معرفی و دانلود کتاب در مسیر دانشمند شدن: راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش

معرفی کتاب در مسیر دانشمند شدن: راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش

لازمه پیشرفت علمی و افزایش سطح کیفیت مطالعات و پژوهش‌های تخصصی تبعیت از استانداردهایی‌ست که رعایت آن‌ها برای هر دانشمند و پژوهشگری ضروری به شمار می‌رود. کتاب در مسیر دانشمند شدن، راهنمایی برای داشتن اخلاق آکادمیک در سطوح مختلف علمی است که به پژوهشگران و دانشجویان در مقاطع بالا کمک می‌کند تا مسیر علمی خود را با موفقیت طی کنند.

درباره کتاب در مسیر دانشمند شدن راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش:

سرعت رو به رشد تولید آثار علمی و روند فزاینده‌ی انتشار آن‌ها در قالب مقاله، کتاب، سخنرانی و پوستر، اهمیت مبحث اخلاق پژوهشی را بیش از پیش آشکار کرده است. از آنجایی که دقت و داوری علمی در آثار پژوهشی افزایش پیدا کرده است، ضروری است تمام پژوهشگران و افراد درگیر در این فرایند با شیوه‌نامه‌ها و مقررات اخلاقی حاکم آشنا بوده و همه‌ی تلاش خود را برای پایبندی به این اصول به کار بندند.

جامعه‌ی دانشگاهی به‌عنوان یکی از مهمترین خاستگاه‌های فعالیت‌های پژوهشی، باید ضمن فراهم کردن بستری برای آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان و استادان با مباحث اخلاق پژوهشی، زمینه را برای کاهش وقوع پدیده‌ی سوءرفتار پژوهشی مهیا کند؛ زیرا عدم توجه به مقوله‌ی اخلاق در دانشگاه‌ها، در نهایت به انحطاط اخلاقی جوامع علمی منجر می‌شود.

جمعی از نویسندگان کمیسیون علوم، مهندسی و سیاست‌گذاری عمومی، آکادمی‌های ملی علوم و مهندسی، انجمن پزشکی ایالات متحده در کتاب در مسیر دانشمند شدن راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش (On being a scientist, A Guide to Responsible Conduct in Research) مباحث مهم اخلاقی مربوط به فعالیت‌های پژوهشی و همچنین قوانین و مقررات حاکم بر آن‌ها را در فصل‌های جداگانه تشریح نموده‌اند.

این اثر معتبر، کتابی ارزیابی و توصیه شده توسط دو تن از اساتید برجسته دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان مرجعی ارزشمند در زمینه اخلاق در پژوهش است که با مطرح کردن مطالبی با عنوان «مطالعات موردی» در هر یک از موضوعات مورد بحث، زمینه را برای آشنایی بیشتر مخاطب با هر یک از این مباحث فراهم می‌کنند.

کتاب در مسیر دانشمند شدن راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش مناسب چه کسانی است؟

دانشجویان دکتری، پسادکترا و اعضای هیأت علمی دانشگاه از این کتاب راهنما و کاربردی بهره خواهند برد. همچنین برای تدریس و کار حرفه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در بخشی از کتاب در مسیر دانشمند شدن راهنمای رفتار مسئولانه در پژوهش می‌خوانیم:

دخیل ‌بودن آزمودنی‌های انسانی در پژوهش، می‌تواند پرسش‌های دشواری را مطرح کند. آیا باید از افراد خواسته شود تا در مطالعاتی شرکت کنند که برای آن‌ها خطراتی به همراه داشته و هیچ‌گونه سودی نداشته باشد؟ چگونه باید مقررات رضایت برای کودکان، زندانیان، بیماران روانی، افراد کم‌سواد یا سایر اقشار آسیب‌پذیر اصلاح شود؟ آیا باید مقررات یکسانی در مورد تمام پژوهش‌های انجام‌ شده در هر ‌نقطه‌ای از جهان اعمال شود یا باید استانداردها به‌منظور بازتاب شرایط محلی اصلاح شوند؟

برای تجزیه و تحلیل مسایل پیچیده‌ی اخلاقی ناشی از آزمودنی‌های انسانی در پژوهش، گاهی اوقات به آموزش رسمی در زمینه‌ی اخلاق زیستی نیاز است و ارگان‌های مختلفی مانند شورای ریاست ‌جمهوری اخلاق زیستی در ایالات متحده، در حال مطالعه‌ی مداوم این مسایل هستند. دست‌کم، هرکسی که درتحقیقاتی شامل آزمودنی‌های انسانی فعالیت دارد، باید از تمامی مقررات مربوطه آگاه بوده و آموزش‌های لازم را دیده باشد.

استفاده از حیوانات در پژوهش وآموزشِ تحقیق، نیز تابع مقررات و قوانین حرفه‌ای است. لایحه‌ی فدرال رفاه حیوانات تلاش می‌کند «ضمانت کند حیواناتی که برای استفاده در مراکز پژوهشی در نظر گرفته شده‌اند... تحت مراقبت و رفتار انسانی قرار گیرند». سیاست خدمات بهداشت عمومی ایالات متحده در مورد «مراقبت و استفاده‌ی انسانی از حیوانات آزمایشگاهی» - که در مورد همه‌ی پژوهش‌های شامل حیوانات و پشتیبانی‌شده توسط موسسه‌ی ملی سلامت، اعمال می‌شود- موسسات را ملزم به «برقراری و حفظ اقدامات درست برای اطمینان از مراقبت و استفاده‌ی مناسب از همه‌ی حیوانات به‌کار ‌گرفته‌ شده در پژوهش، آموزشِ تحقیق و آزمایش بیولوژیکی» می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار مترجم
پیشگفتار گردآورندگان
یادداشتی بر نحوه‌ی استفاده از کتاب
1: مقدمه‌ای بر رفتار مسوولانه‌ی پژوهش
1-1 واژگان: ارزش‌ها، استانداردها و شیوه‌ها
2: هدایت و مشاوره
2-1 مطالعه‌ی موردی: تغییر برنامه‌ها
2-2 راهنمایی: انتخاب یک گروه پژوهشی
3: روش برخورد با داده‌ها
3-1 مطالعه‌ی موردی: انتخاب داده‌ها
4: اشتباه‌ها و سهل‌انگاری‌ها
4-1 مطالعه‌ی موردی تاریخی: تغییر دانش
4-2 مطالعه‌ی موردی: کشف یک خطا
5: سوءرفتار پژوهشی
5-1 مطالعه‌ی موردی تاریخی: خیانت در امانت
5-2 مطالعه‌ی موردی: جعل در پیشنهاده برای دریافت پژوهانه
5-3 مطالعه‌ی موردی: آیا این، سرقت علمی است؟
6: واکنش به موارد مشکوک به نقض استانداردهای حرفه‌ای
6-1 مطالعه‌ی موردی تاریخی: برخورد یک مجله با سوءرفتار
6-2 مطالعه‌ی موردی: یک آینده‌ی شغلی در آستانه‌ی بحران
7: آزمودنی‌های انسانی و جانوری در پژوهش
7-1 مطالعه‌ی موردی: آزمایش بر روی دانشجویان
7-2 مطالعه‌ی موردی: تغییر ضوابط
8: ایمنی آزمایشگاه در پژوهش
9: به‌اشتراک‌گذاری نتایج پژوهش
9-1 مطالعه‌ی موردی تاریخی: رقابت برای انتشار
9-2 مطالعه‌ی موردی: شیوه‌های انتشار
9-3 راهنمایی: محدودیت‌های داوری تخصصی و جریان اطلاعات علمی
10: حق نویسندگی و تخصیص اعتبار
10-1 مطالعه‌ی موردی: چه کسی اعتبار می‌گیرد؟
10-2 مطالعه‌ی موردی تاریخی: چه کسی باید برای کشف «پولسارها» اعتبار به‌دست آورد؟
11: مالکیت فکری
11-1 مطالعه‌ی موردی: یک فرصت تجاری؟
12: تعارض منافع، تعهد‌ها و ارزش‌ها
12-1 مطالعه‌ی موردی: تعارض تعهد
12-2 راهنمایی: آیا منبع بودجه‌ی پژوهشی بر یافته‌های پژوهش اثر می‌گذارد؟
13: پژوهشگر در جامعه
13-1 مطالعه‌ی موردی تاریخی: پایان دادن به استفاده از عامل نارنجی
پیوست: بحث روی مطالعات موردی
منابع کمکی