معرفی و دانلود کتاب اتوپیا (آرمان شهر)

معرفی کتاب اتوپیا (آرمان شهر)

جهان بدون «آرمان» هیچ فرقی با جهنم ندارد؛ مردمی که نخواهند وضعیت خود را بهبود ببخشند و ایدئال را به دست آورند، همچون مردگان، زندگی و به‌مرور خودشان را نیز فراموش می‌کنند. کتاب اتوپیا (آرمان شهر) ما را با آرمان‌شهرهایی مواجه می‌کند که بعد از مدتی به ضدآرمان‌شهر تبدیل شده‌اند. مارک استفن جندرسیک از تأثیر متقابل فلسفه، ادبیات و سیاست بر یکدیگر، تاریخچه‌ی به‌وجودآمدن ایده‌ی اتوپیا و چگونگی تحقق آرمان‌شهرها نیز سخن می‌گوید.

درباره‌ی کتاب اتوپیا (آرمان شهر)

واقعیت این است که هیچ اتوپیایی وجود ندارد مگر در ساحت داستان و رمان. در جهانی به‌جز جهان خیال و رؤیا، نمی‌توان یک آرمان‌شهر را محقق کرد؛ البته که می‌توان آن را آرزو نمود و برای دستیابی به چنین جهانی کوشید، اما محال است این رؤیا، بر زمین محقق و عینی شود. کتاب اتوپیا (آرمان شهر) (Utopia) ترکیبی است از تاریخ سیاسی کشورهایی که قرار بود شهروندان خود را به بهشت برسانند، اما در نهایت چیزی جز برزخ یا حتی جهنم را پدیدار نساختند؛ حکومت‌هایی همچون آلمان نازی که با وعده‌ی تشکیل دنیای بی‌عیب و نقص روی کار آمدند اما هم جهان را به جنگ کشاندند هم خود را با شکستی مفتضحانه از پهنه‌ی تاریخ محو و اتوپیایشان را به دیستوپیا تبدیل کردند. مارک استفن جندرسیک (Mark Stephen Jendrysik) با مطالعه‌ی ادبیات کلاسیک و مدرن ملت‌ها، چیستی و تاریخچه‌ی اتوپیا، داستان‌های اتوپیایی و ضداتوپیایی، چگونگی حرکت یک نظام سیاسی به سمت دیستوپیا و... را بازگو می‌کند.

در ابتدای درک هستی آلوده‌ی زمین

دنیا همین است؛ چرک و سیاه با رگه‌هایی از خوشی زودگذر که آن هم در آخر باخبر می‌شویم خوشی نبوده‌اند و صرفاً ما تصور می‌کردیم خوب بوده‌اند. کتاب اتوپیا (آرمان شهر) ما را به قرن‌های گذشته می‌برد؛ جایی در ابتدای قرن شانزدهم که برای نخستین‌بار واژه‌ی اتوپیا از قلم توماس مور بر کاغذ جاری شد؛ البته مارک استفن جندرسیک مفهوم اتوپیا را بسیار قدیمی‌تر از قرن شانزده دانسته و ریشه‌ی این اندیشه و رؤیای ساخت یک اتوپیا را به دوران یونان باستان متعلق می‌داند. یکی از بهترین ایده‌های اتوپیا توسط افلاطون خلق شده است. افلاطون شهری ایدئال را که بین شهروندانش عدالت و مساوات جریان دارد و عقل بر آن حکم‌فرماست به‌عنوان یک عالم ایدئال ترسیم کرده است. کتاب‌های مقدس و آسمانی مثل تورات، انجیل، قرآن نیز ویژگی‌هایی را برای اتوپیای مدنظر خود برشمرده‌اند و به انسان‌ها چنین مکانی را نوید می‌دهند؛ اما از همان قرن شانزدهم بود که ساخت اتوپیا از حالت ایده‌ای غیرقابل‌اجرا، به شکل برنامه‌ای مدون درآمد. برخی از ویژگی‌های اتوپیای طراحی شده توسط توماس مور در قرن شانزده شامل این موارد است: لغو مالکیت خصوصی؛ اداره‌ی جمعی شهر؛ کشاورزی همگانی؛ محدود کردن ساعت کار کارگران به شش ساعت در روز و... .

غیرممکن را آرزو کنید

کتاب اتوپیا (آرمان شهر) ما را با آثار ادبی، فلسفی، تحقیقی آشنا می‌کند که در پی ایده‌پردازی برای خلق یک آرمان‌شهر یا ضد آرمان‌شهر هستند. برخی از این آثار همچون داستان‌های هربرت جورج ولز، نسبت به آینده‌ای که اتوپیای تکنولوژی در پی تشکیل آن است، خوش‌بین نیستند. او در رمان‌های تخیلی و فانتزی خود از خطرات آینده‌ی مملو از ربات و فناوری که احتمالاً در انتظارمان است، سخن می‌گوید. مارک استفن جندرسیک نظریات فلسفی مارکس و مارکسیسم را نمونه‌ای از یک نقشه‌ی طراحی شده برای تحقق یک جامعه‌ی آرمانی برمی‌شمارد. کتاب اتوپیا (آرمان شهر) معتقد است با توجه به بحث‌های فلسفی و تاریخی موجود، مارکسیسم در پی مطالبه و تحقق غیرممکن‌هاست. نویسنده در فصلی مجزا، جزئیات اندیشه‌های مارکس و نقش آن در بسط و تحول مفهوم اتوپیا را بازگو می‌کند. البته او ناظر بر واقعیت نیز هست که دیستوپیا معمولاً از پی اتوپیا خواهد آمد و برای آشنا کردن مخاطبان خود با این روند، توصیه می‌کند داستان‌های نویسندگانی همچون جورج اورول را مطالعه کنیم.

کتاب اتوپیا (آرمان شهر) با ترجمه‌ی فرهاد بیگدلو در نشر مضامین منتشر شده است.

کتاب اتوپیا (آرمان شهر) برای شما مناسب است اگر

• به مطالعه‌ی نقش تأثیرگذار و تأثیرپذیر سیاست، فلسفه و ادبیات بر همدیگر علاقه دارید.
• به تحقق ایدئال‌ها در یک جامعه باور دارید و می‌خواهید هم‌عقیده‌های خود را از میان نویسندگان و فیلسوفان پیدا کنید.
• در پی منبع تحقیقی میان‌رشته‌ای بین علوم سیاسی و ادبیات هستید.

در بخشی از کتاب اتوپیا (آرمان شهر) می‌خوانیم

اسلاوی ژیژک در قلب بحران کنونی ما شکست تخیل را می‌بیند و می‌گوید: «تخیل عمومی تحت تعقیب تصورات مربوط به ‹فروپاشی طبیعت› و توقف تمام زندگی بر روی زمین است - به‌نظر می‌رسد تصور ‹پایان جهان› آسان‌تر از تغییر بسیار متواضعانه در شیوه‌ی تولید باشد». فردریک جیمسون بر این باور است که اندیشه‌ی اتوپیایی، در مواجهه با پیروزی «سرمایه‌داری دیرهنگام»، بی‌صدا مانده و قادر به بیان چالش منسجمی در برابر سرکوب و ناامیدی حال حاضر نیست. ناراحتی ما عمیق است. در عصر کنونی ما، اعلام این که پیشرفت یک دروغ است، دموکراسی یک نمایش و آزادی انسانی یک رؤیای غیرممکن است، مد شده است. پوپولیسم اقتدارگرا دوباره زنده شده است. «واقع‌گرایان» خواب اتوپیایی را به نفع دیدگاهی واقع‌گرایانه (از نظر خودشان) از دنیایی که قدرت عدالت را تعریف می‌کند، تحقیر می‌کنند. گویا واکنش در حال اوج گرفتن است. عقل و علم ظاهراً رد شده‌اند. ما شاهد بازگشت تفکر جادویی و بازآفرینی دنیای مسحور شده هستیم. اتوپیا با رؤیاهای غیرممکن شناسایی شده است. درحالی‌که زامبی‌ها در سیاره‌ای خالی پرسه می‌زنند و کودکان برای سرگرمی نخبگان فاسد یکدیگر را شکار می‌کنند؛ تصورات دیستوپیایی بر سرگرمی‌های عمومی ما حاکم است.

اعلام مرگ اتوپیا به‌طور منظم و مکرر رخ می‌دهد. جیمسون می‌گوید که پایان اتوپیا را می‌توان در تقسیم‌بندی اقتصادی کنونی جهان مشاهده کرد. در نیمه‌ی فقیر جهان، در مواجهه با بدبختی، فقر، بیکاری، گرسنگی، کثافت، خشونت و مرگ، طرح‌های اجتماعی پیچیده و مفصل، متفکران اتوپیایی به همان اندازه که بی‌ربط هستند، بی‌معنی و سطحی به نظر می‌رسند. در همین حال، در نیمه‌ی ثروتمند جهان ثروت بی‌نظیر، تولید کامپیوتری، کشفیات علمی و پزشکی، به نظر می‌رسد که خیال‌پردازی و حدس و گمان اتوپیایی را به‌اندازه‌ی روایت‌های پیش‌فناوری پرواز فضایی، خسته‌کننده و قدیمی کرده است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: اتوپیا چیست؟ اندیشه‌ی سیاسی اتوپیایی چیست؟
فصل دوم: اتوپیاگرایی قبل از اتوپیا
فصل سوم: اختراع اتوپیا
فصل چهارم: اتوپیا و عصر حاضر
فصل پنجم: اتوپیا و مدرنیته
فصل ششم: اتوپیا به عنوان ایدئولوژی
فصل هفتم: از اتوپیا تا دیستوپیا
فصل هشتم: آیا اتوپیا آینده‌ای دارد؟