معرفی و دانلود کتاب تئاتر پست دراماتیک

معرفی کتاب تئاتر پست دراماتیک

تئاتر آوانگارد از دهه‌ی 1960 به بعد، جریانی تازه را آغاز کرد. هانس تیس له من در کتاب تئاتر پست دراماتیک، این دگرگونی را به‌عنوان نقطه‌ی عطفی در نمایش معرفی می‌کند. تئاتر پست دراماتیک یعنی تئاتری که دیگر متن و درام را محور قرار نمی‌دهد، بلکه زیبایی‌شناسی و اجرا و رابطه‌ی زنده میان صحنه و مخاطب را برجسته می‌سازد.

درباره‌ی کتاب تئاتر پست دراماتیک

در تئاتر پست دراماتیک (Postdramatic Theatre)، متن تنها یکی از عناصر اجرا است و اصل کار، ایجاد تجربه‌ای چندوجهی برای تماشاگران است. متن از تخت سلطنت پایین آمده و در این چشم‌انداز تازه، صحنه به آزمایشگاهی زنده بدل می‌شود که در آن تصویر، صدا، حرکت، بدن و حتی سکوت، همگی در کنار هم معنا می‌سازند. تماشاگر این تئاتر از نگاه هانس تیس له من (Hans-Thies Lehmann)، دیگر تنها شنونده‌ی منفعل یک روایت نیست، بلکه در تجربه‌ی چندلایه‌ی اجرا مشارکت می‌کند و خود بخشی از فرایند تولید معنا می‌شود.

در تئاتر پست دراماتیک دیوار چهارم فرو می‌ریزد

به باور هانس تیس له من، تئاتر پست دراماتیک بیش از آنکه به بازنمایی داستان یا شخصیت‌ها متکی باشد، بر حضور و انرژی لحظه‌ای اجراگر و برهم‌کنش او با مخاطب تأکید دارد. در گونه‌های رادیکال‌تر، این تئاتر از هر گونه پیرنگ فاصله می‌گیرد و تمام توجه خود را بر تعامل مستقیم میان اجراگر و مخاطب متمرکز می‌کند. به همین دلیل، برخی آثار با درام اندک یا بدون درام، همچون نمایش‌های یون فوسه یا کتاب «با مردم از پل» نوشته‌ی دیمیتریس لیاکوس در این دسته جای می‌گیرند.

نام‌های بزرگی در گذشته و امروز این جریان دیده می‌شوند؛ از تادئوش کانتور و هاینر مولر تا رابرت ویلسون پینا باوش ، ریچارد فورمن، روبر لپاژ و گروه‌هایی چون ووستر و فورسد اینترتینمنت. همچنین کارگردانان معاصر مانند سوزانه کندی، سایمون استیونز و نیکولاس استمان، نسل تازه‌ای از تئاتر پست دراماتیک را در سطح جهانی شکل می‌دهند. هانس تیس له من با طرح مفهوم پست دراماتیک، نقشه‌ای برای فهم تئاتر معاصر ارائه می‌دهد؛ تئاتری که در آن دیوار چهارم فرو می‌ریزد و مرز میان بازیگر و تماشاگر از میان برداشته می‌شود.

سارا عرب، کتاب تئاتر پست دراماتیک را به فارسی روان برگردانده و نشر قطره آن را چاپ و منتشر کرده است.

نکوداشت‌های کتاب تئاتر پست دراماتیک

• کتاب تئاتر پست دراماتیک، اثری پیشگامانه و پاسخی خلاقانه به ظهور فناوری های نوین است. (مؤسسه‌ی اطلاعات بین‌المللی تئاتر)
• این کتاب، روشنگر، تأمل‌برانگیز و الهام‌بخش است. بی‌تردید به همان اندازه که در اروپا به متنی اساسی در پژوهش‌های تئاتری بدل شده، در حوزه‌ی مطالعات تئاتر انگلیسی نیز به متنی ضروری تبدیل خواهد شد. (ماروین کارلسون، نشریه‌ی بین‌المللی پژوهش تئاتر)
• تئاتر پست دراماتیک، اثری مهم است و هم‌اکنون جای خود را در خط مقدم گفتمان انتقادی انگلیسی زبان درباره‌ی تئاتر باز می‌کند. (TDR)

کتاب تئاتر پست دراماتیک برای شما مناسب است اگر

• دانشجوی رشته‌ی تئاتر یا ادبیات نمایشی هستید و متون مهم این حوزه را جستجو می‌کنید.
• مطالعه‌ی آثار پژوهشی حوزه‌ی تئاتر و سینما را در برنامه‌ی فرهنگی خود گنجانده‌اید.

در بخشی از کتاب تئاتر پست دراماتیک می‌خوانیم

در دهه‌های اخیر، تئاتر با موجی از آثاری روبه‌رو شده است که، خلاقانه و منسجم، شکل‌های سنتی درام و تئاتر وابسته به آن را تغییر داده‌اند. این تحولات باعث شده است بتوان از پارادایمی جدید در تئاتر پست‌دراماتیک سخن گفت.

وقتی از پارادایم صحبت می‌کنیم، منظورمان مفهومی کمکی است که به ما امکان می‌دهد مرز مشترکی را ببینیم که تئاتر پست‌دراماتیک را، با تمام تنوع درونی‌اش، از تئاتر دراماتیک جدا می‌کند. این آثار نه‌تنها نمایندگانی از زمانه‌ی خود در نظر گرفته می‌شوند، بلکه معیارهای خاص خود را نیز تعریف می‌کنند، حتی اگر همیشه با استقبال روبه‌رو نشوند.

البته نباید تصور کرد که هنر، مانند علم، از روندهای خطی و قانونمند تغییرات پارادایمی پیروی می‌کند. در تئاتر پست‌دراماتیک، همچنان می‌توان رگه‌هایی از ویژگی‌های تئاتر دراماتیک سنتی را پیدا کرد. در هر دگرگونی، عناصر جدید معمولاً در کنار عناصر قدیمی شکل می‌گیرند و در هم می‌آمیزند. اگر تنها به فهرست کردن سبک‌ها و شکل‌های ظاهری این تئاتر بسنده کنیم، از درک عمیق فرایندهای خلاقانه‌ای که در آن جریان دارد باز خواهیم ماند.

برای شناخت ویژگی‌های سبکی این تئاتر باید آن‌ها را در قالب مقوله‌هایی بررسی کرد که همیشه هم کامل و خالص در آثار نمایشی ظاهر نمی‌شوند. برای مثال، تکه‌تکه شدن روایت، تلفیق سبک‌های متفاوت و استفاده از عناصر هایپرناتورالیسم، گوتیک و نئواکسپرسیونیسم، همگی از ویژگی‌های تئاتر پست‌دراماتیک‌اند، اما ممکن است در برخی نمایش‌های سنتی‌تر هم دیده شوند. آنچه درنهایت تعیین می‌کند اثری دراماتیک است یا پست‌دراماتیک ترکیب خاصی از این عناصر است، نه صرفاً وجود یک یا چند ویژگی جداگانه.

فهرست مطالب کتاب

مجموعه‌ى تئاتر امروز جهان
پیشگفتار مترجم
سخن آغازین
هدف و رویکرد این پژوهش
رازهای تئاتر دراماتیک
شکاف در جامعه‌ى رسانه‌ای
دگرگونی‌های پیش رو
چهره‌ها و نام‌های تئاتر پست‌دراماتیک
پارادایم
پست‌مدرن و پست‌دراماتیک
انتخاب اصطلاح
سنت و هنر پست‌دراماتیک
درام
درام و تئاتر
«اپیک‌سازىِ» پیتر سوندى، رولان بارت
بیگانگی تئاتر و درام
گفتمان دراماتیک
تئاتر پس‌از برشت
تعلیق معلق
چه درامی!
«تئاتر فرمالیست» و تقلید
تقلید کنش
تئاتر پرانرژى
درام و دیالکتیک
درام، تاریخ، معنا
ارسطو: ایدئال قابلیت دید اجمالی
هگل 1: کنار گذاشتن واقعیت
هگل 2: پرفورمنس
پیشاتاریخ‌ها
به‌سوی پیشاتاریخ تئاتر پست‌دراماتیک
تئاتر و متن
قرن بیستم
مرحله‌ى اول: درام خالص و ناخالص
مرحله‌ی دوم: بحران درام: تئاتر مسیر خود را می‌رود
مستقل‌سازى: دوباره تئاترى کردن
مرحله‌ی سوم: نئوآوانگارد
نگاهی کوتاه به آوانگاردهای تاریخى
درام غنایى، سمبولیسم
ایستایی / اشباح
شعر صحنه‌ای
کنش‌ها، عمل‌ها
سرعت، نمایش‌های تفریحی
نمایش چشم‌انداز
فرم ناب
اکسپرسیونیسم
سوررئالیسم
پانورامای تئاتر پست‌دراماتیک
فراتر از کنش دراماتیک: آیین، صداها در فضا، چشم‌انداز
تادئوش کانتور یا آیین
گروبر یا طنین صدا در فضا
ویلسِن یا چشم‌انداز
نشانه‌هاى تئاترى پست‌دراماتیک
فروپاشی انسجام
تصاویر رؤیا
حس‌آمیزی
متن پرفورمنس
1: پاراتاکس: غیرسلسله‌مراتبى بودن
2: هم‌زمانى
3: بازى با چگالی نشانه‌ها
4: فراوانی
5: موسیقی‌پردازى
6: صحنه‌آرایی و دراماتورژی دیداری
7: گرما و سرما
8: بدن در تئاتر پست‌دراماتیک
9: تئاتر ملموس
10: هجوم واقعیت
11: رویداد/وضعیت
نمونه‌ها
1: شبى با یان و دوستانش
2: روایت‌ها
3: شعر صحنه‌اى
4: میانِ هنرها
5: جستار صحنه‌ای
6: تئاتر سینماتوگرافی
7: هایپرناتورالیسم
8: کول فان
9: تئاتر فضاى مشترک
10: تک‌اجراها، مونولوگ‌ها
11: تئاتر کُرال / تئاتر گروه هم‌آوایان
12: تئاتر ناهمگن
پرفورمنس تئاتر و پرفورمنس
مرزی نامشخص میان این دو
میدانی در میانه
نهادینه‌سازی پرفورمنس
دگرگونی خویشتن
پرخاشگرى، مسئولیت
زمان حال پرفورمنس
ابعاد: متن فضا زمان بدن رسانه
متن
کوراگرافى، متن بدن
متن‌نما، تئاتر صداها
فضا
فضاى دراماتیک و پست‌دراماتیک
زمان
زیبایی‌شناسی زمان در تئاتر پست‌دراماتیک
وحدت زمان در سنت ارسطویی و چالش‌های آن
بدن
تصاویر پست‌دراماتیک از بدن
درد، کاتارسیس
رسانه
رسانه در تئاتر پست‌دراماتیک
تصاویر الکترونیکی، آرامشی فریبنده
قابلیت نمایشی، سرنوشت
سخن پایانی
امر سیاسی
تئاتر بینا‌فرهنگی
بازنمایی، سنجش و عبور از مرزها
هنر آفورمانس؟
درام و جامعه‌
تئاتر و جامعه‌ی نمایش
سیاستِ ادراک، زیبایى‌شناسى مسئولیت
زیبایى‌شناسى ریسک
نمایه