معرفی و دانلود کتاب مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی صرف

معرفی کتاب مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی صرف

کتاب مجموعه مقالات نخستین هم‌اندیشی صرف نوشته ویدا شقاقی، به بررسی صرف پسانحوی، تصریف در صرف پراکنده، صرف توزیعی و وندافزایی و ملاحظات آوایی، تاریخی و صرفی می‌پردازد.

دومین مدرسه تابستانی زبان‌شناسی از تاریخ 29 تیرماه الی 2 مردادماه 1388 با همکاری انجمن زبان‌شناسی و دانشگاه کردستان برگزار شد. در طی این مدت نخستین کارگاه آموزشی و پژوهشی صرف در تاریخ 1388/5/1 تشکیل گردید. هدف از برگزاری این کارگاه معرفی یکی از نظریه‌های جدید در حوزه صرف بود. نظریه «صرف توزیع‌ شده» Distributed Morphology را هله و مارانتز در سال 1993 معرفی کردند و از آن پس علاوه بر این دو، دیگر زبان‌شناسان نیز این نظریه را برای توصیف بخش‌های مختلف صرف به کار گرفتند و به این ترتیب به رشد و تحول این نظریه کمک کردند.

مطالعه حوزه صرف در سال‌های اخیر توجه پژوهشگران ایرانی را در داخل و خارج از کشور به خود جلب کرده و هر کدام سعی می‌کنند تا با تکیه بر یکی از نظریه‌های معتبر معاصر امکان توصیف ساختار واژه‌های زبان فارسی و قواعد ناظر بر این ساخت‌ها را فراهم کنند.

با توجه به امکانات فراوان و متنوع واژه‌سازی در زبان فارسی تا به حال هیچکدام از نظریه‌های صرفی قادر به توصیف کلیه ظرائف و جوانب ساختاری واژه‌ها نبوده‌اند. از این رو مطالعه نظریه‌های صرفی مختلف کاملا ضروری می‌نماید. بررسی ساختار واژه‌های زبان فارسی نشان از آن دارد که علاوه بر حوزه صرف احتمالا حوزه نحو نیز در ساختن واژه‌های جدید دخالت دارد.

نظریه‌هایی چون صرف توزیع شده می‌توانند به درک بهتر این نوع ساخت‌ها کمک کنند. در این کارگاه سه مقاله به معرفی نظریه پرداخته‌اند و تنها با ارائه مثال متذکر شده‌اند که می‌توان در چارچوب این نظریه به مطالعه حوزه‌های تصریف، اشتقاق و ترکیب پرداخت. زبان‌شناسان ایرانی در دیگر کشورها مطالبی چون مطابقت، ساخت‌های تصریفی، گزاره‌های مرکب و غیره را در زبان فارسی در چارچوب این نظریه مطالعه کرده‌اند. مطالعه جوانب مختلف حوزه صرف در چارچوب این نظریه و با تکیه بر داده‌های زبان فارسی معاصر کاملا ضروری می‌نماید.

مقاله چهارم این کارگاه به بررسی آوایی، واجی، صرفی و تاریخی واکه مرکب در زبان فارسی اختصاص یافته است تا به یکی از پرسش‌های مطرح در این زمینه پاسخ دهد. در آخرین مقاله با تکیه بر پیکره‌هایی از زبان فارسی ساخت‌های ترکیبی در زبان فارسی توصیف شده‌اند.

جایگاه و چگونگی ساخت واژه‌ها همواره مورد توجه پژوهشگران حوزه مطالعات زبانی بوده‌ است و بر این اساس رویکردهای متنوعی طرح شده‌اند و هر کدام طرفدارانی دارند. از جمله می‌توان به رویکردی پسانحوی به نام صرف توزیع‌ شده اشاره کرد که برخلاف اسلاف پیشین خود فاقد جایگاهی موسوم به واژگان یا صرف برای ساختن واژه‌هاست و ساختن واژه‌ها پس از عملکرد نحو تحقق می‌یابد. صرف توزیع‌ شده چارچوبی پسانحوی است که هله و مارانتز پرورانده‌اند. در این مقاله این رویکرد و ویژگی‌هایش به اختصار مطرح خواهد شد.

فهرست مطالب کتاب

صرف پسانحوی
تصریف در صرف پراکنده
صرف توزیعی و وندافزایی
نگاهی دیگر به واکه مرکب در زبان فارسی: ملاحظات آوایی، تاریخی و صرفی
رویکرد آماری به صرف پسانحوی