دوران محمد علی: رقیب عثمانی
4. مبارزه برای اصلاحات، 1840-1900
5. بریتانیا در مصر، 1882-1914
6. ترک‌ها و اعراب
7. عامل ایران
8. مرگ مرد بیمار: 1918
9. فترت بریتانیا و فرانسه، 1918-1939
10. جنگ جهانی دوم و عواقب آن
11. ورود ابرقدرت‌ها و دوران ناصر، 1950-1970
12. سال‌های بلوا
13. پاکس آمریکانا
14. نبرد آمریکا
15. تغییر حکومت از درون نه از بیرون