معرفی و دانلود کتاب آخرین اغواگری زمین: پناه بردن به هنر،‌ شعر و کلمه

معرفی کتاب آخرین اغواگری زمین: پناه بردن به هنر،‌ شعر و کلمه

کتاب آخرین اغواگری زمین نوشته‌ی مارینا تسوتایوا، متشکل از هفت جستار است. نویسنده در این جستارها از ضرورت پرداختن به هنر صحبت می‌کند و آن را تنها پناهگاه امن آدمی در برابر ناملایمتی‌های زندگی می‌داند. تمرکز او در این کتاب به شعر، جایگاه والای آن و تجربه‌ی خلق اثر هنری معطوف است. او همچنین به شیوه‌ی مختصری زندگی‌نامه‌ و آثار شعرای نامدار روسیه را مورد بازبینی قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب آخرین اغواگری زمین

زمین سرشار از بی‌عدالتی و رنج است، اما تا زمانی که هنر وجود دارد جای نگرانی نیست. این دیدگاه مارینا تسوتایوا (Marina Tsvetaeva) در کتاب آخرین اغواگری زمین (Art in the Light of Conscience) است. او طی هفت جستار، از هنر به‌عنوان تنها مرهم سختی‌های زندگی یاد می‌کند. نویسنده با تمرکز بر شعر، سبک‌های مختلف این هنر و تجربه‌ی گم شدن در دنیای کلمات را برای خواننده شرح می‌دهد. همچنین، در جریان تشریح این مباحث، به بررسی زندگی و آثار شاعران بزرگ روسیه هم می‌پردازد.

تمامی هفت جستار کتاب آخرین اغواگری زمین از ستایش و معرفی شاعران بزرگ روس بهره‌مندند. «بوریس پاسترناک»، یکی از این همین شعراست. نویسنده در ادامه، به تفاوت قلم شاعران بزرگ می‌پردازد و آن‌ها را متعلق به قلمروی مشترکی می‌داند. «شاعر و زمانه» عنوان یکی از جستارهای این مجموعه است که توضیح می‌دهد تنها ملاک ارزیابی اثر هنری، اصالت آن است. به گفته‌ی مارینا تسوتایوا، اصالت، جاودانگی هنر را رقم می‌زند.

این کتاب ادای دینی است به تاریخ شعر و شعرای نامدار این عرصه. به همین خاطر نویسنده در این جستارها ضمن ستایش شعر، به منتقدها گوشزد می‌کند که نقد کار هر کسی نیست و در مقایسه با این هنر والا بی‌ارزش است. او همچنین قصد دارد، پیش‌فرض‌های رایج و در عین حال اشتباه درباره‌ی شعر را اصلاح کند. نوشته‌های این مجموعه، به ذکر مواردی می‌پردازد که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. اما این نکته، از توجه نویسنده به مسائل پراهمیت و اساسی نکاسته. در حقیقت، کتاب آخرین اغواگری زمین، تلفیقی است از مهارت‌های نویسنده در شرح ارکان اصلی و نگاه تیزبین او در پرداخت جزئیات.

دیدگاه انتقادی نویسنده در جستارهای این کتاب به‌خوبی دیده می‌شود. او تنها به ستایش بزرگان عرصه‌ی هنر نمی‌پردازد؛ بلکه گاهی در مقابل آن‌ها می‌ایستد و با کلمات خود، آن‌ها را محاکمه می‌کند. او همچنین، پیروی توده‌ی مردم از جریانات هنری بی‌پایه و اساس را به باد انتقاد می‌گیرد. از دیگر ویژگی‌های نثر مارینا تسوتایوا این است که از دل رخدادهای زمانه، هنر و نفس انسان، معنا خلق می‌کند و با بهره‌گیری از کلمات بذر آن را در دل خواننده می‌کارد.

مارینا تسوتایوا که از شعرای تاثیرگذار بر جریان شعر مدرن روسیه است، انقلاب 1917 را پشت سر گذاشته و در این دوران هم از سرودن و نوشتن دست نکشیده. جستارهای موجود در کتاب آخرین اغواگری زمین ثمره‌ی فعالیت هنری سال‌هایی هستند که نویسنده به پاریس مهاجرت کرده بود و امیدی به بازگشت به وطن نداشت. بنابراین شماری از آثار او زیرمجموعه‌ی ادبیات مهاجرت قرار می‌گیرند که در روسیه سبکی حائز‌اهمیت است.

با توجه به این‌که زمان زیادی از نگارش این کتاب می‌گذرد، نثر و محتوای آن همچنان تازگی دارد و در جهان کنونی قابل‌درک است. جاودانگی، ویژگی منحصربه‌فرد قلم این نویسنده است که او را در شمار برجسته‌ترین هنرمندان تاریخ روسیه، قرار می‌دهد.

این کتاب با ترجمه‌ی الهام شوشتری‌زاده و توسط نشر اطراف، منتشر شده است.

در نکوداشت کتاب آخرین اغواگری زمین

• تاکنون هیچ مقاله‌ای را ندیده‌ام که به این اندازه منحصربه‌فرد، عمیق، پرشور و الهام‌بخش باشد. مارینا تسوتایوا پرسش‌هایی را مطرح می‌کند که پیشتر از وجود آن‌ها بی‌خبر بودیم. او همچنین به شماری از ماندگارترین رازهای جهان شعر پاسخ می‌دهد. (C.K. Williams)

کتاب آخرین اغواگری زمین برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای تمامی علاقه‌مندان به هنر به‌ویژه شعر، جستار و نقد ادبی و طرفداران ادبیات روسیه مناسب است.

با مارینا تسوتایوا بیشتر آشنا شویم

مارینا تسوتایوا، شاعر و نویسنده‌ی روس، در سال 1892 متولد شده. او به واسطه‌ی اشعار منحصربه‌فردش در جهان به شهرت رسید. این شهرت تا جایی پیش رفت که اکنون یکی از چهار شاعر بزرگ قرن بیستم روسیه محسوب می‌شود. بااین‌حال او در زمینه‌ی نثر هم آثار درخشانی آفریده است. شاعرانگی ویژگی بارز نوشته‌های اوست. این نویسنده که زندگی در سخت‌ترین دوران تاریخ روسیه را تجربه کرده، هنر را تنها مأمن امن و پناهگاه ابدی هنرمند می‌داند. او حتی پس از مهاجرت به پاریس هم معتقد بود که مخاطبان اصلی آثارش مردمانی هستند که در روسیه زندگی می‌کنند. درک آثار مارینا تسوتایوا دقت و تمرکز بالایی لازم دارد؛ اما این مسئله از جذابیت توصیف‌ناپذیر کلمات او نمی‌کاهد.

او در سال 1941 و پس از تیرباران شدن همسرش خودکشی کرد. کتاب «سودای کولی‌وار» از بهترین کتاب‌های مارینا تسوتایوا است که شماری از اشعار عاشقانه‌ی او را در بر می‌گیرد.

جملات برگزیده‌ی کتاب آخرین اغواگری زمین

• نقد ادبی چیزی نیست مگر دریافت ضرب‌آهنگ آینده.
• چه می‌شد اگر سیاست‌پیشگان میان شاعر و مردم حایل نمی‌شدند؟!
• طبیعتْ خود را به واسطه‌ی بی‌دفاع‌ترین و شوریده‌ترین میانجیِ ممکن بر ما نمایانده است: پاسترناک.
• حمایت و پشتیبانی هر حزب و گروهی، حمایتِ مالی هر کسی، فاسد و مخرب است. تنها حمایتِ مفید حمایتِ مردم است، هرچند چنین حمایتی زود حاصل نمی‌شود.

در بخشی از کتاب آخرین اغواگری زمین می‌خوانیم

تسوتایوا استعدادی ویژه برای تحلیل موشکافانه‌ی‌ چیزهای خرد و کوچک دارد؛ چیزهایی که اهمیت‌شان از اهمیتِ ایده‌های سترگی که رکن و اساس بسیاری از جستارهایش را می‌سازند کمتر نیست. می‌بینیم شعر سستِ راهبه‌ای بی‌نام‌ونشان را موشکافانه تجزیه و تحلیل می‌کند (در جستار «هنر در پرتوی ضمیر انسانی») یا بی‌رحمانه اشتباه دستوریِ یکی از منتقدانش را وا می‌کاود (در جستار «منتقد از نگاه شاعر») و پیامدهای تنبلی زبانی یا حتی صرفِ عوامانه حرف زدن را مفصل شرح می‌دهد. او هم در ترسیم چشم‌اندازی کلی زبردست است و هم در موشکافی جزئیات. با این حال، نوشته‌های منثورش عمدتاً چیزی میان این دو هستند. او با مفاهیمی مثل شاعر، نبوغ، زمانه، و وجدان و ضمیر انسانی کلنجار می‌رود و از دلِ آن‌ها معنایی بیرون می‌کشد یا به آن‌ها معنا می‌بخشد.

تسوتایوا حوصله‌ی کلیشه‌بازی و لفاظی ندارد و سبکی ابداع کرده که در آن، دو باورِ سستِ رایج را رودرروی هم می‌گذارد تا به نتیجه‌ای روشن و گیرا برسد. و با مقابل هم گذاشتن گزاره‌های «شعر یعنی الهام» و «شعر یعنی فوت‌وفن» (در جستار «منتقد از نگاه شاعر») و «فقط شعر معاصر خوب است» و «هر شعری جز شعر معاصر خوب است» (در جستار «شاعر و زمانه») همه‌ی این گزاره‌ها را نفی می‌کند. گاهی هم گزاره‌ای تکراری و پیش‌پاافتاده را روی کاغذ می‌آورد تا آن را به گزاره‌ای بهتر تبدیل کند یا بلافاصله نقیضش را مطرح کند و به این ترتیب، ابهت گزاره را در هم بشکند: «هر کسی می‌تواند هنرمند محبوبش را آزادانه انتخاب کند یا، در واقع، هیچ‌کس نمی‌تواند هنرمندِ محبوبش را آزادانه انتخاب کند» (جستار «شاعر و زمانه»).

فهرست مطالب کتاب

گاه‌شمار زندگی مارینا تسوِتایوا
یادداشت مترجم
مقدمه | نوشته‌ی آنجلا لیوینگستون (گردآورنده و مترجم انگلیسی)
1. شاعر و زمانه | من آخرین شاعر قریه‌ام
2. سرگذشت یک دلدادگی | و به زندگی شهادت دادم
3. پاسترناک بر ما می‌بارد | شعرِ شجاعتِ جاودان
4. شعر حماسی و شعر غنایی در روسیه‌ی معاصر | مایاکوفسکی و پاسترناک
5. منتقد از نگاه شاعر | دریافت ضرب‌آهنگ آینده
6. شاعرِ مضمون، شاعرِ ناگهان | منی که در هزاره می‌زیَم
7. هنر در پرتوی ضمیر انسانی | آخرین اغواگری زمین
فهرست شخصیت ‌های ادبی و تاریخی
فهرست اسامی خاص