معرفی و دانلود کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن

معرفی کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن

رحمت الله قراخانی بنی و ندا اردستانی سامانی در کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن ابتدا به مفهوم و چیستی دو واژه کلیدی یعنی اضطراب و آرامش می‌پردازند و سپس آن را از دیدگاه قرآن بررسی می‌کنند. از این جهت این کتاب نقطه عطفی در خصوص پیوند مسائل روانشناسی، با مباحث دینی و علوم قرآنی به شمار می‌آید.

درباره کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن:

یکی از موضوعاتی که شایسته است در دنیای امروز بیشتر مورد توجه و دقت نظر قرار بگیرد این است که زندگی انسان، در این جهان به دلایل متعدد، سرشار از فراز و نشیب‌های سخت و دشوار است که پیمودن این راه صعب العبور و پر خطر، تجهیز به امکانات روحی روانی را می‌طلبد.

بنابراین داشتن قوت و توان قلب و نیروی درونی، در رسیدن موفقیت آمیز به سر منزل مقصود، همراه با سلامت، شرط این سفر است. کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن مرجعی مناسب و راهنمایی کامل برای عبور از این وادی پرخطر و رسیدن به سر منزل مقصود است.

امروزه پژوهش‌های علوم قرآنی در سطح آکادمیک و حرفه‌ای دنبال می‌شوند و دانشگاه‌های معتبر جهان در این حوزه‌ها با تمرکز بر علوم دینی و تحقیق بر روی مفاهیم قرآن، یافته‌های مهمی را به دست آوردند و در اختیار جامعه علمی قرار دادند.

وجود کتاب‌هایی همچون آرامش و اضطراب از منظر قرآن که با نگاهی دینی، موضوعات آسیب‌شناسی روانی و بهداشت روان را مورد توجه قرار می‌دهند، نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر علوم قرآنی در حوزه روانشناسی هم رشد کرده و به دستاوردهای زیادی رسیده است.

کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن به چه کسانی توصیه می‌شود؟

این کتاب به حقیقت‌جویانی که برای یافتن آرامش در هیاهوی زندگی امروز به دنبال منبعی قابل اعتماد هستند، پیشنهاد می‌گردد.

در بخشی از کتاب آرامش و اضطراب از منظر قرآن می‌خوانیم:

به نظر می‌رسد آنچه از دقت در کاربرد واژه آرامش در لغت، و مفهوم لغوی آن به دست می‌آید، نوعی تعریف آرامش نیز هست، و نمایی از چهره این پدیده به دست می‌دهد که به این گونه می‌توان بیان داشت؛ پریره آرامش بیشتر یک کیفیت و حالتی نفسانی است که با آسودگی فاطر، ثبات درونی و احساس امنیت همراه است. هرچند شامل برخی پدیده‌های انتزاعی اجتماعی، مانند حالت صلح و رفع فتنه و نزاع نیز می‌گردد.

این مفهوم و پدیده، در آیات قرآن و روایات معصومین (علیهم السلام) از دو راه قابل دست یابی و دسترسی است.
الف) واژه‌های متناظر و هم معنا با آرامش، از قبیل الفاظ: اطمئنان، سکینه، سبات. هدوء، و دیگر الفاظ عربی معادل با آرامش.
ب) عبارات و یا الفاظ و واژه‌های ترکیبی مانند: ربط قلوب، تثبیت فواد، لاخوف، لایحزنون، و غیره.

بالاخره آنکه از دقت در مفهوم و حقیقت آرامش، به این نتیجه نیز می‌توان امید وار بود که آرامش پدیده است در جهت مقابل با اضطراب، و حالتی است متضاد با حالت اضطراب و نگرانی. و حالتی است که در آن حالت، دلشورگی، بی قراری، ناراحتی، و دلتنگی که از خصایص و مؤلفه‌های اضطراب بود، وجود ندارد.

اگر این نکته را در نظر بگیریم که گفته اند: "اضطراب به عنوان یکی از شایعترین بیماری‌ها در جهان امروز مخصوصا در دنیای صنعت، و منشأ بسیاری از عصبیت‌ها و ناراحتی‌ها به شمار می‌آید". و اضطراب ریشه‌ی تمام بیماری‌ها و ناراحتی‌های روانی است. می‌توان به این نتیجه نیز دل بست و آنرا منطقی شمرد که؛ آرامش مستلزم سلامت روانی و کاهش دهنده‌ی اضطراب نیز می‌باشد.!

گرچه در روان شناسی و روان پزشکی از آرامش به حیث یک پدیده مستقل و تعریف شده مانند اضطراب و یا دیگر پدیده‌های روانی تأثیر گزار در عرصه تحولات روانی، و فعل و انفعالات ذهنی، بحث نشده است. و لذا اصطلاح علمی هم ندارد. ولی با توجه به این بیان که آرامش مستلزم سلامت روان است، می‌توان از زاویه اصطلاح "سلامت روانی" به برخی آثار و پیامدهای آن از دیدگاه روان شناسان، نیز توفیق یافت.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: ماهیت اضطراب و آرامش
مقدمه
1- ماهیت اضطراب
1-1 واژه اضطراب در لغت
2-1 واژگان هم معنا با اضطراب
1-3 مفهوم اصطلاحی اضطراب، از دیدگاه روان شناسان
1-4 واژگان هم معنای اضطراب، در قرآن و سنت
1-5 حالت اضطرابی
6-1 عناصر و مؤلفه‌های اضطراب
1-8 رابطه اضطراب با فشار روانی
1-9 رابطه اضطراب، با دلهره
1-10 رابطه اضطراب با دیگر اختلالات روانی
1-11 قلمرو اختلالهای اضطرابی
1-12 عمده‌ترین انواع اضطراب بر اساس منشأ پیدایش
1-13: تقسیم اضطراب با نگاه به پیامدهای آن
1-14 برخی آثار و پیامدهای اضطراب
1-15 اضطراب ممدوح و اضطراب مذموم در قرآن و سنت
2- ماهیت آرامش
2-1 مفهوم واژه آرامش
2-2 انواع آرامش
3-2 رابطه آرامش با سعادت
فصل دوم: عوامل اضطراب
مقدمه
1- شرک ورزی و چندگانه گرایی
1-1 استشهاد به آیه (151) آل عمران
1-2. استشهاد به آیه (4) آل عمران
1-3. استشهاد به آیه (31) حج
2- خدا فراموشی و در یاد خدا نبودن
2-1. استشهاد به آیاتی (2) سوره طه
3- خود بیگانگی با خود فراموشی
4- جهل به معمای هستی و فنا
فصل سوم: زمینه‌ها و عوامل آرامش
اشاره
1- خدا شناسی و ایمان مذهبی
1-1 مفهوم ایمان
1-2 نقش ایمان در آرامش روانی از نگاه آیات و روایات
1-2-2 آیه (4) سوره فتح
1-2-3 آیۀ (26) توبه
1-2-4 چند روایت در باب نقش ایمان در تأمین آرامش
1- نیاز انسان، به جهان بینی منطقی
2- خوشبینی به جهان هستی، اثر ایمان
3- پناه جویی در سایه ایمان
2-1 استشهاد به آیه (29-28) رعد
2-2 واژگان کلیدی:
2-3 آرامش دل با یاد خدا
2-4 آرام بخشی ذکر خدا، از نگاه روایات
3- اعتقاد و رضا به قضا وقدر
3-1 مفهوم قضا و قدر
3-2 قضا و قدر علمی و عینی
3-3 رابطه اعتقاد به قضا و قدر با آرامش روانی
4- توکل
4-1 مفهوم توکل
4-2 رابطه توکل با آرامش روانی در روایات
5-1 مفهوم خودشناسی
5-2 آثار و پیامدهای خود شناسی
1- نماز
2- دعا و نیایش
3- صبر و بردباری
3-1 مفهوم صبر و انواع آن
3-2 رابطه صبر با آرامش روان، در آینه روایات
4- تقوا و پارسایی
4-1 مفهوم تقوا
4-2 تجلی آرامش در سیمای تقوا از دیدگاه آیات
4-3 نقش آرام بخشی تقوا در آیینۀ سنت
1- همسر و کانون گرم خانواده
1-1 انتخاب درست، شرط آرام بخشی ازدواج
1-2 تحلیلی بر نقش نظام خانواده در تأمین آرامش
2- خواب در شب
2-1 استشهاد به فرازی از آیه (86/سوره نمل)
2-2 چگونگی تأثیر شب بر آرامش روانی
فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری
مقدمه
1- رهیافت شناختی
2- رهیافت رفتاری و اخلاقی
2-1 عوامل رفتاری نیز ریشه در شناخت دارد
2-2 عوامل رفتاری عملی: رهیافت ویژه قرآن و سنت
2-3 برخی مناسک دینی، بی ضرر‌ترین راهکار
3- رهیافت‌های محیطی یا تأمین نیازها
خلاصه و جمع بندی نهایی
فهرست منابع: «به ترتیب حروف الفبا»