معرفی و دانلود کتاب نور العلوم: همراه با شرح احوال و آثار و افکار او

معرفی کتاب نور العلوم: همراه با شرح احوال و آثار و افکار او

کتاب نور العلوم، تنها یادگار و البته اثر سرشار و فراگیری است از عارف نامدار سده‌ی چهارم، شیخ ابوالحسن خرقانی که دربردارنده‌ی اندیشه‌های این پیر شاهرودی، ضمن مروری بر زندگانی وی است. این کتاب عرفانی توسط عبدالرفیع حقیقت، چهره‌ی سرشناس و معاصر ایرانی در تاریخ و عرفان گردآوری شده و به نگارش درآمده است.

درباره‌ی کتاب نور العلوم

نورالعلوم را عصاره و گزیده‌ای جامع می‌دانند از آراء و نظریات عارف و صوفی نامدار ایرانی، شیخ ابوالحسن خرقانی (Abu al-Hassan al-Kharaqani)؛ اثری که به‌منزله‌ی تنها یادمان نگاشته شده از شیخ شاهرودی شناخته می‌شود.

این کتاب مفهوم نیکی از عرفان ناب ایرانی را از گذشته‌های دور برای مردمان امروز به ارمغان می‌آورد. در رهگیری عرفان در میان ایرانیان و جستجوی آغاز و ریشه‌های اولیه‌ی چنین چارچوب فکری‌ای، می‌توانیم مسیرهای گوناگونی بپیماییم و نقاط بسیاری را سرآغاز کاوش خود قرار دهیم؛ اما چه راهی بهتر از گوش سپردن به سخنان بانی حکمت اشراق، شیخ شهاب‌الدین سهروردی که خود را وارث مسیری طولانی و گنجی چندهزارساله از عارفان و پیران و صوفیان می‌داند و در این راستا شرح کاملی از تاریخ عرفان در ایران، ارائه می‌دهد.

شیخ اشراقْ عرفان ایرانی را حتی پس از دوران اسلامی شدنش، ثمره‌ای حاصل رشد و نمو حکمت پیشااسلامیِ «خسروانی» می‌داند. وی به نام و نشان، سلسله‌ی عارفان و اشراقیون را از گذشته‌های دور یاد می‌کند که در این تذکار، نام بزرگانی چون جاماسپ و فرشوشتر، از معاصران زرتشت، و پیرانی چون بایزید بسطامی و منصور حلاج و شیخ ابوالحسن خرقانی به چشم می‌آید. عبدالرفیع حقیقت (Abd al-Rafi Haqiqat) در کتاب نور العلوم افزون بر ارائه‌ی متن اصلی نورالعلوم، شرح حالی از زندگانی شیخ ابوالحسن خرقانی و آراء و ابیاتی دلکش و زیبا از او را نیز ارائه کرده است.

عملکرد عرفان ایرانی در دوران اسلامی

در پایان، اشاره‌ی کوتاهی به وضعیت جریان عرفانی در سده‌های نخستین پس از اسلام در ایران ضروری می‌نماید. این جریان که بنابر قرائن موجود و مطابق باور صحیح سهروردی، پس‌زمینه‌هایی پیشااسلامی دارد، پس از گذشت حدودا دو سده از ورود اسلام به ایران، خود را بازسازی کرده و با اندکی نرمش و آمیختگی، و پذیرایی اجتناب‌ناپذیری از آموزه‌های اسلامی، قد برافراشته و با ظهور چهره‌هایی همچون بایزید بسطامی، شیخ ابوالحسن خرقانی، ابوسعید ابوالخیر، منصور حلاج، خواجه عبدالله انصاری و دیگران، به‌سوی نهایت درخشانی و عروج، نایل شده است.

کتاب نورالعلوم، اثری است از شیخ ابوالحسن خرقانی که احتمالا توسط مریدی از مریدان وی مکتوب شده است. این اثر امروز توسط عبدالرفیع حقیقت و بر اساس نسخه‌ی خطی به‌جای‌مانده از این کتاب در موزه‌ی بریتانیا، بازنویسی شده و به‌انضمام شرحی از احوال و زندگانی این عارف بزرگ، در مجلدی کامل، در انتشارات بهجت به چاپ رسیده است.

کتاب نور العلوم برای شما مناسب است اگر

• به عرفان ایرانی و اسلامی علاقه دارید.
• به پژوهش در خصوص زمینه‌ها و تاریخ حکمت خسروانی تمایل دارید.
• به تاریخ عرفان و حکمت اشراقی علاقه دارید.

در بخشی از کتاب نور العلوم: همراه با شرح احوال و آثار و افکار او می‌خوانیم

شیخ ابوالحسن: گفت خداوند جل جلاله بر دل من ندا کرد که بنده‌ی من اینها که دست در تو می‌مالند و پس مرگ تو به گور تو زیارت آیند هشیار باش که ایشان را با من ترا باید میانجی کردن

شیخ گفت: مولی بر دل من ندا کرد و گفت هر کجا نیاز است مراد منم و هر کجا دعوی است مرا خلقانند.

شیخ گفت: خداوند جل جلاله بر دل من ندا کرد که: (بنده من، مهمان مرا حق بگزار) گفتم: (الهی من ندانم که حق مهمان تو چگونه گزارم)

گفت: کسانی که به سلامی مهمانی تو آیند باید که علیک السلام بیابند، و کس بود که مرا دوست دارد از دوستی من وی را آرزوی تو کند، و کس بود که خود آمده بود تا با تو اندوه ورزد، و کس بود که با من به چیزی درمانده بود و کس بود که من وی را از وی گرفته باشم، آمد و شد خود معلوم نباشد و لکن مهمان من بود و کس بود که این جهانی چیزی بخواهد از تو پس خداوند تعالی مرا گفت: هر چه بینی که من با تو کردم با خلق من آن کن. (گفتم): الهی من با خلق تو آن نتوانم کرد. گفت: (از من یاری خواه.)

شیخ گفت: مولی تعالی بر دل من ندا می:فرمود که بنده من مرا با تو مخاطبه به چهار چیز است: به دل و تن و زبان و مال دو به من می‌دهی و دو باز می‌گیری یعنی به تن طاعت می‌کنی و به زبان قرآن می خوانی دل و مال به من نمی‌دهی و مرا خودکار با این دو بیش است، اگر خواهی این دوی دیگر به تو بگذارم.

فهرست مطالب کتاب

شیوه والای آزاد اندیشی و مردم‌گرایی
حقیقت عرفان
عشق فعالانه و بشر دوستانه پیر حقیقت
پیش گفتار مؤلف
فهرست مطالب
ویژگی‌های نسخه خطی نورالعلوم
ویژگی‌های رسم الخط کتاب نورالعلوم
ارتباط باطنی
او را خواست که ما را خواست
تصویر صفحه‌ای چند از اوراق عکسی نورالعلوم
فهرست باب‌های نور العلوم
باب اول در سؤال و جواب
باب دوم در وعظ و نصیحت
باب سیم در احادیث رسول الله
باب چهارم در لطف
باب پنجم فی المناجات
باب ششم فی الهیجان
باب هفتم فی وحی القلوب
باب هشتم فی المجاهده
باب نهم فی الحکایات
باب دهم مناقب ابوالحسن خرقانی رحمه الله
در ریاضت نفس و در عبادت
در مرگ غریب
در حلال خوردن
اثر دعای شیخ
شرح احوال شیخ ابوالحسن خرقانی
افکار عالی و وسعت نظر جهانی
ارمغان عرفان
بی نیازی عرفان
نهضت تصوف عرفان
خراسان مرکز نهضت تصوف ایرانی
ابوالعباس قصاب آملی
مکتب‌های تصوف
تجلیات عرفان ایرانی
جغرافیای تاریخی خرقان
جغرافیای خرقان در حال حاضر
قصبه قلعه نو خرقان
آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی
ذکر شیخ ابوالحسن خرقانی از تذکره الاولیاء شیخ عطار نیشابوری
از منطق الطیر عطار
از کشف المحجوب هجویری
از انساب سمعانی
از اسرار التوحید
از مجمل فصیحی
از مرصاد العباد
از نفحات الانس جامی
طبقات انصاری
از روضه الفریقین
از رساله قشیریه
از طبقات الصوفیه
از حالات و سخنان شیخ ابوسعید ابوالخیر
از تاریخ گزیده
از شرح شطحیات روز بهان بقلی
از نامه دانشوران
از پرفسوریان ریبکا
از مناجات خواجه عبدالله انصاری
از آتشکده آذر بیگدلی
از منطق الطیر عطار
از تذکره دولتشاه سمر قندی
از انساب سمعانی
از چهل مجلس شیخ علاء الدوله
از هفت اقلیم
از تمهیدات عین القضاة
از مثنوی مولوی
از منطق الطیر عطار
از اسرار نامه عطار
از مصیبت نامه عطار
از مزامیر حق محمد صادق عنقا
از الهی نامه عطار
انسان یار باش (رفیع)
از حمید سید نقوی تبریزی (حامد)
از مزامیر حق محمد صادق عنقا
از تذکره طریقت اویسی
از مزامیر حق محمد صادق عنقا
از مزامیر حق محمد صادق عنقا
از کریم کسروی (وجدی)
قبله اهل خرد (رفیع)
از عبدالرحمن جامی
مکتب شیخ خرقان
آن روز که خویش را ندیدم
در ستایش بلحسن خرقانی
هر که بار ماده گرگی را کشد (ناصر امامی)
از شاه نعمت الله ولی
از نظمی تبریزی
اهلی شیرازی
ابوالفضل قاضی شریعت پناهی
لوای بی نیازی (رفیع)
پند پیر عرفان
فهرست اعلام