معرفی و دانلود کتاب گل‌های زیبای زندگی: روانشناسی کودک

معرفی کتاب گل‌های زیبای زندگی: روانشناسی کودک

کتاب گل‌های زیبای زندگی: روانشناسی کودک نوشته نعمت الله سقازاده آرانی است. تربیت باید با برنامهٔ دقیق و حساب شده انجام گیرد تا موفقیت‌آمیز بوده و نتیجه‌ بخش باشد. در تربیت پند و اندرز تنها، کافی نیست بلکه باید کلیهٔ اوضاع و شرایط بر طبق مراد فراهم شود تا نتیجهٔ مطلوب به بار آید.

خانواده اولین پایه‌گذار شخصیت و ارزش‌ها و معیارهای فکری است که نقش مهمی در تعیین سرنوشت و سبک و خط مشی زندگی آیندهٔ فرد دارد و اخلاق و صحت و سلامت روانی فرد تا حدود بسیار در گرو آن است. واکنش کودک نسبت به محیط خود طبعا تحت تأثیر موازین اجتماعی و فرهنگی گروهی است که در میان آن بزرگ شده است.

از آن‌جا که خانواده، خود یک واحد اجتماعی است و ارزش‌ها و معیارهای اجتماعی از طریق آن به کودک منتقل می‌شود، به عنوان یک واسطه از لحاظ تأثیر محیط اجتماعی بر کودک، اهمیت فراوانی دارد. به دیگر سخن، چون خانواده که کانون تولد و زایش فرزند است، پیش از وی شکل گرفته است، تا مرحله‌ای که فرزند به «آگاهی» و «شعور» کافی برسد، خواه‌ ناخواه در تعیین سرنوشت، ساختمان روحی، نوع جهان‌بینی و طرز تفکر وی که خود برگرفته از محیط اجتماعی است تأثیر فراوان دارد.

آن عواملی که نیازهای کودک را برآورده می‌سازد، کم‌کم بر اثر یادگیری، مورد قبول او واقع می‌شوند. مادر در خانواده وسیله‌ای برای رفع نیازمندی‌های کودک است، اما به زودی برای وی یکی از عوامل دوست داشتن محیط می‌شود.

به همین ترتیب کسان دیگری که نیازمندی‌های کودک را برآورده می‌سازند، از محبت وی برخوردار شده، برای او سرمشقی می‌شوند. انسان در اثر تماس با دیگران، تقلید و پیروی از جمع، خوب و بد جامعه را می‌آموزد. بدیهی است که تجارب ما از خانواده آغاز می‌شود و سپس به همسایه، مدرسه، مسجد و گروه‌های اقتصادی ختم می‌شود.

چون خانواده مهم‌ترین کانونی به شمار می‌رود که جامعه از آن بهره‌مند می‌شود، یکی از اساسی‌ترین نهادهای اجتماعی است و در مراحل اولیهٔ رشد کودک، مهد پرورش وی به شمار می‌رود. به همین دلیل هر گونه اختلالی که در خانواده پدید آید، تأثیر مخربی در روحیهٔ کودک به جا می‌گذارد و موجبات انحراف وی را از قوانین و مقررات پسندیدهٔ جامعه فراهم می‌آورد.

به جرأت می‌توان گفت که خانواده مهم‌ترین عامل سازندهٔ شخصیت کودک است. کودک سال‌های عمر خود را در خانواده سپری می‌کند، هر یک از اعضای خانواده به نحوی بر رفتار و شخصیت کودک تأثیر می‌گذارند. اغلب والدین تربیت کودکان را کار ساده‌ای به حساب می‌آورند، آن‌ها تصور می‌کنند که هر کسی قادر است از عهدهٔ این مسئولیت برآید اما این گونه نیست.

هر زن و شوهری قبل از این که کودک‌شان به دنیا بیاید، باید برای پرورش کودک با مسائل تربیتی آشنا شوند و اطلاعات لازم را کسب نمایند. پدران و مادران مطلع از مسائل تربیتی، قادرند کودکان سالم‌تر و سازنده‌تری تحویل جامعه دهند. بی‌اطلاعی و عدم آشنایی والدین با اصول کلی تربیت صحیح، جریان تربیت را از مسیر مستقیم و درست خارج می‌کند.

در بخشی از کتاب گل‌های زیبای زندگی (beautifull flowers of living) می‌خوانید:

اگر کودک مادرش را بیش از شما دوست دارد، از این موضوع گلایه نکنید و هیچ واکنشی نشان ندهید، برعکس اگر شما را بر مادرش ترجیح می‌دهد، بکوشید مادرش را برایش عزیز کنید.

به هنگام بحران، ممکن است دچار تشویش‌هایی چون: ترس از شب شود یا کودکانه سخن گفتن را از سر گیرد، ولی پس از پشت سرگذاشتن این دورهٔ بحرانی، مشکلاتش حل می‌شود و این مرحله برای رشد او لازم است. تولد یک خواهر یا برادر در این دوره ممکن است بحران را تشدید کند، شما باید به این موضوع بیندیشید و محبت خود را نسبت به کودک دو برابر کنید.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
امکان تربیت انسان
1) آیات و احادیث
2) دیدگاه فلاسفه
عوامل تأثیرگذار بر انسان
1 پیروان مکتب روانشناسی اجتماعی
2 نظر بودائیسم درباره‌ی انسان
3 وراثت و تأثیر آن بر رفتار انسان
اسلام و وراثت
4 اقتصاد و تأثیر آن بر انسان
آغاز تولد کودک و نقش والدین
تأثیر غذای مادر در اخلاق جنین
تأثیر احوال روانی مادر بر جنین
اصول و قوانین رشد کودک
اصل اول: رشد جریانی مرحله‌ای و پیوسته
مفهوم و مراحل رشد از نظر پیاژه را می‌توان دارای خصوصیات زیر دانست
اصل دوم: رشد دارای الگوهای قابل پیش‌بینی است
اصل سوم: تفاوت‌های فردی در رشد
اصل چهارم: رشد دارای ابعاد مختلف و فرآیند پیچیده است
اصل پنجم: دوره‌های حساس رشد
مراحل تعادل و یا عدم تعادل رشد
انواع رشد در انسان
الف) رشد عاطفی
ب) رشد اجتماعی
ج) رشد ذهنی و هوشی
د) رشد استقلال و اعتماد به نفس در کودک
نکات کاربردی درباره تفاوت‌های فردی
کودک و کودکستان
تأثیر کودکستان در رشد اجتماعی کودک
رشد از دیدگاه اسلام
مراحل رشد قبل از تولد از دیدگاه اسلام
مراحل رشد بعد از تولد از نظر اسلام
1 دوره‌ی سیادت و سروری (از تولد تا هفت سالگی)
2 دوره‌ی اطاعت و فرمانبرداری (از هفت سال تا چهارده سالگی)
3 دوره‌ی مشورت و هم‌رأیی (از چهارده تا بیست و یک سالگی)
ویژگی دوران کودکی
الف) از یک روزه تا یک ماهه
ادراک نوزاد
ب) یک تا چهارماهگی
نظم و زندگی کودک
آن‌چه طفل 1 تا 4 ماهه دوست دارد
محبت و نوزادان از دیدگاه اسلام
ج) چهار تا هشت ماهگی
د) هشت تا دوازده ماهگی کودک
آن‌چه کودک در هشت تا دوازده ماهگی دوست دارد
آن‌چه را که در 8 تا 12 ماهگی دوست ندارد
ه) دوازده تا هیجده ماهگی کودک
سرگرمی‌ها و بازی‌های دوازده تا هیجده ماهگی
توصیه‌هایی در مورد راه افتادن کودک
و) هیجده تا بیست‌ و چهار ماهگی کودک
آنچه کودک هیجده تا بیست و چهار ماهه دوست دارد
چند توصیه در مورد کودکان 2 تا 5/2 سال
ح) دوره 5/2 تا 3 سالگی کودکان
ط) کودک در سن 3 سالگی
در برابر تخیل او بی‌حوصله نباشید
ی) بعد از سه سالگی کودک
چند نکته در مورد توجه باید مورد نظر قرار داد
نقش بازی و کودک
نقش اسباب‌بازی در زندگی کودک
یک تا چهار ماهگی
چهار تا هشت ماهگی
هشت تا دوازده ماهگی
دوازده تا هیجده ماهگی
هیجده ماهگی تا سه سالگی
دو تا دو و نیم سالگی
دو و نیم تا سه سالگی
سه سالگی
4 سالگی
ناخن جویدن
مکیدن شست
شب ادراری
راه‌های درمان شب ادراری
اختلال‌های خوابیدن
دروغ‌گویی
علل دروغ‌گویی
ترس
ایمنی از ترس‌ها و اضطراب‌ها
آثار ترس و اضطراب
علل ترس در کودکان
عوامل فزاینده‌ی ترس
ترس و اضطراب در چه کسانی بیشتر است؟
آیا امکان اصلاح وجود دارد؟
طریق اصلاح این گونه کودکان
خلاصه و نتیجه‌گیری
نتایج و چگونگی خانواده و تأثیر آن در آینده‌ی کودک
منابع و مأخذ