معرفی و دانلود کتاب کل گرایی و کل نگری

معرفی کتاب کل گرایی و کل نگری

این کتاب عنوان شماره 1 از سری 9 جلدی کتاب های موسوم به «دانش ترکیبی» تالیف یا ترجمه منصور متین است. از ابتدای قرن 20  میلادی و با ظهور نظریۀ زیست‌شناختی کل‌گرایی، مفاهیم «کل» و «کلیت» از پوستۀ انتزاعی و تقریباً تحقیر شده خود  خارج گشته و به عنوان مفاهیم کلاسیک در مبنای نظری تحقیقات علمی قرار گرفته‌اند. به طوری که اکنون دوگانۀ کل‌گرایی/کل‌نگری از ارکان گفتمان علمی و مشخصاً پژوهش‌های کاربردی است. هدف از تألیف کتاب حاضر ارائۀ روایتی ساده از بسط این دو مفهوم در گفتمان علمی، مروری بر جریان‌های بسترساز آن و تحولات مرتبط بر آن در دنیای علم و تحقیق است.

در وهله اول، چند تحول تاریخی را تشریح خواهد شد که همگی از منشأ علوم تجربی به جریان افتاده است، و هر کدام از آن‌ها می‌تواند به عنوان امتداد و مولفه‌هایی از روند «کل‌گرایی علم» تلقی شود: اندیشۀ وحدت علم، تفکر سیستمی، ساختارگرایی و روش‌های تفسیری، میان‌رشتگی و فرارشتگی. 

در وهله بعد، در صدد تشریح  وضعیت کنونی تولید دانایی و انطباق آن با تعابیری چون «پارادایم» و «گفتمان» است که در قالب مباحث فلسفۀ علم و جامعه‌شناسی معرفت بهتر درک می‌شود. در واقع، کتاب با استعانت ار انگاره‌های کل‌گرایانه به تبیین رابطۀ جدید علم و اجتماع (در تحقیقات نظری و کاربردی) می‌پردازد.

به هر حال، کل‌گرایی علم نه تنها به واسطۀ همگرایی روش‌های علمی قابل تصور است، بلکه همکاری پژوهشگران رشته‌ای و گروه‌های اجتماعی (با تمرکز بر مسائل مهم ملی و جهانی) نیز به این روند کمک کرده است. موضوعات جهان‌شمولی از قبیل حفظ منابع تجدیدناپذیر، حفاظت از محیط زیست، مبارزه با تروریسم، گسترش و ارتقای نظام سلامت در سطوح خانواده، ملی و جهانی، مدیریت شبکۀ حمل و نقل جهانی، مدیریت اطلاعات و غیره، دغدغۀ تمام اهالی سیارۀ ما اعم از نیروهای آکادمیک و غیر آکادمیک است. در این حوزه‌ها انبوهی از «مسئله» را تعریف می‌کنند که با همدیگر همبستگی سیستمی دارند، و حل آن فقط از طریق تفکر دسته‌جمعی، تلفیق اطلاعات چندرشته‌ای و  خلاصه کل‌نگری قابل حل است. همچنین، بخش مزبور در صدد آشناسازی هرچه بیشتر خوانندگان با قالب‌های فکری برگرفته از علم تجربی است که کار یک محقق یا تیم تحقیق را در نگرش کل‌گرایانه به امور تسهیل می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بخش اول: کلیات
فصل اول:تحولات علم از منظرهای متفاوت
1. جریانات درون‌علمی
2. مباحث برون‌علمی
3. اختلاف منظرها در بررسی علم
فصل دوم:از کل‌باوری تا  نظریۀ کل‌گرایی
1. برداشت‌های متعارف از مفهوم کلیت
2. کل‌گرایی حیات و طبیعت
3. کل‌گرایی علم و معرفت
4. بسترهای گسترش نگاه کل‌گرایانه
بخش دوم: از منظر درون علمی
1. از وحدت شناخت تا وحدت علم
2. وحدت علم در مکتب اثبات‌گرایی
3. حلقۀ وین و دایره‌المعارف علم واحد
4. وحدت علم در گفتمان پسا- اثبات‌گرایی
فصل چهارم:تفکر سیستمی
1. اطلاعات، تعامل و پیچیدگی
2. فیزیک و سیبرنتیک
3. زیست‌شناسی و نظریۀ سیستم‌ها
4. نقطۀ عطف در روش‌شناسی علم
فصل پنجم:دیدگاه‌های سیستمی در علوم اجتماعی
1. جامعه‌شناسی و سیستم‌های نرم
2. از سیستم‌های نرم تا سیستم‌های انتقادی
3. رویکردهای تفسیری و شبه‌سیستمی
فصل ششم:نشانه‌شناسی و ساختار‌گرایی
1. منطق کاربردی و سمیوتیک
2. زبان‌شناسی و سمیولوژی
3. نشانه‌ها، ساختارها و کل‌نگری
فصل هفتم:میان‌رشتگی و  فرارشتگی
1. سرگذشت میان‌رشته‌گرایی
2. تعاریف و سطوح گسترش میان‌رشتگی
3. تجمیع و تلفیق فرارشته‌ای
4. منشور فرارشتگی
5. فرارشتگی به مثابۀ میان‌رشتگی
بخش سوم: از منظر برون علمی
فصل هشتم : جامعه‌شناسی معرفت علمی
1. شیوۀ استقرایی‌ و شیوۀ قیاسی
2. اثبات‌گرایی و ابطال‌گرایی
3. کل‌گرایی معرفت‌شناختی
4. تبار‌شناسی انگاره‌‌‌های کل‌گرایانه
فصل نهم:دانش از نوع دیگر
1. علم در مرحلۀ گذار
2. دورۀ هنجاری و دورۀ پساهنجاری علم
3. دانش مُد اول و دانش مُد دوم
فصل دهم:اجتماعی شدن دانش و دانایی محوری
1. جماعات دانایی محور
2. توسعه و حل‌مسئلۀ مشارکتی
3. اپیدمی تولید فکر و پیامدهای آن
فصل یازدهم:موضوعات جهان‌شمول
1. مدیریت حیات و محیط زیست
2. مدیریت آگاهی و مواریث فرهنگی
3. مدیریت علم
4. تحول در ساختار علم و پژوهش
فصل دوازدهم:جهانی اندیشی و پژوهش محلی
1. نگرش سیاره‌ای
2. پژوهش‌های موضعی و محلی
3. نقشۀ تحقیقات جهانی و بومی
4. فرآیندنگری
5. فلسفۀ رویکرد مسئله محور
جمع‌بندی
منابع و مآخذ