معرفی و دانلود کتاب معنا چیست؟ (رویکردی فلسفی - شناختی)

معرفی کتاب معنا چیست؟ (رویکردی فلسفی - شناختی)

کتاب معنا چیست؟ (رویکردی فلسفی - شناختی) نوشته‌ی اسکات سومز، اثری مفید برای دانشجویان، پژوهندگان و دوستداران فلسفه، زبان‌شناسی و معناشناسی است که در زمینۀ تبیین چیستی معنا یک گام بلند رو به جلو برمی‌دارد.

در سنتی که از فرگه و راسل به ما رسیده است، نظریه‌های معنایی را یا به صورت نظریه‌هایی درباره‌ی معناها (گزاره‌های بیان شده) می‌بینند یا به صورت نظریه‌هایی درباره‌ی شرایط صدق. اما گزاره‌ها به مفهوم سنتی و کلاسیک خود اصلاً وجود ندارند و شرایط صدق نیز نمی‌توانند همه‌ی اطلاعات مورد نیاز یک نظریه‌ی معنایی را در اختیار ما قرار دهند.

در کتاب معنا چیست؟ (?What is meaning)، یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان زبان راه‌حلی برای خروج از این بن‌بست پیش می‌نهد. اسکات سومز (Scott Soames) نگاهی نو به گزاره‌ها دارد، نگاهی متفاوت از آنچه در رویکرد سنتی به گزاره‌ها رایج است.

در این اثر، گزاره‌ها به عنوان گونه‌هایی از یک رویداد شناختی دانسته می‌شوند که در آن‌ها یک کنشگر، ویژگی‌ها یا رابطه‌هایی را به چیزها نسبت می‌دهد و این کار را در زبان، ادراک یا در اندیشه‌ی غیرزبانی خود انجام می‌دهد. از این رو، آگاهی از گزاره‌های یک فرد یا دانستن آن‌ها به معنای آگاهی از رویدادهای زندگی شناختی آن فرد یا دانستن آن‌هاست.

با این نگاه، مسئلۀ «یگانگی گزاره» که همواره یکی از پرسمان‌های چالش‌انگیز در مبحث گزاره‌ها بوده است نیز حل می‌شود، زیرا می‌توان توضیح داد که گزاره‌ها چگونه به راستی دارای خاصیت بازنمودی و در نتیجه حامل صدق‌اند. در نگاه سنتی مسئله از اینجا ناشی می‌شود که جمله‌ها، پاره‌گفتار‌ها و وضعیت‌های ذهنی را دارای خاصیت بازنمودی می‌دانند و چون ما برای درک چگونگی بازنمودی بودن این ساختارها راهی مستقل از تفسیرهای کنشگران از آن‌ها نداریم، بنابراین مسئله لاینحل باقی می‌ماند.

اما اگر گزاره‌ها را به عنوان گونه‌هایی از رویداد شناختی در نظر بگیریم آنگاه جهت بحث و استدلال وارونه می‌شود و راه حلی طبیعی رخ می‌نماید. از دید سومز، گزاره‌ها بازنمودی‌اند زیرا با کنش‌های شناختی که ذاتاً بازنمودی‌اند دارای رابطه‌ای اساسی و سازگانی هستند.

در بخشی از کتاب معنا چیست می‌خوانیم:

بر پایۀ تحلیل قدیمی از نگرش‌های گزاره‌ای، جملۀ «اتللو باور دارد که دزدمونا عاشق کاسیو است» بیانگر رابطه‌ای است میان باوردارنده یعنی اتللو و باور وی یعنی که دزدمونا عاشق کاسیو است. با این وجود، چون دزدمونا در حقیقت عاشق کاسیو نیست، این تحلیل نیازمند وجود یک گزارۀ کذب است که راسل آن را رد می‌کند. برپایۀ تحلیل جدید راسل، جملۀ پیش‌گفته بیانگر یک رابطۀ چهارجایگاهی است که باوردارنده، یعنی اتللو، را با ابژه‌های موجود در باور وی، یعنی دزدمونا، رابطۀ عشق و کاسیو، با هم به یگانگی می‌رساند. از آن جا که اتللو واقعاً بر این باور است که دزدمونا عاشق کاسیو است، رابطۀ باور واقعاً این ابژه‌ها را به هم ربط می‌دهد، یعنی آن‌ها را در قالب هستان مرکب باور اتللو که دزدمونا عاشق کاسیو است به هم گره می‌زند، که راسل آن را یک حقیقت می‌داند.

اگر این باور صادق بود آنگاه باید یکی از ابژه‌های آن (رابطۀ عشق) دو ابژۀ دیگر (دزدمونا و کاسیو به‌ ترتیب) را واقعاً به هم ربط دهد و آن‌ها را در قالب هستان مرکب متفاوت عشق دزدمونا به کاسیو که خودش یک حقیقت است، به هم پیوند زند. اما چون دزدمونا عاشق کاسیو نیست، این حقیقت وجود ندارد و باور کاذب است. دلیل اینکه این مساله برای دیدگاه جدید راسل مشکل‌ساز نیست این است که وقتی می‌گوییم باور کاذب است منظور ما این نیست که آنچه اتللو باور دارد کاذب است. چیزی که اتللو باور دارد اصلا وجود ندارد. بلکه منظور ما این است که حقیقت برآمده از باور اتللو به اینکه دزدمونا عاشق کاسیو است کاذب است. چون این هستان مرکب که راسل آن را «باور» می‌نامد به راستی وجود دارد، وی گمان می‌کرد که نظریه‌اش سرانجام توانسته با موفقیت حاملان صدق را که می‌توانند حاملان کذب نیز باشند، شناسایی کند.

فهرست مطالب کتاب

سپاسگزاری
پیش‌گفتار مترجم
فصل یک: معناها
فصل دو: فرگه و راسل: مسالۀ واقعی «یگانگی گزاره‌ها»
فصل سه: چرا شرایط صدق کافی نیست؟
فصل چهار: گزاره‌ها و نگرش‌ها: چالش دیویدسون و بینش مغفول راسل
فصل پنج: به سوی نظریه‌ای پیرامون گزاره‌ها: یک تبیین انقباضی
فصل شش: نظریۀ شناختی واقع‌گرا پیرامون گزاره‌ها
فصل هفت: بسط الگوی شناختی واقع‌گرا
واژه‌نامه
نمایه اشخاص