معرفی و دانلود کتاب دین و دنیا: بررسی نسبت دین و دنیا

معرفی کتاب دین و دنیا: بررسی نسبت دین و دنیا

کتاب دین و دنیا: بررسی نسبت دین و دنیا نوشته‌ی محمد سروش محلاتی، موضوعاتی مانند نقش دین در حیات فردی و اجتماعی انسان امروز، رابطه دنیا و آخرت، هدف دنیوی انبیاء، جهت‌گیری اخروی شریعت، چیستی دین و... را مورد بررسی قرار می‌دهد.

مسأله‌ی ارتباط دین و دنیا جدید نیست. اگر به منابع و متون اسلامی، قرآن، نهج‌البلاغه و روایات مراجعه کنیم، در زمینه رابطه‌ی دین و دنیا مطالب فراوانی را می‌بینیم و اگر اندیشه‌های متفکرین مسلمان و آثار آن‌ها را هم بررسی کنیم، بحث‌های فراوانی در همین موضوع دیده می‌شود؛ ولی اتفاقی که در عصر ما افتاده، این است که مسأله‌ای که برای نسل‌های گذشته بسیار ساده، روشن، روان و حل شده بوده و بدیهی تلقی می‌شد، در عصر و زمان ما و برای نسل ما مبهم و پیچیده به نظر می‌آید.

پیشینیان به راحتی می‌توانستند قبول کنند و بفهمند که دین، هم مسئولیت سعادت دنیای ما را دارد و هم مسئولیت سعادت آخرت و انسان متدیّن در اثر عمل به آموزه‌های دینی، هم این دنیا و هم آخرتش آباد است. این ‌را نسل‌های قبل خیلی خوب می‌پذیرفتند و قبول می‌کردند ولی همین مطلب بدیهی و واضح برای این نسل دچار ابهام شده و سؤالات فراوانی در این زمینه وجود دارد؛ آیا دین مسئولیت یک زندگی توأم با سلامت، رفاه و تمدن را در این زمان بر عهده دارد؟ آیا نیازهای دنیوی ما را هم برطرف می‌کند؟ آیا پرسش‌های دنیوی را هم از دین باید پرسید؟

تحولات گسترده فرهنگی و اجتماعی در جامعه امروز و در سطح جهان، به ویژه با گسترش سریع فضای مجازی و ارتباطات لحظه‌ای، باعث شده که قشر جوان سوالاتی درباره‌ی جنبه‌های محتلف به خصوص دین داشته باشند. این نسل پرسش‌گر، متعامل و پرهیجان، بی‌محابا سوالات و نقدهای خود را مطرح می‌کنند و در انتظار پاسخ‌های علمی، معتبر، مستند و قانع‌کننده می‌نشینند.

از همین رو مسئولیت اندیشمندان، نخبگان، دین ‌پژوهان و عالمان دین در این برهه بسیار سنگین و حساس است، به ویژه که اگر در گذشته در هر قرن با چند سوال و مسئله جدید در حوزه دین روبه‌رو می‌شدند، اکنون در هر سال با صدها سوال، ابهام و شبهه مواجه هستند که در قبال آن باید مسئولانه، عالمانه، متعهدانه و با بحث و بررسی به سوالات گوناگون پاسخگو باشند.

در بخشی از کتاب دین و دنیا: بررسی نسبت دین و دنیا می‌خوانیم:

اولین بحثی که ما با آن مواجه هستیم چیستی دین است. نمی‌توان درباره‌ی نسبت میان دین و دنیا داوری کرد مگر اینکه قبلاً تعریفی از دین ارائه شود. متأسفانه ما در زمینه‌ی چیستی دین با یک تعریف روشن از دین مواجه نیستیم. به تعداد ادیانی که در دنیا بودند و هستند تعریف از دین ارائه شده است و هرکسی با یک نگاه خاصی چارچوبی را برای دین ترسیم می‌کند و این یکی از مشکلات بحث است. به هر حال ما باید در آغاز تلقی خودمان را از دین مشخص کنیم.

برخی از مؤلفان و نویسندگان عصر حاضر، این طور تمایل دارند که بگویند دین، عبارت است از «ما جاء به النبی»، آنچه را که پیغمبر اکرم آورده است، دین است. تلقی‌های دیگری هم در بین علمای دیگر ما از دین وجود دارد. برخی هم مثل علامه طباطبایی معتقدند دین در فرهنگ ما عبارت است از تسلیم شدن در برابر اراده و مشیت الهی، البته اراده و مشیّت تشریعی. استناد آن‌ها هم به این آیه‌ی شریفه‌ی قرآن است: «إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ»، دین در نزد خدا همان اسلام است. اسلام هم به معنای تسلیم حق بودن است، پس دین به معنای تسلیم خداوند شدن است. تعریف‌های دیگری هم وجود دارد. اولین بحث ما به خواست خدا بحث چیستی دین است. من هر سوال و عنوانی را یک توضیح مختصری هم عرض می‌کنم تا نسبت بین این عناوین مختلف برای شب‌های آینده تا حدودی روشن باشد.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
1: مسأله‌ای از دیروز به امروز
2: گستره‌ی مباحث دین و دنیا
3: چیستی دین
4: امکان فهم دین
5: حکمت دنیوی شریعت
6: پایداری و ناپایداری در احکام شریعت
7: رغبت به دنیا
8: توسعه‌ی زندگی
9: قلمرو حضور دین
10: رابطه‌ی دنیا و آخرت
11: بهره‌مندی حداقلی یا حداکثری از دنیا
12: نظریه‌ی جدایی دین از حیات دنیوی
13: هدف دنیوی انبیاء
14: رهبری دینی و دنیوی پیامبر
15: قلمروی دنیوی شریعت
16: جهت‌گیری اخروی شریعت
17: ضرورت دخالت دین در دنیا
18: حق عقل در معیشت دنیوی
19: احکام عقلی و احکام دینی
20: رشد عقلانیت در جامعه‌ی دینی
21: رکود عقلانیت در جامعه‌ی دینی
22: فهم عقلانی از شریعت
23: مکانیزم ثبات و تغییر در احکام دینی
24: پاسخ به پرسش‌ها