معرفی و دانلود کتاب حماسه‌های شاهنامه فردوسی

معرفی کتاب حماسه‌های شاهنامه فردوسی

محسن شهلایی مقدم در کتاب حماسه‌های شاهنامه فردوسی، با به کارگیرى تجارب سى ساله در امر تطبیق متن‌هاى فارسى و راهنمایى محمدرضا شفیعى کدکنى، به تصحیح شاهنامه‌ی 9 جلدى چاپ مسکو در دهه‌ی 70 میلادی پرداخته است.

شاهنامه‌ی چاپ مسکو که به تأیید اکثر صاحب‌نظران، پیراسته‌ترین و نزدیک‌ترین نسخه‌ی شاهنامه به اصل است، در سال 1970 توسط دو تن از فردوسى‌شناسان روسیه منتشر شد و در تهران مورد تجدید نظر و چاپ قرار گرفت که متأسفانه دو جلد آن نیز بیشتر چاپ نگردید. شهلایی مقدم براى اصلاح ابیات ناقص در این کتاب از آن بهره گرفته است.

این اثر شامل تمام داستان‌هاى حماسى شاهنامه، از تراژدى سلم و تور در پادشاهى فریدون تا داستان شغاد و پادشاهى بهمن اسفندیار می‌باشد و هر کدام با ذکر شماره‌ی ابیات، بدون حذف یک بیت گلچین شده‌اند. این کتاب براى کسانى که فرصت کمترى براى مطالعه‌ی مجموعه‌ی عظیم شاهنامه‌ی فردوسى دارند، مغتنم است و مى‌تواند براى مصححین شاهنامه نیز مأخذ مطمئن و معتبرى باشد.

مجموعه‌ی عظیم شاهنامه‌ی فردوسى، بین آثار ادبى و حماسى، مقامى رفیع و شهرتى جهانى دارد و معروفیت آن از هر داستان تاریخى و افسانه‌ی ملى افزون‌تر است و نیازى به توضیح نیست. هر چه بخواهیم درباره‌ی عقاید فردوسى استنباط و استخراج و عرضه کنیم، ناگزیر باید از شاهنامه‌ی او انتخاب شود و تشخیص ارزش و سنجش شاهنامه از این بابت، نیازمند شناخت ماهیت شاهنامه و تجزیه و تحلیل محتویات آن به طور کلی است.

شاهنامه، مثنوى و وصفى است که فردوسى از روى متن شاهنامه‌ی منثور ابومنصورى در طى سى یا سى و پنج سال توانسته آن را در قالب زیبایى از شعر شیواى درى به دیگران عرضه دارد. شاهنامه نخستین گنجینه‌ی تصویر و خیال در مبارزه‌ی اهورا و اهریمن و داد بر بیداد و بزرگ‌ترین دایرةالمعارف زبان پارسى درى محسوب می‌شود که با همه‌ی جوانى، صدرنشین تمامى آثار حماسى پهلوانى جهان است.

فردوسی دورترین، مهجورترین، زیباترین و رخشنده‌ترین واژه‌هاى کهن را از ژرفاى تاریخ به در آورده و هر کدام را در قالب شکیل‌ترین الفاظ در ابیات خویش قرار داده و حماسه‌ها و داستان‌هاى رزمى آن قرن‌ها نقل محافل و مجالس کوچک و بزرگ در مدرسه و دانشگاه، خانه و قهوه‌خانه و کوچه و میدان است؛ چرا که این تنها میراث پدران ما می‌باشد که نژاد پر فروغ و قهرمان‌ زایمان را به جهان و جهانیان مى‌شناساند.

کتابى که ملتى قرن‌ها در سینه‌هاى خویش محفوظ داشته‌اند و همین عامل موجب شده است که از بین این همه آثار گران سنگ شعراى خوش سخن که در روند هزار ساله‌ی ادب پارسى رخ نموده و ستارگان درخشان در آسمان شعر و عرفان بوده‌اند، تنها فردوسى با شاهنامه‌اش، توانسته هم در بزرگترین مراکز فرهنگى جهان راه یابد، هم شعرا، دانشمندان، پژوهندگان و خاورشناسان جهان را به سوى خود سرازیر سازد و هم در میان توده‌هاى مردم عامى عاشق در قهوه‌خانه و زورخانه و کوچه و میدان راه پیدا کند.

در بخشی از کتاب حماسه‌های شاهنامه فردوسی می‌خوانیم:

چو آمد به نزدیک من سرفراز
من از چرمه چنگال کردم دراز
گرفتم کمربند مرد دلیر
ز زین برگسستم بکردار شیر
زدم بر زمین بر، چو پیل ژیان
بدین آهنین دست و گردى میان
چو افگنده شد شاه زین گونه خوار
سپه روى برگشت از کارزار
نشیب و فراز بیابان و کوه
به هر سو شده مردمان هم‌گروه
سوارو پیاده ده و دو هزار
فگنده پدید آمد اندر شمار
چو بشنید گفتار سالار، شاه
برافراخت تا ماه، فرخ کلاه
چو روز از شب آمد به کوشش ستوه
ستوهى گرفته فرو شد به کوه
مى و مجلس آراست، شد شادمان
جهان پاک دید از بد بدگمان
به بگماز، کوتاه کردند شب
به یاد سپهبد گشادند لب
چو شب روز شد پرده بارگاه
گشادن و دادند زى شاه راه
بیامد سپهدار سام سترگ
به نزد منوچهر شاه بزرگ
چنین گفت با سام شاه جهان
کز ایدر برو با گزیده مهان

فهرست مطالب کتاب

یادآورى
پادشاهى فریدون پانصد سال بود
پادشاهى منوچهر صد و بیست سال بود
یادآورى
پادشاهى کیقباد
پادشاهى کیکاووس
هفتخوان رستم
داستان رستم و سهراب
داستان سیاوش
یادآورى
داستان بیژن و منیژه
یادآورى
داستان هفتخوان اسفندیار
رزم رستم با اسفندیار
داستان شغاد