معرفی و دانلود کتاب اقتصاد روسیه

معرفی کتاب اقتصاد روسیه

کتاب اقتصاد روسیه نوشته‌ی ریچارد کانلی، به تحولات جهانی و رشد اقتصادی کشور روسیه از گذشته تا به امروز می‌پردازد و جنبه‌های سیاسی و چشم‌اندازهای اقتصادی این کشور را مورد بررسی قرار می‌دهد.

درباره‌ی کتاب اقتصاد روسیه:

روسیه کشوری با تاریخ پر فراز و نشیب است که زادگاه یکی از بزرگ‌ترین جریان‌های سیاسی اقتصادی تاریخ جهان، یعنی اولین حکومت کمونیستی است. این کشور از نظر جغرافیایی، پهناورترین کشور دنیا و از نظر قدرت نظامی و سیاسی به عنوان یک ابرقدرت شناخته می‌شود. اقتصاد روسیه یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان به شمار می‌رود که همواره در حال رشد و تحول است. این کشور حدودا 30 درصد از منابع طبیعی جهان را داراست و بخش بزرگ درآمد و رشد اقتصادی خود را از طریق صادرات منابع طبیعی به خصوص انرژی به دست می‌آورد.

از جذابیت‌های این کتاب بررسی تاریخ پرفراز و نشیب کشور روسیه از اقتصاد سنتی دوران حکومت تزاری، اقتصاد دولتی حکومت کمونیستی و سپس ایجاد تحولی بزرگ در اقتصاد در دهه اول پسا شوروی و در نهایت اقتصادی ترکیبی و نیمه‌دولتی در دو دهه اول قرن بیست‌و‌یکم است.

کتاب اقتصاد روسیه (The Russian economy) نوشته‌ی دکتر ریچارد کانلی (Richard Connolly) متخصص اقتصاد سیاسی و مدیر مرکز مطالعات روسیه دانشگاه بیرمنگام است. اغلب تحقیقات دکتر کانلی مربوط به اقتصاد سیاسی روسیه بوده و پیش از این، ده‌ها کتاب و مقاله درباره اقتصاد انرژی، توسعه، اقتصاد سیاسی و وضعیت فناوری روسیه به نگارش درآورده است.

مطالعه‌ی کتاب حاضر بسیار اهمیت دارد زیرا آگاهی از چالش‌های اقتصادی کشورهای دیگر می‌تواند برای اقتصاددانان و سیاست‌گذاران سودمند باشد. برای مثال مطالعه‌ی اقتصاد کشور روسیه به دلیل شباهت‌های زیادی که با جمهوری اسلامی دارد برای ایران بسیار حائز اهمیت است و تاثیر زیادی در سیاست‌های اقتصادی این دو کشور خواهد گذاشت.

کتاب اقتصاد روسیه برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای سیاستمداران، اقتصاددانان و افرادی که علاقه‌مند به مسائل اقتصادی کشور روسیه هستند مناسب است.

در بخشی از کتاب اقتصاد روسیه می‌خوانیم:

پاسخ به تحریم‌ها و تعهد مداوم برای حفظ ارتش قدرتمند و توانمند به معنای امنیت بیشتر روسیه و تجهیز بهتر آن برای مقابله با رقابت ژئوپلیتیک بود. اگرچه تحریم‌های غربی به ایجاد برخی از اغتشاشات اولیه - خصوصاً در پایان سال 2014 و اوایل سال 2015 - منجر شد، تأثیر آن بر بخش‌های هدف پس از مدت نسبتاً کوتاهی کاهش یافت و نه‌تنها بر تولید نفت و گاز هیچ‌گونه تأثیر منفی نگذارد؛ بلکه تولید این محصولات افزایش یافت. در صنعت دفاعی، تحریم‌ها برنامه‌های وزارت دفاع برای تجدید تسلیحات نیروی دریایی را به تأخیر انداختند، اما در اکثر زمینه‌های دیگر تولید دفاعی - صنعتی عمدتاً برطبق برنامه صورت گرفت. همچنین بخش مالی در زمستان 15 - 2014 به اختلالات قابل توجهی دچار شد. با این وجود، اقدامات انجام‌ شده توسط سیاست‌گذاران شرایط را برای ایجاد نوعی سیستم مالی خودکفاتر و ایمن‌تر فراهم کرد.

موفقیت نسبی در حفظ روسیه از تاثیر تحریم‌ها عمدتاً به دلیل نقش فعال دولت در نظام اقتصاد سیاسی روسیه حاصل شد. اگرچه تا پیش از سال ۲۰۱۴ بسیاری این نقش دولت را یکی از علل ضعف می‌دانستند ولی چنانکه مشخص شد نقش دولت در اقتصاد سیاسی در شرایط جنگ اقتصادی به یکی از منابع پایداری مبدل شد. اما سیاست‌گذاران با «ضد تحریم کردن» اقتصاد و تخصیص منابع کمیاب به دفاع محدودیت‌های مهمی را اِعمال کردند که به احتمال زیاد سال‌های زیادی دامنگیر اقتصاد خواهد بود. به ویژه آنکه پاسخ سیاسی روسیه بیشتر بر اقدامات دولت محور تاکید داشت و این امر به تضعیف بیشتر توسعۀ بازار منجر شد. مدل اقتصاد سیاسی ایجادشده تحت حاکمیت پوتین بیشتر تثبیت شد. به نظر می‌رسید که امنیت بهای سنگینی دارد.

اگرچه میزان رشد بعد از سال 2013 نسبتاً کم و یقیناً کمتر از میزان مطلوب رهبران روسیه بود، موفقیت‌ تاکید بر ثبات را نباید دست کم گرفت. روسیه در طی دو دهه گذشته به کمک سیاست‌های اقتصادی کلان محتاطانه غالباً توانسته است که به «مازاد سه گانه» دست یابد. این بدین معناست که روسیه در حساب جاری خود دارای مازاد است (یعنی مجموع پس‌انداز‌ها از مجموع سرمایه‌گذاری‌ها تجاوز می‌کند) و در تجارت و بودجه فدرال هم مازاد دارد. به طوری که نسبت بدهی به GDP 11 درصدی کشور روسیه که در سال 2018 از همۀ کشورهای گروه 20 پایین‌تر بود. دستیابی مازادهای سه گانه به طور منظم مقامات را قادر ساخت تا به مقادیر قابل توجهی از پس‌انداز دست یابند. برای مثال در اواسط سال 2019 ذخایر ارز خارجی از 500 میلیارد دلار تجاوز کرد.

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجمان
پیشگفتار
فصل اول: نیروهای شکل‌دهنده اقتصاد روسیه
اهداف فعالیت اقتصادی در روسیه
نقش دولت
کسب و کار بخش خصوصی در روسیه
فصل دوم: اقتصاد برنامه‌ریزی شده (متمرکز) شوروی
اقتصاد شوروی پس از جنگ کبیر میهنی
ظهور و رکود اتحاد جماهیر شوروی به عنوان «قدرت نفتی»
پروسترویکا
فاجعه پروسترویکا
فصل سوم: ایجاد بازار
لزوِم اصلاحات
اصلاحات پرزحمت
خصوصی‌سازی
هزینه اجتماعیِ اصلاحات
به بهایش می‌ارزد؟
سرعت کُند بازسازی
بحران مالی اوت 1998
پیامد بحران
فصل چهارم: تحکیم قدرت دولت
اعاده نظم
اقتصادی با ثبات و درحال‌توسعه
منابع رشد
ماجرای یوکاس
توسعه دولت
مدل پوتینیِ اقتصاد سیاسی
پیدایشِ نظم و رونق اقتصادی
فصل پنجم: از مدرنیزاسیون تا انزوا
مدرنیزاسیون دولتی با رویکردی جدید
تکنوکرات‌ها (فنسالاران)، مدیران دولتی و سیلوویکی
بازگشت پوتین به کرملین
جنگ در اوکراین و تحریم‌ها
کاهش مجدد قیمت نفت
پاسخ روسیه به تحریم‌ها
مدرنیزاسیون ارتش
اقتصاد «کلاشنیکف»
یکی دیگر از ابتکارات دولت ‌محور برای توسعه اقتصادی
فصل ششم: روسیه در اقتصاد جهانی
الحاق مجدد روسیه به اقتصاد جهانی
جایگاه روسیه در اقتصاد جهانی امروز
اقتصاد سرمایه‌داری دولتی روسیه در دنیای جهانی‌شده
فصل هفتم: چشم‌انداز آینده اقتصاد روسیه
تغییرات جمعیت شناسی
چشم اندازها و چالش‌های جمعیت شناسی
تنوع منطقه‌ای
بخش مالی ضعیف
مشکل وابستگی به صادرات انرژی
کاهش هزینه‌های دفاعی
تقویت بازار؟
منابع و ماخذ
نمایه