معرفی و دانلود کتاب مغولان در ایران: از چنگیزخان تا پایان تیموریان

معرفی کتاب مغولان در ایران: از چنگیزخان تا پایان تیموریان

حمله‌ی مغولان به ایران، نمود بارز وحشیگری افسارگسیخته بود و تاریخ این کشور باستانی در برابر طوفانی قرار گرفت که نه مرز می‌شناخت و نه حرمت. محسن جعفری در کتاب مغولان در ایران، روایتی دقیق و مستند از سده‌های هفتم تا نهم هجری ارائه می‌دهد و آنچه را از روزگار چنگیزخان تا پایان تیموریان بر سرزمین کهن ایران گذشته، با نگاهی جامع و روشن بازگو می‌کند.

درباره‌ی کتاب مغولان در ایران

کوچ‌نشینان تندخو به کشوری آراسته با معماری، کتاب و آیین یورش می‌برند و در چشم به هم زدنی، شکوه چندین سده تمدن را در گردباد خشونت خود می‌بلعند. شهری که روزی صدای مناره‌ها، همهمه‌ی بازار و ورق زدن کتاب‌ها در آن جاری بود، ناگهان زیر سم اسبان و آتش خشم فاتحان خاموش می‌شود؛ اما این روایت فقط حکایت سقوط نیست؛ محسن جعفری در کتاب تاریخی مغولان در ایران، تقابل دو جهان را شرح می‌دهد؛ جهانی که با شمشیر و غارت معنا می‌یابد، در برابر جهانی که با قلم، هنر و آیین ریشه دوانده است.

این کتاب روایتی مستند و دقیق است؛ نویسنده با اتکا به منابع معتبر تاریخی و نگاهی تحلیلی، فراز و فرود سه قرن پرتلاطم را پیش چشم خواننده زنده می‌کند. او از نخستین جرقه‌های قدرت‌گیری تموچین در دشت‌های مغولستان آغاز می‌کند و سپس گام‌به‌گام، مسیر یورش، ویرانی، استقرار، دگرگونی و در نهایت جذب فرهنگی مغولان در ایران را شرح می‌دهد.

از شمشیر تا قلم؛ ققنوس از میان خاکسترها

بله مغولان تاختند، سوزاندند و کشتند، اما در دل همین ویرانی، بذر دگرگونی کاشته شد؛ بذر فرهنگی که چنان ژرف و ریشه‌دار است که حتی فاتحان خون‌ریز را نیز در خود فرو می‌برد. محسن جعفری در کتاب خود نشان می‌دهد که چگونه از دل این برخورد سهمگین، سرزمینی که به خاک و خون کشیده شده بود، آرام‌آرام قد می‌کشد، کتاب بر شمشیر غلبه می‌کند، معماری بر ویرانی و انسانیت بر خشونت. این همان نقطه‌ای است که تاریخ ایران، بار دیگر چهره‌ی ققنوسی خود را آشکار می‌کند.

محسن جعفری در کتاب مغولان در ایران، به چگونگی سر کار آمدن چنگیزخان مغول پرداخته و پس از آن به استقرار دولت ایلخانی می‌رسد؛ دوره‌ای که در آن فاتحان خون‌ریز آرام‌آرام زیر نفوذ فرهنگ ایرانی قرار گرفتند و با اسلام آوردن غازان‌خان، مسیر تاریخ ایران دگرگون شد.

در ادامه‌ی این روایت تاریخی، جعفری چگونگی فروپاشی سلسله‌ی ایلخانان و آشوب‌های پس از آن را بررسی می‌کند؛ زمانی که ایران میان دولت‌های محلی تقسیم شد و بار دیگر در معرض تاخت‌و‌تاز قرار گرفت. اما شرح ظهور تیمور و شکوفایی فرهنگی عصر تیموری، برجسته‌ترین بخش کتاب مغولان در ایران است. در این عصر طلایی، هرات به یکی از درخشان‌ترین مراکز هنر و ادب جهان تبدیل شد.

انتشارات ققنوس این کتاب از تاریخ مغولان را منتشر کرده و اطلاعات جامعی درباره‌ی حمله‌ی مغولان به ایران، سلسله‌های ایلخانان و تیموریان به دست داده است.

کتاب مغولان در ایران برای شما مناسب است اگر

• به تاریخ ایران علاقه‌مند هستید و می‌خواهید تصویری روشن و منسجم از سده‌های هفتم تا نهم هجری داشته باشید.
• دانشجوی رشته‌های تاریخ، هنر یا معماری هستید و برای پژوهش خود به اطلاعات دقیقی از دوران حکومت مغول‌ها در ایران‌زمین نیاز دارید.
• مایلید سرنوشت ایران را پس از حمله‌ی مغول‌ها بدانید.

در بخشی از کتاب مغولان در ایران: از چنگیزخان تا پایان تیموریان می‌خوانیم

غازان‌خان هنگامی که به مقام ایلخانی رسید فقط بیست و چهار سال داشت و فرمانروایی‌اش زیر سایۀ مردان قدرتمندی چون امیر نوروز و صدر جهان آغاز شده بود. او خیلی زود نشان داد که فرمانروایی نیرومند، قاطع و گاه بسیار بی‌رحم است. او در ماه‌های آغازین فرمانروایی‌اش با توطئه‌های زیادی از سوی شاهزادگان و امیران مغول روبه‌رو شد، ولی همۀ آن‌ها را با خشونت زیاد سرکوب کرد، به گونه‌ای که «در مدت یک ماه پنج شاهزاده و سی و هفت کس از امرا» به دست او کشته شدند (خواندمیر 1380، 148).

در سال 696 ﻫ .ق میان صدر جهان و امیر نوروز اختلاف افتاد و وزیر ایرانی سردار مغول را به رابطه با دولت ممالیک مصر متهم کرد. غازان‌خان که خود در پی بهانه‌ای برای پایان دادن به قدرت امیر نوروز بود موضوع را پیگیری کرد و فرستادۀ امیر نوروز به مصر دستگیر شد و اعتراف کرد. در پی این رویداد به فرمان غازان‌خان همۀ خانوادۀ امیر نوروز قتل‌عام شدند. امیر نوروز به هرات گریخت، ولی حاکم شهر او را دستگیر کرد و به نمایندگان غازان‌خان تحویل داد و آن‌ها سر از تنش جدا کردند (رشید‌الدین فضل‌الله 1373، ج 2، 1281) (برای اطلاعات بیشتر دربارۀ امیر نوروز نگاه کنید به: روستا 1386).

با از میان رفتن امیر نوروز قدرت صدر جهان در دربار به طور چشمگیری افزایش یافت، ولی چند ماه بعد او نیز به جرم فتنه‌انگیزی و توطئه‌چینی دستگیر و در رجب 697 کشته شد. به این ترتیب غازان‌خان طی حدود سه سال همۀ کانون‌های قدرت را از میان برداشت و یکه‌تاز بی‌رقیب میدان سیاست شد. او مقام وزارت را نخست به سعد‌الدین محمد ساوجی (آوَجی) سپرد و چندی بعد رشید‌الدین فضل‌الله همدانی را در امور وزارت شریک کرد. این دو وزیر نامدار ایرانی تا پایان فرمانروایی غازان‌خان بر مسند وزارت باقی ماندند و نقش مهمی در اصلاحات گستردۀ دورۀ فرمانروایی غازان‌خان داشتند.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
سالشمار رویدادهای مهم
1: برآمدن امپراتوری مغول
2: حملۀ چنگیزخان مغول به ایران
3: هلاکوخان مغول، برآمدن دولت ایلخانی
4: از هلاکوخان تا غازان‌خان: نبرد فرهنگ‌ها
5: ایلخانان مسلمان
6: از فروپاشی ایلخانان تا حملۀ تیمور به ایران
7: امیر تیمور گورکانی: تازیانۀ زرد
8: جانشینان تیمور، از شاهرخ تا سلطان حسین بایقرا
9: تمدن و فرهنگ ایرانی در دورۀ فرمانروایی مغولان
10: معماری و هنر در دورۀ مغول
برای مطالعۀ بیشتر
منابع
نمایه