معرفی و دانلود کتاب فراسوی یادگیری: آموزش دموکراتیک برای آینده‌ای انسانی

معرفی کتاب فراسوی یادگیری: آموزش دموکراتیک برای آینده‌ای انسانی

کتابی برجسته که به یکی از موضوعات مهم جامعه‌ی امروز می‌پردازد: «تربیت چیست و در جهان امروز چگونه باید این کار را انجام داد؟» گرت بیستا در همان صفحات نخست کتاب فراسوی یادگیری، بی‌هیچ ملاحظه‌ای می‌نویسد: «بر این باورم که تأملاتم پاسخی است به یکی از مهم‌ترین پرسش‌های جهان امروز؛ اینکه چگونه می‌توان در جهانی سرشار از تکثر و تفاوت با دیگران زندگی کرد.»

درباره‌ی کتاب فراسوی یادگیری

گرت بیستا (Gert Biesta) در کتاب فراسوی یادگیری (Beyond Learning: Democratic Education for a Human Future))، به اهمیت آموزش دموکراتیک برای آینده‌ای انسانی می‌پردازد. آینده‌ای که در آن تربیت نه بر اساس تعاریف از پیش تعیین‌شده از انسان، بلکه بر پایه‌ی مواجهه‌ی مسئولانه با دیگری و پذیرش تفاوت‌ها شکل می‌گیرد.

کتاب فراسوی یادگیری، پیشنهادی است برای رویکردی پساانسان‌گرایانه به آموزش و انسان. گرت بیستا تأکید می‌کند که خطاهای انسان‌گرایی، همان‌گونه که فیلسوفانی چون هایدگر، لویناس و فوکو مطرح کرده‌اند، درک ما از ماهیت انسان را به شکلی یک‌سویه و ناکارآمد محدود کرده‌اند. این شکل از نگاه به انسان به شیوه‌ی تربیتی ما نیز سرایت کرده و انسان را به موجودی تقلیل‌یافته بدل می‌کند.

فراسوی یادگیری؛ آموزش دموکراتیک بر پایه‌ی پذیرش تفاوت‌ها

اگر تعریف انسان، از پیش تعیین‌شده باشد، مربی تنها وظیفه دارد انسان را به آن تعریف برساند و در این صورت، جایی برای تفاوت و تکثر باقی نمی‌ماند. گرت بیستا می‌پذیرد که مقاومت در برابر یک‌نواختی، چالش‌هایی ایجاد می‌کند؛ از جمله در تعریف تربیت و آموزش. اما او معتقد است که نباید در یک نقطه باقی بمانیم. بنابراین پرسش «انسان چیست؟» باید دوباره گشوده شود و به زعم او، هرگز بسته نشود. این پرسش باید همواره باز بماند تا بتوانیم آغازهای تازه‌ای خلق کنیم؛ بر اساس طبیعت انسانی‌مان. گرت بیستا در کتاب فراسوی یادگیری بر این دیدگاه هانا آرنت تأکید می کند: «هرگونه تعریف از انسان باید بر پایه‌ی اجتماع، کنش، تکثر و تفاوت بنا شود.»

ترجمه‌ی روان سید سجاد هاشمی‌نژاد و صادق کشاورزیان، فهم مطالب کتاب فلسفی فراسوی یادگیری را آسان کرده است. از انتشارات ققنوس برای چاپ و انتشار این اثر مهم در زمینه‌ی آموزش و پرورش، سپاس‌گزاریم.

نکوداشت‌های کتاب فراسوی یادگیری

• این کتاب تربیتی با وجود حجم کم، تأثیری فراتر از انتظار دارد. (نشریه‌ی کانسپت)
• این کتاب فلسفی پرسش مهمی را بررسی می‌کند. این که انسان بودن یعنی چه؟ (نشریه‌ی Adults Learning)
• گرت بیستا بحث فلسفی را به طرز چشم‌گیری پیش برده است؛ با کتابی سرشار از بینش که احتمالاً به متنی ضروری در حوزه‌ی آموزش بدل خواهد شد. (نشریه‌ی Studies in Philosophy and Education)

کتاب فراسوی یادگیری برای شما مناسب است اگر

• دانشجوی رشته‌ی علوم تربیتی هستید و به دنبال نظریه‌های آموزشی نوین و انتقادی می‌گردید.
• به فلسفه‌ی آموزش علاقه‌مند هستید و می‌خواهید از چارچوب‌های سنتی فراتر بروید.
• به دنبال مطالعه‌ی یک جستار فلسفی هستید که در آن اندیشه‌های هانا آرنت، فوکو، امانوئل لویناس و ژاک دریدا در زمینه‌ی آموزش و پرورش بررسی شده‌اند.

در بخشی از کتاب فراسوی یادگیری: آموزش دموکراتیک برای آینده‌ای انسانی می‌خوانیم

باهمستان چیست؟ یا چه چیزی یک باهمستان را شکل می‌دهد؟ آلفونسو لینگیس، در کتابش با عنوان باهمستان آنانی که هیچ اشتراکی ندارند، خاطرنشان می‌کند که «باهمستان» را معمولاً شکل‌گرفته از مجموعه افرادی قلمداد می‌کنند که چیزی مشترک دارند زبانی مشترک، یا یک چارچوب مفهومی مشترک و نیز چیزی مشترک را می‌سازند: یک ملت، یا یک دولت‌شهر، یا یک نهاد (Lingis 1994, ix). نمونۀ ویژه‌ای از این نوع باهمستان چیزی است که لینگیس آن را باهمستان عقلانی می‌نامد. باهمستان عقلانی صرفاً از مجموعۀ مشترکی از مشاهدات، اصولی برای عمل، و باورهایی مشترک شکل نگرفته است، بلکه از گفتمانی مشترک به معنایی بس نیرومندتر تولید می‌شود، و نیز چنین گفتمانی را تولید می‌کند (Lingis 1994, 109). در باهمستان عقلانی «بینش‌های افراد در مقولات جهان‌شمول صورت‌بندی می‌شوند، آن‌چنان ‌که از نمایۀ این‌جا‌ اکنونیِ آن کس که ابتدائاً صورت‌بندی‌شان کرده منفک می‌شوند... . گفتمان مشترک ... نظامی عقلانی است که در حالت ایدئال بناست در آن هرچه گفته می‌شود به قوانین و نظریات گفتمان عقلانی دلالت داشته باشد» (Lingis 1994, 110).

عضویت در باهمستان عقلانی به اشخاص امکان می‌دهد تا به مثابۀ «عاملانی عقلانی» سخن بگویند، یعنی در مقام نمایندگان «گفتمان مشترک» (Lingis 1994, 110). وقتی در مقام نماینده‌ای از باهمستان عقلانی سخن می‌گوییم، مشغول آن چیزی می‌شویم که لینگیس «گفتار جدی» می‌نامد (Lingis 1994, 112). «جدیت در این گفتار حاصل اهمیت آن الزام عقلانی است که معین می‌کند چه چیزی بناست گفته شود»‌ (Lingis 1994, 112). بنابراین آنچه در گفتار جدی حایز اهمیت است چیزی است که گفته می‌شود. ما از پزشکان، دامپزشکان یا برقکاران انتظار داریم مبتنی بر قواعد و اصول گفتمان عقلانیِ باهمستانی که نمایندۀ آن هستند صحبت کنند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ مترجمان
سپاسگزاری
پیشگفتار: آموزش و مسئلۀ انسان بودن
1: علیه یادگیری: بازپس‌گیری زبانی برای آموزش در عصر یادگیری
زبان جدید یادگیری
علیه یادگیری؟
از یادگیری به آموزش: چه چیزی یک رابطۀ آموزشی را برمی‌سازد؟
اعتماد (بدون پشتوانه)
خشونت (استعلایی)
مسئولیت (بدون معرفت)
برای آموزش
2: به حضور درآمدن: آموزش پس از مرگِ سوژه
سوژۀ آموزش
پایانِ انسان
پس از سوژه چه کسی می‌آید؟
واقعیتِ مجازیِ فضای ابژکتیو
فضای معماری: فضای گسیخته
فضای دیگری: فضای بیناسوبژکتیو
فضای مسئولیت: فضای اخلاقی
نتیجه‌گیری
3: باهمستان آنانی که هیچ اشتراکی ندارند: آموزش و زبان مسئولیت
جامعۀ مدرن: باهمستانِ مدرن
غریبۀ پسامدرن
باهمستان آنانی که هیچ اشتراکی ندارند
زبان مسئولیت
باهمستان عقلانی و باهمستان «دیگر»
باهمستان آموزش
نتیجه‌گیری
4: آموزش باید تا چه اندازه دشوار باشد؟
سیاست و باهمستانِ سیاسی
هانا آرنت و دشواری سیاست
مخمصۀ عمل
آزادی، عمل، و تکثر
فضایی که در آن آزادی می‌تواند پدیدار شود
دیدار کردن
آموزش باید تا چه اندازه دشوار باشد؟
یادداشت
5: معماری آموزش: آفریدن فضایی جهان‌واره
آموزش و سنت بیلدونگ
امروز کجا هستیم؟
بیلدونگ: آفریدن یک فضای جهان‌واره
بنا کردن: آفریدن یک فضای جهان‌واره
نتیجه‌گیری: پارادوکس بیلدونگ / بنا کردن
6: آموزش و شخصِ دموکراتیک
دیداری از نو با دموکراسی و آموزش
تعریف کردن دموکراسی
آموزش برای دموکراسی
آموزش از طریق دموکراسی
دموکراسی به مثابۀ مسئله‌ای برای آموزش؟
ایمانوئل کانت: فهمی فردگرایانه از شخص دموکراتیک
جان دیویی: فهمی اجتماعی از شخص دموکراتیک
هانا آرنت: فهمی سیاسی از شخص دموکراتیک
آموزش و شخص دموکراتیک
سه پرسش برای آموزش دموکراتیک
نتیجه‌گیری
سخن پایانی: یک پداگوژیِ انقطاع
گفتاری انتقادی در باب گرت بیستا (خسرو باقری)
کتاب‌شناسی
واژه‌نامۀ انگلیسی به فارسی
نمایه