معرفی و دانلود کتاب بررسی معماری میان افزا در پالیمسست بناهای تاریخی

معرفی کتاب بررسی معماری میان افزا در پالیمسست بناهای تاریخی

کتاب بررسی معماری میان افزا در پالیمسست بناهای تاریخی نوشته‌ی زهرا سادات اعتضادی و شیرین طغیانی، ابتدا به بررسی ابزارهای طراحی داخلی، معایب و محاسن رویکرد میان افزا و ... پرداخته، سپس به معرفی پیشینه‌ی مولفه‌های میان افزا که خود شامل بناهای میان افزا، تغییر کاربری بنا، خانه‌های جلفا و سوکیاس و ... می‌پردازد.

تاریخ معماری بخشی از تاریخ هنر ایران است. به دلیل اینکه هنر معماری همواره نمادی از قدرت حکومت‌ها بوده، معماری‌های به یادگار مانده از تاریخ این سرزمین، اسنادی ارزشمند و گران‌بها است که نشان‌ از قرن‌ها تکامل، اندیشه و ذوق هنری مردم این سرزمین در طول تاریخ دارد. هویت هر شهر از زمینه و بافت تاریخی آن شکل گرفته است. فضاهای معماری را می‌توان تجسم کالبدی بخشی از تاریخ و فرهنگ جامعه به حساب آورد که بازتاب بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و تمدن در یک جامعه است.

افزایش جمعیت افراد ساکن در شهرها در سال‌های اخیر و توسعه لجام گسیخته آنان، منجر به شکل‌گیری ساخت و سازهای جدید در همسایگی بافت‌ها و بناهای قدیمی شده است. بررسی مجدد چگونگی شکل‌گیری ساختارهای نو در زمینه‌های تاریخی و قدیمی به عنوان یک مسئله مهم و حیاتی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و لازم است مبانی نظری، ضوابط و معیارهای لازم در این زمینه تدوین و عملیاتی گردند.

بناهای میان افزا به چه معناست؟

بناهای میان افزا ساخت و سازهای جدید درون بافت تاریخی هستند که اصولا پدیده‌ای نو محسوب می‌شوند. از این جهت با دقت در مفهوم عصر جدید نسبت به عصر قدیم، باید بیان نمود که مقوله‌ی بناهای میان افزا در بافت تاریخی مسئله‌ای جدید به حساب می‌آید. طرح بناهای میان افزا باید زمینه‌ی تاریخی را که در بطن آن قرار دارد، مورد توجه قرار دهد.

زهرا سادات اعتضادی و شیرین طغیانی در کتاب بررسی معماری میان افزا در پالیمسست بناهای تاریخی، ابتدا به بررسی مبانی نظری پیرامون موضوع مورد پژوهش پرداخته‌اند، سپس توافقنامه‌های بین‌المللی و مصوبات داخلی را توضیح داده و رویکردهای ده‌گانه را بیان می‌کنند. در نهایت پس از بیان پیشینه نظری، به بررسی تجارب عملی مرتبط یعنی نمونه‌های موردی مشابه می‌پردازند.

در بخشی از کتاب بررسی معماری میان افزا در پالیمسست بناهای تاریخی می‌خوانیم:

فرم کلی، حجم، تناسبات و آرایش بخش‌های مختلف از یک بنا، شکل آن را تشکیل می‌دهد. طراحی جدید در یک زمینه‌ی تاریخی باید علاوه بر اینکه با شکل غالب در بناهای مجاور سازگار باشد؛ همچنین فاقد کپی برداری بوده و با آن ارتباط مناسب برقرار کند. خط آسمان ساختمان باید با توجه به خط آسمان زمینه باشد و آن را تقویت کند، به گونه‌ای که ضمن احترام به خصوصیات موجود در مناظر شهری، بیش از آنکه از وضع موجود تقلید شود یا با آن رقابت کند، به کمک آن برود (شاه تیموری و همکاران، 35:1391).

اینکه این امر آیا همراه با کپی برداری انجام می‌شود و یا از آخرین ابتکارات معماری جدید برخوردار خواهد بود، موضوع مورد توجه ما نمی‌باشد و آنچه مورد اهمیت می‌باشد، «تشابه خانوادگی» است. چشم بایستی حس کند که پدیده‌ای متجانس به محیط اضافه گردیده است. می‌بایست از تفکرات سبک زمان خود فراتر برود و به سبک‌های مناسب برای زمینه‌های مختلف دست یابد، چرا که توجه به روحیه زمان از توجه به روحیه‌ی مکان به عنوان یک اندیشه معماری، اعتبار و اهمیت کمتری دارد (برولین، 1980).

در هر حال اگر بخواهیم یک بنای جدید، پیوند مستحکمی با بناهای مجاور خود داشته باشد، اقتباس از مایه اصلی زمینه طراحی دوری ناپذیر است. این ارتباط می‌تواند به روش‌هایی همچون کپی برداری نزدیک از درون مایه اصلی طرح موجود، استفاده از اساس فرم‌های مشابه ولی با تفسیری جدید در زمان معاصر، ابداع فرم‌های جدید با همان تأثیر بصری فرم‌های قدیمی و تجریدی (انتزاعی) فرم‌های اولیه صورت گیرد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بررسی مبانی نظری پیرامون موضوع پژوهش
بناهای میان افزا
رویکردهای بناهای میان افزا
الف) رویکرد تضاد و تباین پیشینه‌ای و صراحت سبکی
ب) رویکرد قیاس یا تشابه بیشینه‌ای و سبکی و هم افزایی جدید و قدیم
ج) رویکرد حفظ نما
د) رویکرد نماسازی تزئینی
‌ه) ساختمان‌های جدید با عناصرو خطوط یکپارچه و وحدت بخش در طراحی
و) رویکرد معماری خنثی یا درجه صفر 
ی) رویکرد هم‌نشینی معماری ناپایدار، سبک و فانتزی
ز) رویکرد ایجاد ساختمان‌های نا آشکار و یا آینه‌ای
ح) معماری زمینه گرا با رویکرد تداوم
ط) رویکرد ترکیبی یا مرکب
مزایای اجرای طرح میان افزا
الف) اجتماعی
ب) اقتصادی
ج) کالبدی
موانع اجرای طرح میان افزا
الف) اجتماعی
ب) اقتصادی
ج) کالبدی
دیدگاه‌های تأثیرگذار در شکل گیری معماری بناهای میان افزا در اسناد و مصوبات داخلى
الف) قطعنامه سمینار مرمت بناها و شهرهای تاریخی - زمان تصویب 1350 هجری شمسی
ب) قطع نامه سمینار تداوم حیات در بافت‌های کهن و قدیم شهرهای ایران - زمان تصویب 1368 هجری شمسی 
ج) بیانیه همایش تجدید حیات در بافت‌های با ارزش - زمان تصویب 1387 هجری شمسی
د) مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری در خصوص ضوابط و مقررات ارتقا کیفی سیما و منظر شهری - تصویب شده در 1387 هجری شمسی
رهنمودهای طراحی بناهای میان افزا در بافت‌های تاریخی
خصوصیات، سازمان‌های فضایی و سلسله مراتب قابل دسترسی در زمینه‌های تاریخی
موقعیت قرارگیری بنا در بافت‌های تاریخی
مقیاس‌ها و ویژگی‌های وابسته به فرم بناها خط ساختمان
شکل بنا
ترکیب پر و خالی‌ها
مصالح و جزئیات ساختمان
مصوبات و منشورهای جهانی در خصوص شکل‌گیری بناهای میان افزا در بافت‌های تاریخی
منشور مرمت آتن (1931 میلادی)
منشور چهارمین کنگره آتن (1933 میلادی)
کنگره ونیز (1964 میلادی)
قطعنامه آمستردام (1975 میلادی)
منشور ایکوموس (1987 میلادی)
منشور شورای اروپا (1992 میلادی)
منشور بورا (1996 میلادی)
کنوانسیون حفظ و ترویج تنوع مظاهر فرهنگی (پاریس - 2005 میلادی)
منشور ایکوموس درباره‌ی محافظت از ارزش مکان‌های میراث فرهنگی (نیوزیلند - 2010 میلادی)
شناخت ابزارهای طراحی داخلی
رنگ
الف) روانشناسی رنگ
ب) رنگ در معماری و معماری داخلى
بافت
نور
الف) نور در معماری و معماری داخلی
ب) نور و تفکیک در فضاهای داخلى
ج) نورپردازی و عوامل موثر بر کیفیت نور
مبلمان و چیدمان
الف) اصول ابتدایی در چیدمان‌ها
معرفی پیشینه پژوهش (نظری) و تجارب عملی مرتبط
پیشینه
بررسی پیشینه‌ها
خلاصه‌ای از پیشینه پژوهش
بررسی نمونه‌های موردی
نمونه‌های داخلی
فرهنگسرای نگارستان
الف) تاریخچه و دلایل ساخت بنا
ب) سازمان‌دهی کلی بستر طرح
ج) مصالح به کار رفته در بنا
هتل عباسی اصفهان
الف) تاریخچه و دلایل ساخت بنا
ب) سازمان‌دهی کلی در بستر طرح
بازار در کنار کلیسای حضرت مریم در اصفهان (مجتمع تجاری ماهور)
الف) تاریخچه و دلایل ساخت بنا
ب) سازمان‌دهی کلی در بستر طرح
نمونه‌های خارج
موزه لوور پاریس
الف) تاریخچه و دلایل ساخت بنا
ب) سازمان دهی کلی در بستر طرح
ج) مصالح
گنبد رایشتاگ مجلس برلین آلمان
الف) تاریخچه و دلایل ساخت بنا
ب) سازمان دهی کلی در بستر طرح
جمع‌بندی
منابع