معرفی و دانلود کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه)

معرفی کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه)

کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) به‌قلم جیمز نرمور، ذیل مجموعه‌ی درآمدهای کوتاه منتشر شده و به نقد و بررسی تاریخ فیلم نوآر می‌پردازد. فیلم نوآر، یکی از جذاب‌ترین و در عین حال سخت‌ترین تعریف‌ها را در تاریخ سینما به خود اختصاص داده و طرفداران صنعت سینما این عنوان را معمولاً با مجموعه‌ای از فیلم‌های هیجان‌انگیز، تاریک و فریبنده‌ی هالیوودی مربوط به دهه‌های 1940 و 50 به خاطر می‌آورند.

درباره‌ی کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه)

مجموعه‌ی درآمدی کوتاه (Very Short Introductions) از انتشارات دانشگاه آکسفورد شامل صدها عنوان کتاب است که تقریباً هر زمینه و هر موضوعی را پوشش می‌دهند. این کتاب‌های جیبی بهترین راه برای پیشرفت سریع و کسب دانش کلی در حوزه‌های جدید هستند. نویسندگان متخصص این مجموعه حقایق، تحلیل‌ها، دیدگاه‌ها و ایده‌های جدید را با هم ترکیب کرده‌اند تا موضوعات نسبتاً پیچیده و چالش‌برانگیز را برای مخاطبان قابل‌فهم کنند. نویسنده‌ی کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) (Film Noir: A Very Short Introduction) که به شکل اختصاصی فیلم نوآر را پوشش می‌دهد، جیمز نرمور (James Naremore)، استاد بازنشسته در دانشگاه ایندیانا است. وی همچنین در مؤسسات و کشورهای بسیاری در سراسر جهان سخنرانی‌هایی داشته. او موضوع خود را به بهترین شکل ممکن در چارچوب محدودیت‌های این مجموعه‌ی مینیمالیستی ارائه می‌کند و نگاهی اجمالی به ویژگی‌های سینمای نوار ارائه می‌دهد.

در کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه)، جیمز نرمور نشان می‌دهد که چگونه اصطلاح فیلم نوآر از نقدهای ادبی در سینمای فرانسه سرچشمه گرفته است، و چگونه پس از آن، استفاده از این عنوان در خارج از فرانسه نیز باب شد و بعدتر مفاهیمش به‌طور کلی دستخوش تغییر شدند. نرمور، نظریاتی درباره‌ی نمونه‌های کلاسیک فیلم‌ها ارائه می‌دهد و جنبه‌های مهم و تاریخی آن‌ها را بررسی می‌کند؛ از آن جمله می‌توان به دریافت انتقادی، منابع ادبی اصلی، روش‌های برخورد با سانسور و بودجه، سیاست‌های اجتماعی و فرهنگی، تنوع سبک‌ها، و آینده‌ی آن‌ها در دنیای رسانه‌های دیجیتال و پخش ویدئو اشاره کرد.

طرفداران سینما و به اصطلاح رایج «سینه‌فیل»ها سینمای نوآر را با ویژگی‌های جذاب و خاصی به خاطر می‌آورند. تصاویر سیاه و سفید و سایه‌‌های مربوط به مکان‌های مخفی و خصوصی، زنانی که انگشت‌نمای جامعه هستند و یاغی شده‌اند، عاشق‌پیشگان، دزدی‌های جنایتکارانه، پلیس فاسد و محکومانی که جانشان در معرض خطر قرار دارد و... . اما همانطور که گفته شد، پیشینه‌ی فیلم نوآر در واقع به قبل از دهه‌ی 1940 میلادی بازمی‌گردد و هرگز تنها به هالیوود محدود نبوده است. نرمور بیان می‌کند که در گستره‌ی بین‌المللی، جلوه‌های مختلف فیلم نوآر وجود داشته، توجه کارگردانان بزرگ جهان را به خود جلب کرده و حتی امروز نیز به چشم می‌خورد.

جیمز نرمور کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) را در شش فصل به رشته‌ی تحریر درآورده که شامل عناوینی چون «اندیشه‌ی فیلم نوآر»، «رمان جنایی نوگرا و نوآر هالیوودی»، «سیاست و سانسور در نوآر هالیوودی»، «سرمایه، منتقدان و هنر فیلم نوآر» و... می‌شود. فصل اول در مورد ریشه‌ی فرانسوی این عنوان است و فصل دوم به تأثیرات مدرنیسم بر فیلم نوآر می‌پردازد؛ اینکه چگونه در فیلم نوآر «مدرنیسم ادبی با فرهنگ توده‌ای تعامل و راه خود را به فیلم‌ها باز کرد»، «چگونه مدرنیسم از جهاتی یک تهدید بالقوه برای صنعت سرگرمی بود» و «هرگز به‌طور کامل جذب جریان اصلی نشد». بحث اصلی فصل سوم نیز درباره‌ی سانسور است و اینکه چگونه سیاست نه‌تنها بر داستان‌هایی که در فیلم نوآر گفته می‌شود، بلکه بر حرفه‌ی تمام کسانی که آن را ایجاد کرده‌اند، تأثیر گذاشته است. نرمور بخشی از کتاب را نیز به معرفی مراجعی برای مطالعه‌ی بیشتر اختصاص داده و همچنین یک نمایه در پایان ذکر کرده و چندین عکس مربوط به عناوینی معروف در سینمای نوآر را قرار داده است.

نشر افکار کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) را با ترجمه‌ی محمد حسینی منتشر و روانه‌ی بازار کتاب کرده است.

نکوداشت‌های کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه)

• جیمز نرمور، دقیق‌ترین مورخ فیلم نوآر است و گسترده‌ترین مطالعه را در مورد این عنوان قدرتمند سینمایی به ما ارائه کرده است. کتاب او به طرز تحسین‌آمیزی روندهای ادبیات انتقادی را تحلیل می‌کند، زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی نوآر را ردیابی می‌کند، و ایده‌های اصیل شگفت‌انگیز را معرفی می‌کند، به‌ویژه پیوندهای نوآر با مدرنیسم ادبی. مطالعه‌ی کتاب او هم برای مبتدیان و هم برای افراد خبره ضروری است. (دیوید بوردول - ژاک لدوکس، استادان بازنشسته‌ی دانشگاه ویسکانسین)
• مجموعه‌ای بسیار ارزشمند با موضوعاتی وسوسه‌برانگیز و جذاب؛ کاش همه‌ی ناشران به چنین استاندارد بالایی برسند! (The Bookseller)

کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) برای چه کسانی مناسب است؟

اگر از طرفداران سینمای نوآر یا علاقه‌مند به حوزه‌ی فیلم و سینما باشید، مطالعه‌ی کتاب پیش رو برای شما لذت‌بخش خواهد بود.

در بخشی از کتاب فیلم نوآر (درآمدی کوتاه) می‌خوانیم

اریک رومر، منتقد و نویسنده‌ی سرشناس کایه دو سینما که بعدها خود نیز وارد دنیای کارگردانی شد، سال 1955، با نگاه به فیلم‌های تاریک هالیوود در دهه‌های چهل و پنجاه نوشت: «به جای چهره‌هایی که از آن‌ها احساسات سالم می‌بارد و کیفیت‌هایی چون هوای تازه‌ی دشت، بیشترین همدلی را با شخصیت‌هایی که چهره‌شان با داغ شرارت لکّه‌دار شده و با نور چراغ‌های نئونی کاباره‌ها برقرار می‌کنیم.» به ادّعای او بهترین نمونه‌های فیلم‌های آن دوره انگیزه‌ی به وجود آمدن خود را مرهون «گونه‌ی دلهره‌آور» در ادبیات آمریکا بودند. منظور آن دسته از داستان‌هایی جنایی است که فریبندگی آن‌ها ریشه در «رمانتیسیسم هذیان‌وار قهرمانان و نوآوری در فنون به کار رفته دارد. هالیوود که مدّت‌ها از آن‌ها رویگردان بود سرانجام به وجودشان پِی برد و این‌چنین نسیم هنر آوانگارد تن استدیوها را به لرزه انداخت. اما چه حاصل شد؟ اکنون که برای داوری آن به اندازه‌ی کافی فاصله گرفته‌ایم می‌بینیم که پاسخ - بلکه اگر چیزی هم باشد - بسیار ناچیز است.»

صرف‌نظر از این‌که آیا چیزی حاصل شد یا خیر، رومر به‌درستی به فضای «نوگرایی» در فیلم نوآر آمریکایی و وامداری آن به «گونه‌ی داستانی دلهره‌آور» در ادبیات اشاره کرد. هر پنج فیلمی که منتقدان فرانسوی سال 1946 برچسب فیلم نوآر آمریکایی را به آن‌ها زدند اقتباس‌های ادبی و چهارتای آن‌ها دلهره‌آور بودند. برای روشن‌تر شدن موضوع بهتر است چند نکته درباره‌ی «نوگرایی» گفته شود. نخست این‌که وقتی درباره‌ی زمینه‌های هنری به کار می‌رود با «تجدد» یا «مدرنیته» که معمولاً درباره‌ی پیشرفت‌های صنعتی، فنّی و اجتماعی استفاده می‌شوند، تفاوت دارد؛ همچنین، تعریف آن حتی از تعریف فیلم نوآر هم دشوارتر است.

هیچ‌یک از چهره‌های شناخته‌شده‌ی نوگرایی هُنری مثل جیمز جویس، پابلو پیکاسو و ایگور استراوینسکی و دیگران هرگز خود را نوگرا نخوانده‌اند. نوگرایی را نیز همانند اصطلاح «فیلم نوآر» بیشتر مورّخان و منتقدان پس از واقعه جا انداختند. اگرچه یکی از نخستین نمونه‌های کاربرد این واژه در سال 1927، در گلچین شعری که رابرت گریوز و لورا رایدینگ تدوین کرده‌اند، دیده شده بود اما کاربرد آن تا میانه‌ی قرن بیستم چندان فراگیر نبوده است.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار مترجم
دیباچه‌ی نویسنده
فصل نخست: اندیشه‌ی فیلم نوآر
فراواقع‌گرایی و نوآر
نوآر این‌جا، آن‌جا و همه‌جا
فصل دوم: رمان جنایی نوگرا و نوآر هالیوودی
ساموئل دشیل همت (1961-1894)
گراهام گرین (1991-1904)
کین، چندلر و وایلدر
... و شرکا
فصل سوم: سیاست و سانسور در نوآر هالیوودی
ضوابط تولید
ممیزی سیاسی
آن سوی دیگر شهر
فصل چهارم: سرمایه، منتقدان و هنر فیلم نوآر
فصل پنجم: سبک‌شناسی فیلم نوآر
سیاه‌وسفید و رنگی
تقلید، چندسرچشمگی و نوآر پسانوگرا
فصل ششم: زندگانی دوباره‌ی نوآر
پیوست‌ها
ده فرمان فیلم نوآر به روایت راجر ایبرت
گفت‌وگو با جیمز نرمور؛ استاد دانشگاه، منتقد فیلم و مورّخ سینما
گفت‌وگوی نوئل کینگ با جیمز نرمور
کتاب‌شناسی
تصاویر
نمایه