معرفی و دانلود کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان

معرفی کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان

جواد رحمانی در کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان، به توصیف و بررسی بخش مهم این زبان در واژه شناسی یا صرف می‌پردازد. هدف او از تالیف و تدوین این کتاب حفظ گویش تاتی تاکستان به صورت مکتوب و علمی بوده است.

تاتی در ایران دارای گویش‌های مختلفی است که همگی از زبان مادری خود تحت عنوان زبان تاتی نشأت گرفته‌اند؛ مانند گویش تاتی تاکستان. این گویش‌ها تمامی ویژگی‌های یک زبان را از لحاظ واژگانی، آوایی، ساختاری و ... دارا هستند. به دلیل حفظ انسجام، وحدت ملی، حفظ تمامیت ارضی و جلوگیری از نفاق‌های قومی و قبیله‌ای، زبان تاتی و دیگر زبان‌هایی نظیر آن را گویش می‌گویند و فارسی به عنوان زبان خوانده می‌شود.

جواد رحمانی اهل شهرستان تاکستان، واقع در استان قزوین بوده و به زبان تاتی تکلم ‌می‌کند. داده‌های تاتی در این کتاب به صورت کتابخانه‌ای، میدانی و از طریق مصاحبه جمع آوری شده‌اند. همه گویشورانی که زبان مادری آن‌ها تاتی تاکستانی بوده و در شهرستان تاکستان زندگی‌ می‌کنند و نیز زبان ارتباطی آن‌ها در منزل و کوچه و بازار تاتی است، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل‌ می‌دهند.

در انجام این هدف از گویشور خواسته شد تا لیستی از کلمات و جملات فارسی را به گویش تاتی بیان کند و در نهایت صداها همگی مورد بررسی قرار گرفته و متغیرهای زبانی لازم از درون آن‌ها استخراج شدند تا فرآیندهای آوایی و واژگانی مورد بررسی تجزیه و تحلیل قرار بگیرد. از آن جا که گستردگی زبان تاتی بسیار وسیع‌ است و به علت وجود تفاوت‌های آوایی و گاهاً واژگانی امکان بررسی تمامی زیر مجموعه‌های این زبان در این کتاب وجود ندارد. لذا محدوده پژوهش به گویش تاتی تاکستان محدود شده است.

کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان (Morphology Of Takestan Tati Dialect) شامل چهار بخش است. در بخش نخست اطلاعاتی درباره گویش تاتی و شهرستان را ارائه می‌دهد. در بخش دوم به توصیف واژه می‌پردازد. بخش سوم به اقسام کلمه، فرایندهای واجی و واژگانی اشاره دارد و در نهایت بخش چهارم به وام‌گیری واژگانی و ریشه یابی واژه‌ها در گویش تاتی تاکستان می‌پردازد. این کتاب بر اساس رویکردهای جدید زبان‌شناسی به نگارش در آمده و از منابع مختلفی در آن استفاده شده است.

کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

این کتاب اثری بسیار کاربردی برای تحصیلگران زبان‌شناسی و پژوهشگران دغدغه‌دار در این عرصه و متعهّد به ارزش‌های انسانی است. از طرف دیگر زبان به عنوان یک مؤلفه‌ی فرهنگی بخشی از هویت هر قومی را تشکیل‌ می‌دهد و برای شناختن هر قومی مطالعه زبان آن قوم اهمیّتی ویژه دارد. بنابراین مطالعه گویش تاتی تاکستان به عنوان جزئی از فرهنگ و زبان ایران ضرورتی غیر قابل اجتناب است. امید است که این کتاب بتواند چراغ راهی برای پژوهشگران، دانشجویان، علاقمندان به زبان تاتی و آیندگان باشد.

در بخشی از کتاب واژه شناسی گویش تاتی تاکستان می‌خوانیم:

زبان تاتی ایران یا تاتی جنوبی از دسته زبان‌های ایرانی شاخه شمال غربی است. گویش‌های این زبان روزگاری از آذربایجان تا شمال خراسان گسترده بودند ولی امروزه در بخشی از شمال ‌باختری ایران، تنها جزیره‌هایی از گویش‌های تاتی در منطقه به جا مانده ‌است. این جزیره‌ها در استان‌های قزوین، مرکزی، البرز، تهران، اردبیل، گیلان، زنجان، خراسان شمالی، اصفهان و آذربایجان شرقی دیده می‌شوند. زبان تاتی، بسیاری از ویژگی‌های آوایی، واژگانی، صرف و نحوی کهن همچون تمایز جنس دستوری، ساخت ارگتیو، ماده مجهول، گردش مصوت‌ها، حالت دوگانه فاعلی و غیرفاعلی در اسم و... را حفظ کرده است.

فهرست مطالب کتاب

سخن ناشر
پیشگفتار مؤلف
مقدمه
بخش اول: زبان تاتی
فصل اول: پراکندگی قوم تات
فصل دوم: شهرستان تاکستان
بخش دوم: ساختمان واژه
فصل اول: واحدهای زبانی (واج، تکواژ، واژه)
فصل دوم: وند
بخش سوم: اقسام واژه
فصل اول: اسم
فصل دوم: فعل
فصل سوم: ضمیر
فصل چهارم: صفت
فصل پنجم: قید
فصل ششم: حرف
فصل هفتم: ترکیب وصفی و اضافی
بخش چهارم: فرآیندها، وامگیری و ریشهیابی
فصل اول: فرایندهای واژگانی
فصل دوم: فرایندهای واجی و وند افزایی
بخش پنجم: وام گیری واژگانی و ریشه یابی
فصل اول: وامگیری واژگانی
فصل دوم: ریشه واژگان تاتی
فصل سوم: مطابقت واژگان گونه‌های تاتی
منابع و مآخذ