معرفی و دانلود کتاب انسان شناسی قرآن

معرفی کتاب انسان شناسی قرآن

کتاب انسان‌شناسی قرآن، مشتمل بر دوازده جلسه سخنرانى استاد شهید مطهرى درباره خداشناسى، جهان‌شناسى و انسان‌شناسى قرآن در یک جمع علاقه‌مند به معارف اسلامى (در زمستان سال1350 و بهار 1351 هجری شمسی) است که چون بخش اعظم آن درباره انسان‌شناسى است، «انسان‌شناسى قرآن» نام گرفت. گرچه برخى مطالب مشترک با سایر آثار استاد در این کتاب دیده مى‌شود، لکن اولاً مطالب نو و بدیع خصوصاً در حوزه عرفان و اخلاق در آن بسیار است و ثانیاً سبک بیان و مثال‌هاى مذکور در کتاب، تازه و جدید است.

مهمترین عناوین مباحث این کتاب عبارتند از: زیبایی‌هاى انسان در قرآن، محرک‌هاى معنوى انسان در قرآن، خودیابى با ذکر خدا، فلسفه زهد. دخل و تصرف تنظیم‌کننده نیز در حد مرتب‌شدن جملات بوده و همچون تنظیم سایر آثار منتشرة پس از شهادت آن حکیم عالیقدر بدون هرگونه حذف و اضافه‌ای بوده است.

گرچه برخی مطالب مشترک با سایر آثار استاد در کتاب انسان‌شناسی قرآن دیده می‌شود، لکن اولا مطالب نو و بدیع خصوصا در حوزه عرفان و اخلاق نیز بسیار است و ثانیا سبک بیان و مثالهای مذکور در کتاب، تازه و جدید است. لذا بهره کافی علمی و معنوی نصیب خواننده این اثر خواهد شد.

ترجمه‌های ذکر شده در پاورقی‌ها - که داخل کروشه قرار گرفته است - از تنظیم‌کننده می‌باشد. نوارهای این سخنرانی‌ها در دست نیست و تنظیم مطالب روی متنی که در همان زمان از نوار استخراج شده و در اختیار استاد شهید قرار گرفته انجام شده است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بازگشت تعلیمات اسلامی به توحید
مشخصة اصول دین
بینش توحیدی اسلام
نظر مهندس بازرگان و نقد آن
جهان‌ در بینش توحیدی
نظام اسباب و مسببات
چگونگی نسبت اضلال به خداوند
نمونه هایی از نظام سبب و مسببی
شفاعت تکوینی
مسئله قضا و قدر
قرآن و قوانین حاکم بر جهان
جهان به عبث آفریده نشده است
نظام احسن
قرآن و نظام احسن
جهان به عدل برپاست
عالم غیر مادی
هدایت در جهان
عکس‌العمل نیکی و بدی در جهان
تکامل در کل عالم خلقت
وجود شیطان و جن در جهان خلقت
قرآن و شناخت خدا، جهان، انسان و جامعه
معنای انسان شناسی و جامعه شناسی قرآنی
اهمیت انسان‌شناسی و جفای به مقام انسان در غرب
انسان، موجودی خاکی و ملکوتی
انسان، موجودی زشت و زیبا
مدح انسان در قرآن
مسئلة نفخ روح
آیا سجده ملائکه مختص آدم(ع) بوده است؟
انسان، امین الهی
تقدم دینداری بر بی‌دینی
معرفت خداوند در نهاد انسان
آینده دین
آیا انسان مرکّب از زشتی و زیبایی است؟
آیا انسان هدف آفرینش است؟
اختیار انسان
تقدیر الهی، معلول تدبیر بنده
شکل‌گیری شخصیت معنوی انسان در دنیا
حدود مسئولیت انسان
وجدان اخلاقی
اصول خواسته‌های انسان
محرک اصلی انسان در «ماتریالیسم تاریخی»
چگونگی توجیه مذهب در ماتریالیسم تاریخی
ماتریالیسم تاریخی و مسئلة عدالت
دیدگاه علیّ الوردی دربارة خاستگاه دین
چگونگی استدلال الوردی به آیات قرآن
نادرست بودن نظر الوردی
سخن علیّ الوردی درباره علی علیه‌السلام
ویژگی انحصاری مکتب انبیاء
تفاوت کار پیامبران
نادرست بودن تفسیرهای یک‌جانبه از انسان و تاریخ
انسان، موجودی قابل نوسان
قرآن و محرکهای معنوی انسان
دو نکته از مرحوم میرزا مهدی اصفهانی و امام خمینی
دعای کمیل و خواسته‌های معنوی انسان
محرکهای مادی در زندگی انسان
تجلی غرایز مختلف در انسان
داستان عضدالدوله دیلمی
ویژگی غریزۀ دینی
خودِ حقیقی انسان
خسران نفس
مسئلۀ «خود» در اندیشه‌های اقبال و گاندی
مراد از خود فراموشی چیست؟
نقد نظر مهندس بازرگان دربارة روح
معنای خودفراموشی
خود واقعی و خود مجازی
معرفت نفس و معرفت رب
نقدهای گاندی به تمدن غرب
انکار «من» در غرب
رد نظر غربیها دربارة حقیقت«من»
چگونگی ادراک خداوند از طریق ادراک خود
لزوم بازیافتن خود حقیقی
یک فکر بسیار غلط در باب اهمیت عبادات
اشکال و پاسخ دربارة غفلت از خود
ذکر خدا، تنها راه باز یافتن خود
جامعیت نگاه اسلام دربارة معنویت
تفاوت روش اسلامی با روش هندی در توجه به معنویت
فلسفه تشریع عبادات
نکته اول دربارة فلسفة عبادت
نکته دوم
فلسفه عبادت در روایت امام رضا علیه‌السلام
عبادت و مطیع کردن نیروی خیال
کلام امیرالمؤمنین(ع) دربارة ذکر
نماز و دعای حضرت زکریا
عرفان اسلامی
تمثیل مولوی دربارة گم کردن خود
یک تلقی نادرست از جایگاه یاد خدا در اسلام
ایمان به خدا، مستلزم بریدن از غیر خدا
دو نوع پیوند با اشیاء
تفاوت اسلام با مکتب هندی
چگونگی بریدن از غیر خدا در اسلام
در اسلام تمرین تمرکز بر یک نقطه نداریم
نقد برخی اعضای هشتگانه یوگا
عضو اول: پرهیزکاری ها
توجیه مسئلۀ بی‌آزاری
یوگا و غریزة جنسی
یوگا و حرص دنیا
عضو دوم: واجبات
سه مرتبه در انسان از نظر علمای اسلام
عضو سوم: حالات مختلف یوگا
ریاضت در اسلام
فلسفۀ زهد
دلیلی مردود در فلسفۀ زهد
زهد و مسئلۀ ایثار
زهد و مسئولیت زعیم
داستانی از زهد مرحوم وحید بهبهانی
زهد، راهی برای آمادگی روحی
زهد، مربوط به عمل یا روح؟
معمای زهد
دو نظریۀ مردود در باب زهد
نظریۀ اول
نظریۀ دوم
تنزه از دنیا به معنای بدی دنیا نیست
فلسفه‌های متعدد زهد
زهد و مصلحت نوع
زهد و زعامت
زهد و آزادی از اسارت طبیعت
دو نوع آزادی از اسارت طبیعت
آثار سبکباری در دنیا
سخنی جالب از یک نویسندۀ توده‌ای
زهد در متون اسلامی
رابطۀ دوستی دنیا و دوستی آخرت