معرفی و دانلود کتاب حاشیه همان متن است: احوال و تاملات یک مستندساز

معرفی کتاب حاشیه همان متن است: احوال و تاملات یک مستندساز

فکر می‌کنید تماشای زندگی از قاب دوربین یک مستندساز چگونه باشد؟ کتاب حاشیه همان متن است، مجموعه‌ای از خاطرات مستندساز ایرانی، پیروز کلانتری است. نویسنده‌ی اثر، با یادآوری اتفاقات گذشته و مرور تصاویر زنده‌ی ذهنی، مسیر سی سال فعالیت حرفه‌ای خود را مقابل چشم مخاطبان می‌پیماید و احوالات درونی و نگرش خود به زندگی و هنر فیلم‌سازی و مستند را برای خواننده بازگو می‌کند. این اثر ذیل مجموعه‌ی «درباره‌ی نوشتن» به همت نشر اطراف منتشر شده است.

درباره‌‌ی کتاب حاشیه همان متن است

شاید پیروز کلانتری را با نقد‌نوشته‌هایش در مجله‌ی «کیهان» و یا گزارش‌هایش در «مجله‌ی فیلم» بشناسید. این عکاس و مستند‌ساز ایرانی حالا ده‌ی سوم از فعالیت هنری و حضور پیوسته‌ی خود در جهان خبر و مستند را می‌گذراند. فعالیتی که فیلم «واریته‌ی بلوچی» و یا «سالینجرخوانی در پارک شهر» گوشه‌ای از ثمره‌های آن است. اما زندگی در دنیای بی‌سروصدای مستندسازی و زیستن به عنوان هنرمندی که هنرش درست دیدن جهان پیرامون است، چگونه است؟ کتاب حاشیه همان متن است، مجموعه‌ای از افکار و دغدغه‌های این مستندساز را که سال‌ها آن را با خود مرور کرده و یادداشت برداشته را در خود دارد؛ یادداشت‌هایی که در ظاهر شبیه به خاطرات یا جستارنامه و یا حتی به شمایل یک زندگی‌نامه هستند، اما در حقیقت خلاصه‌ای‌‌اند از تجربه‌ی زیسته‌ی نویسنده در جهان وسیع فیلم و مستند.

روایت‌های کتاب حاشیه همان متن است همگی ساده و صریح و خودمانی هستند؛ روایت‌هایی که مخاطب را به دل روزهای تلخ و شیرین زندگی نویسنده می‌برند و همانند یک مستند، تصاویر این خاطرات را از ذهن خواننده عبور می‌دهند. درطول این داستان و سرگذشت واقعی، مخاطب با دغدغه‌های صاحب اثر همراه خواهد شد و در کنار او از طعم شراب هنر، شاد و سرمست خواهد گردید.

اثر حاشیه همان متن است، یک روایت پخته و خواندنی از زندگی هنرمندی فعال از همین دیار و بوم است و همین نزدیکی هنرمند با خواننده و همراه کردن او با سیر و صعود مراحل حرفه‌ای زندگانی خود، می‌تواند برای بسیاری از هنرجویان فیلم‌سازی و یا مشتاقان دنیای مستندسازی، دل‌گرم کننده و دلنشین باشد.در یک کلام، این کتاب مجموعه‌ای از صداهای درونی نویسنده است که اکنون روی کاغذ نقش بسته‌ و مثل کلاس درسی زنده و پویا برای مشتاقات هنر تصویر، مفید است. گفتنی‌ست این اثر با تلاش نشر اطراف به دست مخاطبان رسیده است.

کتاب حاشیه همان متن است برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به دنیای فیلم و فیلم‌سازی و همچنین مستند‌سازی، و خوانندگان مشتاق به‌ مطالعه‌ی خاطرات و جستار، پیشنهاد اصلی ما برای مطالعه‌ی این کتاب هستند.

در بخشی از کتاب حاشیه همان متن است: احوال و تاملات یک مستندساز می‌خوانیم

در دهه‌ی اخیر، درگیر زندگی‌ها و فرهنگ‌های مردم نقاط دورافتاده یا نادیده‌ی ایران و پیشنهادها و داده‌های این هر دو، در زندگی و تاریخ مردم استان‌های مرزی، به‌خصوص در حاشیه‌ی کویرمان بوده‌ام. خواسته‌ام و شده هم که فیلم در این احوال بسازم و خودم را در فضای رابطه‌ و زیست جاری و زنده و مدام با این دل‌مشغولی فکری و ذهنی قرار بدهم. فیلم‌هایی در پس هم در یک جغرافیا و پیگیر یک فضای فکری. در طول دهه‌ی نود، چهار فیلم در فضا و جغرافیای شرق و حاشیه‌ی کویر ایران ساختم.

این رویکرد و طلب این سال‌های اخیرم که در این فیلم‌ها راه بیان پیدا می‌کند، از کشاکشم با مقوله‌ی مرکز-پیرامون در زندگی ایرانی‌مان می‌آید و نگران به حاشیه راندن مدام «پیرامون» ‌ها توسط ما مرکزگراها و مرکزاندیش‌ها هستم؛ پیرامون‌هایی که وقتی نگاه به تاریخ و تمدن و فرهنگ و زیست دیرین‌مان می‌کنیم، می‌بینیم که قرن‌ها نه در پیرامون، که در ساحت و دایره‌ی مرکز ایران قرار داشته‌اند. زندگی مردم استان‌های مرزی ایران در بروز تنوع اقلیمی و فرهنگی اقوام ما بخش بسیار مهم و جذابی از تمدن ایرانی ما هستند که در این نگاه مرکز به پیرامون نادیده گرفته می‌شوند. این مرکز صرفاً تهران نیست؛ حتی فقط جغرافیا نیست. فهم و ذهنیت و جایگاه و شیوه‌ی زیستی است که ایران را و مردم ایران را محدود می‌کند و محدود می‌بیند به فضای زندگی اطراف خود و شناخت از دوروبر خودش. ایران و ایرانی را تنها در دایره‌ی زیست و توجهات کلان‌شهری خود می‌بیند و می‌شناسد و درک و دریافت می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

درآمد
خاطره‌ای محو
تماشای زندگی
درنگ بر زندگی
من چه‌کاره‌ام؟
حاشیه همان متن است
راش‌ها واقعاً دور ریختنی‌اند؟
قاب زیبا یا قاب لازم؟
واقعیت به اضافه‌ی من
وَرهای پنهان را روایت کن
پیرهای بیست‌ودوسه‌ساله‌ی ما!
طلب من، طلب او
زندگی جلوی دوربین فعال نمی‌شود
نبض زندگی روزمره را بگیر!
میل مبهم مخاطب
خوانش شهر
یک فیلم کوچک
روایت عین و روایت ذهن
زندگیْ خود یک سفارش و پیشنهاد نیست؟
این «پیرامون» و «مرکز»سازی‌ها
حکمت شادان پیرهای ما
بایست و نگاه کن
روشنفکر عملگرای ما
در جست‌وجوی فهم امور
از ما دور می‌شوند
روایت خُرد زندگی ایرانی
وقتی از جامعه حرف می‌زنیم، از چه حرف می‌زنیم؟
از نوشتن بگو
«فیلم» مستند و «سینما»ی مستند
تماشای نادیده‌ها
دیده‌ی حیرت
تنهایی آدم حاشیه
هنرورزی عمومی
گریز از روایت غالب
فضای مکالمه
سرآمد