معرفی و دانلود کتاب زبان، ذهن، معنا: مباحثی در معناشناسی شناختی

معرفی کتاب زبان، ذهن، معنا: مباحثی در معناشناسی شناختی

کتاب زبان، ذهن، معنا، نوشته‌ی ندا خداشناس فیروزآبادی، مباحثی در باب معناشناسی شناختی دارد که برای علاقه‌مندان به روان‌شناسی، فلسفه، زبان‌شناسی و الهیات جذاب خواهد بود. فیروزآبادی در این کتاب، در شش فصل و تعدادی پیوست موضوعات مهمی مثل ارتباط مغز، زبان و معناسازی، استعاره‌ی مفهومی فکر و ابر معنا، مدل‌های مختلف یک واحد معنا، ماهیت انتزاعی معنا در ذهن، الاکلنگ واژه‌های سه‌گانه و... را بررسی می‌کند.

درباره‌ی کتاب زبان، ذهن، معنا

زبان چه کارکردی برای مغز ما دارد؟ ما چگونه سخنان یکدیگر را درک می‌کنیم؟ استعاره‌های پیچیده چطور ساخته می‌شوند؟ و چطور زبان در فرآیندهایی مثل تصمیم‌گیری و ارزش‌گذاری به ما کمک می‌کند؟ این‌ها سؤالاتی ابتدایی در باب ارتباط بین زبان، ذهن و معنا هستند. سؤالات پیچیده‌تر فلسفی، روان‌شناختی، زبان‌شناختی و الهیاتی وجود دارد که با تعمق بیشتر درباره‌ی ارتباط بین ذهن و زبان و معناشناسی طرح شده است و بزرگ‌ترین فلاسفه و اندیشمندان تاریخ به آن‌ها پاسخ‌های تأمل‌برانگیزی داده‌اند. کتاب زبان، ذهن، معنا، نوشته‌ی ندا خداشناس فیروزآبادی آرای این اندیشمندان را بیان کرده است و به موضوع معناشناسی شناختی از ابعاد گوناگون پرداخته.

دکتر ندا خداشناس فیروزآبادی، دارای کارشناسی ارشد روان‌شناسی و دکترای الهیات، مقالات متعددی در باب معناشناسی و ارتباط ذهن و زبان نوشته و منتشر کرده است. کتاب زبان، ذهن، معنا نیز حاصل سال‌ها تحقیق، پژوهش و مطالعه‌ی او در این حوزه است. او به‌صورت کاملا طبقه‌بندی شده و گام به گام، مفاهیم عمیق در این زمینه را واکاوی می‌کند.

فصل اول کتاب زبان، ذهن، معنا درباره‌ی ارتباط مغز و معنا، مفاهیم پایه‌ای را بررسی می‌کند و درباره‌ی تقدم و تأخر فکر بر زبان، نظریه‌ی تصویری زبان و... نکات جذابی را ارائه می‌دهد. در فصل دوم که استعاره‌ی مفهومی فکر و ابر معنا نام دارد مدل‌های مختلف یک واحد معنا مطالعه و از مدل ارسطو تا نظریه‌ی یونگ درباره‌ی ناخودآگاه جمعی توضیح داده می‌شود. فصل سوم به منطقه‌ی مشکک و چند معنایی در زبان اختصاص دارد. در فصل چهارم، پرسپکتیو معنای یک واژه مورد بحث قرار می‌گیرد و منطق فازی و منطق صفر و یک در مقوله‌بندی بررسی می‌شود. فصل پنجم به موضوع الاکلنگ واژه‌های سه‌گانه و مفهوم تعادل می‌پردازد و در فصل آخر نیز ارتباط علم منطق با زبان و ذهن مطالعه می‌شود.

وجود مقدمه‌ و نتیجه‌گیری در هر فصل کتاب زبان، ذهن، معنا یادگیری مفاهیم را ساده‌تر می‌کند. همین‌طور پیوست‌های انتهای کتاب بسیار کاربردی هستند. کتاب زبان، ذهن، معنا را انتشارات اریش به چاپ رسانده است.

کتاب زبان، ذهن، معنا برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب زبان، ذهن، معنا برای علاقه‌مندان به زبان‌شناسی، روان‌شناسی شناختی و موضوع معناشناسی شناختی خواندنی است.

در بخشی از کتاب زبان، ذهن، معنا: مباحثی در معناشناسی شناختی می‌خوانیم

میانه‌روی و تعادل در آموزه‌های تربیتی و دینی اسلام توصیه شده است. با این وجود راهکاری برای آن به‌صورت کاربردی و عملی جز در مواردی چند، وجود ندارد. از سوی دیگر، موصوف شدن به ایثار و ازخودگذشتگی یکی از فضایل اخلاقی و تربیتی به‌شمار می‌رود. در مقابل از کبر و غرور و منیت و خودخواهی موکداً نهی شده است. حال مسئله این است که چگونه میان دو ضد رفتار کنیم، به‌ طوری که از هیچ طرف بام نیفتیم؟

این تعارض زمانی مخاطب را در سه‌راه ابهام قرار می‌دهد که در روانشناسی، اهمیت به خود برای سلامت و رشد شخصیت توصیه می‌شود. این تحقیق با نگاهی به میانه‌روی در آموزه‌های تربیتی اسلام و تبیین انواع تعادل و تعاریف ازخودگذشتگی و خودخواهی تلاش می‌کند تا با تفکیک و تبیین مثال‌هایی از تعادل و معادل واژگانی‌شان به راه حلّی مدوّن و کاربردی دست‌ یابد تا قطب‌های مختلف هیجانی، صفاتی، احساسی و رفتاری را به محور تعادل نزدیک کند و راهکاری عملی و آسان و قابل فهم برای نوسان میان واژه‌های متضادی از این دست ارائه دهد.

رویکرد الاکلنگ واژگان سه‌گانه برای رفع این تعارض تعریف شده است. به‌این ترتیب که مرکز ثقل نوسانِ دو طرف وزنه، بر مرکزیت «نوع‌دوستی و خوددوستی» قرار گیرد، تا شخص کم‌کم بیاموزد، با انتخاب به‌موقعِ رفتارها و تصمیم‌هایش، چون الاکلنگی میان این‌ دو ضد، نوسان کرده و آرامش را تجربه ‌نماید. گفتنی است واژه‌های سه‌گانۀ دیگر نیز مشمول چنین منطقی می‌شوند و با تسرّی آن به افراد، می‌توان انتظار رسیدن به جامعه‌ای متعادل را داشت.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: مغز و معنا
زبان، ذهن، واژه
زبان
ذهن
واژه
تقدّم یا تاخّر فکر بر زبان
تصویر ذهنی
نظریۀ تصویری زبان(معنا)
گونه‌های خرد
خرد غریزی و معنا
ناخودآگاه، معنا و زبان
خرد غریزی و علم بیان
خرد غریزی و منطق
خلاصه
دلالت و نشانه‌شناسی
دلالت و منطق
دال‌ها و نشانه‌های زبانی
دلالت از نگاه دانشمندان قدیم ایرانی
معنا در لغت
معنا و تصویر ذهنی
معنای متغیّر
خاستگاه معنا
فصل دوم: استعارۀ مفهومی فکر و ابرِ معنا
مدل‌های مختلف یک واحد معنا (دلالت)
مدل ارسطو
مدل پیرس
مدل سوسور
نوار موبیوس
مدل لاکان
اصل تداعی و معنا
معناسازی و نسبت معنا در ذهن
ساختارگرایی و معنا
ناخودآگاه جمعی یونگ
معناسازی و نسبت معنا در ذهن
ماهیت مجازی معنا
تصویری بودن معنا
استعاره و معنا
استعارۀ مفهومی فکر
مدل ابرهای معنا در آسمان ذهن
بار معنایی و تغییر معنایی
نتیجه
پیشنهاد
فصل سوم: منطقۀ‌ مشکک
معنای عینی و انتزاعی
ماهیت انتزاعی معنا در ذهن
دلالت الفاظ و معنی حقیقی و مجازی
نسبت دادن صفر و یک به حقیقت و مجاز
لفظ مشکک در یک نگاه
متغیر زبانی مشکک
چندمعنایی در زبان فارسی
استعاره
هم‌آوایی
هم‌نشینی
منطقۀ مشکک در زبان فارسی
نتیجه
پیشنهاد
فصل چهارم: پرسپکتیو معنای یک واژه
معناشناسی شناختی
زبان، تجربه و معنا
تجربه‌های عینی و انتزاعی
تبدیل ادراک حسّی به واژه
طرحواره‌های تصویری و معنا
تقدُّم تصویر بر لفظ در خرد غریزی
استعاره و ناخودآگاه
تصویری بودن استعاره و نسبت تشابه
مدل شعاعی معنا برای معانی مختلف واژه
چندمعنایی
جریان سیال میان دال به مدلول از طریق استعاره
مغز و خطاهای شناختی
نگاهی به برخی اصول و کارکردهای ذهن
مقوله‌بندی و منطق صفر و یک
مقوله‌بندی و منطق‌ فازی
خلاصه
منطق فازی و متغیر زبانی مشکک
مقدمه
تغییرات
جدول تغییرات معنا و واژه‌های معادل آنها
درجه و درجات
درجه در لغت
درجه در آیات و روایات و تفاسیر در یک نگاه
جدول واژه‌های متضمن معنای تغییر در زبان عربی
استعاره مفهومی جهتی درجه و درجات در قرآن و روایات
استعاره ازمنظر بلاغت‌ عربی و زبانشناسیِ شناختی
تأثیر تجربه‌های بدن‌مند در استعاره‌های سنتی در قرآن
نگاهی به درجات ایمان در آیات و روایات
پرسپکتیو معنا
نتیجه
معنای مشترک «درجه»
پیشنهاد
فصل پنجم: الاکلنگ واژه‌های سه‌گانه
تحریف‌های شناختی؛ سازه‌های دوقطبی و تفکر همه یا هیچ
تجربه زیستۀ وجود و عدم و طرحواره فراشناختی سفید و سیاه
مفهوم تعادل
اعتدال در مکتب اسلام در یک نگاه
دعوت اسلام به میانه‌روی و تعادل
شناخت و فراشناخت
واژه‌درمانی
جدول الاکلنگ واژه‌های سه‌گانه
نمونه‌هایی از تصاویر
پیشنهاد
خلاصه
دو قطب خودخواهی و ایثار
آیات و روایات در تعادل
ادبیات، زبان مشترک بین روانشناسی و دین
تعادل میان دوقطب خودخواهی و ایثار
فصل ششم: منطق فازی در متغیرهای زبانی
ارتباط علم منطق و روان
علم منطق محل تلاقی روان و زبان
منطق صوری و منطق شهودی
درک مفهوم عدم در ذهن
انواع منطق‌
منطق صفر و یک(دومقداره)
منطق چندمقداره
منطق چندمقداره و وجوه و نظایر
منطق بی‌نهایت مقداره
منطق فازی
مدل شناختی منطق فازی
پدیدۀ فلق و شفق
خلاصه
متغیرهای زبانی
متغیرهای زبانی از نگاه ریاضی
نگاهی به تحقیقات منطق فازی در علوم انسانی
نقد و نظر
کاربرد در صنعت
الاکلنگ واژگان سه‌گانه و ماشین لباسشویی
نتیجه‌
پیوست‌ها
پروتکل آموزش تغییر سازه‌های شخصی برپایۀ نظریۀ «الاکلنگ واژه‌های سه‌گانه»
جدول مفاهیم متضاد
جدول واژگان سه‌گانه
فهرست منابع