معرفی و دانلود کتاب آفرینش نابرابری: چگونه اجداد ما زمینه ظهور سلطنت، برده داری و امپراطوری را فراهم کردند

معرفی کتاب آفرینش نابرابری: چگونه اجداد ما زمینه ظهور سلطنت، برده داری و امپراطوری را فراهم کردند

کتاب آفرینش نابرابری یکی از مهم‌ترین و جامع‌ترین پژوهش‌ها در حوزه‌ی انسان‌شناسی اجتماعی، باستان‌شناسی تطبیقی و ریشه‌های تاریخی نابرابری است؛ اثری که می‌کوشد بزرگ‌ترین پرسش علوم اجتماعی را پاسخ دهد: اینکه چگونه جوامع بشری از ساختارهای برابر ابتدایی به سوی سلطه، طبقه‌بندی اجتماعی، برده‌داری و دولت‌های پیچیده حرکت کردند؟ کنت فلانری و جویس مارکوس، دو باستان‌شناس برجسته، با تکیه بر بیش از پنجاه سال تحقیق میدانی در آمریکای مرکزی، خاورمیانه، آفریقا و اقیانوس آرام، در صدد پاسخ به این پرسش برمی‌آیند.

درباره‌ی کتاب آفرینش نابرابری

ریشه‌ی نابرابری یکی از بزرگ‌ترین و پرسش‌برانگیزترین معماهای تاریخ بشر است. همه‌ی ما از نیاکان شکارچی‌ای برخاسته‌ایم که زندگی‌شان بر پایه‌ی همکاری و برابری بنا شده بود؛ اما امروزه تقریبا همه‌ی ما، از دهقانان و کارگران ساده تا شهروندان جوامع صنعتی و مدرن، در شرایطی زندگی می‌کنیم که نابرابری اقتصادی و قدرت‌طلبی، بخش جدایی‌ناپذیر آن است. چرا انسان‌ها، با وجود این تفاوت‌های عمیق، غالبا حاضر به پذیرش سلطه‌ی رهبرانی مرفه و قدرتمند هستند، چه رؤسای جمهور دموکراتیک و چه دیکتاتورهای نظامی؟

در کتاب آفرینش نابرابری: چگونه اجداد ما زمینه ظهور سلطنت، برده‌داری و امپراطوری را فراهم کردند (The Creation of Inequality: How Our Prehistoric Ancestors Set the Stage for Monarchy, Slavery, and Empire)، باستان‌شناسان برجسته کنت فلانری (Kent Flannery) و جویس مارکوس (Joyce Marcus) با تلفیق داده‌های باستان‌شناسی و انسان‌شناسی اجتماعی، نگاهی فراگیر به تاریخ 10000 ساله‌ی جوامع انسانی در سراسر جهان می‌اندازند و نشان می‌دهند چگونه ساختارهای سیاسی و اقتصادی به تدریج شکل گرفتند و نابرابری را تثبیت کردند.

سازوکارهای پیدایش نابرابری

با گذشت زمان و هم‌زمان با پیدایش کشاورزی و انباشت مازاد، اقتدار فردی جای خود را به اقتدار نهادی داد و زمینه برای شکل‌گیری مقام‌های موروثی، سازمان‌یافتگی سیاسی و کنترل دائمی منابع ایجاد شد. این گذار که در سراسر جهان با الگوهای مشابهی رخ داد، به‌تدریج راه را برای ظهور سلطنت، گسترش برده‌داری و شکل‌گیری نخستین امپراتوری‌ها هموار کرد.

کتاب با رویکردی تطبیقی، داده‌هایی از بیش از سی فرهنگ را کنار هم قرار می‌دهد؛ از قبایل شمال آمریکا و اقیانوس آرام تا تمدن‌های بین‌النهرین، مصر، چین و آمریکای مرکزی. نویسندگان با بهره‌گیری از مدل‌های نظری مهم و الگوهای تحول اجتماعی در فلات ایران و دشت دهلران، توضیح می‌دهند که چگونه افزایش تنوع منابع غذایی، گذار به سکونتگاه‌های نیمه‌دائمی و تحولات تکنولوژیک، به پیچیده‌تر شدن روابط قدرت و افزایش نابرابری کمک کرده است.

آفرینش نابرابری اثری است که نگاه ما به تاریخ سیاسی بشر را بازتعریف می‌کند. این کتاب با نشان دادن اینکه ریشه‌های سلطه، طبقه‌بندی و نابرابری اجتماعی در دل رفتارهای فرهنگی و انتخاب‌های جمعی جوامع اولیه نهفته است، امکان فهم عمیق‌تری از جهان امروز را فراهم می‌سازد. برای دانشجویان و پژوهشگران علوم اجتماعی، تاریخ، مطالعات مردم‌شناسی، کتاب حاضر یک منبع تحلیلی و ابزاری مهم برای فهم عمیق‌تر سازوکارهای تولید و بازتولید نابرابری در جهان معاصر است.

کتاب آفرینش نابرابری با ترجمه‌ی سوده افتخاری از سوی انتشارات ندای تاریخ به چاپ رسیده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

نکوداشت‌های کتاب آفرینش نابرابری

• این اثر تأمل‌برانگیز احتمالاً سهم مهمی در ادبیات انسان‌شناسی اجتماعی و سیاسی خواهد بود و بینش‌های فراوانی درباره‌ی جوامع مختلف در گذشته‌ی اخیر و پیشاتاریخ ارائه می‌دهد… شاهکار فلانری و مارکوس… این یک دستاورد بسیار تأثیرگذار و قابل تحسین است. (استیون میتِن، London Review of Books)
• فلانری و مارکوس دو تن از برجسته‌ترین باستان‌شناسان انسان‌شناسی در جهان هستند. کتاب آفرینش نابرابری حاصل یک عمر کار پژوهشی در زمینه‌ی منشأ و تکامل جوامع پیچیده در سراسر جهان باستان است و این اثر به‌طور جمع‌بندی شده و خواندنی ارائه شده و فوق‌العاده جذاب است. (چارلز استانیش، مدیر موسسه‌ی باستان‌شناسی Cotsen و استاد انسان‌شناسی، UCLA)
• کنت فلانری و جویس مارکوس کار شگفت‌آوری در ترکیب دو رشته‌ی کلیدی انسان‌شناسی اجتماعی و باستان‌شناسی انجام داده‌اند و کتاب آن‌ها پیشرفت مهمی در درک ما از تکامل جوامع پیچیده به شمار می‌رود. (پیتر تورچین، Times Literary Supplement)

کتاب آفرینش نابرابری برای شما مناسب است اگر

• به مطالعه‌ی تطبیقی فرهنگ‌ها، قبایل و تمدن‌های باستانی علاقه‌مندید.
• به ریشه‌های تاریخی و انسان‌شناختی مفاهیمی چون قدرت، طبقات اجتماعی و نابرابری علاقه دارید.
• در حوزه‌های انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، جامعه‌شناسی، تاریخ یا علوم سیاسی مطالعه یا پژوهش می‌کنید.
• به دنبال منبعی برای نگارش مقاله، پایان‌نامه یا پژوهش دانشگاهی در حوزه‌ی علوم اجتماعی هستید.
• می‌خواهید بدانید که ساختارهای نابرابر امروز چگونه شکل گرفته‌اند و چه ریشه‌هایی در گذشته‌ی دور دارند.

در بخشی از کتاب آفرینش نابرابری: چگونه اجداد ما زمینه ظهور سلطنت، برده داری و امپراطوری را فراهم کردند می‌خوانیم

اکنون اجازه دهید منابع نابرابری در میان اقوام اورایبی کهن را در نظر بگیریم. ‌این نابرابری‌ها اساساً در زمینه رهبری‌ آیینی و براساس توالی ورود طوایف مختلف بود. از آنجا که قهرمان آنها ماچیتو زودتر از همه به اورایبی رسیده بود؛ در نتیجه طایفه خرس که او عضوی از آن بود نسبت به طوایف دیگر برتری آیینی داشت. در زمان اقامت تیتیف طایفۀ پیکیاس بعد از خرس‌ها و در رتبه دوم قرار گرفته بود.

قدرت آیینی لزوماً به قدرت غیرمذهبی تبدیل نمی‌شد. رئیس دهکده که همیشه از طایفه خرس بود، می‌توانست رفتار مناسب را ترغیب و ترویج داده و سران 21 طایفه که به عنوان مشاوران وی خدمت ‌می‌کردند نیز می‌توانستند با او هم‌رای باشند. رهبر جنگ می‌توانست هر نافرمانی را مجازات کند اما در برخورد نهایی هیچ انحصار نیرو و قدرتی برای اجرای دستورات او وجود نداشت. از آنجا که بالاترین مقام‌ متعلق به رهبران آیینی بود مجازات نهایی برای عملی نادرست مجازاتی فراطبیعی محسوب می‌شد.

حتی در داخل یک بالاطایفه نیز روابط بین طوایف به قدری ضعیف بود که اختلافات بومی همیشه وجود داشت. به عنوان مثال در سال 1934 میلادی طوایف پیکیاس و پاتکی (هر دو بخشی از بالاطایفه 8) با یکدیگر شروع به مشاجره کردند. پاتکی اعتقاد داشت به دلیل مالکیت برگزاری یکی از مراسمات نسبت به پیکیاس از لحاظ آیینی برتر است. در حقیقت آنها مدعی بودند که اجداد پیکیاس دیرتر به منطقه آمده و تِوازبانانی از روستای هانو محسوب شده و بنابراین «هوپی واقعی» نیستند. ‌این نزاع تاییدی بر یک پیشگویی باستانی بود که به پیکیاس هشدار می‌داد از پاتکی حذر کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ نویسندگان بر ترجمه فارسی
مقدمۀ مترجم
پیش‌گفتار
بخش اول: برابری در آغاز
فصل اول: پیدایش و مهاجرت
بررسی نئاندرتال‌ها
پراکنش انسان‌های مدرن باستانی
پلی به جهانِ جدید
زندگی در عصر یخ توندرا
چرا شواهدی از «ذهن مدرن» زودتر ظاهر نگردید؟
فصل دوم: وضع طبیعی روسو
بازمانده از عصر یخبندان
اسکیموی کاریبو و رفتاری برابری‌طلبانه
اسکیموی نتسیلیک و ایجاد شبکه‌های بزرگ‌تر
مشارکت در تقسیم گوشت فک دریایی
ارائه مدارک باستان‌شناختی قدیمی‌تر
جستجوگران ساکن در مناطق گرمسیری
باساروا و جادوی نام
همنامان
هادزای شرقی: آماده‌سازی شرایط برای ایجاد واحدهای اجتماعی بزرگ‌تر
حفظ برابری در جوامع جستجوگر کوچک‌مقیاس
فصل سوم: اجداد و دشمنان
جبل صهبا
جزیره‌نشینان آندامان
خشونت گروهی
مقدمه‌ای برای استرالیا و تاسمانی
جامعه مرکزی استرالیا
درگیری، صلح‌طلبی و مرگ
پتانسیل نابرابری در جوامع جستجوگر دارای طوایف
فصل چهارم: چرا اجداد ما مذهب و هنر داشتند؟
کیهان‌شناسی و منطق اجتماعی
فصل پنجم: نابرابری بدون کشاورزی
چوماش در سواحل کالیفرنیا
تنوع و تحمل در جامعۀ چوماش
جستجوگران جزیره ونکوور
نوتکایتاریخ‌ساز
نابرابری در نوتکا چگونه ایجاد شد؟
تلینگیت تاریخ‌ساز
تأثیر تلینگیت بر همسایگان برابری‌خواه خود
محدودیت‌های نابرابری در میان جستجوگران
بخش دوم: تعادل بین اعتبار و برابری
فصل ششم: کشاورزی و شهرت اکتسابی
کدام یک از جوامع شکارورز-گردآورنده کاندید خوبی برای ظهور کشاورزی بودند؟
کشاورزی اولیه در گینه‌نو
مقدمه‌ای برای جوامع ساکن در گینه‌نو
عصر خوب جنگ‌های قبیله‌ای
خویشاوندان چیمبو در نقش دلالان
قبیله انگا: یک خوک و فقط یک خوک
قبایل مونت هاگن: دو خوک در برابر یک خوک
بناهای آیینی
دستیابی به شهرت در آسام: آنگامی‌ناگا
اهداف و محدودیت‌های دستیابی به شهرت
فصل هفتم: بناهای آیینی جوامع مبتنی بر دستاورد
آریچو: خانه مردانه اقوام آئوناگا
خانه‌های مردانه‌ آیینی اقوام ساکن در کوهستان اوکی
کاپوسو در جزایر سلیمان
نابرابری و خانه مردانه
فصل هشتم: قدمت خانۀ آیینی
انتقال از جستجوگری غذا به جامعۀ روستایی مبتنی بر دستاورد در خاور نزدیک
گسترش دهکده‌های مبتنی بر دستاورد و‌ آیین اجدادی
انتقال از جستجوگری غذا به جامعه مبتنی بر دستاورد در ارتفاعات مکزیک
انتقال از جستجوگری غذا به جامعه مبتنی بر دستاورد در آند مرکزی
انتقال از کمپ‌نشینی به سکونت دائم در روستاهای مبتنی بر دستاورد و دارای بنای‌‌ آیینی
فصل نهم: اعتبار و برابری در چهار جامعه بومی آمریکا
کشاورزی و زندگی روستایی در جنوب غربی ‌ایالات متحده
چه سطحی از نابرابری در جنوب غربی مشخص بود؟
بررسی اجمالی پوئبلوی شرقی و غربی
تِواهای اولیه و ثانویه - دهکدۀ سن خوان
مشاجره‌ای دائمی میان طوایف: هوپی در اورایبی کهن
نابرابری و تضاد
منشاء جامعه روستایی مبتنی بر دستاورد در دشت‌های آمریکای شمالی
رسیدن به برجستگی در جامعه ماندان
تعدیل اعتبار و برابری
ظهور پیشرفت در جامعه هیداتسا
افرادی با دو روح
تعادل و ثبات طولانی‌مدت
بخش سوم: جوامعی که نابرابری را موروثی کردند
فصل دهم: ظهور و سقوط نابرابری موروثی در جوامع کشاورز
اقتدار در دهکده آواتیپ
رتبه موروثی و منطق اجتماعی
کاچین در ارتفاعات برمه
چرخه بین جوامع برابری‌خواه و رتبه‌ای
تغییر از رهبری مبتنی بر دستاورد به رتبۀ موروثی
سناریوی سوم: بردگی بدهی
چرخه در میان اقوام کنیاک ناگا
شکار سر و گسترش قلمرو
ایجاد رتبه موروثی
فصل یازدهم: سه منبع قدرت در جوامع برتری‌طلب
دوران پیش از تاریخ تیکوپیا
تیکوپیا در سال 1929: چهار رئیس بهتر از یک رئیس
محدودیت‌های نابرابری در تیکوپیا
جوامع رتبه‌ای در پاناما و کلمبیا
جوامع رتبه‌ای در پاناما
بمبا در زامبیا: رؤسای مرد در جامعه‌ای مادرتبار
بمبا در سال 1933
ماهیت نابرابری در بمبا
فصل دوازدهم: قاره آمریکا - از خانه آیینی تا معبد
انتقال از خانه مردانه به معبد در اوآخاکای مکزیک
چرخه اصلی در اوآخاکا
جوامع رتبه‌ای اوآخاکا در چشم‌انداز منطقه‌ای
انتقال از خانه آیینی به معبد در مرکز پرو
ارزیابی نابرابری در کارال
ظهور جنگ در سواحل پرو
ظهور جوامع رتبه‌ای در مناطق مرتفع
چاوین‌ هانتر
ماهیت نابرابری موروثی در پرو
فصل سیزدهم: نخبه‌سالاری بدون حضور رؤسا
آپاتانی در مقابل دافلا و میری
اسرار موفقیت آپاتانی
منطق جامعۀ آپاتانی
ماهیت نابرابری آپاتانی
فصل چهاردهم: معابد و نابرابری در ‌بین‌النهرین
‌بین‌النهرین شمالی
رشد خانوار‌های گسترده
آثار دفاعی و کالا‌های شان‌زاء در تل اس ساواوان
تخصص در صنایع دستی و مبادله سفال‌های شان‌زاء
مبادلۀ راه دور توسط نخبگان
بنا‌های عمومی ‌حلف
ارپاچیه: یک مرکز احتمالاً مهم حلفی
روستا‌های انباشته بر هم در تپه گارا
دوران بحرانی گارا در لایۀ XII
ماهیت جوامع رتبه‌ای کهن در ‌بین‌النهرین شمالی
‌بین‌النهرین جنوبی
معابد اریدو
بخش احتمالی مختص به ماهیگیران
قبرستان دوره عبید در اریدو
ساختمان عمومی‌ سکولار در تل عقیر
خانه‌های نخبگان در تل آبادا
ساختمان سه‌گانه در تل عویلی
مبادله در فواصل طولانی در دوره عبید 4
ماهیت جامعه در ‌بین‌النهرین جنوبی
ماهیت رهبری در ‌بین‌النهرین
فصل پانزدهم: جوامع برتری‌طلب آمریکا
نچیزِ تاریخ‌ساز
ماوندویل: ارائه سناریویی انسان‌شناختی برای مرکزی باستانی
چرخه اصلی در جورجیای شمالی
رشد اتوواه
اتحادیه کوسا
وسعت نابرابری در جنوب شرقی ‌ایالات متحده
فصل شانزدهم: نحوه تبدیل جوامع رتبه‌ای به جوامع طبقه‌بندی‌‌شده - قصه‌هایی از اقیانوس آرام جنوبی
دسته‌بندی‌های جامعه پلی‌نزی
چگونه ساموآی غربی اولین مرحله را طی کرد
بناهای یادمانی سنگی، تپه‌های تدفینی و قدرت مطلق: چرخه اصلی تونگا
سلسله مراتب اجتماعی در تونگا
تقسیم قدرت در تونگا
زمین و قدرت در تونگا
نقش نبردهای تونگا
منطق نابرابری در تونگا
‌باستان‌شناسی و تاریخ لاپاها
چشم‌انداز مقدس توئی‌تونگا
لاپاها و لاوِنتا - تشابهات و تناقضات
از رتبه به طبقه در ‌هاوایی
مذهب و سیاست در هاوایی
جنگ و سیاست در ‌هاوایی
هونائونائو: لاپاهای کونا
ماهیت نابرابری‌ در هاوایی
بخش چهارم: چگونگی ایجاد یک پادشاهی
فصل هفدهم: نابرابری در پادشاهی‌ها و امپراطوری‌ها
نحوه ایجاد یک پادشاهی
موفقیت در اتحاد ‌هاوایی
پادشاهی کامهامها
اتحاد زولو
پادشاهی شاکا
اتحاد هنزه
پادشاهی هنزه
اتحاد ماداگاسکار
ماهیت نابرابری در پادشاهی‌ها
مشکلات اول بودن
سؤال بدون جواب
فصل هجدهم: سه پادشاهی نسل اول جهان جدید
ایجاد حکومت زاپوتک
راهبردهای توسعۀ منطقه‌ای
واکنش‌های زنجیره‌ای که اکثر پادشاهی‌ها را‌ ایجاد می‌کند
نابرابری و سلسله مراتب اداری در حکومت زاپوتک
حکومت موچهدر پرو
موچۀ جنوبی
موچۀ شمالی
نابرابری و سلسله مراتب اداری در امپراطوری موچه
کالاکمول: یک پادشاهی اولیه در مایا
وسعت پادشاهی کالاکمول
روابط کالاکمول با سایر حکومت‌های نسل اول
نابرابری در جامعۀ مایا
برخی عقاید در مورد نخستین پادشاهی‌های نسل اول جهان
فصل نوزدهم: سرزمین پادشاه عقرب
افزایش کشاورزی و دامداری
واحه فَیوم
بیر کسیبا و نبته پلایا
ظهور جوامع رتبه‌ای در مصر
مصر سفلی
مصر علیا
چرخه و اتحاد
لوحه نارمر
سلسله 0
سلسله‌های 1-30
کیهان‌شناسی و سلطنت الهی
منطقِ در حال تغییر مدیریت سیاسی
تنش بین کاخ و معبد
کلیشه قومی در آرامگاه توت عنخ آمون
نابرابری جنسیتی در دولت مصر
نابرابری در دولت مصر
یک سؤال بی‌پاسخ
فصل بیستم: پوست گاو نر سیاه و چهارپایه طلایی
ظهور سوازی
سازمان جامعه مسواتی
جامعه سوازی
پادشاهی سوازی
ماهیت نابرابری سوازی
طلوع آسانته
چهارپایه دست‌نیافتنی
جامعه آسانته قبل از استعمار
ماهیت نابرابری در آسانته
فصل بیست‌ویکم: پرورشگاه تمدن
دشت سوزیانا
دوره اوروک
دوره اوروک میانه و ایجاد پادشاهی نسل اول
کشمکش و مهاجرت در دوره اواخر اوروک
بین‌النهرین جنوبی
اوروک
برنامه بناهای یادمانی در اوروک
مقام‌ها و مشاغل در جامعه اواخر اوروک و جمدت نصر
جوامع قشربندی‌شده شمالی
جوامع شمالی خودمختار
جوامع شمالی به وضوح توسط مهاجرانی از جنوب بین‌النهرین تأسیس شده بودند
تغییر سبک زندگی جوامع شمالی پس از مهاجرت جنوبی‌ها
چرا گروه‌ها در شهرها گرد هم آمدند؟
پویایی تعامل رقابتی
فصل بیست‌ودوم: سواستفاده و امپریالیسم
حکومت بروکراتیک
کیهان‌شناسی
طبقه اجتماعی و زمین
قوانین، نظم و خلوص آیینی
سلسله مراتب سیاسی
پادشاهان، کاخ‌ها و مقبره‌های سلطنتی
فساد و تخلف در مقام
درگیری بین استان‌ها
مراحل ایجاد امپراطوری
چرخه در حکومت‌های بین‌النهرینی
قرارداد اجتماعی
فصل بیست‌وسوم: چگونه امپراطوری‌های جدید از پیشینیان خود آموختند؟
اولین حکومت مکزیک مرکزی
نسل دوم حکومت‌ها
نسل سوم حکومت‌ها
نسل چهارم حکومت‌ها
آزتک: یک حکومت نسل پنجمی
جامعه آزتک‌ها
مرکز شهر تنوچتیتلان
منطق امپریالیسم آزتک
پادشاهان بعدی آزتک
امپراطوری‌های نسل دوم پرو
واری
امپریالیسم واری
تیاهواناکو
امپراطوری نسل سومی آند
چان چان
منطق امپریالیسم چیمو
طلوع ‌اینکا
جامعه ‌اینکا
قشربندی
مرکز شهری کوسکو
منطق امپریالیسم ‌اینکا
مدیریت استان‌ها
پایان امپراطوری
نابرابری در امپراطوری‌ها
میراث پادشاهی‌ها و امپراطوری‌های اولیه
بخش پنجم: مقاومت در برابر نابرابری
فصل بیست‌وچهارم: نابرابری و قانون طبیعی
بروزرسانی قانون روسو
متعادل‌سازی جاه‌طلبی شخصی و رفاه عمومی
اگر جستجوگران در مسند قدرت بودند چه اتفاقی ‌می‌افتاد
اصول اولیه مرموز
نابرابری و مقاومت
نکات و منابع