معرفی و دانلود کتاب وارطانیان: سرگذشت بزرگترین جاسوس شوروی در ایران

معرفی کتاب وارطانیان: سرگذشت بزرگترین جاسوس شوروی در ایران

کتاب وارطانیان: سرگذشت بزرگترین جاسوس شوروی در ایران نوشته‌ی نیکلای دولگوپولف، به زندگی یکی از بزرگترین مأموران اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی می‌پردازد و داستان 40 سال فعالیت وی در خارج از کشور را روایت می‌کند. این جاسوس 10 سال در ایران فعالیت کرد و شرح ماجرایش بسیار هیجان‌انگیز است.

کتاب حاضر درباره‌ی سرگذشت گئورک وارطانیان، یکی از مهم‌ترین مأموران اطلاعاتی اتحاد جماهیر شوروی است. او ارمنی بود و به همراه پدرش به ایران مهاجرت کرد. پدر وارطانیان هم یکی از مأموران اطلاعاتی شوروی بود و همین موضوع منجر به این شد که او نیز در 16 سالگی فعالیت‌های خود را آغاز کند. وارطانیان در همان سال‌های نخست توانست فعالیت‌های موفقیت‌آمیزی داشته باشد و با استفاده از حلقه‌ی همراهان خود، جاسوسان آلمانی را شناسایی و اقدامات آنان را خنثی کرد.

البته وارطانیان تنها نبود و همسرش هم که یکی دیگر از نیروهای اطلاعاتی بود به وی یاری می‌رساند. این زوج به مدت 10 سال در ایران اقامت داشتند و در این ایام یکی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی که صورت دادند، خنثی کردن عملیات ترور سران متفقین در تهران بود که از سوی دستگاه اطلاعاتی آلمان طراحی شده بود. در «کنفرانس تهران» سران کشورهای آمریکا، شوروی و انگلیس که روزولت، استالین و چرچیل بودند، در ایران حضور داشتند و آلمانی‌ها قصد داشتند که روزولت را بدزدند و چرچیل و استالین را به قتل برسانند اما به دلیل هشیاری وارطانیان در این عملیات ناکام ماندند.

کتاب جذاب وارطانیان: سرگذشت بزرگترین جاسوس شوروی در ایران (Vartanian) داستان پرفراز و نشیبی دارد و نیکلای دولگوپولف (Nikolai Dolgopolov) با رویکردی کاملاً پژوهشی تلاش می‌کند تا شرح وقایع را به درستی بیان کند. اما آنچه که هر شخصی را ترغیب به مطالعه‌ی این کتاب می‌کند، آشنا شدن با شگردها و حیله‌های دستگاه‌های اطلاعاتی و جاسوسی بیگانه است که به هیجان‌انگیزترین شکل ممکن مطرح شده است. گئورگ وارطانیان در فهرست صد جاسوس برتر تاریخ جهان قرار دارد؛ بنابراین مطالعه‌ی سرنوشت او نه تنها خالی از لطف نیست بلکه درس‌های بزرگی به شما خواهد داد.

در بخشی از کتاب وارطانیان: سرگذشت بزرگترین جاسوس شوروی در ایران می‌خوانیم:

در سال‌های پایانی دهه 1930 میلادی و در آستانه جنگ جهانی دوم، افرادی از سراسر اروپا به تهران سرازیر شدند. این بزرگترین شهر ایران، که در آن زمان همچون کشور سوییس در خاک آسیا بود، بی‌طرف به نظر می‌رسید. شهری که بعید بود موج جنگ به آن برسد.

به‌رغم گرانی بهای ویزای سفر به ایران، مردم و به‌ویژه قشر مرفه از شهرهای مختلف جهان، با امید پایان یافتن جنگ در این شهر به‌سر می‌بردند. از این‌رو نگران گرانی و تورم که برای ایران و ایرانیان بی‌سابقه بود، نبودند. برای آن‌ها در انتظار نشستن و زنده ماندن بسی مهمتر بود.

در نتیجه، همه محله‌ها را خارجی‌ها و به‌ویژه آلمانی‌ها پر کرده بودند. و به گفته وارطانیان براساس برخی از اسناد و شواهد، شمار آلمانی‌ها در تهران به بیست هزار نفر می‌رسید. در حالی که کل جمعیت آن روز شهر تهران هفتصد و پنجاه هزار نفر بود. البته در میان آلمانی‌تبارها مخالفان رژیم فاشیست هم بسر می‌بردند. کسانی همچون یهودیان که ناگزیر برای نجات جان خود از ستم هیتلر و تبعیض نژادی وی گریخته بودند.

البته در این جمعیت انبوه و در یکی از محله‌های مرکزی شهر تهران، ماموران سازمان جاسوسی آلمان خیلی راحت قدم می‌زدند. تا جایی که رضا شاه پهلوی رهبر آن وقت کشور، تاحدی علنی و آشکارا با آلمان همدردی می‌کرد.

در دهه 1970 میلادی، یعنی زمانی که من در تهران مشغول به کار بودم، سعی کردم بفهمم که در ریشه این روابط چه چیزی نهفته شده بود. چگونه رهبران این کشور، شیفته فاشیسم شده بودند. فاشیسمی که اصول اعتقادی آن برایشان بیگانه بود و هیچ‌گونه روابط نزدیکی با این منطقه جغرافیایی نداشت. آن هم چنین کشوری با دین و فرهنگ باستانی.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه ناشر
پیشگفتار نویسنده
بخش نخست
گفتار نخست: ایران، بهشت جاسوسان!
گفتار دوم: تهران سال 1943 میلادی یک حقیقت
گفتار سوم: 120 سال خدمت در سرویس/ماموران مخفی اطلاعات
گفتار چهارم: سرباز همان جنگ
گفتار پنجم: هدف یک مامور اطلاعاتی، میهن‌دوستی است، نه مال اندوزی
گفتار ششم: او همچون معلم بود!
بخش دوم
گفتار هفتم: قهرمان در شرایط ویژه
گفتار هشتم: مامور مخفی هنر تجسس
گفتار نهم: از سرویس اطلاعات روسیه به خاطر نجات پدربزرگم سپاسگزارم
گفتار دهم: در یک فیلم بدون حضور آلن دلون
گفتار یازدهم: با چنین همسری می‌توان مامور اطلاعات شد
گفتار دوازدهم: پیام‌هایی از ایروان برای سرهنگ
گفتار سیزدهم: اینجا با صدای بلند حرف نمی‌زنند
کتاب شناسی