معرفی و دانلود کتاب فلسفه ارتباطات: کتاب دوم مجموعه دانشنامه موضوعی بین المللی ارتباطات

معرفی کتاب فلسفه ارتباطات: کتاب دوم مجموعه دانشنامه موضوعی بین المللی ارتباطات

کتاب فلسفه ارتباطات جلد دوم دانشنامه‌ی موضوعی بین‌المللی ارتباطات تألیف ولفگانگ دونزباخ است که با نگاهی جامع و ریزبینانه به موضوعات متنوع حوزه‌ی ارتباطات می‌پردازد و در هر مدخل بدون اکتفا به توضیحات کوتاه و مختصر، شرح و بحث مفصلی در باب موضوع موردنظر ارائه می‌دهد. ازاین‌رو نه تنها علاقه‌مندان به دنیای علوم ارتباطات، بلکه متخصصین و فعالان جامعه‌ی دانشگاهی نیز از این کتاب بهره‌ی بسیاری خواهند برد.

درباره‌ی کتاب فلسفه ارتباطات

با توجه به رشد بی‌وقفه‌ی عرصه‌ی اطلاعات و ارتباطات در دنیای امروز، حوزه‌ی ارتباطات بین‌الملل توجه بیشتری را به سوی خود معطوف داشته است. به همین سبب ولفگانگ دونزباخ (Wolfgang Donsbach) دانشمند آلمانی که در این عرصه به‌عنوان چهره‌ای برجسته شناخته می‌شود، در کنار اندیشمندان پرشمار دیگری برای تدوین یک دانشنامه‌ی جامع قدم برداشته‌اند. کتاب فلسفه ارتباطات (The International Encyclopedia of Communication) دومین جلد از این دانشنامه‌ محسوب می‌شود.

دانشنامه‌ی موضوعی بین‌المللی ارتباطات مرجعی جامع و معتبر در این عرصه‌ی میان‌رشته‌ای و پویا است که مشتمل بر 1339 مدخل اصلی است. یک دانشنامه‌ی دوازده‌جلدی که پژوهش‌ها و روش‌شناسی تحقیقات ارتباطات را در دل خود جای داده است و به حوزه‌های پرشمار و قابل توجهی نظیر نظریه و فلسفه‌ی ارتباطات، ارتباطات میان‌فردی، ارتباطات میان‌گروهی و میان‌فرهنگی، روزنامه‌نگاری، تأثیرات رسانه، سیاست‌گذاری رسانه و ارتباطات، ارتباطات و فناوری و موضوعاتی از این دست می‌پردازد.

در کتاب فلسفه‌ی ارتباطات، ولفگانگ دونزباخ در کنار متفکران و ویراستاران برجسته به موضوعات متنوعی می‌پردازد. در بخش اول این کتاب مبحث زیباشناسی مطرح می‌شود و در بخش دوم از رولان بارت و نشانه‌شناسی سخن به میان می‌آید. دونزباخ سپس مدخل علم شناختی را می‌گشاید و بعد از آن به سراغ تعریف‌ها و مفاهیم مرتبط با ارتباطات می‌رود. در مدخل‌های بعدی، پس از مرور تاریخچه‌ی ایده‌ی ارتباطات، نظریه‌ و فلسفه‌ی آن را مرور می‌کند و در بخش بعدی از ارتباط‌شناسی می‌گوید.

مدخل‌های این جلد از دانشنامه‌ی موضوعی بین‌المللی ارتباطات محدود به این موضوعات نمی‌شود و مباحثی مثل برساخت‌گرایی، عقلانیت‌گرایی انتقادی، نظریه‌ی انتقادی، مطالعات فرهنگی، علم سایبرنتیک، گفتمان، تحلیل کارکردی و بسیاری مباحث دیگر مورد شرح قرار گرفته‌اند.

نکته‌ی قابل توجه در این دانشنامه که در این مجلد نیز به چشم می‌خورد این است که در انتهای هر مدخل، واژه‌های کلیدیِ مرتبط با مدخل درج شده‌اند که در کنار آن، ارائه‌ی منابع پیشنهادی بیشتر نیز راه را برای مخاطبان در جهت انجام پژوهش‌های بیشتر باز می‌کند. با اینکه این دانشنامه بر اساس حروف الفبای انگلیسی مدون شده اما دسته‌بندی موضوعی مدخل‌ها نیز در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

گستره‌ی وسیع موضوعاتی که در دانشنامه‌ی موضوعی بین‌المللی ارتباطات ارائه شده، نگاه تازه‌ای را نسبت به این حوزه شکل داده است و آن را از دانشی حاشیه‌ای به عرصه‌ای مهم و قابل توجه بدل کرده است. ازآنجاکه درک جوامع معاصر بدون تحلیل و تفهیم اهمیت ارتباطات ممکن نمی‌شود، کتاب فلسفه ارتباطات و به‌طورکلی دانشنامه‌ی موضوعی بین‌المللی ارتباطات می‌تواند نقش مهمی در دست‌یابی به این هدف مهم ایفا کند.

ناگفته نماند که کتاب ارزنده‌ی فلسفه‌ ارتباطات با ترجمه‌ی احسان شاه قاسمی و به همت انتشارات علمی و فرهنگی در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

کتاب فلسفه ارتباطات برای چه کسانی مناسب است؟

پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به دنیای علوم ارتباطات با مطالعه‌ی این کتاب با مفاهیم و آموزه‌های مهم این عرصه آشنا خواهند شد و به نگاه تازه‌ای نسبت به این حوزه دست خواهند یافت.

در بخشی از کتاب فلسفه ارتباطات: کتاب دوم مجموعه دانشنامه موضوعی بین المللی ارتباطات می‌خوانیم

تکثیر ژانرها در سدۀ بیستم باعث شد نظریۀ ژانر و نظریۀ ارتباطات به سمت کسب معرفت از ژانر حرکت کنند. در کل، نظریۀ ژانر یک چشم‌انداز هم‌زمان و فرمالیست را اتخاذ کرد. این چشم‌انداز که در تعدادی از کشورها و رشته‌ها گسترش یافته بود در آثار ولادمیر پراپ و فرمالیست‌های روسی، سی. کی. آگدن، آی. ای. ریچاردز، ویلیام امپسون و اف. آر. لیویس در بریتانیا، نقد نوین، ← هارولد اینیس، ← مارشال مک‌لوهان و نورتروپ فرای در امریکای شمالی، ساختارگرایان در فرانسه (← ساختارگرایی)، حلقۀ زبان‌شناسی پراگ در چکسلواکی و مکتب کپنهاگی دانمارک (همۀ این‌ها مستقیم یا غیر مستقیم به مفهوم ژانر اشاره کرده‌اند) توسعه یافت. البته بیشتر این آثار، مخصوصاً زمانی که در کنار اصطلاح «فرهنگ توده» قرار بگیرند، به صورت جدی از این طبقه‌بندی‌های صنعتی از متونی انتقاد می‌کنند که به نظر از ژانر به منظور بسته‌بندی مصنوعات برای مصرف توده استفاده می‌کنند. در نوشته‌های فرمالیست‌ها ژانر فقط یک فرم از سازمان متنی نیست، بلکه یک الگوبندی معنا با پسایندهای نقد اجتماعی است (← نظریۀ انتقادی).

فهم فرمالیستی از ژانر زمانی تغییر کرد که دانشگاه‌ها کم‌کم از فیلم به منزلۀ موضوعی مشروع برای مطالعه استقبال کردند. با بلوغ ← نظریۀ فیلم، پرسش‌های معینی در مورد ژانر مطرح شد که برخی از آن‌ها بدین شرح بود: آیا ژانرها با عناصر دیداری (شمایل‌نگاری) شکل می‌گیرند، یا موقعیت‌هایی که زیاد در فیلم‌ها تکرار می‌شوند و یا عناصر پیرنگ به آن‌ها شکل می‌دهند؟، آیا صنعت تحت فشار مخاطبان فرمول‌هایی را تکرار می‌کند؟ و آیا تولیدکنندگان سینمایی به صورت فردی مسئول ساخت معنا در فیلم‌های ژانری هم هستند؟ بسیاری از مطالعات دربارۀ ژانرهای سینمایی و چاپی مثل وسترن، داستان‌های مهیج و داستان‌های ماجراجویانه مدیون پراپ هستند (که اثر او در سال 1958 [به انگلیسی] ترجمه شد و در سال 1968 در قالب کتاب منتشر شد).

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ سرویراستار فارسی
1. زیباشناسی
2. بارت، رولان
3. علم شناختی
4. ارتباطات: تعریف‌ها و مفهوم‌ها
5. ارتباطات: تاریخچۀ ایده
6. نظریه و فلسفۀ ارتباطات
7. ارتباط‌شناسی
8. برساخت‌گرایی
.9. عقلانیت‌گرایی انتقادی
10. نظریۀ انتقادی
11. نظریۀ کاشت
12. مطالعات فرهنگی
13. فرهنگ: تعریف‌ها و مفهوم‌ها
14. علم سایبرنتیک
15. قیاس در برابر استقرا در برابر استنباط فرضی
16. گفتمان
17. پژوهش امیک در برابر اتیک
18. داستان
19. تحلیل کارکردی
20. ژانر
21. هابرماس، یورگن
22. تأویل‌شناسی (هرمنوتیکس)
23. علم ایده‌نگار در برابر علم قانون‌نگار
24. اطلاعات
25. علم اطلاعات
26. اینیس، هارولد
27. تعامل
28. تعاملی بودن، مفهومِ
29. بینا - رسانگی
30. علایق معرفتی
31. لاسول، هارولد دی.
32. لازارسفلد، پل اف.
33. زبان‌شناسی
34. لیپمن، والتر
35. مک‌لوهان، مارشال
36. معنا
37. رسانه
38. نظریۀ رسانه
39. وجه انتقال و چندوجهی بودن
40. مدل‌های ارتباطات
41. عینیت در علم
42. پارادایم
43. پدیدارشناسی
44. نظریۀ پسااستعماری
45. پسامدرنیسم و ارتباطات
46. عمل‌گرایی (پراگماتیسم)
47. روان‌شناسی در فرایندهای ارتباطی
48. اصالت واقعیت (رئالیسم)
49. اصلاح و بهبود
50. نشانه‌شناسی
51. ساختارگرایی
52. تعامل نمادین
53. نظریۀ نظام‌ها
54. متن و بینامتنیت
55. تفهم در برابر تبیین