معرفی و دانلود کتاب مبانی تحقیق کیفی

معرفی کتاب مبانی تحقیق کیفی

کتاب مبانی تحقیق کیفی، در حکم نقشه‌ی راه مهارت و توسعه در زمینه‌ی تحقیقات کیفی است. کاکالی باتاچاریا با وام گرفتن از انبوهِ تجربه‌های مربوط به زمان تدریس دوره‌های تحقیقات کیفی مقدماتی خود، برنامه‌ای پویا را برای یادگیری پارادایم‌های مختلف تحقیق ارائه کرده است و به دانشجویان این قدرت را می‌دهد تا همگرایی روش‌های تحقیق رایج و همچنین تفاوت‌های ظریف و پیچیدگی‌هایی را که وجه تمایز آن‌هاست، تشخیص دهند.

درباره‌ی کتاب مبانی تحقیق کیفی

تحقیقات کیفی اصولاً به چه نوعی از تحقیق و پژوهش گفته می‌شوند؟ این اولین سؤالی‌ست که کاکالی باتاچاریا (Kakali Bhattacharya) در کتاب مبانی تحقیق کیفی (Fundamentals of Qualitative Research) به آن پاسخ داده است. این تحقیقات شامل مجموعه‌ای از شیوه‌های تفسیری هستند که جهان را قابل مشاهده می‌کنند. شیوه‌هایی که جهان را متحول و آن را به مجموعه‌ای از بازنمایی‌ها، از جمله یادداشت‌های میدانی، مصاحبه‌ها، گفت‌وگوها، عکس‌ها، ضبط‌ها و یادداشت‌ها تبدیل می‌کنند. طبق این تعریف و در چنین سطحی، تحقیقات کیفی شامل رویکرد تفسیری نسبت‌به جهان هستند و این بدان معناست که محققان کیفی به مطالعه‌ی شرکت‌کنندگان در محیط طبیعی خود می‌پردازند و در تلاش هستند که پدیده‌ها را بر اساس معانی‌ای که عموم جامعه برای آن‌ها ارائه می‌دهند، معنا یا تفسیر کنند؛ نه براساس پارامترهای انتخابی خود.

اما سؤال بنیادین دیگری که مطرح می‌شود این است که اصلاً هدف از پژوهش کیفی چیست؟ و آیا تنها درخصوص مسائل و بررسی‌های علمی‌ست که این نوع از تحقیق شکل می‌گیرد؟ در جواب این سؤال می‌توان چنین توصیف کرد که هدف از تحقیقات کیفی اصولاً بررسی در محیط طبیعی‌ست تا بتوان پدیده‌ای را از نظر همان معانی‌ای که مردم برای آن‌ها ارائه کرده‌اند، معنا کرد. و در این مسیر البته هیچ نوع مداخله یا روشی برای دستکاری محیط مورد مطالعه صورت نمی‌گیرد. برای مثال، تحقیقات کیفی می‌توانند تجربیات یا دیدگاه افراد را موردِ مطالعه قرار دهند، و به این صورت است که مطالعه بدون هیچ‌گونه تأثیر بر محیط برای دستیابی به داده‌ها انجام می‌گیرد. بنابراین در مسیر یک تحقیق کیفی تا آنجا که می‌توانیم، بر محیط تأثیر نمی‌گذاریم؛ حال چه این تأثیر با هدف معنا بخشیدن به پدیده‌ها باشد، یا معنا بخشیدن به یک رویداد، یک مورد، یک شیء یا حتی یک تجربه!

کتاب مبانی تحقیق کیفی، دانشجویان را با طیف وسیعی از نظریه‌ها و روش‌های مورد استفاده‌ی این دسته از محققان در رشته‌های مختلف آشنا می‌کند. کاکالی باتاچاریا با شیوه‌ای بسیار ساده و قلمی روان اقدام به نگارش کتاب کرده، به‌شکلی که حتی مبتدیان نیز با مطالعه‌ی این راهنما، امکان هدایت در زمینه‌ی تحقیقات کیفی را خواهند داشت. این کتاب مملو از فعالیت‌های عملی، نکات آموزشی، پیشنهادات برای مطالعه‌ی بیشتر و سؤالات برای کمک به دانشجویان در تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر است که بتوانند در هنگام طراحی پروژه‌های خود، پاسخگوی پرسش‌های کیفی استادان خود نیز باشند.

باتاچاریا کتاب مبانی تحقیق کیفی را در هشت واحد به رشته‌ی تحریر درآورده که در ادامه به عناوین برخی از این واحدها اشاره خواهد شد: «رویارویی با روش‌های تحقیق کیفی»، «انواع تحقیقات کیفی»، «مفهوم‌سازی تحقیقات کیفی»، «کار با چارچوب‌های نظری»، «رویکردهای روش‌شناختی به تحقیق کیفی» و «روش‌های جمع‌آوری اطلاعات». به جرئت می‌توان ادعا کرد که این کتاب از بهترین متون آموزشی مورد نیاز در تحقیقات کیفی است که تابه‌حال وارد بازار کتاب شده است.

دکتر زهرا سادات مشیر استخاره و دکتر علی اصغر دورودیان کتاب مبانی تحقیق کیفی را به فارسی برگردانده و انتشارات ویراست آن را منتشر و روانه‌ی بازار کتاب کرده است.

نکوداشت‌های کتاب مبانی تحقیق کیفی

• این کتاب فعالیت‌های هدایت‌شده‌ی مورد نیاز را برای مربیان و دانش‌آموزان فراهم می‌کند. همینطور خوانندگان را یاری می‌‍دهد تا بر مبانی و همچنین پیچیدگی‌های روش‌های تحقیق کیفی تمرکز پیدا کنند. چه منبع خوبی! (پل شوتز، گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه تگزاس در سن آنتونیو)
• مبانی تحقیق کیفی، دانشجویان را با طیف وسیعی از نظریه‌ها و روش‌های مورد استفاده توسط محققان کیفی در تمامی رشته‌ها آشنا می‌کند. کتاب کاکالی باتاچاریا برای تحقیق کیفی، مقدمه‌ای به‌روز، آموزنده و در دسترس را به تازه‌کاران ارائه کرده است. (کاترین رولستون، استاد دانشگاه جورجیا)
• این یکی از پرطرفدارترین متون آموزشی در تحقیقات کیفی است. کتاب کاکالی باتاچاریا در تلاقی ماهیت دیالکتیکی رشد می‌کند: موجز اما ماهوی. خواندنش برای همه‌ی ما در تحقیقات کیفی ضروری است. (دکتر جئونگ هی کیم، استاد دانشگاه فناوری تگزاس)

کتاب مبانی تحقیق کیفی برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب رویکردی عالی را برای مخاطبان دوره‌های مربوط به روش‌های تحقیق کیفی ارائه می‌دهد.

در بخشی از کتاب مبانی تحقیق کیفی می‌خوانیم

قبل از هرگونه بحث در مورد تحقیقات کیفی، مهم است که بر آنچه تحقیقات به حساب می‌آید تمرکز کنیم. مایکل کروتی تحقیقات را دارای چهار عنصر توصیف می‌کند. این عناصر عبارت‌اند از روش‌ها، روش‌شناسی، دیدگاه نظری و معرفت‌شناسی. در طول این کتاب، من با جزئیات مختلف به این اصطلاحات اشاره خواهم کرد. روش‌ها به روش‌های جمع‌آوری داده‌ها در تحقیقات اشاره دارد. این مورد می‌تواند شامل مصاحبه‌ها، مشاهدات، نظرسنجی‌ها و غیره باشد. روش‌شناسی مشابه طرح مطالعه تحقیقاتی است. این طرح مطالعه، برنامه‌ای جامع برای اجرای همه‌ی جنبه‌های مطالعه است. دیدگاه نظری دریچه‌ای است که ما از طریق آن سعی می‌کنیم مطالعات خود را درک کنیم. این دریچه به ما امکان می‌دهد تا افکار خود را سازمان‌دهی کنیم، مفروضات و باورهای خود را بیان کنیم و از آن دسته الگوهای سازمان‌دهی منطقی دفاع کنیم که ممکن است بخواهیم موضوع موردعلاقه‌ی خود را از طریق آن بررسی کنیم. و معرفت‌شناسی اساساً روشی است که ما جهان خود را با آن می‌شناسیم. همچنین مفهوم دیگری به نام هستی‌شناسی را به آن اضافه می‌کنم که به ماهیت هستی ما اشاره می‌کند. بعداً در این واحد درسی بیشتر در مورد این ایده‌ها توضیح خواهم داد. وقتی همه‌ی این عناصر تراز شوند، می‌توانید استدلال کنید که مطالعه‌ی دقیقی داشته‌اید.

هدف تحقیقات کمّی کشف الگوهای خاصی است که می‌توان آن‌ها را به‌طور دقیق ضبط و پیش‌بینی کرد و با اطمینان گفت اتفاقی که در حال رخ دادن است قابل تعمیم به جمعیت موردعلاقه است. از سوی دیگر، تحقیقات کیفی با کار در چارچوب تجارب بشری و شیوه‌هایی که معنا از آن تجارب ایجاد می‌شود، سر و کار دارد. محققان کیفی هنگام ایجاد دانش در مورد تجارب انسانی، رویکردهای متفاوتی را اتخاذ می‌کنند. دیدگاه نظری که توسط یک محقق کیفی در نظر گرفته شده است، نقش مهمی در آگاهی از مطالعه کیفی دارد. این ایده در این واحد درسی بیشتر توضیح داده خواهد شد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجمان
واحد 1: رویارویی با روش‌های تحقیق کیفی
واحد 2: انواع تحقیقات کیفی
واحد 3: مفهوم‌سازی تحقیقات کیفی
واحد 4: کار با چارچوب‌های نظری
واحد 5: رویکردهای روش‌شناختی به تحقیق کیفی
واحد 6: روش‌های جمع‌آوری اطلاعات
واحد 7: تحلیل داده‌ها، تفسیر و بازنمایی
واحد 8: جمع‌بندی
منابع
نمایه