معرفی و دانلود کتاب صوتی در باب ماهیت جنگ

معرفی کتاب صوتی در باب ماهیت جنگ

کتاب صوتی در باب ماهیت جنگ نوشته‌ی اندیشمند و فیلسوف آلمانی کارل فون کلاوزویتس است که در آن تجربیات نظامی‌اش در جنگ‌های مختلف را مطرح می‌کند، او در این اثر تمامی زوایای گوناگون جنگ را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که تمام نظریاتی که پیش از او درمورد جنگ بیان شده، نادرست بوده‌اند.

برخی از کتاب‌ها در تمام طول تاریخ موجب دگرگونی و تحول دنیا شده‌اند و نگرش انسان‌ها نسبت به خودشان و دیگران را تغییر داده‌اند. آن‌ها در موضوعات گوناگونی از قبیل جنگ‌ها، اختلافات عقاید، انقلاب‌ها و زندگی‌های زیادی تأثیرگذار بوده‌اند. کتاب صوتی در باب ماهیت جنگ (On the Nature of War)، یکی از همین کتاب‌هاست که موجب شده افراد با کارهای متفکران بزرگ، پیشگامان، اصلاح‌طلبان و طالع‌بینان بیشتر آشنا شوند. این کتاب فقط نویسندگان و محققان نظامی را شیفته‌ی خود نمی‌کند، بلکه به جزئیات موضوعات تاکتیکی نیز می‌پردازد.

کارل فون کلاوزویتس (Carl von Clausewitz)، با ارائه تئوری قدرتمند جنگ، توانسته تأثیر به سزایی در چگونگی استفاده‌ی دولت‌ها از قدرت نظامی بر استراتژیست‌های جنگ و سیاستمداران معاصر خود و متأخرین بگذارد. این تئوری‌ها سال‌هاست به عنوان ابزاری برای ادامه‌ی اقدامات سیاسی شناخته شده‌اند.

کلاوزویتس جنگ را فقط به عنوان یک حرفه نمی‌دید، بلکه آن را فعالیتی اجتماعی و سیاسی می‌پنداشت و تفاوت بهره‌گیری هدفمند و مشروع از خشونت برای رسیدن به مقاصد سیاسی را از دیگر اقدامات باز می‌شناخت. او همچنین عقیده داشت که فرمانبرداری سیاست از امور نظامی با عقل جور درنمی‌آید. زیرا این سیاست است که موجب جنگ شده و همیشه به صورت مغز اصلی به حساب می‌آید، در حالی که جنگ به طور صرف وسیله‌ای بیش نیست و عکس آن درست نیست. در نهایت فرمانبرداری ارتش از امور سیاسی تنها شکل ممکن به حساب می‌آید.

مسئله‌ی مهم اندیشه‌ی او، مرکزیت کشف معنای سیاست در چارچوب جنگ است. به عقیده کلاوزویتس، جنگ موضوعی جدا از سیاست نیست، زیرا اساس نظریه جنگ، تحقیق درمورد اهداف عقلانی دولت‌هاست. کلاوزویتس در این کتاب صوتی به فرمانبرداری از ماکیاول از سیاست به عنوان محور اصلی جنگ صحبت می‌کند و بر این اساس، تفسیری متفاوت از انقلاب فرانسه و جنگ‌های ناپلئونی کسب می‌کند. او اعتقاد دارد که جنگ تنها با فرمانبرداری از قانون حیات است که می‌تواند تناقض طبیعی بین محدود و نامحدود بودن را در خود حل کند. به همین منظور نیز در هیچ برهه زمانی منطق نظامی از منطق سیاسی پیشی نمی‌گیرد.

کلاوزویتس انسانی خاص و یکی از آن افرادی است که به دلایل مختلف در طول تاریخ به چهره‌هایی همیشگی تبدیل شده‌ است. او در دوران ناپلئون زندگی می‌کرد و جنگ‌های مختلف ناپلئون را به چشم خود دیده است و خود نیز در میدان نبرد حضور داشته و کل زندگی‌اش را به جنگ فکر کرده، به همین دلیل است که به او «فیلسوف جنگ» می‌گویند.

در بخشی از کتاب صوتی در باب ماهیت جنگ می‌شنویم:

اگر در گام نخست به دنبال یافتن هدفی باشیم که کلیت جنگ در راستای تأمین اهداف سیاسی به آن سمت و سوی هدایت می‌شود، درخواهیم یافت که هدف هر نوع جنگی به مانند اهداف سیاسی و شرایط خاص حاکم بر آن، کاملا متغیر و متفاوت می‌باشد. اگر در وهله بعدی، بار دیگر مفهوم اصیل جنگ را مد نظر قرار دهیم، باید بگوییم که هیچ ارتباطی بین هدف سیاسی و هدف جنگ وجود ندارد، زیرا اگر جنگ کنش قوا به منظور گردن نهادن دشمن به خواست ما باشد، در این صورت هدف یگانه و دائمی ما در هر نبردی غلبه بر دشمن و خلع سلاح او خواهد بود. این هدف از مفهوم انتزاعی جنگ نشأت گرفته اما از آن جا که در عمل در بسیاری از جنگ‌ها این نتیجه به طور کامل حاصل نمی‌شود، لذا ضرورت دارد پیش از همه به بررسی این نوع جنگ‌ها بپردازیم.

در فرصت‌های دیگر در مبحث طرح‌های جنگی بیشتر به موضوع خلع سلاح دشمن خواهیم پرداخت؛ اما در ابتدا ضرورت دارد به تمییز میان سه موضوع، سه موضوع عمده که بر سایر موضوعات ارجحیت دارند، بپردازیم. این سه مورد عبارتند از: قدرت نظامی، سرزمین و اراده دشمن.

قدرت نظامی می‌بایست منهدم شود؛ این نیروها می‌بایست در چنان وضعیتی قرار بگیرند که دیگر قادر به ادامه نبرد نباشند. از این پس هرگاه عبارت "انهدام قدرت نظامی دشمن" را به کار می‌بریم، مقصود همین معناست. سرزمین می‌بایست اشغال شود، در غیر این صورت دشمن می‌تواند به بازسازی نیروی نظامی خود بپردازد. اما حتی هنگامی که به دو هدف فوق دست یافتیم، باز هم تا زمانی که اراده دشمن را مقهور و مطیع خود نکرده‌ایم، نمی‌توانیم مدعی پایان جنگ، که همانا احساس عداوت و فعل ناشی از این احساس است، باشیم. برای دست یافتن به این مقصود می‌بایست دولت مقابل و متحدان وی مجبور به امضای قرارداد صلح و یا ملت مقابل مطیع و مقهور شوند؛ زیرا احتمال دارد حتی هنگامی که کشوری را اشغال کرده‌ایم، بار دیگر نبردهایی چه از داخل و چه به کمک متحدان خارجی آغاز شوند. شکی نیست که امکان وقوع این امر بعد از انعقاد صلح نیز وجود دارد، اما این امر صرفا نشانگر این است که هیچ جنگی ضرورتا به معنای تصمیم نهایی و حل و فصل موضوع نیست.

حتی با وجود آن که باز هم شعله‌هایی به آرامی در بستر جامعه روشن است اما انعقاد معاهده صلح نقش بسزایی در این میان دارد، و تا حدود زیادی باعث فروکش کردن تنش‌ها می‌شود چرا که کسانی که دوست‌دار صلح هستند و البته تعداد این افراد در هر جامعه‌ای و تحت هر شرایطی بسیار زیاد است، دیگر تمایل چندانی برای مقاومت نخواهند داشت. هرگاه چنین وضعیتی بر جامعه دشمن حاکم شد باید صلح به دست آمده را به معنای حصول هدف و پایان جنگ بدانیم.

فهرست مطالب کتاب صوتی