معرفی و دانلود کتاب فرهنگ و زندگی روزمره

معرفی کتاب فرهنگ و زندگی روزمره

کتاب فرهنگ و زندگی روزمره نوشتۀ دیوید انگلیس، با توجه به فرایندهای جهانی شدن نشان می‌دهد که فرهنگ‌ها همیشه در طول تاریخ با هم مراوده داشته‌اند و آنچه در بطن فرهنگ مدرن، اصیل پنداشته می‌شود، ریشه‌هایی کاملاً چندگانه دارد.

ایدۀ اصلی کتاب فرهنگ و زندگی روزمره (Culture and everyday life) این است که افراد مختلف، شیوه‌های متمایزی از زندگی روزمره را در پیش می‌گیرند. این شیوه‌های متمایز و متفاوت از امور معمولی و فعالیت‌های روزمره که افراد به آن اشتغال دارند، تا اندازۀ زیادی به زندگی اجتماعی آنان بستگی دارد.

در واقع برای فهمیدن اینکه چگونه زندگی روزمره ساخته می‌شود، فهم این امر لازم است که جامعه‌ای که افراد در آن روزگار می‌گذرانند، چگونه سازمان می‌یابد و ساخته می‌شود. واضح است اگر بخواهید زندگی روزمره را فراتر از توجه به مجموعه‌ای از فعالیت‌های کسل کننده و معمولی معرفی کنید، باید بفهمید که چگونه ساختارهای اجتماعی و فرهنگی کلان‌تر زندگی روزمرۀ افراد در رابطه با همین فعالیت‌های کسل‌کننده به وجود می‌آیند.

از سوی دیگر نمی‌توانید بفهمید که یک جامعه یا بخشی از آن چگونه کار می‌کنند مگر اینکه آنچه را برای گروه‌های مختلف در زندگی روزمره رخ می‌دهد، درک کنید. جامعه‌شناسی عبارت است از مطالعۀ جامعه و روابط اجتماعی و فهم معانی عمیق در زندگی روزمره، نیازمند درکی جامعه‌شناختی از زمینه‌هایی اجتماعی می‌باشد که در آن انواع متفاوت تجارب روزمره رخ می‌دهد.

فهم از دید جامعه‌شناسی اغلب در جست‌وجویی فراتر از سطح تفاسیر و چشم‌اندازهای افراد خاص برای دستیابی به جنبه‌های عمیق‌تر و پنهان‌تر سازمان و ساختار اجتماعی معنا پیدا می‌کند. حاصل همۀ این‌ها برای فهم زندگی روزمره این می‌باشد که نه تنها موفقیت اجتماعی یک فرد بلکه شرایط فرهنگی اجتماعی که درون آن عمل می‌کند نیز فعالیت‌های روزمره او را شکل می‌دهد.

دیوید انگلیس (David Inglis) نویسندۀ کتاب حاضر، استاد دانشگاه منچستر است که حوزه کاری وی به مصرف و پویایی‌های آن در پراکتیس‌های روزمره و سامان‌دهی روابط اجتماعی مربوط می‌شود. کتابی که پیش روی شماست، پیش از هر چیز تلاش کرده تا با ارائۀ تعریفی فراخ و گسترده از فرهنگ، آن را در بطن زندگی روزمرۀ مدرن و در حال جهانی شدن بررسی کند. نویسنده با رویکردی ضد ذات‌انگارانه کوشیده تا تمام مفاهیم را در دیالوگی انتقادی پی بگیرد.

این کتاب با ذکر مثال‌هایی از زندگی روزمره مانند مانند شیوه‌های عشق‌ورزی، ازدواج، حالات و حرکات بدن و... نشان می‌دهد که چگونه از خلال همین کنش‌های زندگی روزمره، شیوه‌های مصرف کالاها و حتی شیوه‌های ساماندهی اوقات فراغت و سبک‌های تفریحی، ساختارهای کلانی همچون مناسبات طبقات اجتماعی شکل می‌گیرد. نویسنده بر خلاف دیدگاه انتقادی مکتب فرانکفورت معتقد نیست که چنین امری به واسطۀ درافتادن توده مردم به دام صنعت فرهنگ اتفاق افتاده باشد، بلکه مردمی که در خلال زندگی‌هایشان به کنش می‌پردازند، نسبت به کنش‌های خود، آگاهانه عمل می‌کنند.

در بخشی از کتاب فرهنگ و زندگی روزمره می‌خوانیم:

تنها رابطۀ جنسی نیست که در جوامع انسانی از بعدی فرهنگی تنظیم می‌شود؛ بلکه دفع فضولات بدنی نیز همین‌گونه است. انسان‌ها برای زنده ماندن باید بخورند و سپس آنچه را که هضم کرده‌اند، دفع نمایند. بدون تأثیر هنجارهای فرهنگی، دفع مدفوع و ادرار در میان بزرگ‌سالان احتمالاً به همان شیوۀ نوباوگان خواهد بود.

فرد، فضولات خودش را هرگونه و در هر زمان که میل او باشد، دفع می‌کند همۀ جوامع بر دفع کردن، کنترل دارند که شامل «فرهنگ توالت» در کودکی آن‌ها می‌شود (انگلیس، 2001). بچه‌ها تنها از بعدی طبیعی به مدفوع واکنش نشان نمی‌دهند؛ بلکه می‌آموزند که از مدفوع بیزار شوند. اگر واکنش نسبت به چیزی آموخته شود، پس آن چیز توسط هنجارهای فرهنگی و نه قواعد طبیعی شکل می‌گیرد.

من با فروید موافق هستم که جوامع مدرن غربی، فرهنگ توالت سخت‌گیرانه‌ای دارند که در مقایسه با دیگر جوامع به شکلی استثنایی هم به سمت بیزاری از مدفوع با قواعد سخت‌گیرانه و هم به سمت رفتار مناسب فرد در این رابطه، متمایل است. تنها زمان‌های خاص و مکان‌های ویژه‌ای به عنوان موارد مشروع به منظور دفع کردن تعریف شده‌اند.

همان‌گونه که الیاس (1995: 443) توصیف می‌کند: «هم رابطۀ جنسی و هم موارد دفعی، به کلی مربوط به مدرنیتۀ اولیه بود (یعنی از قرن شانزدهم تا قرن نوزدهم) که به شکل ترقی‌خواهانه‌ای به پشت انظار حیات اجتماعی همگانی انسانی رانده و با احساس شرم همراه شد... قواعد کل حیات غریزی و نفسانی، توسط جریان خودداری، پایدارتر و پایدارتر شد، به طوری که در همه جا پذیرفته شد».

فهرست مطالب کتاب

تقدیر و تشکر
پیشگفتار
مقدمه
فرهنگ و امر روزمره
ابتذال امر روزمره
جامعه و امر روزمره
فرهنگ و امر روزمره
فرهنگ تفکر
آشنایی‌زدایی از امر آشنا
آیندۀ فرهنگ و امر روزمره
طرح این کتاب
فصل یکم: فرهنگ، طبیعت و زندگی روزمره
مقدمه
فرهنگ در برابر طبیعت
فرهنگ توالت
بدن فرهنگی شده
جنسیت و تکنیک‌های بدنی
طبقۀ اجتماعی و تکنیک‌های بدنی
نتیجه‌گیری: ورای طبیعت؟
فصل دوم: فرهنگ مدرن و زندگی روزمره
مقدمه
عقلانی‌سازی زندگی روزمره
عقلانی‌سازی عواطف
ذهنیت پولی
عقلانی‌سازی فضا
فرهنگ و بی‌نظمی
انقلاب در سبک
جست‌وجوی ناامیدانۀ اعتبار
تأکید بر امر مدرن
نتیجه‌گیری: دگرگونی در زندگی روزمره
فصل سوم: فرهنگ‌های «والا»، «عامه» و «پست»
در زندگی روزمره
مقدمه
فرهنگ والا و امر خارق‌العاده
عادی‌سازی فرهنگ
بطن فرهنگ توده
«هنر» و فعالیت‌های روزمره
درون معابد هنر
فرهنگ پست و مقاومت
نتیجه‌گیری: سردرگمی فرهنگی
فصل چهارم: جهانی شدن، فرهنگ و زندگی روزمره
مقدمه
درک جهانی شدن
فرهنگ و امر جهانی
امپریالیسم فرهنگی، امریکایی شدن و فرهنگ جهانی
واکنش‌های محلی
تکثر بی‌پایان؟
جهانی شدن در عمل: غذای جهانی
نتیجه‌گیری: آیندۀ جهان وطنی
کتابنامه