معرفی و دانلود کتاب انجمن شاعران مرده

معرفی کتاب انجمن شاعران مرده

در مدرسه‌ای با مقررات سخت‌گیرانه، جایی که قوانین بر همه چیز حاکم است و دانش‌آموزان از خلاقیت و احساسات خود فاصله گرفته‌اند، معلمی با روش‌هایی غیرمعمول وارد می‌شود. کتاب انجمن شاعران مرده به قلم تام شولمن، داستان این مدرسه را روایت می‌کند؛ جایی که تحت فشار قوانین سخت، دانش‌آموزان از شکوفایی استعدادهای درونی‌شان بازمانده‌اند. در واقع این کتاب، متن فیلمنامه‌ی فیلمی مشهور، محبوب و تحسین‌شده به همین نام است.

درباره‌ی کتاب انجمن شاعران مرده

تصور کنید نوجوانی هستید در مدرسه‌ای شبانه‌روزی با قوانین سخت و برنامه‌های تحصیلی خشک و بی‌روح، جایی که حرف از «خلاقیت» و «آزادی بیان» به‌ندرت شنیده می‌شود و همه چیز تنها حول محور موفقیت‌های آموزشی و ورود به دانشگاه‌های معتبر می‌چرخد. این دقیقاً همان جایی است که ماجرای فیلمنامه‌ی انجمن شاعران مرده (Dead Poets Society) نوشته‌ی تام شولمن (Tom Schulman) از آن‌جا آغاز می‌شود. داستان فیلمنامه‌ی انجمن شاعران مرده، درباره‌ی گروهی از دانش‌آموزان در مدرسه‌ی شبانه‌روزی ولتون است که با ورود معلم جدیدشان، جان کیتینگ، به دنیای تازه‌ای از اندیشه و آزادی قدم می‌گذارند. این داستان در دهه‌ی 1950 روایت می‌شود و تمرکز آن بر تحول دانش‌آموزانی است که با چالش‌های فکری و عاطفی خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

این کتاب از قلم تام شولمن، فیلمنامه‌ی اثری سینمایی با همین عنوان است که در سال 1989، به کارگردانی پیتر ویر (Peter Weir) و با بازی رابین ویلیامز (Robin Williams) در نقش جان کیتینگ، معلم ادبیات انگلیسی، ساخته شد. فیلم انجمن شاعران مرده، یکی از آثار موفق سینمای آمریکا محسوب می‌شود که پس از اکران، با استقبال گسترده‌ای از سوی منتقدان و تماشاگران مواجه شد. این فیلم که به دلیل داستان عمیق، بازی‌های ماندگار و پیام‌های فلسفی تأمل‌برانگیزش تحسین شد، توانست در سطح بین‌المللی افتخارات و جوایز متعددی را کسب کند.

در مراسم اسکار سال 1990، فیلم انجمن شاعران مرده نامزد دریافت چهار جایزه شد. ازجمله تام شولمن، نویسنده‌ی فیلمنامه، موفق به دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین فیلمنامه‌ی اورجینال شد. این فیلمنامه به دلیل روایت خلاقانه و پرداخت هنری به موضوعات مربوط به خلاقیت، آزادی و تأملات فلسفی، مورد تحسین قرار گرفت. فیلم انجمن شاعران مرده همچنین نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم شده و پیتر ویر نیز برای کارگردانی آن، نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین کارگردانی شد. و در نهایت رابین ویلیامز، بازیگر نقش جان کیتینگ نیز برای بازی درخشان و تأثیرگذار خود در این فیلم، نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر مرد شد.

فیلم انجمن شاعران مرده که نگارش فیلمنامه‌ی آن را تام شولمن بر عهده داشته، در دهه‌های 1980 و 1990 میلادی تأثیرات عمیقی بر جامعه‌ی آمریکا گذاشت. این فیلم در دوران ظهور تغییرات فرهنگی و اجتماعی در سینماهای این کشور اکران شد؛ یعنی زمانی که مردم آمریکا به دنبال بازتعریف ارزش‌های سنتی خود و همچنین آموزش بودند. مدارس آمریکایی در آن دوران تحت ‌فشار برای تغییر سیستم‌های آموزشی خشک و محافظه‌کارانه قرار داشتند و فیلم انجمن شاعران مرده با بازتاب این انتظارات و نیازها، توانست الهام‌بخش بسیاری از معلمان و دانش‌آموزان شود. به‌ویژه شعار «دم را غنیمت شمار» که برگرفته از این فیلم بود، در سال‌های بعد از اکران فیلم، تبدیل به یک شعار فرهنگی شد که نه‌تنها در مدارس، بلکه در زندگی روزمره‌ی مردم نیز نفوذ پیدا کرد.

در خلال کتاب انجمن شاعران مرده از تام شولمن، هنگامی که جان کیتینگ، معلم جدید ادبیات انگلیسی با رویکرد متفاوت خود قدم به مدرسه می‌گذارد، همراه با خود هوای تازه‌ای را به کلاس‌ها می‌آورد و ذهن دانش‌آموزان را به جهان جدیدی دعوت می‌کند. او به‌جای این که به سبک سنتی تدریس کند، بالای میز می‌ایستد و با حرکات و سخنانش دانش‌آموزان را به فکر کردن خارج از چارچوب‌های معمول تشویق می‌کند. جمله‌ی معروف «دم را غنیمت بشمارید» یا «Carpe Diem» نیز از همان لحظه‌ی نخست به شعار زندگی او و دانش‌آموزان تبدیل می‌شود.

شعار «Carpe Diem» که در فارسی به «دم را غنیمت شمار» یا «لحظه را دریاب» معنا می‌شود، پیامی فلسفی است که بر لذت‌ بردن و استفاده از زمان حال تأکید دارد. این عبارت که به معنای بهره بردن از فرصت‌های لحظه‌ی حاضر، بدون نگرانی بیش از حد در ارتباط با آینده است، به مردم یادآوری می‌کند که زندگی کوتاه و غیرقابل‌پیش‌بینی است و بنابراین نباید رویاها و امکانات امروز را به تعویق انداخت یا از آن‌ها غافل شد.

جان کیتینگ بر خلاف دیگر معلمان مدرسه، مطابق با قوانین مدرسه جلو نمی‌رود و فلسفه‌ای متفاوت دارد. او به‌جای آنکه دانش‌آموزان را به پیروی از قوانین و دستورالعمل‌های ازپیش‌تعیین‌شده تشویق کند، آن‌ها را به زندگی‌کردن در لحظه و جست‌وجوی معنای واقعی زندگی و هستی خودشان دعوت می‌کند. شاید در نگاه اول، این دعوت به نظر ساده بیاید. چه کسی نمی‌خواهد لحظات زندگی‌اش را به بهترین شکل ممکن بگذراند؟ اما چالش اصلی زمانی پدیدار می‌شود که درک کنیم «دم را غنیمت شمار» نیاز به شجاعتی دارد که در دسترس خیلی از انسان‌ها نیست.

اما داستان کتاب انجمن شاعران مرده نوشته‌ی تام شولمن، فراتر از شور و شوق‌های ساده‌ی نوجوانی است و ما را به دنیایی پیچیده‌تر و تیره‌تر می‌برد. در مدرسه‌ی ولتون، هر یک از دانش‌آموزان داستانی منحصربه‌فرد دارد: ازجمله تاد اندرسون، نوجوانی خجالتی که با مشکلات خودباوری دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ نیل پری، پسری مهربان که درعین‌حال از پدر مستبدش هراس دارد؛ و چارلی دالتون، دانش‌آموزی بی‌پروا که همواره به دنبال شکستن قوانین و ماجراجویی است.

در این داستان، شاهد ابعاد و لایه‌های مختلف شخصیت این دانش‌آموزان و تحول در آن‌ها هستیم. برای مثال تاد اندرسون که در ابتدا شخصیتی بسیار گوشه‌گیر و محتاط دارد، در طول داستان به‌تدریج به فردی بااعتمادبه‌نفس و مصمم تبدیل می‌شود و در این میان تأثیر عمیق جان کیتینگ بر او غیرقابل‌انکار است. تاد اندرسون که در ابتدا حتی نمی‌تواند شعری را در جمع بخواند، در پایان فیلمنامه و فیلم، به رهبری گروه پرداخته و با شجاعت در حمایت از آموزه‌های جان کیتینگ ایستادگی می‌کند.

نیل پری، یکی دیگر از دانش‌آموزان مدرسه‌ی ولتون نیز در جریان این روایت، تحولات شخصیتی را تجربه می‌کند. نیل که پدرش او را مجبور به دنبال کردن حرفه‌ی پزشکی کرده، به‌تدریج درمی‌یابد که علاقه‌ی واقعی‌اش را در دنیای تئاتر می‌تواند پیدا کند. فهم اینکه باید سنت‌ها را درهم شکست، برای نیل پری نوعی رهایی را به همراه دارد؛ رهایی از قید و بندهایی که از پیش برای او تعیین شده‌اند. اما آیا هر رهایی به خوشبختی ختم می‌شود؟ تام شولمن با مهارت نشان می‌دهد که شکستن قوانین و دنبال کردن رویاها، همیشه آسان نیست و گاهی ممکن است با پایانی غم‌انگیز همراه باشد.

شاید برای بسیاری از ما این سؤال پیش بیاید که چرا داستانی که در سال 1959 و در یک مدرسه شبانه‌روزی روایت می‌شود، همچنان می‌تواند مخاطبان امروزی را به خود جذب کند؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت هر چند ممکن است شرایط اجتماعی و فرهنگی از آن دوره تاکنون تغییرات زیادی کرده باشد، اما چالش‌هایی که دانش‌آموزان ولتون در این کتاب با آن‌ها مواجه‌اند، همچنان برای نسل‌های مختلفی که در جامعه‌ی کنونی زندگی می‌کنند، وجود دارند.

فیلمنامه‌ی انجمن شاعران مرده نوشته‌ی تام شولمن، کتابی است که هم از لحاظ فکری و هم از لحاظ احساسی، برای مخاطبان بسیار تأثیرگذار است. این کتاب هم داستانی درباره‌ی نوجوانان و چالش‌های آن‌هاست و هم به موضوعات بزرگ‌تر و پیچیده‌تری مانند هویت، آزادی و مسئولیت اجتماعی می‌پردازد. همان‌طور که جان کیتینگ به دانش‌آموزانش یاد می‌دهد که در لحظه زندگی کنند، این کتاب هم از ما می‌خواهد که نگاهی دوباره به زندگی‌هایمان بیندازیم و به دنبال فرصت‌هایی برای رشد و تغییر باشیم.

روایت خاص و ساختارشکنانه‌ی کتاب انجمن شاعران مرده، سبب می‌شود که پس از پیش رفتن در مطالعه‌ی داستانش، آن را به‌عنوان اثری ساده و دارای روایتی خطی در نظر نگیریم. چه‌بسا که بسیاری از خوانندگان، درک عمیقی از پیام‌های نهفته در لایه‌های مختلف داستان نداشته باشند. به‌هرحال تام شولمن با بازی‌های ظریف و چالش‌های فلسفی‌اش در این کتاب، مخاطب را به فکر وادار می‌کند. بنابراین می‌توان گفت هر کسی که بخواهد مجدداً به کتاب رجوع کند و به تحلیل آن بپردازد، با معناهای پنهانی عمیق‌تری مواجه خواهد شد.

در مجموع فیلمنامه‌ی انجمن شاعران مرده به قلم تام شولمن، به دهه‌ی 1950 آمریکا می‌پردازد. در این دوران نظام آموزشی سنتی و محافظه‌کارانه‌ای در ایالات متحده حکم‌فرما بود و مدارس خصوصی، به‌ویژه مدارس شبانه‌روزی، به دانش‌آموزان دیکته می‌کردند که چگونه فکر کنند و چگونه رفتار کنند. کتاب نیز با بازنمایی فضایی مشابه، این دوره را به تصویر می‌کشد و نقدهایی ظریف اما تیزبینانه از این نظام آموزشی ارائه می‌دهد. تأثیرات فرهنگی و اجتماعی آن دوران، به‌خوبی در جریان داستان کتاب قابل ردگیری هستند. این دوره‌ی از تاریخ آمریکا هم‌زمان با آغاز تغییرات اجتماعی و فرهنگی بسیاری بود که در دهه‌های بعدی، با رشد جنبش‌های آزادی‌خواهانه و مقاومت در برابر قدرت، به نقطه‌ی عطف خود رسیدند.

با خواندن این فیلمنامه از خود خواهید پرسید که آیا هدف آموزش این است که دانش‌آموزان، تنها آنچه دیگران برایشان تعریف کرده‌اند را یاد بگیرند؟ یا اینکه باید فضایی فراهم شود تا هر فرد بتواند استعدادهای منحصربه‌فردش را در آن کشف کند؟ کتاب انجمن شاعران مرده، با روایت گیرا و شخصیت‌پردازی‌های قوی، به شما این امکان را می‌دهد که درباره‌ی این سؤالات فکر کنید و شاید حتی پاسخ‌های متفاوتی برایشان پیدا کنید. این اثر که با ترجمه‌ی زینب سادات موسوی معلم به زبان فارسی، توسط انتشارات آستان مهر منتشر شده، برای افرادی که به دنبال داستانی با عمق و معنای قابل توجه هستند، جذاب و خواندنی خواهد بود.

کتاب انجمن شاعران مرده برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به حوزه‌های آموزش و تربیت، ادبیات و فلسفه، با خواندن کتاب انجمن شاعران مرده به قلم تام شولمن، نکات ارزشمندی درباره‌ی نقش خلاقیت در آموزش و اهمیت آزادی اندیشه خواهند آموخت. همچنین، عموم مخاطبان و طرف‌داران داستان‌های انگیزشی و عمیق نیز از مطالعه‌ی این کتاب لذت خواهند برد و با دیدگاه‌های تازه‌ای درباره‌ی زندگی و هویت مواجه خواهند شد.

در بخشی از کتاب انجمن شاعران مرده می‌خوانیم

نولان:
آقای پری، سرافرازی چیست؟

نیل (به‌صورت طوطی‌وار):
سرافرازی، نتیجه‌ی کار سخت است. سرافرازی کلید تمام موفقیت‌ها در مدرسه و همه‌جا می‌باشد.

نیل می‌نشیند. او و پدرش به همدیگر نگاهی نمی‌کنند.

نولان:
آقایان، شما، در مدرسه‌ی ولتون، سخت‌تر از همیشه که در زندگی‌تان کار می‌کردید، کار خواهید کرد و پاداش شما، موفقیتی است که همه‌ی ما از شما انتظار داریم. اکنون، قدیمی‌ترین فارغ‌التحصیل در قید حیات مدرسه‌ی ولتون - آقای الکساندر کار مایکل - کلاس سوم دبیرستانی سال 1866، را به تریبون دعوت می‌کنم.

یک مرد هشتادساله بر روی صحنه سایه می‌اندازد و از کسانی که کنارش هستند، کمک می‌گیرد و به آرامی - به‌طور آزاردهنده‌ای آرام - به سمت تریبون می‌رود. هم‌زمان حضار بلند می‌شوند تا یک بار دیگر ایستاده تشویق کنند.