معرفی و دانلود کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی

معرفی کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی

کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی، اثری مختصر و مفید درباره معیارها، شاخص‌ها و روش‌های ارزیابی نرم‌افزارهای کاربردی است. این کتاب در واقع، یکی از مستندات تولید شده در طرح «ارزیابی کاربر محور محصولات نرم‌افزاری» مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) است.

فرایندهای تولید دست‌ ساخته‌ها و مصنوعات بشری با هدف پاسخ‌‌گویی به نیازهای فزاینده و متنوع انسان، روز به‌ روز پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر می‌شوند. میزان پاسخ‌‌گویی این فرایندها در تأمین نیازهای بشر مورد «ارزیابی» قرار می‌گیرد. هر چه فرایند تولید، پیچیده‌تر می‌شود، ارزیابی آن نیز تخصصی‌تر انجام خواهد شد.

بیش از بیست و شش سال از تأسیس و فعالیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) می‌گذرد و این مرکز هم از ارزیابی نظام‌مند محصولات نرم‌افزاری و دانش بنیان خود در حوزۀ علوم اسلامی و انسانی بی‌نیاز نبوده و نیست و همواره سطوحی از این ارزیابی را هم در دستور کار خود قرار داده است؛ وجود بخشی در ساختار کنونی مرکز، به نام «بررسی نرم‌افزار» هم مؤید همین نکته است. اما گسترۀ ارزیابی فعالیت‌های نرم‌افزاری لزوماً منحصر به بررسی کیفیت محصول تولید شده پیش از عرضۀ آن نیست و دست کم هر یک از مراحل پیش از تولید، حین تولید و پس از تولید می‌توانند موضوع یک فعالیت ارزیابانه قرار بگیرند.

کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی، رویکردی «کاربر محور» دارد؛ یعنی اساساً تجربۀ کاربران از کار با یک نرم‌افزار تولید و عرضه‌ شده را ارزیابی می‌کند نه خط تولید یا محصول تولید شده پیش از عرضه را. اما خود این تجربۀ کاربری هم قابل تقلیل به تجربۀ کاربران عادی و متخصص است که اختلاف سیاق سیاهه‌های مندرج در پیوست الف و ب این اثر به خوبی گویای این دو سطح هستند.

همچنین به لحاظ روش‌شناختی، کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی، یکی از گام‌های مهم و مؤثر در روش «اقدام‌ پژوهی» (Action Research) برای بهبود توسعه و تولید محصولات نرم‌افزاری است. یعنی این چرخۀ ارزیابی محصول تولید شده توسط کاربران عادی و متخصص، اولاً در بازه‌های زمانی منظم، باید تکرار شود و ثانیاً نتایج هر بار ارزیابی (عمومی و تخصصی) یک محصول نرم‌افزاری، باید به پژوهشگران و تولیدکنندگان آن منعکس شود و سپس مراحل مختلف ایده‌پردازی و سیاست‌گذاری یک نرم‌افزار تا تحلیل، طراحی و تولید آن باید بر اساس بخشی از نتایج به دست آمده و در چارچوب اهداف و سیاست‌های سازمان تولید کننده، بازبینی و احتمالاً بازنگری شوند.

لذا اثر پیش روی شما نه یک طرح‌ریزی نظری و آزمون‌ نشده، بلکه دربردارندۀ مبانی نظری و سیاهه‌های ارزیابی تولید شده در یک طرح ارزیابی واقعی برای ارزیابی برخی محصولات «نور» است که قابل تعمیم به سایر محصولات نرم‌افزاری رومیزی به خصوص نرم‌افزارهای پژوهشی و محتوایی و مشخصاً پایگاه‌های اطلاعاتی است.

امید است که کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی، بیش از پیش به بررسی و بهبود فعالیت‌های نرم‌افزاری در کشورمان کمک کند و ارزیابی کاربر محور یک نرم‌افزار را به عنوان یکی از انواع مهم ارزیابی، انسجام و نظام بخشد.

در بخشی از کتاب ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی می‌خوانیم:

کافی است به منابع موجود در حوزۀ مدیریت نگاهی بیندازیم تا به حضور ثابت ارزیابی به‌ عنوان یکی از مراحل ثابت در بسیاری از فرایندهای مدیریتی پی ببریم. این مرحله با نام‌های مختلفی مانند بازبینی، سنجش، نظارت، کنترل، بررسی، اندازه‌گیری و غیره مطرح شده است. هرچند این واژه‌ها در معنای دقیق‌شان، کمی با یکدیگر متفاوت هستند، اما مفهوم همه آن‌ها تقریباً یکسان است: یک چشم ریزبین و تیزبین باید باشد تا بر فعالیت افراد یا سازمان دوخته شود و تشخیص دهد آیا مجموعۀ فعالیت‌ها در مسیر درست و صحیح و به سمت اهداف معین و ازپیش‌تعیین‌شده در حال انجام است یا خیر.

تأکید فراوان تمامی مکتب‌های کلاسیک و نوین مدیریت بر وجود نوعی ارزیابی در کلیۀ فرایندهای مدیریتی، گواهی بر اهمیت غیرقابل انکار مرحلۀ ارزیابی است. ارزیابی، عموماً به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم مدیریتی جهت اصلاح و بهبود و ارتقاء عملکرد سامانه‌ها (سیستم‌ها) در فرایندهای مدیریتی در نظر گرفته می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
فصل اول: بررسی مطالعات نظری و عملی در حوزۀ ارزیابی نرم‌افزارها
1-1 مقدمه
1-2 تعریف ارزیابی
1-3 ارزیابی نرم‌افزارها
1-4 لزوم ارزیابی نرم‌افزارها
1-5 پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه ارزیابی نرم‌افزارها
1-7 استانداردهای محصولات نرم‌افزاری
1-6 جمع‌بندی
فصل دوم: نظام پیشنهادی و ابزارهای ارزیابی عمومی نرم‌افزارهای کاربردی
2-1 مقدمه
2-2 راهبردهای ارزیابی نرم‌افزارها
2-3 ابزارهای ارزیابی کاربرمحور نرم‌افزارها
پیوست الف- پرسش‌نامه عمومی ارزیابی نرم‌افزارها
پیوست ب- سیاهۀ معیارها و ویژگی‌های ارزیابی نرم‌افزارها
واژه‌نامه فارسی به انگلیسی
واژه‌نامه انگلیسی به فارسی
منابع